Beste,

De wereld mag in brand staan, het klimaat dringt zich nogal op, en de EU moet allerlei belangrijke posten opnieuw bemensen.

Maar Den Haag maakt zich op voor de zomervakantie. Nog een week en het Binnenhof houdt op nieuws te maken. Daarom deze week twee hete-aardappelproducties van het kabinet.

Eindelijk een standpunt over het klimaat. En na een half jaar een reactie op het gedegen rapport van de commissie-Remkes over staatkundige vernieuwing.

Polderend kwam er weinig uit. In het coalitieoverleg werd het kleinste gemene veelvoud op papier gezet. Heel veel woorden, toch nog verrassend weinig daden.

Inmiddels in de wereld

Het Klimaatakkoord, of wat ervan over is, werd vrijdag door vier bewindslieden gepresenteerd. De premier was er niet bij. Hij vertegenwoordigde het land in China en op de in Osaka (Japan) waar Nederland opnieuw was uitgenodigd op een bijzetkrukje plaats te nemen.

Mark Rutte kan na afloop direct door naar Brussel voor extra overleg van EU-regeringsleiders. Zij slaagden er tot nu toe niet in het eens te worden over de bezetting van de belangrijkste posten.

Het gaat om een nieuwe voorzitter van de Europese Commissie (nu Jean-Claude Juncker), van de Europese Raad van regeringsleiders (nu Donald Tusk), van het Europees Parlement (nu Antonio Tajani), een nieuwe buitenlandvertegenwoordiger (nu Federica Mogherini) en een nieuwe president van de Europese Centrale Bank (nu Mario Draghi).

De christendemocraten, die bij de Europese verkiezingen de meeste stemmen haalden, strijden voor hun spitskandidaat Manfred Weber als Commissievoorzitter. Voor een meerderheid hebben zij liberalen, sociaaldemocraten en/of groenen nodig.

Premier Rutte dient twee zijn geestverwant Margrethe Vestager is de gedroomde liberale opvolger van Juncker. Maar als Nederlander kan hij de sociaaldemocratische spits Frans Timmermans aanbevelen.

Italië, dat in de vorige opstelling goed vertegenwoordigd was met drie zware posten, zou nu als late troef voor het mogelijk beslissende weekeinde Draghi naar voren willen schuiven voor het voorzitterschap van de Commissie. Dat werd later weer

Klimaat: nog niet warm genoeg

In Frankrijk was het deze week plaatselijk 44,3 graden. Een absoluut record.

Toeval dat het kabinet in diezelfde week haar versie van het Klimaatakkoord dat vorig jaar aan een aantal tafels is bereikt.

Zoals te verwachten deden de bewindslieden van klimaat, landbouw, mobiliteit en gebouwde omgeving hun best het resultaat van hun moeizme zo wervend mogelijk te brengen.

‘De verstandige CO2-heffing komt er’, zei minister Eric Wiebes.

‘In 2030 is 70 procent van de electriciteitsproductie duurzaam.’

Nederland rijdt, spoort, loopt, fietst jaarlijks 188 miljard kilometer. We gaan samen bijna 13.000 keer de aarde om. Het verkeer is een kwart van onze totale CO2-uitstoot.

Toch heeft de coalitie er alles aan gedaan een toffe, ontspannen toon te treffen om het Telegraaf-beest te aaien.

‘Dit kabinet neemt nog niet het besluit voor rekeningrijden, maar legt vast de bal op de stip’, zei vicepremier Hugo de Jonge.

Het kabinet gaat studeren op varianten van ‘betalen naar gebruik’. De keuze wordt gemaakt bij de formatie van 2021. Het besluit is aan een volgend kabinet.

De Jonge: ‘Elektrisch wordt het nieuwe normaal. Maar we belasten niemand zijn fossiele auto uit.’

Verder worden veel aangekondigd die mondjesmaat op korte en vooral op lange termijn moeten ingaan. De ervaring leert dat prijsverhogingen (gas) meestal eerder ingaan dan -verlagingen (elektriciteit, energiebelasting).

zullen moeten wennen aan verkleining van de veestapel. Zij krijgen steun met stoppen en subsidie voor verduurzaming.

Voor de milieubeweging was het vooral te weinig, te laat.

Urgenda-vonnis half genegeerd

Het kabinet neemt niet genoeg maatregelen om het te halen. Dat droeg het kabinet op per 2020 te zorgen dat de CO2-uitstoot sterk is afgenomen.

Daarvoor is nodig dat 9 miljoen ton CO2-uitstoot extra wordt bespaard. De voorgenomen maatregelen realiseren hoogstens 4 miljoen ton. In het najaar kijkt het kabinet of meer nodig is.

Burgers en bedrijven die rechterlijke vonnissen niet nakomen kunnen meestal niet wegkomen met de mededeling dat zij hun best doen en in november kijken wat zij nog meer kunnen verzinnen.

Het gemak waarmee het kabinet omgaat met de regels van de democratische rechtsstaat zou aanleiding moeten zijn voor het parlement betrokkenen ter verantwoording te roepen.

