Aan de Broekheurnerweg in Enschede, tegenover het grijze kantoorpand van een firma in lichtreclames, staat het huis van Martijn Kroezen (39), werkzaam als croupier bij Holland Casino. Pasgeleden liep Kroezen met een bijl de tuin in en hakte een berk en een conifeer om. Een vriend kwam langs met een stoppelfrees om de wortels te verwijderen.

Als de nacht helder is en de lucht weinig trilt sleept Kroezen, een gedreven amateur-astronoom, zijn zware, koperkleurige Newton-telescoop die hij lang geleden voor vierhonderd euro overnam van een liefhebber, van de voorkamer naar de tuin om scherp te stellen op sterren en planeten.

De croupier met de telescoop

Steeds hinderlijker zwiepten de takken van de berk en de conifeer voor de lens. Toen hij op een keer zijn lievelingsplaneet Mars goed in het vizier had – de poolkappen en het roodbruine oppervlak waren duidelijk zichtbaar – gebeurde het opnieuw. ‘Ik baalde als een stekker,’ zegt Kroezen als ik hem bezoek. De volgende ochtend reed hij naar een tuincentrum en schafte de bijl aan.

In 1981, Kroezen was zeven jaar oud, stond zijn vader middenin de nacht in zijn kamer. ‘Pa maakte me wakker, zette me aan het venster en wees naar de maan.’ Met de maan was iets vreemds aan de hand: er trok een schaduw overheen en hij glansde geheimzinnig. Het was zijn eerste maansverduistering en het maakte diepe indruk. ‘Daarmee was mijn belangstelling voor het heelal gewekt.’

Hij speelde met ruimte-Lego en keek naar tekenfilms als He-Man en G.I Joe. Uit de Hengelose bibliotheek leende hij uitsluitend boeken die met buitenaardse wezens en ruimtevaart te maken hadden.

Na de basisschool ging hij naar een lyceum in Enschede-West. ‘Ik bleek goed in natuurkunde te zijn.’ Hij gaf aan in die richting verder te willen leren, maar dat leek het lyceum  niet verstandig. ‘Omdat mijn cijfers voor wiskunde niet hoog genoeg zouden zijn.’ Nog altijd is hij daar boos over. ‘Een carrière als astronaut, mijn grote droom, kon ik daardoor op mijn buik schrijven.’

In Zwolle, waar hij een kamer vond, ging hij Geschiedenis studeren aan een hogeschool. ‘Het was een tweedegraads lerarenopleiding die mij zo tegenstond dat ik hem niet heb afgemaakt.’ Allerlei baantjes nam hij aan; zo was hij heftruckchauffeur, werkte hij in cafés en in een coffeeshop.

Zo’n tien jaar geleden keerde hij terug naar Enschede, waar juist een filiaal van Holland Casino was geopend. Kroezen hoorde ervan en solliciteerde. Thans is hij ‘meervoudig croupier’, wat betekent dat hij kan worden ingezet bij alle spellen die het casino aanbiedt: van black jack, roulette en poker tot Texas hold’em, Omaha en 7 card stud.

‘Ik zal mij bijvoorbeeld nooit laten afleiden door een aantrekkelijk persoon van het andere geslacht.’

Hij zegt dat zijn werkgever zeer tevreden over hem is. ‘Als er grote spelers worden verwacht zet het casino de allerbeste croupiers in: ik ben daar één van.’ Valsspelers hebben een slechte aan hem. ‘Ik zal mij bijvoorbeeld nooit laten afleiden door een aantrekkelijk persoon van het andere geslacht.’ Dat is slechts één van de trucs die oplichters toepassen. ‘Over andere trucs mag ik niets zeggen van mijn baas.’

We zitten aan de eettafel in de huiskamer van zijn keurige woning. Op de eettafel staat een fruitschaal met appels en peren. In de keuken hangen messen aan een magneetstrip, van klein naar groot. De specerijen in het kruidenrek zijn alfabetisch gerangschikt.Kroezen – modieuze bril, stoppelbaardje – heeft asblond haar, dat hij ’s ochtends met een natte kam naar voren strijkt. Hij draagt een wit overhemd boven een donkere spijkerbroek.

In de voorkamer, naast de Newton-telescoop, heeft hij zijn bureau met pc opgesteld. Ook staan er twee boekenkasten, hoofdzakelijk gevuld met science fiction en astronomische en kosmologische handboeken.

