Ik moet een stuk over deze man schrijven. Dat denk ik als ik vijf minuten met Fredo De Smet aan het praten ben op een muziekavond in Gent.

Dat had ik niet verwacht toen ik me over hem inlas. Hij is niet beroemd. Hij heeft de wereld vooralsnog niet ingrijpend veranderd. Het is niet eens makkelijk te zeggen wat hij precies doet. Waarom dan een portret? Vanwege zijn bijzondere manier van denken.

In één woord is De Smet een verbindingsdenker. Kalm maar gedecideerd vertelt hij over uiteenlopende zaken die hij naadloos op elkaar laat aansluiten. De Smet fungeert als een schakel tussen mensen, muziek en machines, die zelf nergens helemaal bij hoort.

Hij begon als dj. De genres die hij draaide staan op zijn T-shirt: ‘Soul & Disco & Hiphop & Acid House.’ Tegenwoordig is hij programmeur en consultant, en dit jaar is zijn eerste museumtentoonstelling te zien: Hello, Robot.

Ondanks (of juist dankzij) zijn ambivalente karakter heeft hij volgens mij waardevolle inzichten. Zoals hoe je een crisis in je voordeel gebruikt. Of hoe je de eindeloze informatiestroom van het internet bijhoudt zonder overspoeld te raken.

Veel van deze inzichten deed hij op door zijn ervaring met de muziekindustrie. Dat was een van de eerste bedrijfstakken die door internet werd ontwricht. Daardoor moest de muziekindustrie jaren geleden problemen oplossen waar de rest van de maatschappij nu tegenaan loopt.

Hoe een stotteraar de muziek vindt

Zijn verhaal begint met Homework, het debuutalbum van Daft Punk uit 1997. Dat album inspireert de dan achttienjarige Belg de muziek in te gaan. ‘Het was alsof ze mij riepen: ‘Gij manneke, word dj, word dj!’’

Voor de jonge De Smet is muziek een belangrijke manier om te communiceren. Tot zijn zestiende had hij een zware stotter. ‘Daarin was muziek echt een toevluchtsoord.’

In deze periode begint hij ook aan zijn studie, theaterwetenschap. Daar leert hij over de kracht van verhalen. Als muziek een schild tegen het stotteren is, zijn verhalen het zwaard. ‘Ik ben het spreken meester geworden toen ik begreep dat de betekenis van woorden niet lag in de woorden zelf, maar in de verbinding tussen de woorden.’

Hoe zijn muziekcarrière eindigt door te beginnen

Wat start als een hobby, wordt geleidelijk professioneler. In 2010 staat Villa, De Smets project met dj Thang Tran Tung en producer François De Meyer, op Pukkelpop, het grootste festival van België na Rock Werchter. Radiozenders draaien hun cover van de Belgische klassieker ‘Beats of Love.’

In de weekenden treden ze regelmatig op in het buitenland. Maar De Smet twijfelt of een internationale carrière past bij zijn gezinsleven. In deze periode wordt ook zijn dochter geboren. Wanneer zij zes maanden oud is, wordt er onderhandeld over een tour van drie weken in Australië. Dat vindt De Smet te veel.

Zijn dj-carrière eindigt letterlijk als hij van de grond komt. Op een vlucht naar Philadelphia om vier dagen in de VS te draaien, vertelt hij Trun dat het gedaan is. We hebben die ganse vlucht zitten huilen.’

De Smet vindt een nieuwe koers. Grappig genoeg begint het volgende hoofdstuk van zijn verhaal wéér met muziek van Daft Punk.

Hoe Daft Punk zijn leven opnieuw verandert

Naast het draaien organiseert De Smet feesten. In 2010 wordt hij gevraagd een ‘cafeetje’ te organiseren naar aanleiding van de sciencefictionfilm Tron. Dat doet hij met plezier, want de soundtrack van die film komt van zijn jeugdhelden Daft Punk. Het wordt een evenement van een week, vol debatten.

Die ervaring leidt tot de geboorte van Gent M, een serie evenementen waarin de impact van digitalisering op ons leven wordt onderzocht. Zijn sociale media wel zo sociaal? Verliezen we onze privacy, of onze grip op de waarheid?

De M in Gent M staat niet voor muziek, maar voor memetica. ‘Memetica is de studie van de verspreiding van culturele informatie. Zoals genetica de studie is van de verspreiding van biologische informatie,’ legt De Smet uit.

‘De internetmeme is de basisinhoud van de memetica,’ redeneert hij. ‘Zoals een gen de basisinhoud is van de biologische informatiestructuur. Er is een

Oftewel: ideeën verspreiden zich als virussen.

Leren van Spotify

De ideeën die De Smet nu wil verspreiden, gaan over onze relatie tot technologie. Dit jaar is zijn eerste tentoonstelling Hello, Robot

Volgens De Smet worden we enerzijds al millennia aangetrokken tot robots, terwijl we anderzijds bang zijn dat ze ons zullen vernietigen.

