Kim woont op een vakantiepark, want de overheid kan de tyfus krijgen

Kim Wittop Koning (49) is niet het type dat om de hete brij heen draait en ze heeft geen hoge pet op van de overheid. ‘Ze kunnen de tyfus krijgen, echt waar.’

Naar aanleiding van de oproep Lees die oproep hier terug. die correspondent Vooroordelen Vera Mulder en ik schreven om in gesprek te gaan met bewoners van vakantieparken, reageerde ze op Twitter.

Daar omschrijft Wittop Koning zichzelf als ‘een mengeling van Roseanne, Charley en Sheldon. SP’er die ziet dat migratie het niet gaat worden en integratie mislukt is, Integer, spiegelende trol. gewoon ik’.

Ze beheert de site overheidsgedonder.nl Bezoek hier haar site. en deed ruim negenhonderd openbaarheidsverzoeken bij haar gemeente. Ook heeft ze een zaak aangespannen bij het Europees Hof, dat haar zaak aannam.

Dat alles om antwoord op die ene vraag te krijgen: waarom mag je in Nederland niet in je eigen vakantiehuis wonen?

Over die rechtszaak schrijf ik later, daar moet ik eerst meer mensen over spreken. Over de kwaliteit van het bestuursrecht in Nederland, over landen om ons heen waar vrij gewoond mag worden.

Vandaag deel ik graag het verhaal van Kim Wittop Koning en dat van een aantal medebewoners, die door Kim zijn uitgenodigd om ook mee te praten, zo ontdek ik wanneer ik haar tuindeur open.

Geen rijtjeshuis in gewone woonwijk

Haar drie hondjes zijn nog maar nauwelijks uitgesprongen als Kim haar verhaal begint. Andere bewoners van het park komen er maar af en toe tussen. Twee van hen zijn ‘gehandhaafd’, dat betekent dat ze een dwangsom opgelegd krijgen als ze hun huis niet verlaten. Kim helpt ze met hun bezwaarschriften.

Wij leven met één voet buiten het Excelsheetje waar ze ons in willen proppen

Kim kocht haar huis meer dan tien jaar geleden, in 2008. Dat was niet goedkoop: ze betaalde er 220.000 euro voor. Gelukkig kreeg ze een hypotheek van de lokale Rabobank. Later liet ze er voor anderhalve ton een nieuwe verdieping bovenop bouwen.

In dit vakantiehuis vond ze wat ze zocht: rust. Ze is heel gevoelig voor energie, vertelt ze, en voor mensen in haar omgeving. ‘In een gewone woonwijk word je constant geconfronteerd met mensen om je heen. Ik kan dat niet.’

Dat geldt voor meer bewoners op het park. ‘Wij kleuren net even één dingetje buiten de lijntjes. Wij leven met één voet buiten het Excelsheetje waar ze ons in willen proppen.’

‘Trommelaartje’ bijvoorbeeld, die op het park zijn deur open kan zetten om lekker te zitten trommelen. Dat vindt iedereen gezellig. In een rijtjeshuis zou dan drie keer per dag politie op de stoep staan, denken de bewoners.

Of Thomas. Thomas heeft asperger en zes husky’s. Dat gaf problemen toen hij in een rijtjeshuis moest wonen. Die husky’s zijn schattig, zegt hij, maar hij heeft ook een keeshondje. ‘Als je daar je hand aan geeft dan ben je tot hier je arm kwijt.’ Toen hij nieuwe buren kreeg met een dochtertje gaf dat stress. ‘Dus toen heb ik het hek helemaal dichtgetimmerd. Uiteindelijk woonde ik in een soort blokkendoos, aan beide kanten dichtgetimmerd.’

