Stel je een plein voor tot aan de horizon, met daarop een nauwelijks te bevatten massa van 730.000 mensen. Dat is pakweg zo veel als de complete bevolking van Amsterdam, min de gepensioneerden. 730.000 voornamelijk jonge mensen staan te luisteren naar één man op een podium op het midden van het plein.

Wij komen aanlopen, kunnen de man nog niet zien en verstaan niks van het Engels dat voor dat enorme, internationale publiek door de luidsprekers klinkt. Maar we passen een oude Sovjet-wijsheid toe: als er ergens een rij staat, ga je erin staan, pas daarna vraag je wat er te koop wordt aangeboden.

Aan de rand van de mensenmassa schieten we een jongen aan die toegankelijk oogt. Hij legt uit wie we voor ons hebben: ‘Dit is Athene. Ooit was hij een beroemde paladijn, een genadeloze gladiator.’

Niet-begrijpend kijken we hem aan.

‘Een dolende ridder. Je weet wel. World of Warcraft?’

Van gehoord. Even spieken op Wikipedia: World of Warcraft, computergame, populairste MMORPG ooit, met honderd miljoen accounts en 10 miljoen betalende abonnees op het hoogtepunt. Tegenwoordig iets minder drukbevolkt.

‘Athene was de eerste die level 85 in bereikte,’ zegt de vriendelijke jongen dromerig. ‘Kijk, hier legt hij het uit.’

We staren naar het filmpje dat de jongen op zijn mobieltje laat zien. Anderhalf miljoen views heeft het, dat terwijl wij geen idee hebben dat het behalen van level 85 überhaupt een daad van betekenis is.

YouTube
Athene (rechts) legt met zijn kameraad Reese uit hoe hij als eerste level 85 (het hoogste level) bereikte in World of Warcraft Cataclysm

Welkom in Gameland

We zijn in Gameland beland. Thuisland voor circa alleen China en India zijn groter. De reusachtigheid van deze plek heeft bizarre gevolgen voor de echte wereld. Zo bereikt Athene met 730.000 gamers op YouTube grofweg evenveel mensen als de Telegraaf en de NRC samen. Een andere vergelijking: hij heeft meer volgers dan Madonna op YouTube.

In het verleden, zo begrijpen we, heeft hij legendarische raids uitgevoerd: samen met een leger aan medespelers stormde hij dan een van World of Warcraft binnen en nam de boel over. Op YouTube konden gamers volgen hoe hij dat aanpakte. Binnen korte tijd werd een beroemde gamer een beroemde YouTuber.

Dat alles terwijl de meeste mensen die niet gamen nooit van hem hebben gehoord. Tussen gamers en niet-gamers gaapt een culturele kloof.

‘Wist je dat Athene in Gameland meer dan twintig miljoen dollar heeft opgehaald voor vraagt de vriendelijke jongen. Hij trekt ons mee naar voren, de menigte in.

Twitch: livestreamen terwijl je gamet

Het belangrijkste wapenfeit van Athene: hij zamelt geld in onder gamers, voor kinderen op plekken in de wereld zonder snelle computers. Dat verloopt deels via Twitch, opnieuw een term die voor wie bekend is in Gameland geen uitleg behoeft. Voor ons wel. We surfen naar

Twitch lijkt op YouTube, behalve dat alles wat je er ziet live is en de gebruikersgroep voornamelijk uit gamers bestaat. Zij kijken er met hun favoriete game of gamer mee, en kunnen in een chatvenster dingen vragen of roepen.

Meestal zie je de gamer zelf klein rechtsonder in beeld. Hij of zij reageert in de livestream direct op vragen en opmerkingen die in het chatvenster verschijnen.

Twitch is met honderd miljoen unieke bezoekers per maand zeer populair. Maar nog populairder zijn de Let’s Play-video’s op YouTube, waar gamers ook laten zien (maar dan niet live) hoe ze gamen.

‘Waarom zouden we willen kijken naar iemand die zit te gamen?’, vragen we onze gids, die er kennelijk plezier in heeft om ons wegwijs te maken. ‘Je moet het vergelijken met dj’s op de radio,’ vertelt hij. ‘Het is gezellig om naar ze te luisteren. Ze laten nieuwe releases zien. Ze zorgen voor een gemeenschapsgevoel. Deze 730.000 mensen hier zijn in één opzicht hetzelfde: allemaal kijken ze graag naar Athene.’

