Twaalf gigantische stukken poolijs lagen afgelopen najaar in de vorm van een klok op het Place du Panthéon in Parijs. Terwijl even verderop de klimaattop plaatsvond, smolten de imposante, lichtblauwe blokken in rap tempo weg in de milde decemberzon. Ik zou Parijs een week later bezoeken en bekeek een paar keer per dag het plaatselijke weer en de foto’s op Instagram om te kijken hoe het met de blokken ging.

Zou ik nog op tijd zijn?

zoals de installatie van kunstenaar Olafur Eliasson en geoloog Minik Thorleif Rosing heette, was een bloedmooi, indringend en verontrustend kunstwerk. Met een kristalheldere boodschap: de tijd tikt voor onze aarde.

De natuur: een universeel én actueel thema

Eliasson staat in een lange traditie van kunstenaars die de natuur als onderwerp hebben. Al vanaf de alleroudste grottekeningen is het een universeel thema in de kunst. Van het aardse paradijs in religieuze schilderijen tot de verheerlijking van ongerepte woestenij in de romantiek: natuur is nooit uit de mode geweest.

Nu de klimaatcrisis prangender is dan ooit, kunnen kunstenaars ons op een pijnlijke manier bewust maken van onze verantwoordelijkheden

En later, in de negentiende eeuw, zorgde de uitvinding van verftubes ervoor dat schilders niet meer aan hun atelier gebonden waren en de vrije natuur in konden trekken om daar direct te schilderen wat ze zagen: het impressionisme was geboren. En hoe meer de natuur de afgelopen eeuw onder druk kwam te staan, des te groter de symbolische waarde ervan werd – en daarmee de aantrekkingskracht op kunstenaars. Ze trokken opnieuw de natuur in, ditmaal om Land Art te maken: kunst die was verankerd in het landschap en niet in een museum kon bestaan.

Ook veel hedendaagse kunstenaars werken met planten en dieren: een mooi voorbeeld is de kunstenaar en botanicus die collages maakt van gedroogde bladeren en zo de scheiding tussen kunst en natuur weer opheft. Of die zaden plant voor installaties en honden door een museum laat lopen.

In deze eeuw, waarin de klimaatcrisis prangender is dan ooit, kunnen kunstenaars ons op een pijnlijke manier bewust maken van onze verantwoordelijkheden en de consequenties van ons gedrag. Maar hun verbeeldingskracht kan ook duurzame en innovatieve oplossingen opleveren. Kortom: hoog tijd voor een editie van Artfest over kunst en natuur!

Wat gebeurt er op de avond?

Te gast: Erik de Jong
Te gast: Semâ Bekirovic

We mogen weer heel interessante gasten verwelkomen aan tafel. Zo spreken we Erik de Jong, Cultuur, Landschap en Natuur aan de Universiteit van Amsterdam. Hij werkt aan het nieuwe masterplan voor Artis, waar hij onder meer verantwoordelijk is voor de opzet van het Groote Museum voor Mens en Natuur. Als er iemand is die veel van de relatie tussen cultuur en natuur afweet, is De Jong het wel: hij was onder meer hoogleraar Landscape Studies aan het Bard Graduate Center in New York en Harvard Senior Fellow Garden and Landscape Architecture.

De tweede gast is kunstenaar die zich laat inspireren door de wetenschap: van warmtecamera’s tot zwarte gaten. Ze gaat regelmatig samenwerkingen aan met dieren, bijvoorbeeld slakken of bijen, om kunst te maken. Een van mijn lievelingswerken is Koet (2006-2007) waarvoor ze een stel meerkoeten maandenlang van materiaal voorzag waarmee ze een kleurrijk nest bouwden.

Vimeo
Semâ Bekirovic, Koet, 2006-2007. Slideshow.
Te gast: Koen Vanmechelen

Ten slotte schuift aan, een van de prominentste hedendaagse Belgische kunstenaars. Hij is vooral beroemd vanwege zijn Cosmopolitan Chicken Project: een fascinerend onderzoek naar biodiversiteit bij kippen, dat uiteindelijk tot een kippenras moet leiden dat genen van alle kippenrassen ter wereld in zich heeft. Vanmechelen heeft zijn studio in een voormalige dierentuin en zijn projecten vinden over de hele wereld plaats. Interessant detail: de kunstenaar heeft meer dan 3.000 kippen en andere dieren.

geeft Ann Demeester, directeur van het Frans Hals Museum en De Hallen Haarlem, een minicollege over het onderwerp. Er is ook een quiz en een live Google image search om direct een beeld te krijgen wanneer er obscure kunstenaarsnamen en ismen over tafel vliegen. Nieuw deze keer: camera’s in de zaal. De VPRO gaat Artfest namelijk opnemen en online zetten!

De kaartverkoop is begonnen! Via onze kiosk koop je kaarten voor Artfest: De Natuureditie op 24 maart 2016, in de Tolhuistuin in Amsterdam. De kaarten kosten 10 euro (incl. btw) voor leden van De Correspondent, en 12,50 euro (incl. btw) voor niet-leden. Wees er snel bij! Koop hier kaarten! Op de hoogte blijven van onze evenementen? Regelmatig organiseren we evenementen waarbij correspondenten en leden het gesprek offline kunnen voortzetten. Van Correspondentavonden, de talkshows van Artfest of hackathons op de redactie. Daarnaast geven onze correspondenten lezingen en workshops door heel Nederland. Wil jij op de hoogte blijven van de evenementen en als eerste een seintje krijgen als we iets organiseren? Meld je hier aan voor deze nieuwsbrief