‘Hobbymatig ben ik altijd met het universum bezig gebleven,’ zegt Kroezen. Hij heeft een abonnement op Scientific American, om van de nieuwste ontwikkelingen op ruimtevaartgebied op de hoogte te blijven. Als er op de nabije Universiteit Twente een symposium over ruimtevaart wordt georganiseerd zit hij in het publiek.

In het bijzonder is hij gefascineerd door de planeet Mars. Omdat die, ondanks de koelte, van alle planeten in het zonnestelsel het meest op de aarde lijkt. En omdat wetenschappers lange tijd dachten dat er buitenaards leven voorkwam, iets wat volgens Kroezen nog steeds niet valt uit te sluiten. ‘Het zullen geen groene mannetjes zijn, maar misschien wel verschijningsvormen die wij mensen helemaal nog niet kennen.’

De stenenverzameling van Martijn Kroezen. Foto: Thomas Donker (voor De Correspondent)
De stenenverzameling van Martijn Kroezen. Foto: Thomas Donker (voor De Correspondent)
Enkeltje Mars

In april 2012 maakten de Nederlandse ondernemer Bas Lansdorp en natuurkundige Arno Wielders, werkzaam bij European Space Agency (ESA) in Noordwijk, bekend dat zij met hun organisatie MarsOne in het jaar 2023 vier mensen op de planeet af zullen gaan zetten. Uitwaaieren over het zonnestel is essentieel voor het voortbestaan van de mensheid, daarvan zijn de heren overtuigd. Als we niet naar Mars gaan, en vanaf daar verder naar volgende planeten, is de kans dat we uitsterven, als gevolg van een inslaande meteoriet of ander onheil, groter. ‘Op hoe meer planeten we zitten, hoe beter het is,’ zei Wielders tegen mij.

De vier moeten er zien te overleven in een eerder door robots op te tuigen hermetisch afgesloten kampement van tweehonderdvijftig vierkante meter, waarin ook voedsel geproduceerd kan worden.

Naar buiten lopen gaat niet zomaar, de atmosfeer bestaat er voor 95 procent uit koolstofdioxide. Zelfs in een ruimtepak is een mens op Mars niet veilig: de planeet heeft geen ozonlaag en magnetosfeer, waardoor een aardbewoner er permanent blootgesteld wordt aan een levensgevaarlijke hoeveelheid ioniserende en ultraviolette straling die dwars door zo’n pak heengaat.

Technisch is het mogelijk om mensen af te zetten op Mars. Maar er is nog geen manier om die mensen terug op aarde te krijgen: de voor een terugkeer benodigde lanceerinstallatie is te omvangrijk om per raket naar Mars te sturen; op Mars zelf is het benodigde materiaal, voor zover bekend, niet voorhanden.

Aan een enkele reis naar Mars kunnen ruimtevaartorganisaties als Nasa en Esa zich niet wagen; de politiek die hen financiert zal dat uit ethische overwegingen niet toestaan. Voor MarsOne maakt dat niet uit: de door hen geselecteerde pioniers zullen sterven op Mars, zo lieten Lansdorp en Wielders weten. Het is de bedoeling dat er elke twee jaar vier nieuwe bewoners bij komen, zodat er uiteindelijk een levensvatbare kolonie zal ontstaan.

Een realityshow rondom het gebeuren zou ‘gigantische’ kijkcijfers kunnen opleveren.

Hoewel Lansdorp en Wielders door een meerderheid van het publiek en ook door deskundigen, waaronder de oud-astronauten Wubbo Ockels en André Kuipers  worden verklaard, zijn er ook wetenschappers die in het plan geloven, zoals Nobelprijswinnaar Gerard ‘t Hooft en Gerard Blaauw, directeur van de ruimtevaartafdeling van het Delftse onderzoeksinstituut TNO.

Lansdorp en Wielders hebben uitgerekend dat ze voor de eerste missie zo’n zes miljard euro nodig hebben: voor de bouw van raket en kampement, het gebruik van een lanceerinstallatie en jarenlange trainingsprogramma’s. Dat geld willen ze gaan verdienen door van de hele onderneming een realityshow te maken. Ze voerden gesprekken met Paul Römer, bedenker van onder meer de Big Brother-show.

Eerst twijfelde Römer: hij geloofde niet dat een bemande Marsmissie mogelijk was. Toen Lansdorp en Wielders hem van het tegendeel overtuigden, raakte hij geïnteresseerd. Een realityshow rondom het gebeuren zou volgens hem ‘gigantische’ kijkcijfers kunnen opleveren. Een opbrengst van zes miljard, zei Römer, is zeer wel mogelijk.

