Er was eens een dictator die een dochter had. De dictator, die aan de macht was gekomen door plechtig te beloven dat hij zijn land groot zou maken, vaardigde onder het mom van nationalisme een reeks repressieve maatregelen uit. Hij vervolgde de media en de oppositie, gebruikte ‘oorlog tegen terrorisme’-retoriek om een beperking van burgerrechten te rechtvaardigen, onderhield een nauwe én ingewikkelde relatie met Rusland en stichtte een kleptocratie die ervoor zorgde dat de rijkdommen van het land vooral zijn beurs spekten.
De dochter leek anders. Ze studeerde aan een prestigieuze universiteit, was lid van de beau monde en trouwde met een machtige zakenman voordat ze bekend werd als modeontwerpster.
Ik heb het natuurlijk over Islam Kerimov, de president van Oezbekistan, en zijn dochter Gulnara Karimova. Dat deze beschrijving zo aan Donald Trump en zijn dochter doet denken, zou zorgen moeten baren.
Want voor Amerikanen is de promotie van Ivanka Trump en haar man Jared Kushner tot de regering een ongekende schending van de grondbeginselen van het Amerikaanse bestuur. De Verenigde Staten zijn ooit opgericht uit afkeer van een monarchie. En terwijl er tal van politieke dynastieën zijn geweest – de Roosevelts, Kennedy’s, Bushes, Clintons – is het nooit eerder voorgekomen dat familieleden die geen enkele kwalificatie hebben voor het politieke ambt, schaamteloos dergelijke machtsposities hebben ingenomen.
Laat staan dat ze één van de machtigste landen ter wereld mogen vertegenwoordigen op een internationaal forum.
Het nut van je familie inzetten
Het is als autoritair leider uitermate handig je (volwassen) kinderen in te zetten bij het besturen van je land. Allereerst zijn ze natuurlijk vertrouwelingen, die je in corrupte autoritaire staten vaak tegenkomt. Ten tweede zijn ze uitstekende kanalen voor het witwassen van geld: ze scheppen zoveel afstand dat middelen die van de staat zijn gestolen, moeilijker zijn op te sporen. Ten derde hebben ze vaak een vriendelijker publiek voorkomen, zodat foto’s van hun gelukkige gezin of betoverende manier van leven het volk kunnen afleiden van het wangedrag van de leider.
Mensen met een ‘matigende invloed’ doen niet mee aan een campagne die de witte superioriteit normaliseert, vrouwen kwetst en dictators vertroetelt
Het punt is: al bijna twee jaar worden Jared en Ivanka door de pers afgeschilderd als mensen met een ‘matigende invloed’ op hun vulgaire, agressieve en onverdraagzame vader. Maar mensen met een ‘matigende invloed’ doen niet mee aan een campagne die de witte superioriteit normaliseert, vrouwen kwetst, dictators vertroetelt en iedere democratische norm geweld aandoet.
Want toen het aantal haatmisdrijven tijdens de campagne van Trump toenam, hielden Ivanka en Jared hun mond. Toen een vreemdelingenhater als Michael Flynn bij de Republikeinse Nationale Conventie tekeerging, kwamen Ivanka en haar broers en zus plichtsgetrouw het podium op om hun loyaliteit te tonen. Toen Trump in zijn kabinet een witte nationalist als Steve Bannon, een nazi als Seb Gorka en een racist als Jeff Sessions opnam, trokken Ivanka en Jared zich niet terug, maar sloten zich bij hen aan.
Dat is geen ‘matigende invloed,’ maar medeplichtigheid.
De rol van Ivanka en Jared
Hoewel Trump eerst ontkende dat zijn dochter en schoonzoon een belangrijke rol in zijn regering zouden spelen, bekleden ze nu machtige posities.