Dat is helder. ‘En wie is dan de grootste livestreamer in Gameland?’, vragen we. ‘PewDiePie,’ antwoordt de jongen. ‘Die heeft op Twitch 5 miljoen en op YouTube Athene is vergeleken met hem maar een kleintje.’

Het voelt ineens een stuk knusser tussen Athenes fanschare, een groep die nog steeds zeventienenhalf keer zo groot is als het ledental van De Correspondent.

Waarom we dan naar Athene staan te kijken en niet naar PewDiePie? ‘Ze zijn allebei grappig,’ antwoordt hij. ‘Maar Athene laat me nadenken over wat ik eigenlijk aan het doen ben met mijn leven. Ik kan hem vragen stellen via Twitch. Real talk.’

YouTube
Athene legt uit hoe hij via betalende Twitch-abonnees geld ophaalt voor het goede doel

YouTube
Een van Athenes recente Let’s Play-video’s, over de game Hearthstone

Zelfverbetering voor gamers

We hebben intussen een beter plekje bemachtigd op het plein, vanwaar we meer zicht hebben op het podium. Athene is op een bank gaan zitten, zien we, samen met zijn vriend Reese, met wie hij sinds jaar en dag samenwerkt. Ze praten over eenzaamheid, een onderwerp dat ter sprake kwam tijdens een livestream en waaraan veel gamers blijken te lijden.

‘Als je vastzit in je eigen overtuigingen en onprettig bent om bij in de buurt te zijn,’ zegt Athene, ‘zullen anderen de neiging hebben je te ontlopen. Het is lastig om mensen om je heen te willen hebben als jij jezelf niet om je heen zou willen hebben.’

Athene heeft een ‘theorie van alles’ en Reese heeft ook daarvan een gemaakt

Zelfverbetering voor gamers. Er klinken wat snerende opmerkingen, maar vooral wordt er Daarna zijn bewustzijn en de kwantumtheorie onderwerp van zijn betoog. Athene heeft een ‘theorie van alles’ en Reese heeft ook daarvan een gemaakt. Het zijn grootse gedachten over het universum als informatiestructuur en over de mens in dat universum, wiens hersenen zich in de loop van de evolutie hebben ontwikkeld om samen kunnen te werken. Wat we plegen te zien als een hoop losse individuen, is volgens deze gamende YouTuber in werkelijkheid één grote, gezamenlijke vorm van intelligentie. De mensheid is een superorganisme.

Het is een wereldbeeld dat gamers kennelijk inspireert: de video is 3,9 miljoen keer bekeken. En het is blijkbaar een effectieve manier om de wereld in te kijken: op basis van deze levensfilosofie overtuigt Athene duizenden mensen in Gameland om, door samen te werken, miljoenen op te halen voor het goede doel.

YouTube
Athene en Reese over eenzaamheid

Een soort Serious Request

Drie jaar geleden haalde Athene zijn eerste miljoen voor Save the Children binnen. Dat deed hij als volgt: elke dag zond hij zo’n zestien uur uit, terwijl hij zat te gamen. Tussendoor haalde hij stunts uit in ruil voor donaties. Hij trok voor de camera een tutu aan. Een beetje zoals de dj’s van Serious Request in het Glazen Huis, maar dan voor een gamend publiek.

De donaties gingen direct naar het PayPal-account van Save the Children. Andere gamers begonnen hun eigen livestreams op Twitch, ter ondersteuning van of geïnspireerd door Athenes actie. Na 83 dagen was er bijna 500.000 dollar opgehaald, een bedrag dat een sponsor verdubbelde. Tijdens een gamingfestival in Zweden waar Athene optrad, werd het streefbedrag van 1 miljoen dollar bereikt.

Nu, drie jaar en een reeks inzamelacties later, heeft Athene 4 miljoen dollar binnengehaald, met name via zijn website Daar kun je met donaties op het PayPal-account van Save the Children punten verzamelen om games te spelen die worden gedoneerd door gameuitgevers zoals Fondsen als en verveelvoudigen elke dollar die binnenkomt, waardoor de teller voor Save the Children nu staat op meer dan 20 miljoen.

Ook andere gamers, onder wie PewDiePie, organiseerden sindsdien zelfstandige voor de organisatie.

YouTube
Athene als ballerina voor het goede doel.

