Voor de op De Correspondent las ik tientallen zelfhulpboeken. Daar zaten heel leerzame - en op wetenschappelijk onderzoek gebaseerde - verhandelingen tussen.

Maar sommige moest ik echt wegleggen.

Die vielen in het genre ‘anekdotische zelfhulp.’

Van die boeken met de strekking: ‘Ik had een verschrikkelijke jeugd, krabbelde op door keihard te werken, en als jij ook deze vier stappen zet, ben je over negen maanden ook een gelukkige multimiljonair met twee speedboten.’

Eigenlijk zeggen die boeken: als je ongelukkig bent, is dat je eigen schuld.

Voorman van deze beweging, is de Amerikaanse gigant Echt zo iemand op wie je een factchecker los zou willen laten. Hij heeft naar eigen zeggen de volgende mensen geadviseerd: Bill Clinton, Nelson Mandela, Moeder Teresa, Prinses Diana en Oprah Winfrey. Met zijn goededoelenprogramma’s voedde hij in 2015 ‘honderden miljoenen mensen.’

Het goedkoopste kaartje voor Robbins driedaagse evenement kost 795 dollar - dan kijk je naar een scherm

Robbins heeft op dit moment een kleine groep cliënten die hem allemaal betalen. Voor mensen die dat niet kunnen ophoesten, organiseert hij het hele jaar door seminars. Het eerstvolgende is in de Amerikaanse stad en het goedkoopste kaartje voor het driedaagse evenement kost 795 dollar - dan kijk je naar een scherm. Wil je bij Robbins in de zaal zitten, dan kost het je minimaal 2.395 dollar.

Screenshot van Tony Robbins’ evenementenpagina

Ooit las ik op een verhaal over zo’n seminar - waar over vuur wordt gelopen - en moest ik een paar keer hardop lachen. Ook een beetje van afgrijzen:

‘Engagement with the show and each other was, by Tony and carefully scripted production, highly encouraged. This active participation can, however, take you down some pretty weird avenues of borderline personal crises. Like the time, when I, at the prompting of Tony, and to my deepest regret, turned to an African-American woman, 20 years my senior, and said, ‘I own you.’ This phrase ‘I own you’ was, in Tony Land, stripped of any of its historic resonance and stood instead as a competitive and invigorating declaration — a throwing of the gauntlet. Throughout the weekend, Tony would look into the camera and say, ‘I own you’ to all of us.’

Ik begon dus behoorlijk cynisch aan de Netflixdocumentaire over Robbins’ paradepaardje: zijn zesdaagse jaarlijkse seminar ‘A Date With Destiny’ in Florida.

En toch zat ik - en dit doe ik vrijwel nooit - halverwege te janken achter de tv. De man heeft charisma, zoveel is duidelijk. In enkele minuten zie je hem in de documentaire mensen met zelfmoordneigingen dolgelukkig maken. Zijn retorische en fysieke overtuigingskracht spatten van het scherm af.

YouTube
De vrij hysterische trailer. Baseer je oordeel vooral niet hier op, want dit filmpje is in tegenstelling tot de docu makkelijk te haten.

Begrijp me niet verkeerd, de documentaire is een visuele hagiografie en bovendien een momentopname. Misschien voelen de getoonde deelnemers zich inmiddels weer miserabel. En als ik de trailer nu weer zie, denk ik: zó Amerikaans.

Maar tijdens het zien van de film begreep ik opeens wel de enorme aantrekkingskracht van Robbins. Ik vrees dat ik volledig in zijn seminar mee zou gaan. Het deed me in die zin ook denken aan (2012), een film van Paul Thomas Anderson over een sekteleider. Dus bij dezen, een verwarrende kijktip.

‘I own you!’

Lees ook mijn boek

Probeer het Dankboek, een dagboek voor een gelukkiger leven Dankbare mensen zijn gelukkigere mensen. Alleen vergeten we vaak dankbaar te zijn. Daarom heb ik het Dankboek gemaakt. In dit dagboek kun je dagelijks drie dingen opschrijven waar je dankbaar voor bent, en waarom. Als je wakker wordt bijvoorbeeld, of voor het slapengaan. Volgens talloze studies uit de positieve psychologie, word je van dit dagelijkse ritueel optimistischer, tevredener én socialer. Probeer het ook uit! Bestel het in onze kiosk (zonder verzendkosten in Nederland)