Het bedrijf achter Minority Report.

Dat is de kortste introductie van Oblong Industries. Oprichter en baas John Underkoffler werkte bij en werd tijdens het maken van de film door Steven Spielberg benaderd om de samenleving van 2080 te voorspellen - wat later werd teruggedraaid tot 2054 omdat het te futuristisch werd.

Het resultaat is een wereld vol schermen en de beroemde interface die Tom Cruise - met handschoenen aan - soepeltjes bedient.

YouTube
Hier zie je Tom Cruise de interface bedienen.

Sinds de film uitkwam, in 2002, wil Underkoffler met Oblong die voorspelde wereld werkelijkheid maken. Het eerste product is al een tijdje op de markt. Het systeem heet Mezzanine, en biedt teams de mogelijkheid om live met elkaar

Het lijkt de zoveelste technologische gimmick die we te verwerken krijgen op de werkvloer, maar de gedachte erachter laat zien dat we hier met veel meer te maken hebben: technologie hoeft in de toekomst niet langer gedoe te zijn, maar kan dienend worden.

Technologie die ervoor zorgt dat de beste ideeën komen bovendrijven

De vragen die ik had voorbereid voor Steve Smith – Underkoffler moest helaas op het laatste moment afzeggen – waren sterk gericht op de technologie. Al snel bleek dat ik het niet helemaal begrepen had.

De ideeën achter het programma gaan volgens de salesdirecteur Europa & Midden-Oosten over veel meer dan dat. Smith: ‘Een vergadering, op welk niveau dan ook, gebeurt al honderden jaren in een ruimte met een lange tafel. In die ruimte worden ideeën gepresenteerd, en waar dat eerst mondeling of op papier gebeurde, hebben we nu een scherm of projector met iets van Powerpoint.’

‘Samenwerken is ook een soort chaos, waarbij elke discipline invloed heeft op het geheel’

Wat Smith maar zeggen wil: ideeën zijn altijd een representatie van de data geweest – een verslag van eerder gedane werkzaamheden. Smith: ‘Je hebt een plaatje van een grafiek, maar de data achter die grafiek zijn tijdens de presentatie niet beschikbaar. Eén iemand praat over zijn eigen deel en het team gaat dan weer los van elkaar aan de slag. Wat wij in de toekomst mogelijk willen maken, en waar Mezzanine een eerste stap in is, is dat iedereen de schermen van het systeem kan manipuleren en de data op dat moment, terwijl iedereen meekijkt, kan aanvullen of gebruiken. Dat is veel efficiënter.’

Je laat iedereen live ideeën spuien en reageren op elkaars inbreng. Een soort natuurlijke selectie zorgt ervoor dat de beste ideeën overblijven. Smith ziet de analogie wel zitten: ‘Samenwerken is ook een soort chaos, waarbij elke discipline invloed heeft op het geheel. Wij faciliteren alleen maar het proces dat de beste en snelste samenwerking oplevert. Weg met ‘daar kom ik op terug’.’

De voor- en nadelen van zo’n systeem

Mezzanine lijkt sterk op wat veel autofabrikanten doen in zogenoemde Big Rooms. Met vellen papier en post-its hebben ze een manier gevonden om met een multidisciplinair team in veel kortere tijd dan voorheen een auto te ontwerpen. De gedachte is dat je direct op elkaar kunt reageren en zo sneller tot een ontwerp komt dat aan alle disciplines voldoet; de aerodynamica-expert kan direct reageren op een innovatieve ruitenwisser. Maar het blijft locatiegebonden en kwetsbaar – er hoeft maar een roekeloze schoonmaker langs te komen. ’s Avonds gaat er een groot slot op de deur en de ruimte is dagenlang voor niets anders te gebruiken.

Beeld: Suus Hessling (voor De Correspondent)

Wat Mezzanine faciliteert, is het samenwerken van teams die niet noodzakelijk in de buurt zijn. En meteen het opslaan van het hele ontwerpproces, zonder dat je een hele ruimte vol post-its hoeft te onderhouden. Het zorgt ervoor dat ontwerpprocessen minder afhankelijk zijn van tijd en ruimte en dat faciliteert weer werken op afstand en besparingen in onroerend goed. Dit zijn de argumenten die een aankoop verantwoorden, maar de winst zit hem in een heel ander soort werken.

