Beste,

Twee weken terug naar mensen die ervaring hadden met onzekerheid. We hebben het vaak over wat we weten, schreef ik, maar ik wil het hebben over wat we níet weten.

Wat bleek: er zijn heel veel mensen die iets niet weten, en die dat ook nog eens met mij willen delen. Mijn inbox stroomde vol, ik kreeg meer dan honderd mails uit verschillende hoeken. Ik hoorde van mensen die gevlucht waren, die leefden met een donororgaan, die een penvriend hadden.

Het is me nog niet gelukt om iedereen terug te mailen, want ik wil de tijd nemen om op alle bijzondere verhalen te reageren. Dus heb je me gemaild en nog niks gehoord? Het komt eraan.

(Wie nu denkt: Ik zie de ironie ook wel, dat ik nu juist zo blij ben met mijn volle inbox. Misschien omdat het zulke bijzondere, persoonlijke ervaringen zijn, waardoor ik het gevoel heb wel echt contact te maken. En ik heb een duidelijk plan, dat helpt ook.)

Soms het monster, soms de ontkenning

Intussen ben ik al gesprekken aan het voeren, die je de komende tijd op De Correspondent zult zien verschijnen. Vandaag publiceerde ik de allereerste: een gesprek met mijn moeder. Meer dan vijf jaar geleden kreeg zij te horen dat ze kanker had en sindsdien leeft ze in onzekerheid. Hoe lang zal de behandeling nog blijven werken?

Ik vind die onzekerheid lastig, schreef ik eerder al. In reactie op haar diagnose schoot ik afwisselend in de controlemodus, was ik angstig of stak ik mijn kop in het zand. Het was voor mij de aanleiding om deze zoektocht te beginnen, naar hoe we omgaan met onzekerheid en wat dat betekent voor hoe we samenleven.

Dus waar kan ik beter beginnen dan bij mijn eigen moeder? Niet alleen omdat ze moet leven met onzekerheid, maar ook omdat ze anderen ermee heeft geholpen in haar vak. Ze was bijna dertig jaar medisch psycholoog, ze hielp mensen om te gaan met hun ziekte en – soms – hun aanstaande dood.

Dus toog ik op een maandagmiddag naar haar appartement met hoge plafonds – ze woont in een oude basisschool. Op de tafel in de woonkamer legde ik een opnameapparaatje naast de boterham met vlokken en het glas karnemelk.

De belangrijkste les over onzekerheid die ik van haar leerde: soms moet je het monster in de bek kijken, soms moet je je kop in het zand steken.

Mijn moeder hielp patiënten omgaan met ziekte en onzekerheid. Toen werd ze zelf ziek Lees het interview

Zomertips

Dan iets anders: deze zomer publiceren we bij De Correspondent zomertips, met onze favoriete en muziek (die laatste verschijnt binnenkort). Klik door voor de tips van mijn collega’s; hier zijn alvast de mijne. En, ja, ik zat in een spionnenfase.

Boek: The Little Drummer Girl (John le Carré)

Afgelopen december overleed John le Carré, een van de bekendste schrijvers van spionageverhalen. Ik had op dat moment nog niks van hem gelezen, maar alle artikelen over hem maakten me nieuwsgierig. Hij had zelf als spion gewerkt, dus waren zijn verhalen meer dan gewone fictie: er zaten details in die realistisch waren. Hij schreef vaak niet over de pracht en praal, maar juist over het geklungel van spionnen. Al is Le Carré vooral bekend van verhalen over de Koude Oorlog, ik besloot met (vertaald als De lokvogel) te beginnen, een verhaal uit 1983 over het conflict in het Midden-Oosten. De Engelse actrice Charlie wordt gerekruteerd om een Palestijnse terroristische organisatie te infiltreren, maar raakt steeds meer in de war van haar rol. Dit boek smaakt naar meer: op mijn vakantie lees ik de volgende Le Carré.

