Op 9 oktober debatteerde Donald Trump met Hillary Clinton op een kleine twintig kilometer afstand van wat hij noemt: Ferguson, Missouri. Je zou denken dat er wel wat concurrenten zijn voor die titel (Syrië bijvoorbeeld?), maar nee. Sinds 2014 beweert hij regelmatig dat Ferguson overspoeld wordt door rondzwervende bendes illegale immigranten. ‘Gevaarlijke types,’ zegt hij dreigend, terwijl hij belooft als president de allochtonen onder hen de grens over te

Veel werk zou dat niet zijn, want het aandeel inwoners van Ferguson dat in het buitenland is geboren is 1,1 procent. Het aanpakken van bendes van illegale immigranten is nog makkelijker: die zijn er niet.

Het Ferguson dat Donald Trump beschrijft, bestaat alleen in zijn fantasie.

Goed, hij is niet de enige die een verkeerd beeld van Ferguson schetst. Toen twee jaar geleden de politie een 18-jarige jongen doodschoot en er rellen uitbraken, omschreven talloze media de vrij onopvallende arbeiderswijk als een ‘getto’ of een ‘oorlogsgebied.’ Niet echt accuraat. Maar de manier waarop Trump Fergusons ellende toeschrijft aan rondzwervende bendes illegale immigranten is ongeëvenaard.

Hoewel Ferguson over veel kwesties diep verdeeld is, zijn de inwoners – blank en zwart, demonstrant en politieagent – het over één ding eens: Donald Trump weet niets over hun woonplaats. Wat is het precies aan Ferguson, vragen ze zich af, waarvoor Trump zo bang is? De boerenmarkt? De nieuwe Starbucks? De winkelcentra?

Trump gedraagt zich als vreemdeling in eigen land

De inwoners van Ferguson zijn niet de enigen die verbijsterd zijn. Al sinds het begin van zijn campagne gedraagt Trump zich als een vreemdeling in zijn eigen land, ook al reist hij er permanent rond. Hij praat als een tijdreiziger met een blinddoek op, gestrand in 2016 maar geestelijk nog altijd verkerend in de vroege jaren tachtig. Als Trump zich het afgelopen jaar had opgesloten in zijn Trump Tower, met uitsluitend op de stereo, zou hij naar buiten zijn gekomen met exact dezelfde blik op het Amerikaanse platteland en het leven in de steden.

Het was hilarisch geweest, als hij geen presidentskandidaat was.

Natuurlijk, flagrante en kwaadaardige leugens, dat is waar Trump bekend om staat. Hij doet valse claims over stembusfraude, ontkent schaamteloos de dingen die hij heeft gezegd en gedaan, voert nare stereotyperingen op van etnische en religieuze groepen en belastert zijn tegenstanders.

Het beeld dat hij schetst van Amerikaanse valt niet in de categorie bewuste verdraaïngen - het lijkt ergens anders vandaan te komen. Uit onwetendheid en onverschilligheid. Maar de gevolgen ervan zijn net zo verraderlijk als zijn leugens. Trumps opmerkingen over steden tonen overduidelijk aan dat hij nul respect heeft voor de inwoners. Zo weinig zelfs dat het hem niks kan schelen of ze hem met feiten weerspreken, of dat ze misschien beledigd zijn door zijn grove misvattingen. Ze zijn slechts figuranten in een bij elkaar gefantaseerd Amerika waarin Donald Trump de hoofdrol speelt.

Foto’s: Jewel Samad / AFP

Zijn schets van Amerika is schofferend

‘Ik wil dingen doen die nog niet zijn gedaan,’ Trump tijdens het debat in St. Louis. ‘Zoals het opknappen en verbeteren van onze verpauperde binnensteden, voor al die geweldige zwarte Amerikanen, voor de latino’s, de hispanics. Ik zie er naar uit en ik noem dat: making America great again.’ Er is veel merkwaardigs aan deze opmerking - het gebruik van het lidwoord ‘de’ voor elke etnische groep bijvoorbeeld, alsof het op zichzelf staande massa’s zijn - maar zijn schets van stedelijk Amerika is op zichzelf al beledigend.