En dat dat lastig te vatten is, blijkt wel uit de ontvangst van het product. De bedrijven die ermee werken, rapporteren een winst in productiviteit, maar in de vijf jaar dat Mezzanine op de markt is, zijn er slechts een paar honderd systemen verkocht.

Met een catalogusprijs van 150.000 dollar is dat aan de ene kant misschien niet vreemd. Aan de andere kant: de winst in productiviteit en het afwenden van een hoop reiskosten betekent dat het meestal snel terugverdiend wordt. Het tekenendst: de functionaliteit van het programma is naar beneden bijgesteld, omdat veel mensen simpelweg niet bevatten wat de mogelijkheden zijn, en ze ervan in de war raken.

Smith: ‘In de toekomst worden datasets nog veel groter en veel belangrijker. De schermen en omgevingen die we nu hebben, zijn dan niet meer toereikend om daarmee om te gaan en overzicht te houden. Ik kan nu eenmaal niet een ingewikkeld probleem op een boorplatform oplossen op mijn mobiel. Ik durf wel te zeggen dat elke autofabrikant die over vijf jaar nog met fysieke Big Rooms werkt, het niet gaat redden.’

Wat dit over het werken van de toekomst zegt

Ik liep naar buiten, net als de gemiddelde CEO een beetje in de war. Onder de indruk van de technologie die ik net gebruikt had, maar vooral van de filosofie erachter: dat technologie zo dienend is, in plaats van gedoe. Oblong is helemaal niet bezig met hoe groot schermen moeten worden of hoe nauwkeurig hun ‘wand’ is.

Nee, Oblong is bezig met de manier van werken in de toekomst. Wij zijn in staat om steeds complexere datasets te ontwikkelen, maar dat vergt ook een technologische omgeving die ons in staat stelt er nog chocola van te maken.

‘De wereld die ik bedacht voor 2054 was grotendeels al ontwikkeld binnen tien jaar – behalve die eeuwige vliegende auto’

Dat we over vijftien jaar een computer nodig zullen hebben om ons werk te doen, staat buiten kijf. Maar dat feit staat tegelijkertijd helemaal los van of je die nu bedient met gebaren, een muis, je stem of een veredelde Wii-controller. Het staat zelfs los van de vorm van de computer of de weergave van wat hij doet. De toekomst, ook hier, zal het allemaal hebben.

Het ideaal van Oblong is dan ook een wereld waarin elke pixel verankerd is in de werkelijke wereld, waardoor data kunnen stromen tussen computers, over telefoons, laptops en schermen, en zelfs de processorkracht van verschillende apparaten gedeeld wordt. Computers zullen weten waar ze zich bevinden in de digitale wereld vol pixels die ons allen omringt, en zich daar een weg in vinden. Hoe zo’n omgeving privacy weet te waarborgen, zal te bezien

Hoe utopisch dit ook klinkt, het laat me niet los wat Underkoffler zelf toegaf in een lezing in 2013: ‘De wereld die ik bedacht voor 2054 was grotendeels al ontwikkeld binnen tien jaar – behalve die eeuwige vliegende auto.’

Lees ook:

Gek van je kantoor? Dit gebeurt er als iedereen zijn eigen werkplek vormgeeft Iedereen ervaart zijn werkplek anders en stelt er andere eisen aan. Als we dus iedereen zijn eigen werkplek laten vormgeven, hoe ziet ons werken er dan uit? Lees het verhaal hier terug Elke maand een andere stad als kantoor: het werkt niet echt, maar je leert er wel veel van Na vijf weken Praag werkte ik de afgelopen vier weken vanuit Belgrado. Werkt dat nou eigenlijk wel, dat werken op afstand? Over het gemis aan teamuitjes, neuzelige collega’s en het belang van discipline. Lees het verhaal hier terug Hoe verandert werken wereldwijd? Met jullie vragen zoek ik het uit De manier waarop we kantoor houden, collega’s hebben en onszelf ontwikkelen is aan het veranderen. Ik werk een jaar lang de wereld rond om de toekomst van onze werkplek te ontdekken. En neem jullie vragen graag mee op pad. Lees het verhaal hier terug