De man achter de mythische gamer

Hoe komt iemand erbij om te gaan gamen voor het goede doel? Het liefst horen we dat van Athene zelf. We wurmen ons daarom door de menigte tot we vooraan op het plein staan. ‘Mogen we wat vragen voor De Correspondent?’ roepen we door de dranghekken. Maar Reese, die de pr doet, antwoordt met een vriendelijk nee: geen tijd, behalve voor het beantwoorden van een paar korte vragen.

Dus is dit een portret van Athene zoals de mensen hem kennen in Gameland: via zijn kleine vierduizend YouTube-video’s en zijn Twitch-uitzendingen, waarin de antwoorden op zo’n beetje al onze vragen gelukkig toch aan de orde kwamen.

For the record: in het echte leven heet Athene Bachir Boumaaza. Reese zijn naam is Dries Leysen. Beiden wonen en werken ze in Merksem, een rustige voorstad van Antwerpen. Ze hebben een klein team aan medewerkers en leven van de advertentie-inkomsten op hun YouTubevideo’s.

In Vlaanderen kennen mensen Boumaaza (nu 35) wellicht nog uit het Vlaamse Big Brotherhuis, waar hij in het tweede seizoen (2001) discriminatie (zijn vader is een moslim uit Marokko, zijn moeder een katholieke Vlaamse).

Later was hij woordvoerder van de ludieke (2005-2007), voor de stemplichtige Belgen die ontevreden waren met de politiek. De partij haalde geen zetels. Boumaaza verlegde daarna zijn activiteiten naar Gameland, waar het dankzij zijn gamerecords en zijn reputatie als makkelijker was om publiek voor zijn boodschap te verzamelen.

Hoe houd je dat vol, dag in dag uit gamen?

Aangezien Athene zijn op YouTube uiteenzet, vind je er ook het antwoord op de vraag hoe hij het volhoudt: jarenlang dag in dag uit gamen voor het goede doel. Verrassend genoeg is dat antwoord niet: omdat hij gamen zo leuk vindt. ‘Ik heb hele levels in Minecraft gemaakt, terwijl dat niet mijn spel is. Ik speel Hearthstone terwijl dat niet mijn spel is, het is te makkelijk. Maar daar vind ik publiek dat wil doneren aan Save the Children,’ vertelt hij in onderstaande video.

Denken dat je gelukkig zou kunnen worden door het spelen van games, gaat volgens Athene uit van een onjuiste voorstelling van hoe de mens werkt. Hij redeneert als volgt: als je een stervend kind op straat ziet liggen, vraag je je niet af wat je moet doen. Als je je intuïtieve reactie op zo’n situatie als uitgangspunt neemt voor het leven, dan hoef je je nooit meer af te vragen waar je leven voor is: dat is dan duidelijk. Anderen helpen. En dat maakt dat je iets dat op den duur doodsaai kan worden, zoals jaren achter elkaar gamen en streamen, vol kunt houden.

Op chatvragen op Twitch of hij niet alles doet omdat hij kickt op aandacht, luidt zijn antwoord: ‘Ik doe gewoon wat logisch is.’ Daar hoort bij: alles doen voor views op YouTube. Dus zijn er talloze video’s van Athene te vinden waarin zijn vriendin Tania halfnaakt figureert en hij zich als geschifte gamer gedraagt. Want een rare nerd met een ‘hot girl’ als vriendin, dat werkt in Gameland.

YouTube
Athene en Reese, over een leven zonder keuzes

YouTube
Een mockumentary over een gamer die de wereld niet van World of Warcraft kan onderscheiden

LiveAid, maar dan met gamers

De grootste actie van Athene tot op heden is nu in voorbereiding, en gaat live een van de volgende keren dat een grote aardbeving, tsunami of andere ramp een deel van de echte wereld in puin legt en alle media erop afstuiven.

Zo’n wereldwijd gaan dan op Twitch en YouTube streamen voor het goede doel in een hulpnetwerk dat Athene nu aan het opzetten is. Sponsors zoals Razer, een producent van gadgets voor gamers, zullen de deelnemers tegen elkaar opjutten door spullen weg te geven aan degenen die als eerste een streefbedrag binnenhalen. Athene zelf gaat naar de plek van de ramp om livebeelden te schieten, die de gamers dan weer kunnen gebruiken in hun stream. Naast het binnenhalen van donaties hopen ze zo het imago van gamers te verbeteren.