Film: First Cow

First Cow was de eerste film die ik in anderhalf jaar in de bioscoop zag en het was direct een schot in de roos. Het verhaal speelt zich af in het Amerikaanse Westen van 1820, maar het is allesbehalve een standaard western: de hoofdrolspelers zijn twee zachtaardige vrienden, het landschap had soms net zo goed een bosje in Flevoland kunnen zijn en zelfs de beeldverhouding (4:3 in plaats van het bredere 16:9) past niet bij de wijde vista’s die je gewend bent van westerns.

Deze film gaat dan ook niet over het grootse en meeslepende leven in het Westen, maar over de beklemming die er ook was. Maar dé reden om de film te zien, wat mij betreft, is hoofdrolspeler Cookie (John Magaro) – de ontroerende kok die met zijn vriend melk gaat stelen om lekkere dingen te bakken.

Podcast: Wind of Change

Ken je het nummer Wind of Change van de Scorpions? Die rockballad met gefluit aan het begin? Het nummer was een megahit aan het begin van de jaren negentig. Het werd het symbool van vrijheid, van de veranderingen die zich voltrokken met de val van de Berlijnse Muur en het verkruimelen van de Sovjet-Unie.

YouTube
Scorpions: ‘Wind Of Change’

Fast forward: journalist Patrick Radden Keefe praat met een van zijn bronnen. Die vertelt hem dat Wind of Change niet door de Scorpions is geschreven, nee, het kwam van de CIA. De Amerikaanse veiligheidsdienst zou het de wereld in hebben gebracht om de revolutiezin aan te wakkeren. Het gerucht brengt Radden Keefe op een fascinerende reis door een wereld van geheimen, van manipulatie, van spionage. Wees gewaarschuwd: je krijgt het nummer dagen niet meer uit je hoofd.

Album: Hadestown – Anaïs Mitchell & Original Broadway Cast of Hadestown

Ik luister veel naar castalbums van musicals, dromend van het moment dat ik weer eens een musical in het echt kan zien. Sommige albums worden al gauw saai, zo zonder het toneelspel, maar andere zijn op zichzelf staande parels.

Zo ook Hadestown, dat zich afspeelt in een kolenmijn. Het verhaal is gebaseerd op de Griekse mythes van Orpheus en Euridice, en van Hades en Persephone. De musical ging al in 2006 in de Verenigde Staten in première en klom sindsdien langzaam op naar Broadway. Dat hoor je in de ontwikkeling van de verschillende albums die sindsdien zijn uitgekomen – is klein, bombastischer. De maker, Anaïs Mitchell, noemt het zelf een folk opera – je zult er tonen van jazz en blues in tegenkomen.

Wat het ook is, het is prachtig. Het is een aanklacht tegen autoritaire leiders, kapitalisme en – volgens sommigen – klimaatverandering. Tel daarbij op: de diepe stem van Hades, de dronken Persephone, het getortelduif van Orpheus en Euridice, en de raspende stem van Hermes. Ik krijg er geen genoeg van.

Hieronder vast een voorproefje.

YouTube
Hadestown Broadway Cast bij NPR Music Tiny Desk Concert

Tot slot...

...staat Het Filosofisch Kwintet, een praatprogramma van Human, dit seizoen in het teken van onzekerheid. Ik schoof afgelopen zondag aan voor de tweede aflevering, over wat onzekerheid betekent voor onderlinge verhoudingen in de samenleving. Ik zat aan tafel met politicoloog Stephan Sanders, cultuursocioloog Stef Aupers, filosoof Daan Roovers en presentator Clairy Polak. Je kunt de uitzending

Met dank aan Malouk van der Velden, die me ooit Hadestown aanraadde (en sowieso mijn goudmijn is voor musicaltips).

Foto van de opname van het Filosofisch Kwintet. Iedereen zit aan tafel, Clairy Polak aan het hoofd.
Tijdens de opnames van het Filosofisch Kwintet. Foto: Anna van Kooij
Avatar van Sanne Deze nieuwsbrief liever in je inbox? Als correspondent Ontcijferen onderzoek ik de getallenwereld. In mijn nieuwsbrief houd ik je op de hoogte van wat ik schrijf, hoor en lees.
Schrijf je in voor mijn nieuwsbrief