Een dorp in een dorp

Kim heeft ADHD. Ze waardeert de rust en veiligheid op het park, de gemeenschap, dat ze haar huis niet op slot hoeft te doen. Als er wat is met de honden en zij is er niet, lost de buurman het voor haar op. ‘Als ik een scheet laat, weten ze het aan het begin van de laan eerder dan dat de lucht uit mijn broek verdwenen is. Het is gewoon een dorp in een dorp.’

Even verderop bouwt Rotterdam een asodorp en doet zo precies wat Kims gemeente verbiedt

Tien kilometer verderop heeft de gemeente Rotterdam in Zevenhuizen een ‘asodorpje’ gebouwd met containerwoningen. Wie zich niet gedraagt in de stad, wordt daarheen gestuurd. Daarmee doet de gemeente Rotterdam precies wat Kims gemeente juist verbiedt. Dat vinden ze raar.

Kim: ‘Mensen die zijn uitgescheten in de maatschappij hebben behoefte aan zo’n manier van wonen. Die moet je ook niet meer in de maatschappij douwen. Zet ze gewoon lekker op een park met z’n allen, laat ze mekaar de hersens in slaan, doe er een hek omheen. Laat ze lekker leven op hun manier, zoals zij willen.’

Welkomstpakket van de gemeente

Kim leeft ook op haar eigen manier op het vakantiepark. Niet dat dit een asodorpje is, hoor. Er is heus weleens ellende, er is heus weleens ruzie, maar over het algemeen is het leven heel gemoedelijk. Als er mensen op visite komen, weet Kim dat die na twee uurtjes weer weg zijn. Dan gaat ze naar haar paarden om even te ontladen.

Er zijn geen voorzieningen op het park. Geen snackbar, geen zwembad, zelfs geen wipkip

Toen ze haar huis voor ruim twee ton kocht, was volgens Kim iedereen in Moordrecht ervan overtuigd dat de vakantiehuizen binnenkort tot woonhuis omgedoopt zouden worden. Niet voor niets kreeg ze een woonhypotheek van de Rabobank. Ze schreef zich in op haar vakantiehuisadres. Een andere bewoner kreeg van de gemeente een welkomstpakket thuisgestuurd.

Logisch ook, vinden de bewoners: op het vakantiepark zijn helemaal geen recreatievoorzieningen. Geen snackbar, geen zwembad, geen supermarktje.

‘Zelfs geen wipkip.’

‘Alleen dat huisje hier op de hoek is gekocht door de directeur van een bedrijf in de buurt. Die heeft er een soort neukhutje van gemaakt.’

‘Neuken is wel recreatief, ja.’

Handhaver over de schutting

In 2014 ging de gemeente streng handhaven: controleren of de huizen wel gebruikt werden om te recreëren en niet om te wonen.

Ze geven voorbeelden: een handhaver kijkt over je schutting, kijkt in je vuilnisbak, wandelt je tuin binnen als je geen poort hebt, kijkt door je ramen. Hij controleert of je bloemen hebt staan, of vers fruit op tafel, of er raampjes open staan, of er ’s avonds licht brandt: allemaal tekenen van een ‘bewoonde indruk’.

Wekt het huis de indruk bewoond te worden, dan krijgt de eigenaar een brief thuis: vertrek voor die en die datum of betaal een dwangsom van tienduizenden euro’s. Het is aan de bewoner om aan te tonen dat hij er niet woont. ‘Een hele procedure die er vooral op gericht is je zo bang mogelijk te maken. Hel en verdoemenis.’

WOZ-waarde afwaarderen

Dat werkte. Bewoners vluchtten en er kwamen veel huizen te koop. Niet goed voor de marktwaarde. Bovendien kreeg de gemeente een tik op de vingers van de Waarderingskamer, die de WOZ-waarde van huizen vaststelt. Ze zou te veel belasting innen, omdat de waarden op het vakantiepark veel te hoog lagen. De huizen werden afgewaardeerd. In 2015 was de WOZ-waarde van Kims huis nog maar 122.000 euro.