Laten we beginnen met St. Louis, waar het tweede verkiezingsdebat werd gehouden. Een stad die ik heel goed ken, omdat ik er woon. Voordat Trump in oktober naar St. Louis kwam, was hij er al twee keer op campagnebezoek geweest. Eén keer voor een bezoek aan de opera, een andere keer voor een uitvaart van een bekende conservatieve Amerikaan. Anders dan Hillary Clinton, die tijdens de voorverkiezingen in gesprek ging met zwarte inwoners van St. Louis, maakte Trump geen aanstalten om St. Louis’ niet-witte buurten in te gaan.

Toegegeven, had hij dat wel gedaan, dan had het zomaar verkeerd kunnen aflopen. De Trump-bijeenkomst in St. Louis was een van de eerste die werd door demonstranten, dit keer door een ongekend diverse groep inwoners van St. Louis. Zwart, latino, moslim, LHBT, joods, wit, jong, oud - ze vonden elkaar in hun verzet tegen Trumps kwaadaardige kortzichtigheid.

Trump sprak met geen woord over de voorsteden. Daar grijpt de Amerikaanse armoedecrisis juist het snelst om zich heen

Tegelijkertijd zou je denken dat Trump tenminste zou proberen de toestand in St. Louis voor eigen gewin in te zetten. St. Louis is immers één van de weinige steden die - in een paar opzichten - wel voldoen aan zijn stereotypering van ‘de verpauperde binnenstad.’ Maar laten we voordat we kijken naar wat er - op een perverse en onbedoelde manier - klopt aan Trumps voorstelling van de binnenstad, eerst eens een blik werpen op de vele dingen die er niet aan kloppen.

Tijdens het debat kreeg Trump een vraag van een man uit de buurt van St. Louis, ene James Carter. Hij wilde weten of Trump een ‘toegewijde president voor alle inwoners van de Verenigde Staten’ zou zijn. Carter is zwart, en dus viel Trump meteen terug op allerlei

‘Ik zou een president zijn voor iedereen, zwarte Amerikanen, in de binnensteden,’ begon zijn nogal onsamenhangende betoog. ‘Verschrikkelijk wat er gebeurt in onze binnensteden. Je gaat de binnenstad in en - weet je, er is 45 procent armoede. Zwarte Amerikanen, nu 45 procent armoede in de binnensteden. Onderwijs is een ramp. There are hardly any jobs.’

Foto’s: Sarah Rice / Getty Images

Geen woord over de voorsteden, terwijl het daar juist slecht gaat

In Trumps wereldbeeld zijn er geen zwarte burgers die tot de midden- of hogere klassen behoren. Er zijn alleen hordes werkloze, laagopgeleide Amerikanen die proberen te in de stedelijke ellende.

Verder beweert Trump dat armoede slechts op twee plaatsen voorkomt: in verarmde, kleine blanke dorpen, waar zijn aanhangers wonen, en in de gevaarlijke verpauperde binnensteden. Voorsteden komen in dit plaatje niet voor, en dat is kwalijk. Want juist daar, in die gemengde en verarmde grijpt de Amerikaanse armoedecrisis het snelst om zich heen.

Ferguson en de omliggende voorsteden van de North County van St. Louis zijn schoolvoorbeelden van de transformatie die Amerikaanse suburbs de afgelopen jaren hebben doorgemaakt. Ooit werden de voorsteden in North County bewoond door overwegend blanke arbeiders, maar tegenwoordig wonen er voornamelijk zwarten die in de dienstensector werken. Het is een gevolg van:

  • De uitholling van de economie
  • De zwarte vlucht uit de binnenstad van St. Louis, waarbij gezinnen op zoek gingen naar een betere woonsituatie
  • De witte vlucht uit North County van mensen die niet tussen zwarte mensen wilden wonen

De meesten die North County verlieten, streken neer in de overwegend witte Het is geen toeval dat de Trump-campagne zijn hoofdkwartier juist in deze exurbs heeft gevestigd.

