Dit is misschien wel de meest absurdistische foto van de eenentwintigste eeuw tot nu toe. Vijftien jaar cultuuroorlog en identiteitspolitiek in één momentopname.

Wat in 2001 begon als een kaping van vier vliegtuigen uit naam van religieus islamitisch fundamentalisme, is in 2016 geëvolueerd in een kaping van drie Franse waarden uit naam van seculier anti-islamitisch fundamentalisme. Gezworen spiegelbeelden van elkaar.

Terwijl gewapende mannen in het zand van Aleppo de vrouw een sluier in dwingen, dwingen gewapende mannen in het zand van Nice haar eruit. Het vrijheidskalifaat strekt zich al uit over meer dan twintig stranden. De kopvoddentaks, maar dan echt. Een Frans fatwa, op straffe van elf euro. Vrouwenemancipatie zit in het lage btw-tarief.

Religieus islamitisch fundamentalisme en seculier anti-islamitisch fundamentalisme: gezworen spiegelbeelden van elkaar

En alstublieft, alstublieft, ik smeek u: begin deze ene keer niet over policor-links-moet-je-weer-moslims-knuffelen. Ik ben overtuigd atheïst en al tien jaar lid van de Ik vind geloven in God ongeveer hetzelfde als troostrijke nonsens. Ik vind de Bijbel en Koran, op hun best, achterhaalde Lonely Planets van Jeruzalem - onbruikbaar, op een paar tijdloze tips na. Ik heb liever niet dat het scheppingsverhaal als serieuze leer wordt onderwezen en vind westerse porno vrouwvriendelijker dan een Saoedisch rijverbod. Ik vind satire de hoogste kunstvorm ooit door de mensheid voortgebracht - ik was al Charlie ver voordat het trending topic was. Ik heb nota bene een heel boek geschreven over waarom de vrijheid van meningsuiting absoluut is en waarom vrijheid van godsdienst erin op zou moeten gaan. Ik heb, kortom, meer opvattingen gemeen met en dan hun zelfbeeld en eigenwaarde kunnen verdragen.

Maar mijn Verlichting is wel van het soort dat zich bij voorkeur verspreidt met emancipatie, overtuigingskracht en debat - in plaats van met dwang, boetes en een wapenstok. Op deze foto zie je een seculiere cultuur met zo weinig zelfvertrouwen dat ze vrouwen uitkleedt als ze weigert, sarren maar. Vernederen tot ze ‘ja’ zegt. Zou het toeval zijn dat de luidruchtigste nationaal-chauvinisten - Baudet, Roos, Trump - ook bovengemiddeld vaak apenrotsmisogynisten zijn? Alfamannetjes die en opdezelfde plank in hun boekenkast hebben staan.

Zij kijken naar de foto en zien waarschijnlijk: kracht. Eindelijk! Het Westen laat zijn spierballen zien! Klaar met dat multicultirelativisme: zó zonnen wij hier. Ons zelfvertrouwen hervonden. Ons geloof in ere hersteld.

Ik kijk naar de foto en zie vooral: zwakte. Een westerse cultuur die niet langer vertrouwt op de verleidingskracht van haar eigen ideeën. Die debat heeft ingeruild voor dwang en inspiratie voor intimidatie. Die de moed achter haar Verlichtingscredo - durf te denken! - verloren zag gaan. Verlichting van het soort dat louter kortsluiting veroorzaakt: kledingvoorschriften van de staat, afgedwongen door de politie? Was dat niet precies waarom we Saoedi-Arabië, Jemen en Iran überhaupt zo’n middeleeuwse duisternis vonden? twitterde Geert Wilders over het strandtafereel.

Fundamentalisme is als een hoefijzer: volstrekte tegenpolen komen op den duur allemaal op hetzelfde punt uit.

Meer lezen?

Wat de koelcel van je supermarkt je over seks en moslims kan vertellen Bij de supermarkt was de mantra van mijn islamitische collega’s en mij: Geen relatie, geen alcohol, geen bacon. Terwijl moslimmeisjes als ik ook gewoon liefde en seks willen. Hoe deze spagaat te doorbreken? Lees het verhaal van Samya hier terug Waarom de Fransen liever in een veiligheidsstaat dan in een democratie lijken te willen leven Minder dan twee uur na de aanslagen in Parijs riep president Hollande de noodtoestand uit. Vier maanden later is die nog steeds van kracht. Een grote meerderheid van de Fransen staat hier achter. Waarom eigenlijk? Lees het verhaal van Marijn hier terug Stuartmillverdomme nog an toe De strafbaarstelling van godslastering is eindelijk geschrapt. Om maar met de deur in een heilig huisje te vallen: nu de vrijheid van godsdienst nog. Lees mijn column hier terug