Zo ziet het eruit als Jack $hirak een beat maakt. Hij pakt zijn Louis Vuittontas, die hij vrijwel altijd bij zich heeft. Er zit niet veel in: een tandenborstel, een tube tandpasta, wat kleren, een MacBook. $hirak maakt zijn beats in Amsterdam, in zijn privéstudio in thuisstudio Capelle aan de IJssel, of hier in de studio bij SPEC. Geen ramen, de enige verlichting komt van een felle lamp.
Uit zijn tas haalt $hirak zijn laptop en sluit die aan op een keyboard. Vervolgens loopt hij op zijn slippers naar de boxen, draait het volume flink omhoog en geeft op mijn verzoek een demonstratie van hoe hij te werk gaat.
- Hij begint lukraak te pingelen op een keyboard. Al snel, binnen een paar minuten, dient zich een melodie aan, door de pakkende eenvoud meteen te herkennen als typisch $hirak. Hij neemt het loopje op, plakt het oneindig vaak achter elkaar en zet het op repeat terwijl hij met zijn hoofd zachtjes blijft meeknikken.
- Er worden bastonen aan de hoofdlijn toegevoegd. Het keyboard wordt weggeschoven, alles kan vanaf nu met de laptop.
- $hirak scrolt langs allerlei tonen van drums. Met zijn toetsenbord voegt hij ze bij de melodie. Hij is nog geen tien minuten bezig en het fundament van een nieuwe beat staat.
- Nog een baslaag toevoegen, gelijklopend met het voornaamste loopje. De melodie kost hem geen moeite, het enige waar tijd in zit is het vinden van de juiste toonhoogte.
- Hi-hats erbij om de drums te verlevendigen. Hij is nu twintig minuten bezig.
- Er worden paukenslagen toegevoegd bij iedere acht maten, en nog zo wat kleine details om het geheel enige variatie te geven.
- Terug naar het keyboard, een extra pianoriedeltje erbij, vrij donker voor $hiraks doen: deze beat is bestemd voor Sevn Alias, een van de talentvolste straatrappers van Nederland. Na het interview zal $hirak naar hem toerijden, en, zoals gebruikelijk, tot diep in de nacht muziek maken.
Anderhalf jaar eerder, januari 2015. Op initiatief van Top Notch komt een stel jonge Nederlandse hiphopartiesten tien dagen bijeen in een appartementencomplex op Schiermonnikoog. Een doel is er niet, maar het platenlabel heeft bewust voor dit gezelschap gekozen: jeugdige, gretige rappers die zich al enigszins bewezen hebben, producers van wie ze veel verwachten. Ronnie Flex, op dat moment de grootste ster van het stel, staat erop dat hij een bevriende producer meeneemt naar het eiland. Top Notch gaat akkoord met Ronnie’s voorstel, al waren zij niet op het idee gekomen deze producer uit te nodigen. Het is de eerste keer dat ze samenwerken met Jack $hirak.
In april 2015 verschijnt het compilatie-album New Wave, opgenomen op Schiermonnikoog, grotendeels geproduceerd door de dan 21-jarige Jack $hirak (sinds zijn commerciële succes is de c in zijn naam vervangen door een dollarteken). Hij maakt de muziek voor de meeste singles, inclusief superhit ‘Drank & Drugs.’ Zijn sound kenmerkt zich door een aanstekelijke directheid: het zijn veelal keyboardloopjes die zich direct in je geheugen nestelen, opgetogen en toegankelijk, voor een groot (en jong) publiek.
Een belofte is $hirak nu, ondanks zijn nog steeds piepjonge leeftijd, allang niet meer. Hij behoort tot de eredivisie van de Nederlandse hiphopproducers, iemand die veel discipline combineert met een duidelijk herkenbare eigen sound en daarmee een van de weinigen is die internationaal een voet aan de grond krijgt. Hij belichaamt een droom die talloze aspirant-producers hebben: zelf opklimmen, zonder daarbij vast te zitten aan grote studio’s of bedrijven - hij doet het helemaal zelf.