St. Louis is niet de enige stad met voorsteden waarin de armoede groeit. Het gebeurt overal in de VS: binnensteden verhippen, waardoor inwoners met een lager inkomen langzamerhand worden verdreven omdat het leven er te duur wordt. Die steden worden vaak gelauwerd als ‘succesverhalen’ (New York City, Trumps thuisbasis, is hét voorbeeld), maar het eindresultaat is vaak een letterlijke vorm van

Rijke witte nieuwkomers krijgen bovendien het geld en de middelen om ‘de buurt op te knappen,’ middelen die de eerdere niet-witte inwoners nooit kregen. De oorspronkelijke bewoners profiteren zelden van de nieuwe bedrijfjes en winkels die zich er vestigen (aangezien die doorgaans geen locals in dienst nemen), maar hebben wel last van stijgende huurprijzen.

Bovendien nemen de wegtrekkende inwoners van de binnensteden hun problemen (armoede, werkeloosheid en discriminatie) met zich mee naar hun nieuwe woonomgeving, naar de goedkopere voorsteden. Alsof dat niet erg genoeg is, hebben ze daar ook nog eens minder basisvoorzieningen. Goed openbaar vervoer, een divers aanbod van banen: in de voorsteden is het allemaal schaarser.

Inderdaad, sommige plekken zijn deplorabel

Er zijn buurten in de ‘binnensteden’ die inderdaad iets weg hebben van Trumps karikaturale schets, zoals hier in St. Louis. De stad is al meer dan een eeuw populair bij vluchtelingen, deels dankzij de lage kosten voor levensonderhoud en de lange traditie van lokale organisaties die vluchtelingen bijstaan. Ik weet niet meer hoe vaak een vluchteling tegen me heeft gezegd dat sommige delen van St. Louis er slechter aan toe zijn dan de steden die hij of zij zelf ontvluchtte. Steden als Mogadishu in de jaren negentig, en Sarajevo.

Langs de straten staan ingestorte en deels verbrande huizen, op elke straathoek vind je gedenktekens voor moordslachtoffers, de babysterfte is hoog, scholen zijn gesloten, er zijn vaak schietpartijen en de werkloosheid is gigantisch.

Talloze vluchtelingen zeiden tegen me dat sommige delen van St. Louis er slechter aan toe zijn dan de steden die ze zelf ontvluchtten

Deze buurten zijn doorgaans allemaal zwart, de problemen spelen er al tientallen jaren, en het ziet er niet naar uit dat er snel een oplossing voor komt. Natuurlijk lijkt het Trump totaal niet te boeien wat de inwoners van deze buurten doormaken, hoe ze met hun ellende omgaan, of wat ze willen. En eerlijk is eerlijk, ook de Democraten bekommeren zich nauwelijks om de inwoners, vertellen die me.

Maar dat betekent niet dat niemand iets doet. In de binnensteden kom je vooral burgers tegen die, met extreem beperkte middelen en zonder noemenswaardige steun, de buurten zelf proberen op te knappen.

Foto’s: Brian Blanco / Getty Images

Locals staan in de startblokken: ze willen hun buurten opknappen

Het meest voorkomende affiche in St. Louis is er niet een voor een presidentskandidaat, maar eentje met de tekst De affiches kwamen van een lokale zwarte kerkgemeenschap en bleken mateloos populair onder mensen die genoeg hadden van al het geweld. Sommige inwoners zijn maar velen omarmen ze en zien ze als een vorm van collectieve afkeuring.

Het haalt zelden het nieuws, maar overal in deze buurten zie je voorbeelden van liefdadigheid en barmhartigheid - soms groots, soms klein. Ik zie hoe jonge zwarte mannen (die door Trump zouden worden gekarakteriseerd als gevaarlijk) oudere, hulpbehoevende zwarte bewoners helpen. Ik spreek vaak zwarte schrijvers, kunstenaars en rappers die niets liever willen dan het verhaal van hun buurt naar buiten brengen, zodat hun buurtgenoten meer steun en middelen krijgen.

