Natuurlijk, de is opnieuw een bewijs dat haar raad van commissarissen in een ander universum leeft. Men draait de voorgenomen verhoging van het ‘remuneratiepakket’ van topman Hamers terug. Niet omdat het fout was, maar omdat men de ‘publieke reactie had onderschat’.

‘Wij betreuren de commotie’. Ja, haalt je de koekoek dat je had gehoopt dat het volk zich lekker koest zou houden. Als zelfs een CDA-minister van Financiën en een VVD-minister-president je op je vingers tikken en zeggen dat je je ouwe-jongens-krentenbroodplannetje moet terugdraaien, dan heb je wel veel onderschat.

Je hoort ‘t ze denken: irritant, die Nederlandse samenleving waar we 8 miljoen particuliere en 660 duizend zakelijke klanten hebben. Maar er was niets mis met onze analyse van de salarisverhoudingen in de wereld en ons voorstel om de topman Daarom zoeken we een andere manier om hem een ‘duurzaam en concurrerend’ inkomen te bezorgen. We werken per slot echt niet alleen in dat vermoeiende Nederland.

In afwachting van de nieuwe list wordt het bikkelen in huize Hamers.

Waarom blijft de heersende klasse in ondernemingsland zichzelf wijsmaken dat dit oké is?

Er is ook weer een leuke case beschikbaar voor een masterclass public relations. Hoe niet een omstreden honoreringsvoorstel erdoor te krijgen.

Een belangrijker studie is te doen naar de psychologie van de heersende klasse in ondernemingsland. Waarom blijven zij elkaar wijsmaken dat het niet alleen gerechtvaardigd maar ook nodig is om miljoenen naar zichzelf toe te schuiven?

Met absoluut lak aan normale menselijke verhoudingen én een signaal van minachting naar de gemiddelde werknemer die vijftig of honderd keer minder verdient voor een eerlijke dag werken en een heel wat minder comfortabel forensenreisje naar een heel wat minder geriefelijke woning.

Maar dat is een langetermijnproject. Het vergt antropologisch veldwerk, waar Joris Luyendijk in de Londense city een onthullend voorschot op heeft genomen. Het vraagt ook de beste ethologen, massa- en neuropsychologen, kenners van het brein op de apenrots. Misschien kan Eveline Crone haar werkveld van het onvoltooid ontwikkelde puberbrein verbreden naar de boardroom.

We moeten hardop nadenken over rechtvaardige inkomensverhoudingen

Als samenleving hebben we in een democratie de politiek om ongewenste verhoudingen te corrigeren. Hardop nadenken over de beste, meest stimulerende en rechtvaardige inkomensverhoudingen is een hoofdtaak van de politiek. Volgens sommigen zijn die verhoudingen in Nederland Maar op dit soort momenten lijkt dat niet zo.

Het gevoel van Dit Kan Niet was in politiek Den Haag zo groot dat de minister van Financiën dreigde met maatregelen. Hij was zo behendig die boven de markt te hangen zonder ze nader toe te lichten.

GroenLinks-leider Jesse Klaver kondigde wetgeving aan om de handigheid van ING om het bonusplafond voor bankiers te omzeilen dicht te schroeien. Die zou bij de volgende ophef effectief moeten zijn. Bij ABN Amro was in 2015 een ton verhoging al genoeg voor

Waar nu mee werd gedreigd is allemaal symptoombestrijding. Als het waar is dat systeembanken een semi-publieke functie vervullen, zoals Mark Rutte vrijdag op zijn wekelijkse persconferentie zei, dan zouden regering en parlement eindelijk eens serieus moeten gaan nadenken over wat publieke functies zijn en hoe die gewaarborgd horen te zijn.

Het is gek dat wegen, water-, gas- en elektriciteitsleidingen en spoorwegen in publieke handen zijn, maar de financiële infrastructuur niet

Het is gek dat volgens het huidige denken de infrastructuur in publieke handen is – denk aan wegen, water-, gas- en elektriciteitsleidingen, spoorwegen – maar de financiële infrastructuur niet.

