Op sociale media en per mail deelden lezers massaal hun ervaringen met elitaire gymnasiasten en vmbo-leerlingen die zich ‘maar een vmbo’er’ voelen – een onderwerp

Het zijn pijnlijke, ontroerende, soms grappige verhalen. Leer klassendenken in het onderwijs herkennen aan de hand van deze ervaringen van lezers.

(Noot van de eindredactie: omwille van de leesbaarheid hebben we enkele taal- en spelfouten in de originele bijdragen verbeterd. Om niet te veel af te wijken van de originele posts hebben we bewust niet alle taalfouten uit de bijdragen gehaald.)

Van de eerste tot de laatste schooldag

Asbestospergers

Op mijn eerste schooldag hadden we een bijeenkomst in de aula, waarop de docenten ons vertelden dat we ‘de elite zijn van Nederland, de bovenste 30% van de samenleving. Jullie hebben een vermogen waar de rest maar van kon dromen.’

Als doorgestroomde vond ik het destijds al vies aanvoelen, en dat gevoel is eigenlijk alleen maar sterker geworden. Veelal omdat ik op het VMBO destijds een boel intelligente, gedreven en welwillende medeleerlingen had, die niet de E.C.-vakken, kansen of begeleiding kregen die vanzelfsprekend waren voor de ‘slimmere’ kinderen.

(Bron: )

[anoniem]

Ja, wij kregen ook zo’n speech bij onze diploma-uitreiking, en ik vond het ook enorm ongepast. Ik was daar met mijn zusje, die dezelfde dag haar diploma-uitreiking voor het VMBO had gehad, en ik vond het gewoon gênant.

(Bron: Reddit)

Waar mocht Sjef heen op vakantie?

Blinqdd

De uitwisseling van VWO was naar Baskenland en Italië... wij van VMBO kregen Polen in de winter.

(Bron: )

Sjef Drummen

Klein voorbeeld van 30 jaar geleden! School in Roermond. Waargebeurd!!!

Examenleerlingen gingen elk jaar in het laatste jaar op schoolreis:

Gymnasium naar Rome

Atheneum naar Londen

Havo naar Amsterdam

Mavo naar Simpelveld (Limburg)

😂😂

(Bron: )

Xaguta weet waar de idioten zitten

Xaguta

Op het gymnasium werd ons verteld als de klas zich misdroeg: ‘Dit is het soort gedrag dat ik verwacht van een atheneum-klas.’

Op het atheneum werd ons verteld als de klas zich misdroeg: ‘Dit is het soort gedrag dat ik verwacht van een havo-klas.’

En op de HAVO weer precies hetzelfde.

En in elk van die klassen waren de idioten even groot.

(Bron: )

MasatoWolff

Hetzelfde toen ik op VMBO-T een streek uithaalde en vervolgens naar de rector van VMBO-B werd gebracht ‘want dit is echt een VMBO-B-streek’.

(Bron: )

‘Wat doen jullie hier eigenlijk?’

Ikdoemaarwat

Toen ik begon op Havo/vwo (later afgezakt naar vmbo-T) werd tijdens de eerste Duits les verteld, dat wij de Eredivisie-voetballers waren en het vmbo de Jupiler League.

Dit was uiteraard heel goed voor het zelfvertrouwen voor iedereen die dat jaar niet heeft gehaald.

En het jaar daarna mocht niemand van het vmbo nog in dezelfde aula komen als het lyceum, want wij waren een slechte invloed 😄

(Bron: )

Seameus

Toen ik nog op het middelbare zat, mochten wij VMBO’ers niet eens naar de bibliotheek van school dat in het havo/atheneum/gymnasium-gebouw was… Lekker gescheiden houden…

(Bron: )

drakk-zharr

Op mijn middelbare school was er een excursie naar de voor de VWO-leerlingen. Dit leek mij ook wel interessant en ik wilde graag mee een kijkje nemen. Als Havo-leerling was dit niet vanzelfsprekend en mijn middelbare school werkte niet bepaald mee.