Dat is gunstig als je er mag wonen, omdat je minder belasting betaalt als de WOZ-waarde van je huis laag ligt. Maar het is ongunstig als je je huis wilt verkopen: omdat een bank geen hypotheek verstrekt, die veel hoger ligt dan de WOZ-waarde, daalt de marktwaarde van het huis.

Als Kim haar huis nu zou verkopen, blijft ze met een restschuld van meer dan een ton zitten. Geld om er een tweede huis bij te huren, heeft ze niet. Algemeen Dagblad sprak haar vorig jaar over haar inkomsten. Ze is bang dat ze op straat komt te staan.

Een buurman voelt zich eveneens met z’n rug tegen de muur gezet. Ook hij zou met een schuld komen te zitten als hij zijn huis moet verkopen. In de vrije sector huren is voor hem te duur, maar voor een sociale huurwoning verdient hij te veel.

Bewoner Thomas vluchtte de eerste keer dat hij gehandhaafd werd. Maar hij verkocht zijn vakantiehuis niet. Dat was namelijk nog maar 70.000 euro waard, terwijl hij een hypotheek had van 180.000 euro. Omdat hij met spoed zijn huis uit moest, kon hij niet wachten op een sociale huurwoning maar moest hij in de vrije sector huren. In tweeënhalf jaar bouwde hij zo een schuld op van 48.000 euro.

Kim: ‘Het ergste is, hij staat gewoon ingeschreven. Hij betaalt altijd z’n belastingen, hij is inwoner van Zuidplas.’

Nu wordt hij voor een tweede keer gehandhaafd, net als Kim. Maar dit keer vluchten ze niet. ‘Wij hebben met z’n drieën gewoon gezegd: de tyfus voor je, ga het maar doen.’

App-alarm tegen handhaving

Veel andere bewoners zijn bang. ‘Loop maar over het park. Zoveel huizen zijn helemaal geblindeerd, om de doodsimpele reden dat mensen in hun broek schijten voor de overheid.’

Tegenwoordig hebben ze de appgroep ‘handhavingsalarm’. Zodra de handhaver komt, krijgt iedereen een appje, gaan de lichten overal uit, de gordijnen dicht en de bloemetjes weg van de ramen.

Kim: ‘Dat is toch erg?’

Ze zijn bang dat de overheid steeds een stapje verder zal gaan. ‘Dan hangen ze gewoon een camera op om te kijken hoe vaak je langskomt.’ ‘Of ze kijken hoe vaak je hier bij Albert Heijn boodschappen gedaan hebt.’

Thomas: ‘Ik had al lang en breed een handhaver op het parkeerterrein verwacht, met een drone die overal overheen vliegt.’

Het vakantiepark is voor hen lang een ontsnappingsroute geweest. Weg uit het drukke leven. Dat kan straks niet meer, vrezen ze. Dat kan nog tien of twintig jaar duren, maar het houdt een keer op.

Kim: ‘Totale regulering door de overheid. Daar ga je gewoon naartoe.’

Volg ons onderzoek! Wil je op de hoogte blijven van het onderzoek van Vera en Johannes naar wonen in vakantieparken? In hun nieuwsbrief delen zij (in een minder publieke omgeving) hun tussentijdse inzichten. Inschrijven kan hier! Ans en Cor (72) wonen in het paradijs (en dat ligt in een vakantiepark) Overal in Nederland wonen mensen permanent in vakantieparken. Wij willen weten: is dat een probleem of juist een oplossing? Daarom gaan we in gesprek met bewoners. Vandaag: Ans en Cor Roerdomp (72), die zich ergeren aan het negatieve beeld dat bestaat van recreatieparkbewoners. Lees het verhaal van Johannes hier terug Wie vertelt ons meer over het vakantiepark? Tienduizenden mensen wonen permanent in Nederlandse vakantiehuisjes. Is dat een probleem of een oplossing? Met jullie hulp willen wij daarover schrijven. Lees het verhaal van Vera hier terug