Ivanka, een modeontwerpster wier koopwaar op televisie aan de man werd gebracht door Trumps adviseur Kellyanne Conway, beschikt over haar eigen kantoor in het Witte Huis, hoewel niet precies duidelijk is wat ze naast het ‘adviseren’ van haar vader doet. Dat de president zich op de G20 liet vertegenwoordigen door zijn dochter, ook al heeft zij geen enkele noemenswaardige politieke ervaring, is veelzeggend.
Jared, die voorheen in het vastgoed zat en investeerde in uitgeverijen, heeft de opdracht gekregen om vrede te brengen in het Midden-Oosten, om een taskforce te leiden om de regering te vereenvoudigen en om als manusje-van-alles de wereld rond te reizen.
Een taak die leidt tot grappen over dat hij de ‘echte minister van Buitenlandse Zaken’ is, wat grappiger zou zijn als de Verenigde Staten niet zulk gevaarlijk spel spelen met dictaturen als Noord-Korea.
Als een tassenontwerper adviseert een land te bombarderen
Stonden ze ooit bekend als internationale jetsetters, inmiddels staan ze bekend om het propageren van een heel ander soort vliegtuig.
We moeten geloven dat Donald Trump, die ooit opschepte dat Syrische vluchtelingenkinderen niet bij hem hoefden aan te kloppen, opeens een geweten heeft door Ivanka, die kennelijk ook pas onlangs oog kreeg voor de kinderen die het slachtoffer zijn van de onmenselijke oorlog die al zes jaar duurt.
Wat als Ivanka besluit dat het tijd is om mede-atoombomhouder en mede-millennial Kim Jong-un uit te schakelen?
Daarom heeft Trump zonder strategische overwegingen een luchtaanval gedaan op een Syrische basis en bereikte hij daar niets anders mee dan lofuitingen in de media. ‘Hij gedraagt zich zo presidentieel,’ zwijmelden die experts, voordat Trump het een paar dagen later weer verknalde door bijna in een nucleaire oorlog met Noord-Korea te verzeilen. Naar verluidt allemaal op aandringen van zijn dochter, de handtasjes-ontwerpster, met wie hij graag op date zou gaan.
In veel opzichten is dat ongekend: het terloopse geweld, het willekeurige beleid, de verwarrende vader-dochter-verhouding, zowel persoonlijk als politiek. Dat Trump, die de lof van de media gretig omarmt, zijn luchtaanval op Syrië laat volgen door een zinloze megabom op Afghanistan en een angstaanjagende escalatie met Noord-Korea, is zorgelijk: wat als Ivanka besluit dat het tijd is om mede-atoombomhouder en mede-millennial Kim Jong-un uit te schakelen? En als je dat een gekke vraag vindt: was je vijf jaar geleden niet van je stoel gevallen als je bovenstaande alinea’s had gelezen, wetende dat Amerika er zo uit zou zien?
De blauwdruk voor een kleptocratie
Wanneer ze geen dienst doet als Trumps militaire muze, houdt Ivanka zich in haar vaders voetsporen bezig met de zwendelpraktijken van de familie.
Op de dag dat Trump de Chinese president Xi Jinping op bezoek had, besloot de Chinese regering een aantal handelsmerken goed te keuren voor de verkoop van haar sieraden en handtassen – en een paar dagen later wijzigde Trump plotseling zijn houding ten aanzien van de Chinese munt.
Toen de Turkse president Recep Tayyip Erdogan het referendum won waardoor hij zijn macht nog verder kon vergroten, schokte Trump de experts door hem te feliciteren – tot er tweets uit 2012 van Ivanka opdoken, waarin zij Erdogan prijst voor zijn steun aan de Trump Tower.
Met andere woorden, Ivanka volgt de blauwdruk voor een kleptocratie.
Wanneer wordt er onderzoek gedaan naar deze familie?
Misschien komt het doordat het handelsbeleid voor handtassen minder gevaarlijk lijkt dan veel andere misdaden van Trump. Maar de familiezaken van de Trumps moeten kritisch worden onderzocht.