Uiteindelijk mocht ik toch mee naar Eindhoven. Bij de introductiebijeenkomst in zo’n grote collegezaal vroeg de presentator aan de zaal naar iedereens vooropleiding. Ik en enkele anderen staken braaf de hand op toen hij de Havo-mensen vroeg hun hand op te steken. Waarop hij spottend antwoordde: ‘Wat doen jullie eigenlijk hier?’ De overige leerlingen en hun ouders in de zaal moesten hier hard om lachen. Voor mij was die dag de toon al gezet, ik was toen een jaar of 14 dacht ik.

Mensen vinden het kennelijk erg fijn om in hokjes te denken, vooral als zijzelf daarmee beter voor de dag komen.

(Bron: )

Geen bibliotheek of excursie, maar wel...

benedictfuckyourass

Heb zo te horen geluk gehad, mijn havo-gym-school zat naast een vmbo en wij hadden goede banden met de leerlingen van die school. Zo verhuurden we bijvoorbeeld onze kluisjes omdat ze bij ons niet met drugshonden langskwamen.

(Bron: )

Wat vmbo-leerlingen hebben meegemaakt

lurkerbyhq

Ik had vroeger ook een docent Nederlands op de HAVO die ons niks wilde uitleggen want ‘jullie komen toch maar van het VMBO’.

(Bron: )

TinyChocoSprinkle

Ik ben van vmbo doorgestroomd naar havo, en ben vervolgens daarna ook nog vwo gaan doen. Ik weet nog een oriëntatiedag bij de , waar iemand tegen me zei dat ik wel dom moest zijn, omdat ik van het vmbo kwam.

Edit: Ik laat het nog steeds intentioneel weg op mijn cv, dat ik naast havo en vwo óók vmbo heb gedaan. Vanwege die ene simpele opmerking.

(Bron: )

Dutch_Rayan

Zelfs tijdens de projectweek waar alle eersteklassers van vmbo-b tot vwo gemengd in groepjes moesten werken. Hoewel de vmbo-leerlingen als een groep wilden werken, wilden de vwo’ers dat niet. Het zou sneller gaan als ze het zelf zouden doen zonder de lwoo-leerlingen – ze noemden iedereen onder de havo .

Maar ook door docenten werd tegen de vmbo-leerlingen gezegd dat als je niet oplette je alleen schoonmaker kon worden, en tegen de vwo-leerlingen dat ze anders monteur of timmerman werden.

Ik was erg goed in wiskunde, en wilde graag examen doen op havo-niveau voor alleen dat vak. Maar dat mocht niet want ik was vmbo’er en je kon niet boven je niveau examen doen, want dat zou te moeilijk zijn. Had een 9.3 voor mijn vmbo wiskunde-examen. De havisten die gezakt waren en naar het mbo gingen kregen wel getuigschriften mee voor de vakken die ze wel gehaald hadden, maar aan een vmbo’er kon je die natuurlijk niet geven.

(Bron: )

Wat leraren ervaren hebben

ThisMythicBitch

Ik geef bijles op het MBO en heb studenten die moesten huilen omdat ze een 8 hadden, omdat ze zo lang gehoord hebben dat ze dom zijn en het niet kunnen. Sommige middelbare scholen hebben zoveel schade aangericht in de hoofden van sommige studenten dat ze er zelf in gaan geloven.

(Bron: )

Susanne Spijkerman

Met een klas mbo-studenten heb ik eens een artikel gelezen over het invoeren van een functietitel in het mbo. Algemene mening van de klas: ‘die titel hoeft niet per se, maar we merken wel heel erg dat onze omgeving ons als ‘minder’ zag als vmbo-leerling en nu ook als mbo-student.’ ‘Oh, doe jij maar mbo?’ was een veelgehoorde opmerking.

Mijn omgeving vond het zonde dat ik met mijn gymnasiumdiploma docent ben geworden en dan ook nog eens op een mbo. Vaak is me gevraagd of ik niet eens moest solliciteren bij een categoraal gymnasium. Toen ik ook ging werken op een particulier vo, merkte ik dat dat in ogen van anderen statusverhogend was.

Oplossingen heb ik ook ervaren: als ik mensen meenam naar een praktijkmoment op het mbo, veranderde hun beeld positief: de studenten bleken veelal getalenteerde doeners te zijn. Ook zie ik dat het helpt wanneer een mbo-opleiding wordt neergezet als een stevige, volwaardige opleiding waarbij docenten merkbaar hoge verwachtingen hebben van hun studenten.

