Ik zat verontwaardigd tegen hem te sputteren. Hoe naïef kon hij zijn? Hij legde, met zijn trage stem en dansende vingers, rustig uit het anders te ervaren. ‘Ik heb nergens last van. En ik ben ook niet bang voor de nabije toekomst.’ Ik blies verontwaardigd dat het tijd werd dat ook hij opstond voor zichzelf en ‘de rest.’

We zaten aan de keukentafel en hadden het over protesten van groepen die buitengesloten dreigden te worden. Over vluchtelingen en vrouwen. Over moslims. Over LHBTQIA’ers.

Hij schaart zich onder de H in dat woord. Hij heeft een verloofde. Hij leest de kranten. En hij heeft niet het idee dat de homohaat van de nieuwe Amerikaanse regering Nederland zal overspoelen.

De conservatieve homohaat

Ik was daar wel bang voor.

Zo hebben Donald Trump en zijn vicepremier Mike Pence onlangs opgesteld, de ‘Religious Freedom Order’, dat rechten van LHBTQIA’ers en anderen, zoals het recht op een huwelijk tussen twee mensen van dezelfde sekse, seks voor het huwelijk, het recht op abortus en het recht op gelijkwaardigheid binnen het huwelijk, zou tegengaan. Religieuze groepen die bezwaar hebben tegen zulke zaken, krijgen door het verdrag de ruimte deze rechten

Schijnbaar is dit voornemen slechts door interventie van zijn liberale dochter Ivanka en haar man Jared Kushner Maar het blijft afwachten wat de volgende Amerikaanse poging zal zijn om de rechten voor seksuele minderheden te ontmantelen.

In Nederland zien we voor dit soort conservatieve politiek geen grote voedingsbodem. Maar om nou te stellen dat de grote winnaars in de huidige peilingen zich uitgesproken inzetten voor de rechten van LHBTQIA’ers: nee.

Eerder worden homo’s, net als de vrouwen met korte rokjes, door rechtse vertegenwoordigers als een trofee tegen de zogenaamde moslimonderdrukking En de homofobie uit eigen kring wordt door Geert Wilders niet geagendeerd. Zo bleek uit onderzoek dat de homovriendelijkheid van PVV’ers het laagst ligt van alle niet-religieuze partijen. Sterker nog: hun emancipatiegezindheid lijkt op die van laagopgeleide

Het dunne laagje acceptatie

Dat kan wel, zei mijn vriend aan de keukentafel, maar wat hem het meest dwarszit is dat hij geen zoenen meer geeft aan zijn geliefde in wijken als het Amsterdamse Bos en Lommer of de Bijlmer. Hij ervaart dát als een probleem en hoort de VVD dat aankaarten.

Wat hem het meest dwarszit, is dat hij geen zoenen meer geeft aan zijn geliefde als hij in de Bijlmer is

Zo is binnen het nieuwe rechtse denken sprake van een bijna niet te ontrafelen kluwen van liberaal en conservatief gedrag. In 2016 werd in de Verenigde Staten door de Republikeinse partij een ‘Gays for Trump’-feestje georganiseerd door überprovocateur Milo Yiannopoulos. Geert Wilders was er

Ik ben benieuwd of de mensen die dat feestje bezochten nog last hebben van de kater die volgde op Trumps werkelijke aantreden.

Ook in Nederland zijn de signalen diffuus: Voor Nederland-leider Jan Roos sprak in een recent Volkskrant-interview meerdere keren zijn zorg uit. ‘Hoe kunnen homo’s weer hand in hand over straat in Amsterdam?’ Ook heeft hij het over het blijven bevechten van de gelijkwaardigheid tussen homo’s en hetero’s. Terwijl diezelfde Jan Roos een paar jaar geleden twitterde over ex-Tweede Kamerlid Tofik Dibi:

Hoe dun is het laagje acceptatie eigenlijk?

Waarom de opstand uitblijft

Wat me vooral opvalt: ondanks de aanvallen, waar als de pesterijtjes van Jan Roos onder vallen, komt de Nederlandse gayscene niet langer in opstand. Waar homo’s vroeger vooropliepen in zien we ze nu zelden als grote groep verenigd.

Terwijl Nederlandse vrouwen, anti-racisten en migranten georganiseerd hun weg naar het protest tegen Trump en een verrechtsende wereld weten te vinden, is er aan de kant van de homo’s slechts wat zacht rumoer zo hier en daar te horen. Zoals fotograaf Erwin Olaf tijdens zijn Zomergasten-interview in 2012 al zei: ‘Ik vind ook dat de homo’s verkeerd bezig zijn. Wij moeten ons gaan

Natuurlijk zijn er nieuwe groepen die hun identiteit bevechten. Zo voer de ‘Marokkaanse boot’ dit jaar fier vooraan tijdens de Maar al met al is in deze verwarrende tijd sprake van zowel (stiekeme) haat, voortschrijdende emancipatie, opduikend conservatisme als onverschilligheid met betrekking tot homo’s.

Toen ik aan mijn vriend vroeg waarom de homo’s niet doen wat Olaf graag zou zien, waarom ze niet solidair zijn met de anderen die nu wel luidkeels protest aantekenen, zei hij na lang twijfelen: ‘Ik heb zoveel van wat ik wil. Ik kan trouwen, ik heb werk. Een mooi huis. Ik heb zelfs op sommige gebieden een streepje voor. Ik ervaar bijvoorbeeld geen maatschappelijke druk om een gezin te stichten. Zal ik me dan uitspreken over die paar keren dat ik een rotopmerking naar mijn hoofd krijg of een naar grapje van vrienden moet doorstaan? Moet ik dan het gevecht aan omdat ik op sommige plekken niet kan laten zien dat ik bij mijn lief hoor? Ik kan beter blij zijn met wat ik nu heb. Als ik te hard schreeuw, pakken ze het misschien weer af.’

En opeens voelde ik me beschaamd om mijn felheid en begreep ik zijn vasthoudendheid.

Van derderangs- naar tweederangsburger: een vooruitgang waar veel homo’s zich aan vastklampen. In de Verenigde Staten dreigt die vooruitgang tenietgedaan te worden. Letten we hier ook een beetje op?

Lees ook:

Wordt het niet eens tijd voor de volgende seksuele revolutie? Er is de laatste jaren veel aandacht voor seksueel overschrijdend gedrag jegens vrouwen. Terecht, maar daardoor raakt de emancipatie van de vrouw als verlangend en schaamteloos wezen ondergesneeuwd. Vrouwen kunnen zichzelf emanciperen door duidelijk te maken dat ze niet alleen iets weg te geven hebben, maar ook iets kunnen halen: hun eigen genot. Lees mijn column hier terug Hét taboe voor vrouwen? Dat ze boos mogen zijn Het grootste te doorbreken taboe voor vrouwen is niet overgewicht, onverzorgdheid of ouderdom. Het grootste taboe is woede. Een boze vrouw moet op haar plaats gezet worden, of zelfs vernederd. Tijd om met dat verbod op kwaadheid af te rekenen. Lees mijn column hier terug Hollandse homoacceptatie: je mag het wel zijn, maar je moet het niet te veel tonen Zo’n vijftig jaar na het uitbreken van de seksuele revolutie is het tijd om de balans op te maken. Hoe gaat het eigenlijk met lesbiennes, homo’s, bi’s, transgenders en queers in Nederland? Lees het verhaal van Laurens Buijs hier terug