Koffie met knoflook. Dat was de smerigste combinatie van ingrediënten in huis die ik kon verzinnen. Ik heb een beperkte voorraadkast en een matig ontwikkelde culinaire fantasie.

Maar kookbot Chef Watson, een kunstmatig intelligent computerprogramma dat bergen droge data analyseert om te voorspellen wat mensen lekker en vies vinden, en niet wordt geremd door een gebrek aan voorstellingsvermogen, dacht er anders over.

Dus stond ik deze week ineens warme koffieknoflookpunch te brouwen.

Het resultaat: erg lekker. Verderop volgt het recept. Het verrassendste inzicht na drie keer koken met Watson: je kunt ingrediënten honderd keer meer combineren en afwisselen dan ik voor mogelijk hield.

Iets anders dan een schaakprobleem

Over Watson schreef ik een paar weken geleden, in een groter over creatieve vormen van kunstmatige intelligentie. Watson is de opvolger van schaakcomputer Deep Blue en werd beroemd met zijn op menselijke tegenstanders in het tv-raadselspel Jeopardy! in 2011.

Het is een interessant experiment, omdat het de bedoeling is dat Watson iets verzint wat mensen niet eerder hebben bedacht

Sinds vorig jaar wordt Watson bijgeschoold tot kok. Beter gezegd: tot receptenverzinner. Het is een interessant experiment, omdat het de bedoeling is dat Watson iets verzint wat mensen niet eerder hebben bedacht. Dat is wat anders dan het goede antwoord geven op een vraag, of de optimale oplossing vinden voor een schaakprobleem.

Aanvankelijk werkten alleen Amerikaanse topkoks met Chef Watson, maar afgelopen zomer gaf de Amerikaanse receptenwebsite Bon Appétit IBM toegang tot 9000 recepten, om een web-app (en reclame) te maken voor de doelgroep: amateurkoks. Voor het softwarebedrijf is het een kans om te leren hoe een breder publiek gebruikmaakt van kunstmatige intelligentie als het daartoe toegang krijgt.

In de komende jaren zullen Watson en concurrentie ongetwijfeld ook op dan de keuken leren zoeken naar creatieve oplossingen die (gewone) mensen zelf niet makkelijk verzinnen. dat bedrijven dit soort slimme, creatieve rekenkracht straks kunnen inhuren om dingen te maken en te verzinnen, zoals ze nu domme computerrekenkracht kunnen bij Amazon.

Van 9000 naar miljoenen recepten

Behalve uit slimme software die mensentaal kan interpreteren, bestaat Watson uit een enorm computercentrum met razendsnelle harde schijven, processoren en gekoppelde geheugens waarop bergen informatie staan opgeslagen, zoals de complete Wikipedia.

Deze versie van Watson, die informatie over voedsel (textuur, chemie) en menselijke smaak heeft leren interpreteren, kan volgens IBM nieuwe recepten generen op basis van de 9000 bronrecepten. Van alle opties valt de meerderheid af, omdat wij ze niet lekker zouden vinden.

Watson, zo ontdekte ik experimenterend met de app, gaat er bijvoorbeeld van uit dat mensen niet zullen houden van fruitsalade met bloedworst of van een cocktail met bieten en vis.

Blijven over: miljoenen recepten die binnen de grenzen van de menselijke smaak passen, allemaal kruisingen van en variaties op de gerechten die de menselijke redactie van Bon Appétit verzamelde. Tegenover elk oorspronkelijk recept stelt Watson dus gemiddeld honderd of meer nieuwe creaties.

En inderdaad: op basis van de ingrediënten die je invoert, plus een schotel en desgewenst een kookstijl (zoals: Belgisch, of: Moederdag) genereert de app enkele tot soms honderden verschillende recepten.

De besloten web-app (informatie over toegang staat onder aan dit stuk) geeft de mogelijkheid om je eigen mate van culinaire durf in te stellen. De suggesties reiken van traditioneel (een paar ingrediënten anders) tot zeer verrassend.

Honderd recepten voor koffieknoflookpunch

Zo tikte ik ‘koffie’ en ‘knoflook’ in, als ingrediënten voor ‘een drankje.’ Dat leverde een kleine honderd variaties voor koffieknoflookpunch op.

De door mij gekozen versie zat volgens Watson meer richting verrassend dan traditioneel, en bestond uit de volgende ingrediënten:

  • 620 ml water
  • knoflook (hoeveelheid onvermeld, ik koos voor één grote teen)
  • 14 gram kaneel
  • 1/2 eetlepel gemalen zwarte peper
  • 1/2 eetlepel gemalen cardamom
  • 1 3/4 theelepel korianderzaad
  • 1 1/4 theelepel rozijnen
  • 45 ml koffie
  • 1 1/4 kopje melk
  • 1/4 kopje bruine suiker

De web-app waarschuwt onder elk recept: ‘Denk eraan dat Watson data eet, geen voedsel. De ingrediënten en stappen zijn suggesties, dus gebruik vooral je eigen beoordelingsvermogen bij het maken van deze gerechten.’