Hoe $hirak begon in de muziek
‘Ronnie en ik kennen elkaar al vanaf onze achtste, gewoon uit de buurt. Pas jaren later werden we vrienden, op de Popacademie Rotterdam, waar ik heen ging toen ik zestien was. Ik heb daar maar een jaartje op gezeten trouwens, toen ben ik eraf gestuurd. Ze zagen geen potentie in me. Nou ja, ze zagen mij vooral niet. Ik ben gezakt op afwezigheid, denk ik. Ik was steeds aan het feesten. Ronnie heeft de academie ook niet afgemaakt trouwens, iedereen die ik van die school ken en nu serieus met muziek bezig is, heeft de opleiding niet afgemaakt.’
In 2014 brachten de twee hun eerste samenwerking uit. ‘Dat doen we niet meer,’ een uitzinnige single met Önder en Jiggy Djé. Op het nummer werd meteen bijzonder positief gereageerd, de clip kreeg veel aandacht en $hirak produceerde meer voor Önder. ‘Ook hem ken ik via Ronnie. En ook bij hem begon het vriendschappelijk, niet werkgerelateerd.’
$hirak (echte naam: Julien Willemsen, zoon van een Nederlandse vader en een Franse moeder) vertelt zakelijk over zijn loopbaan. Hij steekt voortdurend een nieuwe sigaret op en kijkt, wanneer we op een terras plaatsnemen, naar de steeds piepende mobiel die voor hem op tafel ligt, of naar het groen dat ons omringt.
We zitten in een buitenwijk van Almere, op het hoofdkantoor van Ali B’s SPEC: het entertainmentbedrijf dat sinds vorig jaar verantwoordelijk is voor $hiraks management (‘gewoon mijn geldzaken’) en waar hij af en toe komt om beats te maken. Sommige blijven jaren op de plank liggen, andere worden bij wijze van vriendendienst min of meer gratis aan rappers gegeven of worden juist voor duizenden euro’s verkocht.
SPEC benaderde $hirak direct nadat New Wave was opgenomen - het project dat algauw de katalysator van $hiraks loopbaan werd, en hem voorgoed van beginnende producer liet veranderen in een van de succesvolste producers uit de Nederlandse muziekwereld.
Hoe $hirak werkt
‘Eerlijk gezegd had ik er helemaal niet zulke hoge verwachtingen van. Ronnie zei: ik ga alleen naar Schiermonnikoog als jij met mij meegaat. Dat zei hij ook tegen Top Notch. Waarom Ronnie zo graag wilde dat ik meeging? Dat moet je aan hem vragen.’
Een stilte. ‘Ronnie is best een aparte jongen in de studio, je moet hem een beetje begrijpen. Ik denk dat iedereen een hit met Ronnie kan scoren, hij is fokkin’ goed en talentvol, maar dat het zeker niet iedereen lukt. Hij wil honderd dingen tegelijk opnemen. Als je drie keer een pianotoets aanraakt, zegt hij meteen: ik weet een refrein, laten we nu opnemen. En dan moet je snel reageren. Je moet aanvoelen wat hij wil. Ik heb Ronnie’s stemvervormer ook klaarstaan, dus als hij bij mij opneemt, klinkt hij meteen zoals hij ook op plaat zal klinken. Als hij iets in zijn hoofd heeft, moet het snel kunnen, en ik maak snel nieuwe beats.’
‘Ik was vijftien en het ging niet goed met me. Mijn oom en oma kwamen langs, maakten eten, zorgden ervoor dat ik geen verkeerde dingen deed’
Het duurt uiteindelijk ruim een halfuur voor de beat klaar is, op deze middag in het SPEC-kantoor. In dit tempo kan $hirak zo vijf, zes producties per dag maken, wat hij ook regelmatig doet. Vakkundig wordt laag op laag gestapeld; zonder enige tijd voor pauze.
