Als Nederland de klimaatdoelen van 2030 wil halen, dan moeten we in dat jaar de helft minder CO2 uitstoten dan we nu doen.
Volgens wetenschapsjournalist Arnout Jaspers is kernenergie een goede, stabiele oplossing om los te komen van fossiele brandstof.
Of zijn er alternatieven die zich al bewezen hebben? Daarover gingen wetenschappers, politici en mensen uit de energiesector deze week met elkaar in gesprek op De Correspondent. Onder andere Tweede Kamerleden en woordvoerders Klimaat en Energie Mark Harbers (VVD) en Matthijs Sienot (D66) en het Finse parlementslid Atte Harjanne praatten mee.
Dat iedereen ervan doordrongen is dat er iets moet gebeuren, bleek al uit eerdere gesprekken op De Correspondent. Maar hoe dan?
De bouw van een kerncentrale duurt te lang
De bouw van een kerncentrale duurt zo’n tien tot vijftien jaar. Dat is te lang, volgens onder andere Matthijs Sienot en Sven Jense (oprichter van Climate Cleanup). Dan is het 2030 voor de eerste kernenergie is opgewekt. Sienot en Jense denken dat het realistischer is om in te zetten op zonne- en windenergie en die aan te vullen met andere energiebronnen. Een windpark op zee is binnen enkele jaren gebouwd, aldus Jense. Ook een ander Correspondentlid – gespecialiseerd in energie, duurzaamheid en infrastructuur – voorspelt dat Nederland in 2030 al 70 procent van z’n energie duurzaam op kan wekken. Dan heeft het niet zoveel zin een kernreactor te bouwen.
De investeringskosten zijn te hoog
In de winter gebruiken we meer energie dan in de zomer. Volgens Sienot is kernenergie maar tien tot dertig dagen per jaar nodig, en zijn de investeringskosten daarom veel te hoog. Matthijs Sienot: ‘Het zou alleen rendabel kunnen zijn als de centrale continu draait. Terwijl een centrale in de energiemix van de toekomst eigenlijk alleen nodig is als we geen zonne- of windenergie opwekken, de zogenaamde periode van Dunkelflaute, koud en windstil weer, of donker en windstil weer. Dat is tien tot dertig dagen per jaar. Investeren in een kerncentrale is dan al snel alsof je een eigen verhuiswagen koopt en er de hele dag in rondrijdt voor het geval je een keer gaat verhuizen.’
Alternatieve energiebronnen zijn onzeker
Kamerlid Mark Harbers meent dat alternatieve energiebronnen als waterstof wel veelbelovend zijn, maar ook nog te onzeker om op te vertrouwen. We kunnen dus niet geheel om kernenergie heen. Omdat kerncentrales niet snel te realiseren zijn, is het goed dat we nu inzetten op nieuwe energiebronnen. Maar we moeten ook beginnen met de aanleg van kernreactoren, zodat we vanaf 2030 voldoende energie hebben.
En met die trage bouw valt het ook wel mee
En die bouw van een kerncentrale kán veel sneller, stelt Atte Harjanne, parlementslid in Finland. Het duurt zo lang, omdat het te lang duurt om de benodigde vergunningen te krijgen.
De moeder der problemen: energieopslag
Een groot probleem met zonne- en windenergie is energieopslag. Als we energie op zouden kunnen slaan, zouden we niet afhankelijk zijn van de zon of de wind. Arnout Jaspers beaamt dat. Maar: ‘Als er een type batterij bestond die qua vermogen in kilowatt per kilo, opslagcapaciteit in kWh per kilo, oplaadbaarheid in kilowatt per kilo en prijs per kilowatt en per kilowattuur en lage zelfontlading in de buurt kwam van een simpele tank stookolie of een kit kolen, dan konden alle nieuwe kerncentrales meteen afbesteld worden.’
‘In feite schieten batterijen daar op alle fronten nog minstens een factor tien tekort. Er is een technologische doorbraak nodig om batterijen naar dat niveau te tillen.’
Misschien is er een oplossing die opslag overbodig maakt: energie die wordt opgewekt uit de golven. ‘De techniek is vrij simpel in concept en reeds bedacht eind jaren 80 door een Nederlandse Ingenieur’, volgens masterstudent Aquaculture en Marine Systems, Bart Berlee. ‘Het komt erop neer dat je een (vrij grote) dam plaatst in de Noordzee, die door zijn omvang het tij tegenhoudt, daardoor een hoogteverschil en bovenal potentiaalverschil creëert en met een reeks turbines in de wand energie opwekt.’ In Wales wordt dit experiment uitgevoerd.
Voorlopig heeft nog niemand in Nederland een vergunning aangevraagd voor de bouw van een kernreactor. Maar als iemand 5 miljard euro voor Arnout heeft, belooft hij er morgen mee aan de slag te gaan.
Meer lezen?
Hoe groot is kernenergie in Nederland? En nog 6 vragen Nederland produceert niet veel kernenergie, maar het land is wel degelijk een nucleaire grootmacht. Een explainer over Nederlandse atoomtechnologie die de hele wereld over gaat.Dit verhaal heb je gratis gelezen, maar het maken van dit verhaal kost tijd en geld. Steun ons en maak meer verhalen mogelijk voorbij de waan van de dag.
Al vanaf het begin worden we gefinancierd door onze leden en zijn we volledig advertentievrij en onafhankelijk. We maken diepgravende, verbindende en optimistische verhalen die inzicht geven in hoe de wereld werkt. Zodat je niet alleen begrijpt wat er gebeurt, maar ook waarom het gebeurt.
Juist nu in tijden van toenemende onzekerheid en wantrouwen is er grote behoefte aan verhalen die voorbij de waan van de dag gaan. Verhalen die verdieping en verbinding brengen. Verhalen niet gericht op het sensationele, maar op het fundamentele. Dankzij onze leden kunnen wij verhalen blijven maken voor zoveel mogelijk mensen. Word ook lid!