Bij de privatisering van de telefonie is alles de markt op gestuurd, leidingen en diensten. Maar toen een Mexicaanse miljardair KPN wilde overnemen, kwam het nationaal gevoel in opstand. Het land dat altijd de passie van de open markten predikt sloot zich als een oester. Uiteindelijk

Hoe slordig we omgaan met publiek én nationaal belang blijkt ook steeds weer als de veiligheid van essentieel internetverkeer op het spel staat. Weet u de bizarre nog? De dat veel cruciale internetdiensten aan veiligheidsdiensten en ministeries verleent, riep vragen op die amper zijn beantwoord. De Brexit maakt het er niet beter op.

En daarna verstomde de discussie weer. Welke diensten zijn van nationaal belang en welke van publiek belang? Twee vragen die soms samenvallen. En de Tweede Kamer én de regering hollen steeds weer naar de volgende opwinding zonder het gesprek te voeren.

De realiteit van het too big to fail werd weer bevestigd

Bij de banken werd een parlementair onderzoek ingesteld. Aanleiding: de kredietcrisis die een bankencrisis was. De commissie-De Wit aanzienlijke fouten bij de minister van Financiën en de president van de Nederlandsche Bank, de Kamer werd onvoldoende en te laat geïnformeerd. En dat was het.

De banken waren gered. Maar aan het principe van hun ‘marktconforme zelfstandigheid’ werd weinig aandacht besteed. De realiteit van het ‘too big to fail’, een permanente overheidsgarantie, was net weer bevestigd. De vraag of daar een andere structuur bij hoorde werd gesteld noch beantwoord.

Maar het is nooit te laat. Ongeveer een eeuw geleden werden de Rijkspostspaarbank, de Gemeentegiro Amsterdam en de Postcheque- en Girodienst in het leven geroepen. Als publieke nutsbedrijven functioneerden zij prima.

In diezelfde tijd werden de concurrerende spoorwegmaatschappijen geleidelijk samengevoegd. Tot de dag van vandaag woedt de discussie of overheidsexploitatie maar in feite is er al sinds bijna een eeuw sprake van.

Dat was allemaal niet het werk van louter socialisten.

Schiphol moest ook naar de markt, als het aan minister Gerrit Zalm had gelegen. De nationale luchthaven bleef in publieke handen dankzij het verzet van mede-aandeelhouder Amsterdam en haar wethouder van Financiën Lodewijk Asscher.

Bij de briefpostbezorging heeft de markt als ideologie betrekkelijk veel schade aangericht, zowel bij werknemers als in de kwaliteit van de dienstverlening. Maar het ziet ernaar uit dat de technologische ontwikkeling het vraagstuk geleidelijk doet verdampen. Pakketbezorging wordt misschien pas een publieke taak als ruimtelijke beperkingen dwingen tot één dienst.

Tijd voor een volwassen afweging over bancaire dienstverlening

Voor gewone bancaire dienstverlening moet eindelijk eens een volwassen afweging worden gemaakt. Is een stabiel betalingsverkeer een publieke taak? Wim Duisenberg, minister van Financiën in het kabinet-Den Uyl, pleitte voor een robuuste Postbank in publieke handen. Het wetgevingstraject sleepte zich voort. Het werd gezien als een socialistisch stokpaardje, waar het eerste kabinet-Van Agt een stokje voor stak. De Postbank kwam er wel, maar als private bank, die later samenging met NMB en Nationale Nederlanden tot ING.

Beste Jesse Klaver, en alle medeverontwaardigden van vandaag, pak de echte draad op. Beantwoord de vraag of er goede argumenten zijn voor een nutsbank in overheidshanden, zoals de tramrails en de elektriciteitsleiding.

Zo ja, zoek er een meerderheid voor. Dat zal niet lukken op ideologische gronden, maar alleen op een schatting van behoeften bij mensen en bedrijven afgezet tegen de risico’s van de huidige marktconstructie-met-overheidsgarantie. Raadpleeg het volk!

En als de conclusie van een meerderheid in het parlement is dat we liever private banken houden, maak dan duidelijk onder welke voorwaarden die anti-omvalgarantie wordt afgegeven. Of niet.

Eén ding is duidelijk, heren Van der Veer en Hamers, naar het luxe resort in een rijksbadjas, dat willen we niet meer.