De enige afleiding komt wanneer hij tussendoor gebeld wordt door zijn 86-jarige oma. Volgende maand gaan ze samen naar Málaga, naar zijn oom. ‘Hij en mijn tante hebben heel veel voor mij gedaan toen mijn moeder overleed. Mijn vader zat toen heel veel in Frankrijk. Ik was vijftien en het ging niet goed met me. Mijn oom en oma kwamen langs, maakten eten, zorgden ervoor dat ik geen verkeerde dingen deed.’ Dan richt hij zich, alsof hij niets persoonlijks gezegd heeft, weer op zijn muziek.
Hoe $hirak succes oogst (en tegen de keerzijden aankijkt)
Het is een eigenschap waar iedereen die met $hirak werkt vroeg of laat over begint: de totale overgave waarmee hij zijn composities maakt, de vaart waarin hij beat op beat stapelt. Het illustreert hoe hij het New Wave-project naar zich toetrok. Hij had van tevoren geen idee wat hij kon verwachten en nam geen beats mee. Een week later had hij het grootste gedeelte van het album geproduceerd door achter zijn laptop plaats te nemen en daar niet meer van te wijken.
‘Maar laten we mijn rol niet overdrijven,’ zegt hij. ‘Ik bedoel, ik wilde ‘Drank & Drugs’ niet eens op het album hebben, dat wilde het label ook niet. Eigenlijk geloofde alleen [Lil’] Kleine in dat nummer. En toen zagen we ineens hoeveel YouTube- en Spotify-hits het kreeg, niet normaal - en ja, ik ben daar wel gevoelig voor, dat was ik zeker in die tijd.’
‘Het afgelopen jaar begon ik de keerzijde daarvan te zien: ik merkte dat ik ook echt bewust muziek maakte om een zo breed mogelijk publiek aan te spreken.’ Na enig aarzelen noemt hij WOP, het populaire soloalbum van Lil’ Kleine. Bedoeld als samenwerkingsplaat tussen Kleine, Flex en $hirak, al stond uiteindelijk, na goed overleg, alleen Kleines naam op het omslag. ‘Dat album hebben we in vijf dagen gemaakt toen er heel veel vraag naar was. Ieder nummer was een potentiële single. Dat zou ik nu anders doen. Het album heeft niet veel persoonlijks, niet veel inhoud, maar dat komt ook echt doordat we het zo snel hebben gemaakt, met de hitlijsten in ons hoofd. Het was een beetje behoeftebevrediging voor de massa.’
Erg? Het laat in ieder geval zien dat $hirak hits kan maken. Het voor velen raadselachtige vraagstuk: hoe maak ik een commercieel succesvol nummer, heeft hij ontcijferd; iets wat ook vandaag in Almere weer blijkt.
Hoe $hirak droomt van Amerika
Het verklaart ook waarom hij sinds WOP meer en meer op het buitenland gericht is: in Nederland werkt hij nog maar met een klein aantal artiesten, steeds vaker is hij over de grens te vinden.
‘Ik doe internationale schrijverskampen tegenwoordig. Dan ga ik naar Zweden of Engeland en praat ik met heel veel tekstschrijvers die door Universal en Warner benaderd zijn. Die hebben dan al een mapje gekregen met mijn muziek, soms kennen ze het al: ‘Drank & Drugs’ heeft ook in het buitenland best wat gedaan.
En dan? ‘Het is een hele industrie, met veel wachten en balletjes opgooien. Als ik uit zo’n bezoek een geslaagd refreintje haal met hitpotentie, een refreintje dat ik zelf nooit had bedacht en waar ik mee verder kan, is het al een succes.’