Zelf ervoer hij dit met Discover Weekly, de gepersonaliseerde playlist van Spotify. ‘Mijn eerste reactie was: ben je gek? Ik ben dj en smaakmaker geweest. Ik ben goed in platen selecteren en nu laat ik een machine dat doen? Maar sindsdien is Discover Weekly toch een soort vriend geworden. Ik heb er een relatie mee opgebouwd.’

Juist omdat hij met de stroom meegaat, wordt hij niet door de vooruitgang weggespoeld

Inmiddels kan hij je vertellen wat je aan Discover Weekly hebt en hoe je er meer uit kan halen. Spotify bedreigde zijn identiteit als muziekkenner, dus is hij Spotify-kenner geworden. Juist omdat hij met de stroom meegaat, wordt hij niet door de vooruitgang weggespoeld.

Hij is geïnspireerd door het boek Antifragile, van Nassim Nicholas Taleb. Volgens Taleb kent onze taal geen begrip dat het omgekeerde betekent van fragiel. Mensen komen vaak uit bij robuust, sterk of hard. Maar iets wat niet breekbaar is, kan ook kneedbaar en beweegbaar zijn.

Dus blijft De Smet continu in beweging. Voor hem is de vraag ‘wat heb je gestudeerd,’ minder logisch dan ‘wat gá je studeren.’

Gevoed door lessen uit de muziekindustrie, werkt hij nu aan een overlevingsgids. Aan de hand van zeven punten, die ik hier kort samenvat, wil hij beschrijven welke vaardigheden we nodig hebben om mee te kunnen in de toekomst. Het project is nog in een vroeg stadium, maar hij gaat er onder dit stuk graag over in gesprek met leden van De Correspondent.

Vragen voor de toekomst

1. Hoe krijgen we de overvloedige informatiestroom van het internet onder controle? Op Facebook vliegt het nieuws ons om de oren. Er zijn zoveel bronnen dat we moeite hebben nepnieuws eruit te filteren. Ook op YouTube en Google is het soms moeilijk inschatten welke informatie betrouwbaar is.

Om deze overvloed te beheersen, moeten we paradoxaal genoeg wat controle opgeven. Zo moest De Smet leren vertrouwen op Discover Weekly. Aan de andere kant betekent is geen blínd vertrouwen. De Smet analyseert hoe Discover Weekly’s algoritme werkt, en probeert het actief te trainen. Kan zoiets ook met de algoritmes van Google, of Facebook?

2. Hoe voorkom je met zo’n informatiestroom dat je achterhaald raakt? Vroeger was het een luxe om jezelf te inspireren met een boek. Nu moeten we voortdurend leren, net zoals smartphones continu updates nodig hebben. Daarbij lijkt geen tijd voor aarzeling. ‘O wee als we onszelf in twijfel moeten trekken. We zien een sterk karakter als iets wat niet verandert.’

Maar om niet achterhaald te raken moet je natuurlijk wél kunnen veranderen. Volgens De Smet komt er in de toekomst een grote behoefte aan mensen die ons helpen om te gaan met technologie. Hij is zelf een typisch voorbeeld. Eerst bedreigde Discover Weekly zijn identiteit als muziekexpert. Nu leert hij jou ermee leven.

Ook de muziekindustrie als geheel heeft moeten veranderen. Lang verzette zij zich tegen de dreiging die internet vormde voor haar belangrijkste verdienmodel, de cd. Maar zolang de industrie krampachtig vasthield aan controle (zie punt 1), bleven de inkomsten kelderen.

3. Hoe kunnen we beter delen wat we gemeen hebben? Na jaren te vechten tegen diensten als Napster en Bittorent, waar luisteraars muziek met elkaar delen, is de muziekindustrie het internet gaan omarmen. Nu groeit haar omzet eindelijk weer.

Spotify is hierin een belangrijk keerpunt geweest. Het grootste verschil met de cd, is dat je op Spotify geen muziek bezit. Je betaalt voor toegang. Dit is typisch voor de moderne deeloconomie waar ook Uber en Airbnb boegbeelden van zijn. Van auto’s, tot appartementen tot muziek: alles wordt deelbaar.

De laatste vier vragen vind je hier De drie punten hierboven bevatten al veel gespreksstof. Maar hier staan de overige vraagstukken waar De Smet aan werkt. Lees verder

Lees ook:

Wie van muziek houdt, kan de toekomst voorspellen In Gent sprak ik drie insiders over het verleden, heden en de toekomst van de muziekindustrie. Ik leerde dat radio verdwijnt, streaming verandert hoe muzikanten schrijven én dat je je Discover Weekly kunt trainen. Lees mijn verhaal hier terug Er komt geen nieuwe King of Pop, denkt deze hitmaker We krijgen geen iconen als Prince of Michael Jackson meer, denkt hitschrijver Léon Paul Palmen. ‘Dat hoeft ook niet. Het past helemaal niet in de tijdgeest.’ Lees mijn verhaal hier terug