Wat zijn de grootste misvattingen in het Europese migratiedebat? Die vraag stelde ik de afgelopen jaren aan migratie-experts bij universiteiten, denktanks, VN-organisaties, ministeries. Haast zonder uitzondering antwoordden deze experts met één simpel feit: de meeste migranten uit Afrika komen niet naar Europa.

De beelden van een massale exodus uit Afrika, van wanhopige Afrikanen op gammele bootjes, van gestrande migranten in de Sahara en Libië, domineren onze voorstelling van Afrikaanse migratie. Die beelden voeden de angst van een ‘stroom’ of ‘tsunami’ aan migranten die Europa overspoelt.​

Maar de cijfers tonen een ander

Bron: African Development Bank. Annual Development Effectiveness Reviews 2018

‘Migratie binnen Afrika is alleen al zes keer zo groot als de migratie uit Afrika naar Europa’, zegt Akinyinka Akinyoade van het Afrika Studie Centrum in Leiden. ‘En toch ontbreken deze migratiestromen volledig in de media. Migratie is een way of life voor veel Afrikanen. Niet iets recents, maar honderden jaren oud. Je emigreert, je verdient geld, en je keert terug naar huis. Maar daar hebben we het nooit over.’

Natuurlijk zijn de verhalen van migranten in de Sahara en op de Middellandse Zee belangrijk om te vertellen – maar ze verdienen nuance. Ze verdienen een plek in het grotere plaatje van migratie op het Afrikaanse continent. Dat grotere plaatje is daarom mijn favoriete grafiek.

Lees ook:

Abstract beeld bestaande uit pijlen en cirkels Deze mythe over migratie wil iedereen dolgraag geloven Ontwikkelingshulp wordt steeds vaker ingezet als middel om migratie tegen te gaan. Daarmee houden we elkaar faliekant voor de gek. En dat niet alleen: deze ‘hulp’ heeft soms ook schadelijke gevolgen. (Je kunt dit verhaal ook beluisteren.) Ga naar het artikel