Aan suggesties als ‘14 gram kaneel’ zie je dat de recepten computergegenereerd zijn. Vermoedelijk heeft Watson hier een ingrediënt uit een menselijk recept dat normaal in grammen gaat vervangen door een specerij. 14 gram kaneel staat gelijk aan ongeveer drie theelepels.

Koffieknoflookpunch met kaneel, cardamom en rozijnen

Na de eerste vijf ingrediënten in een pannetje aan de kook te hebben gebracht en volgens recept tien minuten afgedekt te hebben laten staan, stelde Watson voor ‘de koffiezakjes of -bladeren’ toe te voegen. Weer een computergegenereerd foutje, te herleiden tot het recept voor Warm Milk Punch with Indian Spices van Bon Appétit, dat Watson als uitgangspunt had genomen. Daarin zat geen koffie, maar darjeelingthee.

Dus voegde ik een kopje espresso toe aan de pan, plus de melk en suiker, liet het geheel een halfuurtje trekken, en goot de vloeistof door een zeef in de glazen.

De rozijnen waren bedoeld als garnering. Aangezien ik niet inzag hoe die aan de rand van het glas te hangen, heb ik ze er maar doorheen gegooid.

Waarom nog twee keer hetzelfde koken?

Het resultaat serveerde ik aan mijn vriend en mijzelf. Het smaakte naar Indiase chai, maar was wat aan de laffe kant, dus ik heb er nog chilipeper doorheen gegooid – en toen kwam het goed op smaak.

Zou ik nog eens koffieknoflookpunch maken? Zeker, maar dan een van de honderd andere variaties

Mijn vriend zei het stukken lekkerder te vinden dan koffie met melk en begon te fantaseren over koffievariaties voorbij latte macchiato. Ik vond het een verfrissend inzicht dat je Indiase chai gewoon met koffie blijkt te kunnen maken. En dat zoveel ingrediënten kennelijk inwisselbaar zijn.

De knoflook was duidelijk te proeven, wat de drank interessant maakte, en de pan ging leeg. Zou ik nog eens koffieknoflookpunch maken? Zeker, maar dan een van de honderd andere variaties.

Met Watson globaliseert de keuken meer dan ooit: het programma mengt ingrediënten uit alle windstreken zonder enige beperking, behalve die van de menselijke smaak. Met zulke bijna oneindige mogelijkheden doet het idee om twee keer hetzelfde gerecht te maken ineens onnodig saai aan.

Gaan we allemaal koken met Watson?

Gegrilde rookworstframbozensandwich met crèmekaas en mayonaise

Inmiddels heb ik ook een vruchtensmoothie met thijm en een rookworstframbozensandwich onder de grill gemaakt, wat me aanvankelijk erg zonde leek van zowel de rookworst als de frambozen. Maar het bleek zo lekker dat ik spijt had dat ik er niet meer van had gemaakt. Ook de smoothie was lekkerder met thijm dan zonder: althans, interessanter.

Het geeft voldoening om als complete amateurkok ineens verrassende gerechten te kunnen maken. Mijn eigen pogingen om nieuwe gerechten te verzinnen mislukken vaker dan ze slagen, terwijl ik het leuk vind als er iets nieuws lukt. Ik zie dus wel een markt voor een Chef Watson-app, wanneer de nu nog erg experimentele software eenmaal is uitontwikkeld. Het wachten lijkt me op het eerste dat steeds weer nieuwe menu’s presenteert van gerechten die nog nooit eerder zijn gemaakt.

Op dit moment kun je alleen losse ingrediënten wegfilteren, maar Watson moet in de toekomst desgevraagd ook gezonde, goedkope of duurzame recepten kunnen genereren. kun je zelf toegang tot de app

Om mijn eigen mentale beperkingen en de grenzen van Watson op de proef te stellen, ga ik door met het zoeken naar smaakcombinaties die me niet lekker lijken. Op het menu staat in elk geval nog een gouda-chocoladesaus voor over een fruitsalade.

Als iets echt oneetbaar wordt en ik durf dat het recept te verwijten, dan laat ik het weten.

De Mozarts en Picasso’s van 2015 zijn geen homo sapiens meer Is creativiteit voorbehouden aan de mens? Om die vraag te beantwoorden neemt De Correspondent u vandaag mee op een virtueel cultureel dagje uit langs kunstwerken van gevestigde en eigentijdse robotkunstenaars. Aangezien er nog geen kunstmatig intelligente cultuurrecensent bestaat, wordt u gegidst door een homo sapiens (Thalia Verkade). Lees hier het stuk terug Voorbij sciencefiction: hoe reëel is het gevaar van kunstmatige intelligentie? Diverse vooraanstaande wetenschappers waarschuwen: kunstmatige intelligentie vormt waarschijnlijk de grootste dreiging voor ons bestaan. Heftige woorden, die veel vragen oproepen. Hoe ver is kunstmatige intelligentie? En wíl die ons wel overnemen? De zes prangendste vragen beantwoord.
Voorbij sciencefiction Lees het stuk hier terug