Vier selectierondes

Na bekendmaking van het initiatief, dat genereerde, werd een website opengesteld en registreerden de eerste kandidaten zich. Binnen een jaar hadden zich wereldwijd meer dan tachtigduizend kandidaten aangemeld; een onverwacht succes.

De komende twee jaar zullen vier rondes volgen. In de eerste ronde schrijven kandidaten van over de hele wereld zich in. In de loop van ronde twee, ergens in 2014, moet de realityshow van start gaan, waarbij de kandidaten per land online in beeld gebracht zullen worden. Het publiek kan vanaf dat moment elke ronde voorkeursstemmen uitbrengen op de kandidaten, die zich zo gunstig mogelijk zullen presenteren.

Om instabiele figuren te weren bepaalt MarsOne per ronde de selectie. In 2015 loopt ronde vier af en moeten er van de ruim tachtigduizend aanmelders vierentwintig uiterst kundige kandidaten zijn overgebleven. De vierentwintig worden opgesplitst in zes teams van vier personen. De teams zullen zeven jaar lang worden getraind in afgesloten ecologische ruimtes.

Uitstapjes naar Antartica, het gebied op aarde dat het meest overeenkomt met de omstandigheden op Mars, staan ook op het programma. Iedereen zal permanent worden geobserveerd; het team dat op alle fronten het best presteert zal in 2023 de capsule betreden en beginnen aan de zeven maanden lange reis.

Martijn Kroezen had er een avonddienst in het casino opzitten toen hij na thuiskomst zijn vaste rondje langs zijn favoriete ruimtevaartsites maakte. Op een forum las hij over het project van Lansdorp en Wielders. ‘Ik dacht: wow, dat zou toch wel heel erg gaaf zijn.’ Die avond realiseerde hij zich dat zijn kosmonautendroom alsnog werkelijkheid zou kunnen worden.

De wereldbol bij Martijn thuis. Foto: Thomas Donker (voor De Correspondent)
De wereldbol bij Martijn thuis. Foto: Thomas Donker (voor De Correspondent)

Op de website van MarsOne las hij de doelstellingen en voorwaarden zorgvuldig door. ‘Ik ben iemand die gecalculeerde risico’s neemt, ik stap niet zomaar in elke organisatie.’ Toen hij alle informatie tot zich had genomen was hij overtuigd. ‘Bas is een serieuze vent, die gaat niet over één nacht ijs.’

De volgende ochtend vulde hij het registratieformulier in, dat op de website is te vinden. Op het formulier staan een aantal vragen die zo beknopt mogelijk moeten worden beantwoord. Onder meer werd gevraagd naar het meest ‘stressvolle moment’ in het leven van de kandidaat, en hoe hij of zij dat stress-moment te boven is gekomen.

Kroezen schreef over zijn abrupt afgebroken relatie met Leonie, een ex-vriendin met wie hij zes jaar samenwoonde in het huis aan de Broekheurnerweg. ‘Het is nu ruim een jaar geleden,’ licht hij toe aan de eettafel. ‘Ik kwam thuis van het casino toen ze zei: ik ben met mijn baas naar bed geweest en ik ga bij je weg.’

Dat iemand vreemdgaat kan gebeuren. ‘Catastrofaal was dat ik geen kans meer kreeg! Dat ik gewoon werd gedumpt.’ Hij dacht dat hij met Leonie oud zou worden. Die gebeurtenis, zette hij uiteen in het aanmeldformulier, trok een diepe voor in zijn ziel. Maandenlang zat hij in de put, hij sliep bij zijn broer omdat het huis hem vreemd was geworden.

Om de misère te boven te komen ging hij hardlopen en mountainbiken. ‘Ik heb mijn lichaam de verwerking laten doen.’ Ook gaf hij de muren in het huis een andere kleur en verwijderde hij de eethoek waar hij en Leonie jarenlang samen ontbeten en dineerden. ‘Het is moeilijk geweest, maar uiteindelijk ben ik er bovenop gekomen.’

De kandidaat moest ook antwoord geven op de vraag welk incident in zijn of haar leven ‘het meest angstaanjagend’ is geweest. Kroezen schreef dat er dertien jaar geleden zaadbalkanker bij hem werd geconstateerd, waarna enkele operaties volgden. ‘Ik heb op het randje van de dood gestaan, puur op wilskracht ben ik er doorheen gekomen.’

