/dc-useruploads-images/54ebe274b1414dd58211f9615b03eb0b.png)
Er is één onderzoeksgroep van wie ik alles lees: de Citizen Lab van de Munck School of International Affairs van de Universiteit van Toronto. De circa 25 mensen doen al jaren belangrijk werk in het openbaren van online surveillancepraktijken van vaak nare regimes.
Ik schreef al vaker over hun werk:
- het baanbrekende onderzoek naar het Italiaanse hackingteam dat door de Ethiopische regering werd ingehuurd om dissidenten af te luisteren;
- het onderzoek naar de Israëlische surveillancefirma NSO, die voor de Verenigde Arabische Emiraten werkt;
- en het fraaie onderzoek naar de Chinese censuurmethoden.
Vooral de forensische methoden van Citizen Lab zijn bijzonder. De onderzoekers weten in datasporen en stukken code aanwijzingen te vinden voor de oorsprong van malware en surveillancecampagnes. Het knappe is dat ze dat doen op basis van openbare bronnen (netwerkverkeer, databases met computervirussen, technische registers), zonder te hacken dus.
Hun technische bevindingen worden niet in droge onderzoeksverslagen gedeeld, maar steeds in een groter verhaal over machtsstructuren op internet geplaatst. Vooral de onderzoeksleider Ron Deibert is hier goed in. Hij schreef een paar jaar geleden het boek Black Code: Inside the Battle for Cyber Space, waarin hij overtuigend laat zien hoe het open web steeds geslotener raakt door vercommercialisering en groeiende politieke bemoeienis. En waar principes als transparantie en openbare verantwoording steeds verder op de achtergrond raken.
Ik ben kortom groot fan van Citizen Lab.
En toen was er: de film
De boekverfilming van Black Code had daarom meteen mijn interesse. De makers nemen je daarin mee naar Tibet, Ethiopië en Brazilië en proberen te laten zien hoe de machtsverhoudingen op het internet continu veranderen. Soms in het voordeel van de burger - voor dissidenten, demonstranten, hervormers -, soms in het voordeel van (autoritaire) staten - die tegenwoordig malware bij bedrijven kunnen kopen om hun bevolking onder de duim te kunnen houden.
Zo leer je via de documentaire mensen kennen die voor (online) repressie te vrezen hebben. Hoe ze hiermee omgaan, is erg interessant. Wel leert de documentaire erg weinig over hoe Citizen Lab daadwerkelijk opereert; over hoe de groep tot zulke baanbrekende resultaten komt. Dat is een technisch verhaal, maar wel belangrijk om te vertellen: het leert veel over hoe het internet werkt.
Mijn aanbeveling is daarom deze: lees eerst een aantal verhalen hier op De Correspondent over dit onderwerp. Bekijk daarna de documentaire, die zeker de moeite waard is en die we een week kunnen vertonen in samenwerking met Movies that Matter, en ga er daarna met mij en elkaar over in discussie.
Meer lezen?
Hoe onze spionagetechnologie in verkeerde handen valt
Sinds 2014 probeert de EU de export van surveillancetechnologie naar autocratische landen aan banden te leggen. Maar in de praktijk exporteren Europese bedrijven nog volop kennis en materiaal naar probleemlanden, blijkt uit onderzoek van ons consortium Security for Sale.
Waarom de EU-regels voor spionagetools (nog) niet werken
De Europese Unie probeert vergeefs de export van surveillanceapparatuur naar dictatoriale regimes tegen te houden. Waarom is het zo moeilijk om de surveillance-industrie te reguleren?
Eindelijk bewijs: zo komen dictators aan spionagesoftware
Er wordt al jaren over gespeculeerd hoe Europese bedrijven ondanks strenge regelgeving spionagesoftware weten te verkopen aan dictaturen. Al Jazeera vond eindelijk het bewijs. Een warme aanbeveling voor een heel goede documentaire.
Deze huurling maakte onderdrukking mogelijk. Nu heeft hij spijt
Als medewerker van het Italiaanse softwarebedrijf Hacking Team hielp Alberto Pelliccione om een van de vernuftigste spionagetools ter wereld te ontwikkelen. Jarenlang geloofde hij dat dit de wereld beter en veiliger zou maken. Nu zegt hij dat die gedachte naïef was.
Dit bedrijf ontwikkelde met subsidies spionagesoftware. De nieuwe eigenaar heeft banden met een dictatuur
De Europese Unie subsidieert het ontwikkelen van surveillancetechnologie. Dit verhaal over het Deense softwarebedrijf D4Tec laat zien dat Europa geen controle heeft over wat daar vervolgens mee gebeurt. Het bedrijf, en dus de surveillancesoftware, kwam in handen van een eigenaar met banden met de Verenigde Arabische Emiraten, waar geregeld mensen worden opgepakt als ze kritisch zijn op sociale media.
Hoe Rusland het vrije internet afbreekt
In het boek The Red Web laten twee onderzoeksjournalisten zien hoe de Russische staat de internetvrijheid stukje bij beetje afbreekt. Niet door naar censuur te grijpen, maar door zelfcensuur te stimuleren. Een somber boek? Toch niet.
Dit verhaal heb je gratis gelezen, maar het maken van dit verhaal kost tijd en geld. Steun ons en maak meer verhalen mogelijk voorbij de waan van de dag.
Al vanaf het begin worden we gefinancierd door onze leden en zijn we volledig advertentievrij en onafhankelijk. We maken diepgravende, verbindende en optimistische verhalen die inzicht geven in hoe de wereld werkt. Zodat je niet alleen begrijpt wat er gebeurt, maar ook waarom het gebeurt.
Juist nu in tijden van toenemende onzekerheid en wantrouwen is er grote behoefte aan verhalen die voorbij de waan van de dag gaan. Verhalen die verdieping en verbinding brengen. Verhalen niet gericht op het sensationele, maar op het fundamentele. Dankzij onze leden kunnen wij verhalen blijven maken voor zoveel mogelijk mensen. Word ook lid!