En dan moet ook zeker naar Jared worden gekeken, die als schaakstuk dient in de mediaspelletjes van de regering-Trump, een pion die klaarstaat om koning te worden. Volgens ‘gelekte’ informatie voert Kushner een ideologische strijd met Steve Bannon, de nationalistische adviseur die onlangs de onpopulairste Amerikaanse politicus bleek.
Voor autoritaire regimes is het heel gebruikelijk om spelers vaak te laten wisselen om de illusie van debat en onenigheid te creëren. Dat is ook heel gebruikelijk in reality-tv en Trump heeft inmiddels in beide branches ervaring.
Het inzetten van Jared als de tegenvoeter van Bannon lijkt verder tot doel te hebben Jared – die niets nuttigs heeft gedaan voor het Amerikaanse volk – te legitimeren en de impopulaire Bannon uit beeld te dirigeren.
Helaas zijn ook dit soort manoeuvres typerend voor het versterken van een dynastie. Dat is belangrijker dan ooit gezien het onderzoek van de FBI naar Russische inmenging. Door het oppoetsen van zijn cv en theatraal geruzie krijgt Jared een facelift en wordt hij mogelijk klaargestoomd voor de macht.
Wat dit sprookje nu vertelt
In de eerste plaats is het belangrijk om te onthouden dat Ivanka noch Jared in de politiek thuishoren. Ze zijn niet gekozen, ze overtreden waarschijnlijk een aantal wetten, ze zijn niet gekwalificeerd voor hun baan en ze hebben dermate veel invloed dat een terloopse opmerking tot een bombardement kan leiden en een handtassenlijn tot een verandering van het buitenlandbeleid.
Het is verleidelijk om dit normaal te gaan vinden, om naar het goede te kijken – ‘ze zijn tenminste beter dan Bannon’ – maar aan een dynastieke kleptocratie valt werkelijk niets goeds te ontdekken.
Goed, Ivanka Trump heeft er niet voor gekozen om de dochter van Donald Trump te zijn. Maar ze heeft er wel voor gekozen om deel te nemen aan deze regering, net als haar man. Ze zijn verantwoordelijk. Ze zijn medeplichtig. En ze zouden niet aan de macht mogen zijn.
Dit verhaal is vertaald uit het Engels door Monique ter Berg.
Lees ook:
Waarom Trumps banden met Rusland in potentie nog erger zijn dan Watergate Nooit eerder werd er een onderzoek gedaan naar de president van de Verenigde Staten vanwege samenzwering met een buitenlandse machthebber. Intussen gedraagt ook de voorzitter van de onderzoekscommissie zich meer als een schoothondje dan als een waakhond. En dat is nog maar het begin. Mijn kinderen zullen mijn Amerika nooit kennen Ook zonder de winst van Donald Trump zou deze tijd een duister keerpunt in de Amerikaanse geschiedenis zijn geweest. Maar dankzij de aanstaande president, die deze vrijdag geïnaugureerd wordt, is de Amerikaanse democratie in staat van ontbinding. Wat kunnen we doen?Dit verhaal heb je gratis gelezen, maar het maken van dit verhaal kost tijd en geld. Steun ons en maak meer verhalen mogelijk voorbij de waan van de dag.
Al vanaf het begin worden we gefinancierd door onze leden en zijn we volledig advertentievrij en onafhankelijk. We maken diepgravende, verbindende en optimistische verhalen die inzicht geven in hoe de wereld werkt. Zodat je niet alleen begrijpt wat er gebeurt, maar ook waarom het gebeurt.
Juist nu in tijden van toenemende onzekerheid en wantrouwen is er grote behoefte aan verhalen die voorbij de waan van de dag gaan. Verhalen die verdieping en verbinding brengen. Verhalen niet gericht op het sensationele, maar op het fundamentele. Dankzij onze leden kunnen wij verhalen blijven maken voor zoveel mogelijk mensen. Word ook lid!