Door die ervaring is hij een ander mens geworden. ‘Daarvoor was ik een losbol.’ Vrijwel elk weekeinde haalde hij met een vaste groep kameraden roekeloze streken uit. ‘We zopen veel en deden aan blindfietsen, waarbij je met je ogen dicht net zolang doorrijdt tot je ergens tegenop knalt.’ Dat soort dingen doet hij nu niet meer. ‘Mijn leven heeft veel meer diepgang gekregen.’

Een andere vraag op het formulier ging over contacten met ‘andere culturen’. Kroezen schreef dat hij door zijn werk bij Holland Casino vertrouwd is met verschillende nationaliteiten. ‘Daar zitten best wat vervelende types tussen,’ vertelt hij. Mensen die niet tegen hun verlies kunnen. ‘Die beginnen te schreeuwen, dat ik het balletje verkeerd heb gedraaid.’

Een goede croupier bezweert professioneel en vriendelijk zo’n dreigend conflict. ‘Het voorkomen van escalaties, daar ben ik goed in.’ Regelmatig wordt hij in het Turks of Syrisch uitgescholden. ‘Al die uitdrukkingen ken ik intussen wel.’ Zijn reactie is in zo’n situatie steevast dezelfde. ‘Of je spreekt in het Nederlands tegen me, of je spreekt helemaal niet.’

‘Mijn leven heeft veel meer diepgang gekregen.’

De roulette vergt het uiterste van Kroezens concentratie. Het balletje draait ongeveer vijftien seconden. In die vijftien seconden moet Kroezen de fiches tellen, ze wisselen en neerleggen voor het balletje stilligt. ‘Je moet razendsnel kunnen schakelen terwijl iemand je het bloed onder de nagels vandaan probeert te halen.’ Die vaardigheden zullen hem van pas komen op Mars. ‘Daar ben ik van overtuigd.’

Kroezen moest op het inschrijfformulier ook aangeven of hij in staat is om voorgoed afscheid te nemen van familie en vrienden. ‘Natuurlijk zal ik mijn dierbaren ontzettend missen,’ zegt hij. ‘Het zal me jaren kosten om daar mee te dealen. Maar zij begrijpen waarom ik dit doe en dat geeft me rust.’

Hij zegt dat hij een lieve familie heeft, en vele trouwe vrienden. ‘Het is niet zo dat ik weg wil van aarde, ik heb hier ontzettend veel te verliezen.’ Het viel hem zwaar om zijn moeder te vertellen dat hij zich voor de MarsOne-missie had opgegeven. ‘Ma vindt het helemaal niet leuk. Ze verliest wel haar zoon.’

Een kat komt het huis binnengeslopen. Het dier rekt zich uit, wandelt naar de krabpaal en scherpt zijn nagels. ‘Sjakie zal ik ook moeten achterlaten,’ zegt Kroezen, ‘dat kan niet anders.’

  

Vimeo
De man die naar Mars wil - Thomas Donker
 

  

Nieuw begin

Hij zal de aarde missen. Tegelijkertijd, stelt Kroezen, is er op deze planeet ontzettend veel mis. ‘Op de lange termijn gaat het hier grondig fout, dat is duidelijk.’ Hij begint over de kernwapens in Volkel, de winning van schaliegas, woudkap rond de evenaar, de opslag van kernafval door Russen en Amerikanen. ‘Wat we aan het doen zijn op deze planeet is niet fraai. We maken er een potje van.’

Op Mars, zegt Kroezen, moet de mens het beter aanpakken. ‘Dat we niet ook die planeet kapot maken ten behoeve van onszelf.’ De maanlanding, zegt hij, verbroederde de wereld. Kolonisatie van Mars zou de mensheid ‘over het kapitalisme’ kunnen heentillen. ‘Op Mars kan een utopie werkelijkheid worden: dat we beziggaan met menszijn in plaats van met geld verdienen.’ Laatst las hij ergens dat er binnen de EU jaarlijks voor twee miljard aan ringtones wordt uitgegeven. ‘Waanzin natuurlijk!’

Het soort astronaut dat MarsOne nodig heeft is volgens Kroezen een homo universalis. ‘Iemand die van alle markten thuis is, iemand als ik.’ De verschillende baantjes die hij had leverde hem naar eigen zeggen een schat aan kennis op. ‘Ik heb geleerd om me iets heel snel eigen te maken.’

