In de jaren tachtig konden we klimaatverandering tegenhouden, maar het liep anders Journalist Nathaniel Rich maakte in 2018 een reconstructie van de jaren vóór en vlak na het opstellen van het invloedrijke Brundtland-rapport in 1987. De boodschap van dat rapport was duidelijk: we moeten als samenleving verduurzamen, en snel. De plannen lagen er, maar door verkeerde beslissingen van politici, wetenschappers en burgers zijn we er nooit aan toegekomen. Het is een verhaal waar achttien maanden lang aan gewerkt is. Een verhaal over activisten, politici en wetenschappers die het klimaatprobleem door en door begrepen, en ontzettend dicht bij een oplossing kwamen. (Jan van Poppel, correspondent Verduurzaming) The New York Times: ‘Losing Earth: The Decade We Almost Stopped Climate Change’ (Leestijd: 1 uur)
Hoe houd je het protesteren vol? Als de Black Lives Matter-protesten deze zomer de wereld overnemen, is Saidu Tejan-Thomas Jr. niet op straat te vinden, maar thuis op de bank. Hij speelt videogames, kijkt het nieuws en denkt: man, ik heb hier geen puf voor. Tien jaar geleden had hij daar ook gestaan, als zwarte Amerikaan, woest op het institutioneel racisme – maar hij is moegestreden. Hoe houd je het vol, vechten tegen een systeem dat al generaties niet verandert? Met die vraag – en de schaamte over níét mee protesteren – begint Tejan-Thomas zijn podcastserie ‘Resistance’. Een show over verzet, over wat er nodig is voor verandering, en over hoe je de strijd tegen het systeem volhoudt. Hij neemt verzet in de breedste zin van het woord onder de loep: er is een aflevering over een Black Lives Matter-activist die zich verkiesbaar stelt voor de gemeenteraad, een over de enige zwarte inwoner van een dorp in de Amerikaanse staat Nebraska, en een over de antipolitieprotesten in Nigeria. (Maite Vermeulen, correspondent Migratie) Gimlet: ‘Resistance’ (Luistertijd: 5 afleveringen van gemiddeld 30 minuten)
Deze megavervuilende veehouders doen in een paar dagen tijd alle stikstofmaatregelen teniet In Otterlo (Gelderland) ligt de bouw van een woonwijk al anderhalf jaar gedwongen stil, terwijl de totale stikstofvervuiling die de bouw zou veroorzaken in één dag wordt geproduceerd door een kalverboer twee kilometer verderop. Eén enkele kalkoenhouder op de Veluwe veroorzaakt meer stikstofneerslag in de natuur dan de gehele landelijke snelheidsverlaging naar 100 km/u bespaart. Dat en meer laten de onderzoeksjournalisten van Investico zien. Ze berekenden de stikstofuitstoot van 19.000 veehouderijen in de Aerius Calculator, die ook de overheid gebruikt voor stikstofberekeningen. Conclusie: een kleine groep supervervuilende veehouderijen maakt het onmogelijk om de natuurdoelen te halen. Het ministerie van Landbouw weet dit. De vraag is: waarom haalt het ministerie zo veel dure fratsen uit die de stikstofuitstoot nauwelijks verminderen, terwijl deze bedrijven onverhinderd mogen doorkachelen? (Thomas Oudman, correspondent Voedsel) Investico: ‘Handvol agrarische bedrijven houdt Nederland op slot’ (Leestijd: 5 minuten)
Waarom 12.000 jongeren in Nederland dakloos zijn In de serie ‘Buitengesloten’ van radioprogramma Argos onderzoeken redacteuren Joline Cramer en Remy van den Brand hoe het kan dat in Nederland meer dan twaalfduizend jongeren dakloos zijn. Ze vertellen de verhalen van Damian en ‘Amber’ (niet haar echte naam), die dakloos raakten en uiteindelijk een nieuw thuis vonden. En ze leggen een paar systematische fouten met verstrekkende gevolgen bloot. Zo is er van de ene op de andere dag geen jeugdhulp meer beschikbaar als jongeren achttien worden. Ze moeten het dan zelf maar uitzoeken, waar veel van hen niet op zijn voorbereid. (Josta van Bockxmeer, correspondent Wonen) Argos: ‘Buitengesloten’ (Luistertijd: 3 afleveringen van gemiddeld 30 minuten)
Deze beweging probeert het Noord-Koreaanse regime omver te werpen De belangrijkste verzetsbeweging tegen het regime van de Noord-Koreaanse dictator Kim Jong-un lijkt rechtstreeks uit een spionagethriller van John Le Carré te komen. De eerste stappen werden in 2003 gezet in een café te Los Angeles, met een ontmoeting tussen Adrian Hong, een Mexicaans-Koreaanse vechtsporter en mensenrechtenactivist, en Paul Kim, een Koreaans-Amerikaanse cabaretier. De organisatie die uit dat rendez-vous voortkwam staat nu bekend als Free Joseon, en realiseerde in 2017 de ontsnapping van de zoon van Kim Jong-uns vermoorde halfbroer via Macau, Taiwan en Schiphol. Twee jaar later viel Hong vermomd als Italiaanse investeerder de Noord-Koreaanse ambassade in Madrid binnen om een hooggeplaatste functionaris te helpen vluchten. De spectaculaire acties van Free Joseon hebben wisselend succes, wat de toekomst van de beweging onzeker maakt. In Spanje kan de inmiddels ondergedoken Hong tientallen jaren in de gevangenis verdwijnen; Noord-Koreaanse agenten zouden hem op hun dodenlijst hebben gezet. (Riffy Bol, algemeen redacteur) The New Yorker: ‘The Underground Movement Trying to Topple the North Korean Regime’ (Leestijd: 40 minuten)