Het kan wat worden: duizenden mensen uit tientallen verschillende landen met elk hun eigen, soms kleine en soms reusachtige gamepubliek, die geld gaan binnenhalen voor rampenbestrijding

Het kan wat worden: duizenden mensen uit tientallen verschillende landen met elk hun eigen, soms kleine en soms reusachtige gamepubliek, die geld gaan binnenhalen voor rampenbestrijding. Een soort maar dan voor en door gamers. Het gezamenlijk publiek telt volgens Reese zeker twintig miljoen mensen.

Ook Nederlandse gamers hebben zich aan Athenes zijde geschaard: onder meer (Jordi van den Bussche), met 2,6 miljoen volgers een van de grootste Nederlandse YouTubers, en (Hilde van Galen), een kleine YouTuber (605 volgers) van 24 jaar uit Veenendaal. Desgevraagd vertelt zij dat ze eind oktober via de mail een uitnodiging kreeg van Athene om mee te doen. ‘Ik kende hem helemaal niet, dat vond iedereen om mij heen heel vreemd. Maar ik voelde me heel erg aangesproken. Ik vroeg aan Kwebbelkop op Twitter: is dit echt? En hij zei ja, je moet het echt doen.’

Hildewereld is van plan donaties op te halen via Twitch. ‘Bijvoorbeeld door een horrorgame te spelen. En gewoon alle donaties die ik krijg aan het goede doel te geven.’

van het project: (De Vergelders), naar de film en comics van Marvel, waarin superhelden als de Hulk, Iron Man en Captain America met elkaar moeten samenwerken om het kwaad te bestrijden in een wereld die veel weg heeft van Gameland.

Veel surrealistischer wordt een verhaal niet. Maar komen de Avengers van Gameland in actie, dan zou het zomaar kunnen dat ze die enorme mensenmassa op dat gefantaseerde plein in beweging krijgen. En dan zal het de echte wereld zijn die daarmee geholpen is.

Correctie

Boven dit artikel stond aanvankelijk de kop: ‘Deze Belg zamelt in zijn eentje meer geld in dan Serious Request’. Dat klopt niet: Serious Request haalde in de afgelopen drie jaar respectievelijk 14, 12 en 12 miljoen euro op voor verschillende goede doelen: dat is bij elkaar meer dan de 21 miljoen dollar die Athene sinds 2012 ophaalde voor Save the Children.

Abonneer je op mijn verhalen via mijn nieuwsbrief Waarom veroveren sommige uitvindingen de wereld en andere niet? Als je je inschrijft houd ik je op de hoogte van mijn verhalen. Schrijf je hier in!

Verder lezen?

Red de vluchteling, word bankier op de Zuidas Wat moet je doen om de wereld te verbeteren? Een nieuwe beweging gebruikt een radicaal rationele manier om zulke beslissingen te nemen. Maite Vermeulen en Sanne Blauw vroegen zich eerder af: wat kunnen we leren van de zogenoemde effectieve altruïsten? En wat niet? Lees het verhaal van Sanne en Maite Wat je tienerkinderen (of je vrienden) doen wanneer ze Minecraft spelen Collega Nina Polak liet zich eerder rondleiden door Minecraft, een andere zeer populaire online game die door miljoenen mensen tegelijk gespeeld wordt. Lees Nina’s verhaal terug Wie echt wat wil bereiken, moet vooral niet beroemd willen worden Collega Ernst-Jan is bezig met een serie over zelfverbetering. In deze aflevering: de gevaren van roem, voor wie wat zinnigs wil doen met zijn leven. Lees hier het verhaal van Ernst-Jan terug Leen je pc uit terwijl je erop werkt, steun een goed doel én maak kans op 1.000 dollar Wie de overtollige rekenkracht van zijn pc doneert aan de Charity Engine, krijgt loten uit een loterij. Wetenschappers kunnen intussen doorrekenen aan de allergrootste vraagstukken van deze tijd. Lees mijn aanbeveling voor de Charity Engine terug Leestip: de toegankelijkste filosoof van deze tijd over hoe je de wereld verandert Tim Urban van website Wait But Why onderzocht de werkfilosofie van Elon Musk, de man van de elektrische auto Tesla en ruimtevaartbedrijf SpaceX. Urbans verhaal is een mustread voor wie geïnteresseerd is in mensen die proberen de wereld te veranderen. Lees hier mijn aanbeveling voor Wait But Why terug Hoe duizenden ondertitelaars de taalbarrières op internet slechten Eerder dook ik in de wereld van YouTube-ondertitelaars. Lees mijn verhaal terug