Beste,

Op de Biënnale van Venetië heb ik heel veel kunst gekeken. Mooi en leuk werk, zoals de videoinstallatie Suspension van Sebastián Díaz Morales…

…en de enorme zingende dragqueen van de Charles Atlas:

Verder was er opvallend veel kunst met textiel. Dat valt volgens mij samen met een groeiend aantal kunstenaars dat werk maakt over het streven naar een duurzamere wereld. De natuur, tradities, rituelen en gemeenschap zijn belangrijke thema’s die daarbinnen passen.

Zo ook op de Biënnale. Voorgaande jaren leken kunstenaars vooral schuldigen, zoals kapitalisten en vervuilers, aan te willen wijzen. Dit jaar waren opvallend veel kunstwerken registraties van mensen die samenkomen om een betere wereld te scheppen.

Kitsch over waarheid en geloofwaardigheid

Het hoogtepunt van mijn bezoek aan Venetië was de tentoonstelling Treasures from the Wreck of the Unbelievable van

Hirst heeft een verhaal bedacht over een schip dat ruim tweeduizend jaar geleden is gezonken in de Indische Oceaan. Alles wat in dat schip zat, is opgedoken en wordt tentoongesteld, inclusief film en foto’s over het opduiken van al die objecten.

Dat zijn heel veel sculpturen, die een mix zijn uit allerlei culturen. Van boeddha’s tot sphinxen, en Mickey Mouse tot YoLandi Visser, de zangeres van Die Antwoord. En ook geld, wapens, sieraden. Eigenlijk alles wat je kent van historische tentoonstellingen, compleet met titelbordjes met uitgebreide toelichting over hoe die objecten werden gebruikt en waar ze van zijn gemaakt.

Dat kan bijvoorbeeld goud zijn of marmer of ijzer. Soms weet je zelfs niet of dat wat je denkt te herkennen ook echt het materiaal is. Hirst heeft dit idee nóg verder doorgevoerd door diverse standbeelden in meerdere varianten te tonen: eentje zoals het eruitzag na het opduiken, begroeid met de mooiste kleuren koraal; eentje zoals het er schoongemaakt uitziet; eentje die de originele staat van het standbeeld zou moeten laten zien (dus zonder afgebroken armen en neuzen).

Waarom vind ik het ene beeld mooier dan het andere? Omdat ik gewend ben te kijken naar standbeelden met afgebroken armen? En wat is eigenlijk het origineel? Het beeld dat is aangetast door de tijd, of de variant die de originele staat laat zien?

Dit is nog maar één voorbeeld van de verwarring en verrukking die deze tentoonstelling bij mij losmaakten. Verrukt over hoe verzorgd alles was, verward over hoe kitsch alles eigenlijk was.

En zo gaat deze tentoonstelling eigenlijk ook over wat kunst is (een terugkerend thema in al het werk van Hirst), hoe we ernaar kijken en het waarderen (ook letterlijk, in termen van geld).

Ook gaat de tentoonstelling over waarheid en geloofwaardigheid, over hoe graag je ergens in wilt geloven. Ik wist vooraf al dat de tentoonstelling fictief was, maar het zou ook zomaar een paar zalen kunnen duren voordat je weet dat het allemaal nep is. Maar ja, wat is nep eigenlijk? Is kunst niet altijd fictie?

Of zoals Damien Hirst zelf stelt:

Zijn werk is fictie, het is kunst en het is dikke business, anders zou het niet van Hirst zijn. Tien jaar heeft hij er, met heel veel bouwers, aan gewerkt. 65 miljoen heeft hij erin geïnvesteerd. Alle kunstwerken zijn te koop, in een oplage van drie.

Deze tentoonstelling (op twee locaties in Venetië) is geen onderdeel van de Biënnale en nog tot het eind van het jaar te zien. Waarschijnlijk gaat de tentoonstelling daarna nog rondreizen, misschien wel naar Nederland. Als dat zo is, moet je zeker gaan kijken!

Tot volgende week!

PS. Oplettende leden er al op. Door toeval publiceerden we twee verhalen na elkaar waarvan het beeld naadloos op elkaar aan bleken te sluiten:

Stuur nu je werk in voor de volgende portfoliodag van De Correspondent Op 12 juli 2017 organiseren we bij De Correspondent een portfoliodag voor beeldmakers. Heb jij goede ideeën voor beeldverhalen? Zou je met een correspondent willen samenwerken aan een project? Laat het ons dan vóór 26 juni weten. Lees het verhaal van Sterre hier terug

Op de hoogte blijven van beeld op De Correspondent? In mijn wekelijkse mail deel ik wat ik zoal tegenkom als correspondent Beeld & Beeldvorming. Én ik geef kijkjes achter de schermen bij onze beeldredactie. Schrijf je hier in voor mijn wekelijkse mail