(Bron: )

EebilKitteh ziet een ander verschil

EebilKitteh

Ik sta voor de klas en organiseer schoolreizen naar Londen. Hieraan doen leerlingen mee van vmbo tot vwo.

Vwo’ers spreken perfect Engels maar durven hun mond niet open te doen, want ze zijn bang om fouten te maken. Ze zijn altijd op tijd en als je ze vraagt ‘wat heb je gedaan?’ krijg je ‘oh, beetje gewinkeld’ en dat is het wel.

Vmbo’ers raken de weg kwijt, ritselen even een lift van een toevallig voorbijkomende buschauffeur en springen voor je neus de bus uit op Leicester Square, brullen vrolijk nog even SENK JOE naar de buschauffeur en komen vervolgens opgewekt vertellen wat ze allemaal gedaan hebben (‘Kijk mevrouw, condooms met de vlag van Engeland!’).

Een beetje gechargeerd natuurlijk – niet alle vwo’ers zijn muurbloempjes en niet alle vmbo’ers zijn flapuiten – maar daar komt het grofweg wel op neer. Ik vind lesgeven aan vwo heerlijk, maar vmbo heeft ook zijn leuke kanten.

Behalve tijdens het achtste uur op vrijdagmiddag dan. Dan heb ik echt liever vwo.

(Bron: )

‘Waarom werkt u dan hier?’

Blammo25

Ik kan me nog herinneren dat toen ik op het vmbo begon leerlingen meteen alles van me wilden weten. Een van de dingen was welk niveau ik op de middelbare school had gedaan. Dat was vwo. Een van de vragen die daaruit volgde was: ‘Waarom werkt u dan hier?’ Ik merkte in verloop van tijd dat ze een soort waardering hadden dat ik als ‘elite’ op die school kwam lesgeven. Toen ik wegging (om ergens anders meer te verdienen) gingen ze er meteen van uit dat ik het leuker zou vinden om met havo/vwo-leerlingen te werken. Het is moeilijk onder woorden te brengen, maar er heerste een gevoel onder die kinderen dat op een havo/vwo werken beter is dan op een vmbo.

(Bron: )

Cati Cetin

Wat een herkenbaar verhaal. Zelf begonnen op het VWO, wij kregen ook geregeld te horen dat er van ons toch wel het één en ander verwacht werd. We waren het crème de la crème. Zelf was ik er toen ook (misplaatst!) trots op. Ik ben bang dat docenten dit soort uitspraken nog steeds geregeld doen. Daarnaast worden er – in ieder geval bij ons op school – veel meer uitstapjes e.d. geregeld voor de gymnasten en de vwo-ers dan voor de havisten en de leerlingen op het vmbo.

Bezoek aan een museum bijvoorbeeld; alsof alle vwo-leerlingen dat allemaal erg interessant vinden en een vmbo-leerling per definitie niet.

Zelf geef ik les aan de onderbouw op vmbo-tl/havo/vwo. Ik hoor zo vaak leerlingen zeggen dat ze ‘maar’ vmbo zijn. Er volgt dan natuurlijk altijd een gesprek waarbij ze vaak wel tot andere inzichten komen. Maar ik begrijp wel waar deze uitspraak vandaan komt. Ze zijn niet gek, zij zien ook dat de snoepreisjes niet voor hen bestemd zijn, dat zij niet snel gevraagd worden voor de leerlingenraad, dat zij niet als buddy worden gevraagd voor de jongere leerlingen, enz.

(Bron: )

metaalmoeheid

In de praktijk is het altijd pijnlijk om te horen als leerlingen/studenten ontzettend negatief over hun eigen opleiding(sniveau) praten. ‘Mevrouw, waarom geeft u les aan ons u heeft universiteit gedaan?’ ‘Mevrouw, ik kan toch niks, want ik doe mbo.’ Je moet echt bergen werk verzetten om hun zelfbeeld te verbeteren. En dat doe je door succesverhalen en -ervaringen te realiseren en gewoon praktijkvoorbeelden te benoemen waarbij je ook weer niet te veel moet benadrukken waarom zij ook meetellen. Anders bewerkstellig je weer het tegenovergestelde en geef je die jongeren het gevoel dat ze ‘zielig’ zijn.

