/dc-useruploads-images/befee90a7cf0448fa3492ec44ef1ff16.png)
Beste,
Als journalist heb je nooit écht vakantie van je werk. Althans, het is mij nog niet gelukt om 100 procent het werk op de redactie te laten. Op vakantie ben ik nog steeds benieuwd naar verhalen van anderen.
Ook in Sri Lanka (prachtig vakantieland, een aanrader) kon ik het de afgelopen weken niet laten. Ik heb heel wat Sri Lankanen gevraagd naar hoe hun oude dag geregeld wordt. Zowel financieel als qua zorg. En dat werkte louterend.
Professionele ouderenzorg is een privilege, besef ik des te meer in Sri Lanka
Heel wat Sri Lankaanse mensen hebben weinig geld. Zo ontmoet ik tijdens mijn reis een paalvisser, Kamal (44). Hij heeft geen dak boven zijn hoofd, vertelt hij na vijf uur vissen en een vangst van zo’n twintig sardines. Hiermee verdient hij die dag 200 roepies. Dit is omgerekend net iets meer dan een euro. Op sommige dagen willen de vissen niet bijten en heeft hij niets te eten.
Als je daar überhaupt het geluk hebt om oud te worden, zoals Kamals overgrootmoeder van in de negentig, is het vanzelfsprekend dat je eigen familie voor je zorgt in de breedste zin van het woord. Niet alleen bij de armere mensen, maar ook bij de middenklasse in Sri Lanka blijkt dit zo te gaan.
In Sri Lanka is het heel normaal dat volwassen kinderen een aanzienlijk deel van hun inkomen (soms zelfs een derde) aan hun oudere ouders afstaan, hoorde ik van verschillende mensen die ik er sprak. Tegelijkertijd is doorwerken na je zestigste of zeventigste ook niet ongebruikelijk. Zoiets als een verpleeghuis is in Sri Lanka vooral weggelegd voor de rijkste mensen.
Ik was altijd al voorzichtig met het meegaan in de vaste stroom klachten over "de ouderenzorg" in Nederland, maar nu zie ik nog meer hoe geprivilegieerd we zijn dat er überhaupt zoiets bestaat als professionele ouderenzorg die toegankelijk is voor iedereen.
Hiermee wil ik fouten of mismanagement die bij sommige ouderenzorginstellingen zijn voorgekomen, of momenteel voorkomen, niet bagatelliseren. Het is buitengewoon schrijnend als er grove of structurele fouten gemaakt worden. Alleen al omdat het kwetsbare mensen treft, die zelf in veel gevallen niet bij machte zijn er iets van te zeggen. Maar het is niet terecht dat "de ouderenzorg" als geheel, waar vele goede zorginstellingen onder vallen, hierdoor een slechte naam krijgt.
Dit neemt niet weg dat zorg, net zoals journalistiek, mensenwerk is en altijd voor verbetering vatbaar zal zijn.
Wat het kan betekenen als iemand met dementie ‘nee’ zegt
De NOS en Nieuwsuur brachten tijdens mijn vakantie dit item over een ouderenpsycholoog die zegt dat ouderenzorg voor mensen met dementie ernstig onder de maat is. Een stevige uitspraak. Om die concreet te maken vertelt Sarah Blom, de psycholoog in kwestie, over een bewoner met dementie.
Deze bewoner lag 21 uur op bed zonder eten, drinken of medicijnen, omdat ze tegen de zorgmedewerkers op alles ‘nee’ zei. Volgens de psycholoog kan ‘nee’ echter op verschillende manieren worden opgevat. Hoe het precies opgevat moet worden, zullen we niet meer weten, de bewoner is na die 21 uur aan uitdroging overleden.
Het verhaal breekt mijn hart en brengt me weer terug in de Nederlandse realiteit. Als iemand die kwetsbaar is niet hóéft te lijden, dan wil je dat uiteraard voorkomen. Tegelijkertijd moet je als nieuwsconsument of journalist voorzichtig zijn dat je je niet blindstaart op heftige incidenten.
Aan de andere kant vind ik het belangrijk om kritisch te zijn op verkeerd lopende structuren. Maar is in dit voorbeeld sprake van een incident of een structuur? Dat antwoord geeft het item helaas niet.
Als journalist zou ik ook graag het héle verhaal willen horen, van alle betrokkenen. Wie was deze vrouw? Wat vertellen de zorgverleners? En de nabestaanden?
Drie leestips over dementie
- Tips van zes promovendi om beter om te gaan met mensen met dementie, in de Volkskrant.
- Een kort filmpje van RTL Nieuws met uitleg wat dementie is en wat het met je doet.
- Een essay en longread van Aeon over de opvallende theorie dat alzheimer weleens veroorzaakt zou kunnen worden door een virus (dit artikel is Engelstalig en bevat vaktermen, Nederlandstalig lezen kan met hulp van Google Translate).
Hartelijke groet,
Heiba
Wil je per mail op de hoogte blijven van de stukken die ik publiceer?
Momenteel onderzoek ik hoe het is om te leven met dementie, met hulp van vijftien mensen met dementie die mij bijpraten via hun spraakdagboek.
Dit verhaal heb je gratis gelezen, maar het maken van dit verhaal kost tijd en geld. Steun ons en maak meer verhalen mogelijk voorbij de waan van de dag.
Al vanaf het begin worden we gefinancierd door onze leden en zijn we volledig advertentievrij en onafhankelijk. We maken diepgravende, verbindende en optimistische verhalen die inzicht geven in hoe de wereld werkt. Zodat je niet alleen begrijpt wat er gebeurt, maar ook waarom het gebeurt.
Juist nu in tijden van toenemende onzekerheid en wantrouwen is er grote behoefte aan verhalen die voorbij de waan van de dag gaan. Verhalen die verdieping en verbinding brengen. Verhalen niet gericht op het sensationele, maar op het fundamentele. Dankzij onze leden kunnen wij verhalen blijven maken voor zoveel mogelijk mensen. Word ook lid!