Democratische vernieuwing: vermist in coalitievertaling

Kajsa Ollongren zou een goede minister van Binnenlandse Zaken kunnen zijn als zij deze week eerlijk had verklaard: ‘De commissie-Remkes bood ons in december een doorwrocht en verstandig advies om het staatkundig bestel te moderniseren, maar tussen CDA, VVD, D66 en ChristenUnie werden wij het over bijna niets eens. Als D66’er mis ik vooral het correctief referendum, door Remkes c.s. overtuigend verdedigd om de democratie te versterken. Ik zal ervoor blijven pleiten, maar kan het in deze coalitie niet voorstellen.’

Zo sprak de minister helaas niet. In een omslachtige en wollige bood zij wat (wat meer regionale en persoonlijke accenten bij de Tweede Kamerverkiezingen), negeerde ook het voorgestelde terugzendrecht van de (bedoeld om het politieke primaat duidelijker bij de Tweede Kamer te leggen), begroef de aanbevolen constitutionele toetsing en stelde voor terug te gaan naar het kiezen van de Eerste Kamer in twee delen (iedere drie jaar de helft van de Senaat laten kiezen door de Provinciale Staten - niet voorgesteld door de commissie).

De commissie-Remkes reageert voorlopig niet en waarschijnlijk uit hoffelijkheid nooit. Maar het kan geen twijfel lijden dat de intensieve en kwalitatief hoogstaande arbeid door velen die in dat rapport is gaan zitten door het kabinet vrij schandelijk is genegeerd. ‘We hadden een vluchtig rapport besteld om wat tijd te winnen na het haastig afschaffen van het raadgevend referendum. Kom je met iets dat doortimmerd en verstandig is. Bedankt!’

Signalen niet gelezen

Als de democratieverlaters en teleurgestelden munitie zochten om het partijkartèl te verwijten dat het niets wil doen om burgers een meer volwassen rol te geven in de nationale besluitvorming dan kunnen zij hun hart ophalen in deze

De signalen zijn niet gelezen. De coalitie denkt kennelijk dat het wel losloopt met Baudet en Wilders, nu het referendumbrandje is geblust. Tot de volgende verkiezingen.

De hele operatie begon met een VVD-wens om de Eerste Kamer op te heffen. Die zou de Tweede Kamer te veel dwarsbomen. Remkes c.s. weerleggen dat argument, maar het kabinet bepleit nu toch een vorm van muilkorven van de Eerste Kamer. Die zal een goede voorzitter kunnen gebruiken. kiezen zij hem (er is geen vrouw kandidaat).

Syrië: weer een missie?

Pete Hoekstra, de ambassadeur van de Verenigde Staten in Den Haag, neemt zelden een blad voor de mond. Ook deze week niet.

In gesprek met de Volkskrant ‘nodigde’ hij Nederland uit naar Noord-Syrië te sturen ten bate van het ‘veiligheidsmechanisme’ dat de VS daar instellen.

Nederland had kritiek op de Amerikanen toen president Trump aankondigde weg te willen na het verslaan van IS. De VS blijven nu met afgeslankte gelederen. Om te voorkomen dat IS weer groot wordt.

‘Put your troops where your mouth is’, lijkt de Amerikaanse afgezant te zeggen. Een oud dilemma. Wat Nederland leveren en waar komen die troepen

Is Defensie al voldoende hersteld van jaren bezuinigingen, uitdunning van deskundige eenheden en slijtende missies? Nu Nederland nog in geen jaren de afgesproken Navo-bijdrage van 2 procent van het bruto nationaal product zal betalen, is een stoer gebaar voor Den Haag vast weer verleidelijk jegens Washington. One of the boys.

Of deze keer maar niet. Het wil voorlopig geen grondtroepen sturen. Het noodzakelijke VN-mandaat ontbreekt. Men overweegt nog iets kleiners.

De van de regering zegt het ook: er is juridisch geen grond voor het zenden van grondtroepen naar Syrië. Tenzij Assad er om vraagt...

Democraten branden los

Op het gebied van verkiezingsdebatten hebben de Amerikanen een voorsprong. Het kan er harder aan toegaan, maar ook scherper en zakelijker dan men gewend is in Nederland.

Terwijl president Trump bij de Republikeinen de weg verspert voor nieuwe gezichten, zitten de Democraten in de eerste afvalronde. Wegens het grote aantal kandidaten werden deze week twee tv-debatten gehouden.

Grote winnaar was de Californische senator Kamala Harris. Zij eigenhandig het min of meer verwachte duel tussen de oudgediende koplopers Joe Biden en Bernie Sanders.

Het Democratische veld is en radicaler dan de Democraten in lange tijd zijn geweest. Donald Trump verwelkomt die ontwikkeling.

Limbabwe

Het wekt gemengde gevoelens als clichés worden bewaarheid. Zoals dat over Limburg en vriendjespolitiek. NRC en De Limburger achterhaalden een waslijst aan goed betaalde voor ‘vrienden’ van de provincie.

En ten slotte...

... neem ik dinsdag deel aan een avond in Pakhuis De Zwijger over de Bestaat die? En hoe dan?

Wil je op de hoogte blijven van mijn artikelen? Elke zaterdag mail ik een Politieke Weekbrief waarin ik samenvat wat me de afgelopen politieke week opviel en wat er staat te gebeuren, in Nederland, Europa en de VS. Wil je die ontvangen en mijn Politieke Dagboeken en andere verhalen in je inbox krijgen? Meld je dan aan! Schrijf je hier in!