En neem nou zijn huis. ‘Dit pand heb ik gekocht als opknappertje.’ Hij isoleerde het eigenhandig, legde de electra aan en installeerde een compleet nieuwe waterleiding. ‘Ik ben technisch handig, leer snel en ben redelijk intelligent.’

Er schuilt ook een bedachtzame kant in hem. ‘Ik vind het bijvoorbeeld heerlijk om een hele dag in de tuin te zitten, of online een potje te schaken met iemand.’ Al geruime tijd speelt hij gitaar, sinds kort volgt hij pianolessen. ‘Ik probeer me dus ook in de breedte te ontwikkelen.’

Van de negen Nederlandse kandidaten die zich het afgelopen jaar hebben aangemeld – het zijn er vermoedelijk meer omdat aanmelders niet verplicht zijn een openbaar profiel in te stellen – vindt hij zichzelf de meest geschikte. Omdat MarsOne een Nederlandse onderneming is gaat hij ervan uit dat tenminste één van de Hollanders doorgaat naar de volgende ronde.

Profielen van andere kandidaten zijn op de website van MarsOne te bekijken. ‘Wat de Nederlanders betreft: er zit één oude sok bij, die nota bene in Amerika woont, en verder alleen maar jonge gasten.’ In een videoboodschap op de website zegt één van de andere Nederlandse kandidaten, een zekere Ronald, dat hij het leven op aarde ‘totaal klote’ vindt en om die reden naar Mars wil vertrekken. ‘Die vent spoort niet, dat zie je meteen.’ Kroezen kan zich niet voorstellen dat Ronald de volgende ronde bereikt. ‘In dat geval stop ik er acuut mee.’

Martijn beschikt hij naar eigen zeggen over de nodige levenservaring. Verder is hij, zoals ik aan het huis kan zien, ontzettend opgeruimd en netjes. ‘Ik ben op alles voorbereid,’ zegt hij, en wijst op de brandblusser die hij onlangs nog liet controleren.

Hij weet ook precies waar alles ligt. ‘Mijn steeksleutelset haal ik in no time tevoorschijn als het moet.’ Geordende mensen als hij moet je hebben op Mars. ‘In een ruimtestation kun je geen dingen kwijt zijn, dat is funest.’

Eten en drinken voor de kat van Martijn. Foto: Thomas Donker (voor De Correspondent)
Eten en drinken voor de kat van Martijn. Foto: Thomas Donker (voor De Correspondent)

Generatie Mars

Vanwege zijn aanmelding is Kroezen momenteel niet actief op zoek naar een relatie. ‘Een vrouw zal mijn vertrek naar Mars niet zomaar accepteren.’ Tenzij het een vrouw is die ook naar Mars wil gaan; de organisatie heeft laten weten dat twee van de vier astronauten van het vrouwelijk geslacht moeten zijn. Om emancipatoire redenen, vermoedt Kroezen. ‘Maar ook omdat daar uiteindelijk een gemeenschap moet ontstaan.’

In het begin, zegt Kroezen, is het onwenselijk dat zich zwangerschappen voordoen. ‘Als er sprake is van een noodsituatie wil je niet met kinderen zitten, met volwassenen is het dan al lastig genoeg.’ Maar vroeg of laat zal het er toch van moeten komen. ‘We zijn daar om de mensheid vooruit te helpen.’

De voortplanting dient volgens hem te geschieden vanuit een ‘evenwichtige genetische poule’. Om inteelt te voorkomen heb je een populatie van minimaal honderdvijftig mannen en vrouwen nodig, las hij ergens. Met vier nieuwe bewoners om de twee jaar duurt dat nog lang, maar als MarsOne een succes wordt zullen ook nieuwe initiatieven zich aandienen en kan de populatie snel groeien.

Wanneer het aantal van honderdvijftig is bereikt moet bekeken worden welke man-vrouwrelatie het sterkste nageslacht oplevert. ‘Dat betekent dat je niet per se met degene van wie je houdt een kind kunt krijgen.’ Zelf is Kroezen bereid dat offer te maken. ‘Met iemand naar bed gaan van wie ik niet houd zou ik emotioneel wel kunnen, denk ik. Het belang van de mensheid speelt mee.’

De cabine van tweehonderdvijftig vierkante meter zal na aankomst van de volgende vier pioniers al snel te krap zijn. ‘Je zit daar veel te dicht op elkaars lip.’ Kroezen heeft recente Mars-foto’s bestudeerd, waaruit blijkt dat zich ondergronds honderden kilometers aan lavatunnels bevinden.