(Bron: )

DimSumItUp

Dit zeggen mijn leerlingen ook tegen mij. Je hart breekt een beetje als je weet dat ze die hele anti-vmbo houding hebben geïnternaliseerd.

(Bron:

monophthalmos

Heel herkenbaar. Veel mavo/vmbo-leerlingen gehad waar ik een goede relatie mee had totdat ze vroegen wat ik dan had gedaan. Nadat ik eerlijk VWO (gymnasium eigenlijk, maar dat verschil is niet echt boeiend) had gezegd had ik nog 2 weken leerlingen die zich terugtrokken. ‘Ons lesgeven is dan toch helemaal niet interessant voor u?’

Leerlingen op VMBO-t die er slecht voor staan zeggen ook regelmatig dat ze gewoon dom zijn. Ik hoop maar dat ik ze dat idee zo nu en dan even uit het hoofd kan praten.

(Bron: )

Dutch_Rayan

Als je hele leven al op je neergekeken wordt omdat je maar vmbo doet, hoe kan je dan verwachten dat ze daar niet negatief over gaan denken. Ik denk dat de ‘afkeer’ naar hoger opgeleiden ook een verdedigingsstrategie is. Ik heb mij nooit zielig gevonden omdat ik op het vmbo zat, maar kreeg wel het gevoel minderwaardig te zijn tegenover leerlingen van vwo en havo, ook door de overheid die alleen aandacht heeft voor havo- en vwo-examenkandidaten die goede cijfers haalden, maar er niet omgekeken werd naar de vmbo-leerlingen.

(Bron: )

Bouchien ziet een oplossing

Bouchien Wolma

Als vrijwilliger bij Anderwijs, waar kinderen uit heel Nederland uit alle jaarlagen en alle niveaus van het VO op kamp zijn samen, zie ik dat de kinderen in een week tijd snel naar elkaar toe groeien. De vrijwilligers geven bijles aan groepjes van 2-3 deelnemers. Er is dus veel tijd en ruimte om te luisteren. Hier hoor ik ook vaak ‘wat ben jij slim/dom’, ‘dat kan ik nooit’, ‘dat hadden wij al in klas...’. Naarmate de kampweek vordert verdwijnt het oordelende karakter over de ander. Hier zit denk ik ook een groot deel van de meerwaarde van zo’n kamp. Elkaar zien, met elkaar praten, luisteren naar de andere kant van het verhaal. Dan is de ander ineens niet meer zo heel anders.

(Bron: )

Gelukkig gaat niet iedereen mee in de vooroordelen

Next-Adhesiveness237

Moet wel zeggen dat dit echt twee kanten op gaat. Ik heb zelf een HONOURSSS university college gedaan en heb binnen dit programma vakken bij verschillende opleidingen en faculteiten gedaan, en mijn god de haat die we krijgen (als ze niet weten dat we in de zaal zijn) is echt vreselijk irritant, ook al loopt niemand van ons ermee op de koop ofzo. We probeerden ons altijd op te stellen als gewoon normale studenten die wat meer keuzevrijheid hadden, maar werden de facto behandeld als arrogant volk. Vrij zeker dat anderen graag hun eigen onzekerheid op ons projecteerden.

(Bron: )

The-Grim-Sleeper

Ik herken niets van deze elitaire houding! Zelfs toen mijn broer naar de ‘kakkerschool’ ging was er nooit sprake van ‘top 5%’ of winnaar-loser-houding.

Toen ik in de VWO-klas zat zeiden sommige boze docenten wel eens ‘als VWO-er moet je wel sneller/slimmer zijn dan dit; anders maar naar de HAVO’, en het antwoord was steeds hetzelfde: ‘Wij willen academisch onderwijs, maar we zijn niet übermensen die sneller/slimmer/beter zijn dan andere leerlingen. U eist teveel van ons.’ Pure zelfinteresse, vast wel, maar niemand die dacht dat onze ruften lekkerder waren dan die van de vmbo-ers.

(Bron: )

Meer lezen?

Waarom spijbelen en onvoldoendes halen leerlingen gelukkig maakt Wie hoge cijfers haalt en nooit te laat komt is een ‘goede’ leerling, maar niet per se een gelukkigere leerling. Daarom: een pleidooi voor spijbelen en onvoldoendes halen. Lees mijn column hier