Impliciet is het natuurlijk ook een oordeel over de muziekwereld: iemand gaat naar buitenlandse tekstschrijvers omdat die iets te bieden hebben wat Nederlandse niet bieden - al is het maar een groter bereik. ‘Ik ga niet liegen, dat is voor mij nog steeds belangrijk. Het grote voordeel is dat muziek geen taal heeft. Kleine en Ronnie zitten, om bij die twee te blijven, toch wel vast aan het Nederlands.’
‘Ik ga niet liegen, dat bereik is voor mij nog steeds belangrijk’
‘Al heb ik kortgeleden wel een Engels liedje met Lil’ Kleine gemaakt. Vooral voor de lol, maar misschien kunnen we er ooit nog iets mee. Maar ik ben daar nu veel meer mee bezig dan hij. Hoe traag en stroef het soms ook gaat. Ik werk nu bijvoorbeeld veel met Tinie Tempah, we hebben een potentiële single voor zijn nieuwe album gemaakt. Dat wordt dus of een clip, of hij komt niet op het album, zo werkt dat.’
‘Uiteindelijk droom ik van Amerika,’ zegt hij. ‘Een internationaal album, zoiets als wat DJ Snake of Major Lazer nu doet. Dat gaat nog lang duren, echt jaren, maar het moet kunnen. Kijk naar wat Boaz doet. Begonnen in de hiphop, nu al jaren aan de weg aan het timmeren in Amerika. En hij is daar echt een ding. Ik heb ook zo’n plan. Binnenkort ga ik mijn eerste solosingle uitbrengen onder de naam $HIRAK, zonder ‘Jack’. Hiphop kan je het niet noemen, het is eerder pop, house misschien. Het is al opgenomen, alles staat klaar, maar er moet nog toestemming van het label komen. Met wie het nummer gemaakt is mag ik daarom nog niet zeggen.’ Hij glimlacht. ‘Laat ik het zo zeggen: het is met een Engelstalige zangeres die veel hits heeft gescoord, het Nederlandse publiek kent haar zeker.’
Dan draait Jack $hirak zich terug naar zijn laptop en legt de laatste hand aan zijn zoveelste beat.
Lees ook:
New Wave heeft Drank & Drugs (en een flinke dosis slaapgebrek en geluk)
Het Nederlandse hiphopcollectief New Wave is verantwoordelijk voor de onbetwiste zomerhit van 2015: ‘Drank & Drugs.’ Ik volgde de makers van het prille begin tot hun grote show op Lowlands. Is dit nu een uitgekiende marketingformule of een pure toevalstreffer?
Hoe Nederlands nieuwste popsensatie Ronnie Flex inspiratie vindt bij de muzikale experimentalist Spinvis
Ze zijn van verschillende generaties en leven in volstrekt andere werelden. Maar er zijn ook opvallende overeenkomsten tussen Popprijswinnaars Ronnie Flex (23) en Spinvis (55). Nadat Ronnie Flex tweette Spinvis als grootste inspiratiebron te zien, bracht ik de twee bij elkaar. Wat kunnen de twee van elkaar leren? En hoe gaan ze om met de balans tussen succes en experiment?
Dit verhaal heb je gratis gelezen, maar het maken van dit verhaal kost tijd en geld. Steun ons en maak meer verhalen mogelijk voorbij de waan van de dag.
Al vanaf het begin worden we gefinancierd door onze leden en zijn we volledig advertentievrij en onafhankelijk. We maken diepgravende, verbindende en optimistische verhalen die inzicht geven in hoe de wereld werkt. Zodat je niet alleen begrijpt wat er gebeurt, maar ook waarom het gebeurt.
Juist nu in tijden van toenemende onzekerheid en wantrouwen is er grote behoefte aan verhalen die voorbij de waan van de dag gaan. Verhalen die verdieping en verbinding brengen. Verhalen niet gericht op het sensationele, maar op het fundamentele. Dankzij onze leden kunnen wij verhalen blijven maken voor zoveel mogelijk mensen. Word ook lid!