Ik ben bij een naschoolse opvang, opgezet door een ex-gedetineerde die leuke en veilige activiteiten voor de buurtkinderen organiseert. Hij vertelde me dat veel drugsdealers hun kinderen naar die activiteiten sturen, in de hoop dat het buurtcentrum hun grut op het rechte pad houdt.

Geef de locals geld en middelen, dan gaan ze zelf aan de slag

Het aanpakken van verpauperde binnensteden, dat kunnen de inwoners van die verpauperde binnensteden zélf doen. Wat zij nodig hebben is geld, middelen en het vertrouwen van bestuurders dat inwoners hun eigen problemen het beste kennen en daarom ook de beste oplossingen kunnen verzinnen.

En dat is juist het probleem. Inwoners krijgen dat vertrouwen niet. Omdat ze arm zijn en doorgaans niet de opleiding of kwalificaties hebben die de instanties graag zien.

Terug naar Trump. Zijn beschrijving van het leven in de binnenstad is misschien niet zo openlijk vijandig als zijn aanvallen op moslims, Mexicanen of andere religieuze en etnische groepen, maar ze is minstens zo ontmenselijkend. In zijn optiek zijn de zwarte inwoners van binnensteden geen spelers maar pionnen. Als Trump wordt gevraagd waarom zwarte kiezers op hem moeten stemmen, antwoordt hij achteloos ‘Wat hebben ze te verliezen?’.

Wel, deze mensen hebben nog genoeg te verliezen. Kijk maar naar de probleembuurten van St. Louis: die hollen al decennia achteruit en het einde lijkt nog niet in zicht. Het kan altijd slechter.

Ja, er zijn ook altijd kansen om de zaak ten goede te keren. Maar om dat voor elkaar te krijgen, moeten de inwoners van die binnensteden materiële steun krijgen van de overheid. En respect. Aan de valse clichés van Donald Trump hebben ze niks.

De vertaling uit het Engels is van Hans-Pieter van Stein Callenfels

To Donald Trump, we are all bit players in a fantasy America starring Donald Trump In Trump’s worldview, there are no middle or upper-class black citizens, only a horde of jobless, uneducated Americans fighting for survival amid the urban blight. His latest comments are the clearest evidence yet that Trump has no respect for the actual inhabitants of actual places. How can a man who’s been travelling the country all year still know so little about its people? Lees het verhaal van Sarah hier in het Engels

Meer lezen?

Je kunt pas een ‘echte Amerikaan’ zijn als je wit bent gemaakt Donald Trump is de eerste moderne openlijke ‘witte suprematie’-kandidaat van een van de grote partijen in de VS. Voor hem is witheid een wapen. Daarmee brengt hij Amerika terug naar de achttiende eeuw. Lees het verhaal van Sarah hier terug Deze latino’s moeten de Republikeinse partij uit de as doen herrijzen Donald Trump heeft de Republikeinse partij in een diepe crisis gestort. Ik ging op bezoek bij de groep die Trump het liefst beledigt: latino’s. Want ondanks alles heeft conservatief Amerika hen hard nodig. Ze kunnen de kerken redden - én de ‘Grand Old Party’. Lees het verhaal van Robin hier terug Waarom Donald Trump zich vereenzelvigt met een arbeidersklasse die al vijftig jaar niet meer bestaat De middenklasse in Amerika kwijnt al decennia weg. Het verklaart het succes van Donald Trump, die zegt op te zullen komen voor de ‘gewone arbeider’. Maar de ironie is: uit al zijn toespraken blijkt dat de Republikeinse presidentskandidaat geen flauw benul heeft wie die arbeider anno 2016 is, en wat die doet. Lees het verhaal van Sarah hier terug