Ik ben geconcentreerd aan het werk als mijn mobiele telefoon de rust verstoort. Een onbekend nummer en toch neem ik op. Ik krijg uitvaartbegeleider Lian van Meel aan de lijn, van uitvaartonderneming Harriet van der Vleuten in Tilburg. Ze komt direct ter zake. ‘Ik denk dat ik een familie voor je heb.’

Ik weet onmiddellijk waar ze op doelt. Vijf jaar geleden vatte ik het plan op om over de afwikkeling van een nalatenschap te schrijven. Ik benaderde vijf uitvaartbegeleiders. Konden zij mij helpen in contact te komen met de nabestaanden van een laatste ouder? Dat het inventariseren en verdelen van een erfenis een onderbelichte episode in het bestaan van een familie is, daarover waren ze het roerend met me eens.

Zij raadden mij aan om zo kernachtig mogelijk op papier te zetten wat ik van plan was. Wat was mijn opzet? Dat A4’tje wilden zij, met de grootst mogelijke terughoudendheid, in een enkel geval, wel voorleggen aan nabestaanden. Alleen als zij inschatten dat het gepast was, dat een familie ervoor open zou staan, dat het geen inbreuk zou maken op het rouwproces, maar daar misschien juist aan kon bijdragen.

Dit werd die tekst:

‘Het verhaal van de dood en wat achterblijft. Dat zou ik willen schrijven. Ik kan het alleen met uw hulp. Bij wijze van monumentje voor de overledene. Als neerslag van uw rouwproces. Als inkijkje voor mensen die geen idee hebben van de nasleep als een dierbare overlijdt. Afscheid nemen van een overledene gebeurt meestal binnen enkele dagen. Afscheid nemen van de spullen die hij of zij heeft nagelaten, kan weken, maanden, jaren duren. Dat tweede afscheid wil ik graag van begin tot einde volgen.

Een vreemdeling laten meekijken bij de afwikkeling van een nalatenschap, is delicaat en intiem. Dat kan alleen op basis van vertrouwen. Ik kom graag kennismaken. Ik beantwoord graag al uw vragen. Als u twijfelt, moet u het niet doen. Maar kunt u zich voorstellen dat er iets moois en bijzonders van komt, neem dan alstublieft contact met mij op, rechtstreeks of via uw uitvaartondernemer.

Dick Wittenberg, journalist en schrijver’

Onderaan stonden mijn telefoonnummer, mail- en postadres. De keren dat de vijf uitvaartondernemers mijn plan onder de aandacht wisten te brengen, waren op één hand te tellen.

Ik had niet anders verwacht. Ik stelde me voor hoe ze het onderwerp bij de minste of geringste aarzeling van nabestaanden niet meer bespraken. Zo wilde ik het ook. Dit was een zaak van lange adem die uiterste zorgvuldigheid vereiste. Ooit viel alles op zijn plaats. Of nooit.

Het leek nooit te worden. In de afgelopen jaren kreeg ik twee keer een telefoontje dat een familie mijn verzoek serieus in overweging nam. Twee keer haakte het gezin bij nader inzien af.

Er vergingen maanden dat ik niet meer stilstond bij mijn initiatief. Had ik de hoop op verwezenlijking al opgegeven? Was mijn fascinatie verflauwd? Tot dat telefoontje van uitvaartbegeleider Lian van Meel.

‘Deze mevrouw is 90 geworden’, vertelt ze. ‘Tot het laatst heeft ze op zichzelf gewoond. Zeven kinderen heeft ze. Vier weken geleden is ze overleden. Haar oudste zoon wacht op jouw telefoontje.’