‘We zijn daar om de mensheid vooruit te helpen.’

Na grondige isolatie kunnen die tunnels worden omgetoverd tot zuurstofrijke biotopen. ‘Onder de grond ben je ook meteen van die rottige straling af.’ Hij stelt zich voor dat in de tunnels een zelfvoorzienend voedselproductiesysteem wordt aangebracht, waarbij met kunstlicht gewassen als tomaten en komkommers gekweekt kunnen worden. Toch zal het menu, vanwege het gebrek aan energie, vooral uit zwamachtige schimmels bestaan die op meelwormen en algen gekweekt kunnen worden.

Daar ziet Kroezen wel een beetje tegenop. ‘Ik ben een ontzettende liefhebber van goed eten, koken is een grote hobby van mij.’ Tegelijkertijd kan het gebrek aan aards voedsel ook een uitdaging zijn. ‘Ik stel mij voor dat ik daar een nieuwe keuken ga ontwikkelen.’ Zeker als er specerijen meegaan. ‘Die wegen bijna niks.’

Overdag moeten er allerlei missies op het Mars-oppervlak worden uitgevoerd. Na het harde werken zullen de pioniers zich ontspannen in de tunnels, waar de ruimtepakken uitkunnen en vrij kan worden geademd.

‘Het is belangrijk dat er geen sleur ontstaat,’ zegt Kroezen. Samen muziek maken kan dat volgens hem voorkomen. Om die reden is het voor hem een voorwaarde dat zijn akoestische gitaar meegaat. ‘Ik speel en zing heel graag, liefst jarenzestigmuziek. Dat geeft mij troost.’ Als de anderen ook muzikaal zijn aangelegd zouden er ‘Mars-liederen’ kunnen worden gecomponeerd.

Kroezen zou er moeite mee hebben wanneer zijn doen en laten vierentwintig uur per dag, dankzij de Big Brother-opzet, op aarde is gade te slaan. Lansdorp heeft echter verklaard dat slechts delen van de dag live zullen worden vertoond en dat alles in overleg gaat met de astronauten. ‘Een hele geruststelling,’ zegt Kroezen, die anders ‘zeker’ de camera op ongemakkelijke momenten zou hebben afgeplakt.

Columbus, Armstrong, Kroezen

Als gevolg van zijn kandidatuur is Kroezen een bekende Enschedeër geworden. Hij was te gast bij TV Oost en werd geïnterviewd door regionale kranten. Soms houden mensen hem staande op straat. ‘Ben jij die man die naar Mars gaat?’ vragen ze dan. De meesten begrijpen niet dat hij dat hij het aandurft, te sterven op een vreemde planeet, zo ver van huis. ‘De mens is niet voorbestemd om voor altijd op aarde te blijven,’ antwoordt Kroezen dan.

Laatst tuurde hij opnieuw door zijn Newton-telescoop naar Mars. ‘Een heel vreemd idee dat ik daar straks misschien rondloop.’ Even raakte hij in paniek, toen kwam er een geruststellende gedachte: dat zijn naam wel eens toegevoegd zou kunnen worden aan een zeer illuster rijtje. ‘Columbus, Livingstone, Armstrong, en dan, ja, eventueel Kroezen.’

We nemen afscheid, Kroezen loopt mee naar mijn auto, die ik heb geparkeerd voor de firma in lichtreclames. ‘Wat doe je eigenlijk met je woning, mocht het allemaal doorgaan?’ vraag ik voor ik instap. ‘Dat is een kwestie van de toko verkopen en de spullen in de opslag.’ Of nee, hij bedenkt zich. ‘Misschien moet ik alles laten zoals het is. Voor historici is het een bijzonder plekje.’

31 augustus jongstleden sloot de eerste ronde van het MarsOne-project. De organisatie maakte bekend dat 202.586 mensen zich hebben aangemeld voor de astronautenselectie. 1.200 van hen zijn Nederlanders, die afgezien van Kroezen en de negen anderen, kozen voor een afgeschermd profiel.

Aan het einde van het jaar zal het selectieteam laten weten wie doorgaat naar de volgende ronde. In een mail schrijft Kroezen mij dat hij er alle vertrouwen in heeft. ‘De spanning neemt nu wel wat toe, want ik realiseer me heel goed dat mocht ik doorgaang naar ronde twee, er flink wat meer ogen op mij gericht gaan worden.’