/dc-useruploads-images/d774f15e1e584e2eab360e193766532e.png)
Deze zomer besloot ik te duiken in de wereld achter onze afgedankte kleren. Met de opkomst van fast fashion, zo schreef ik ruim een jaar geleden al, is niet alleen de hoeveelheid kleren die we kopen in vijftien jaar tijd verdubbeld, we danken al die jurkjes en shirtjes ook twee keer zo snel af.
Wat voor gevolgen heeft dit voor de kledinginzameling? Wat gebeurt er met al die kleren die in zo’n groene of blauwe textielbak terechtkomen? Wie verdient er aan deze ‘afvalstroom’? En hoe duurzaam is het kopen van tweedehands kleding eigenlijk?
Het waren vragen die ik in een reeks verhalen wilde beantwoorden.
Waar te beginnen? Om een beeld te krijgen van de sector, ging ik langs bij kledingsorteerder Gebotex, onderdeel van Boer Group, een grote commerciële sorteerder in Nederland.
Hoewel het niet de eerste keer was dat ik een kledinginzamelaar en -sorteerder bezocht, schrok ik toch weer van de enorme hoeveelheid afgedankte kleren en ander textiel die dagelijks bij een bedrijf als dit binnenkomt.
Het recyclen van kleding is een miljoenenbusiness
Ik leerde al snel dat, mede dankzij de grote hoeveelheid kleren die er vandaag de dag wordt afgedankt, de sector is uitgegroeid tot een miljardenbusiness.
Dat er geld verdiend wordt aan onze afdankertjes is niet zo erg, maar wat in mijn ogen wel problematisch is, is dat veel mensen nog altijd denken dat de kleding die in zo’n inzamelingsbak terechtkomt naar iemand gaat die haar hard nodig heeft. Dat ze gedoneerd wordt. Dat klopt dus niet. Bijna alles wordt verhandeld.
Echter: het overgrote deel van alle afgedankte kleding en textiel belandt nog altijd bij het gewone afval (kapotte poetsdoeken doneer je niet) en gaat rechtstreeks de verbrandingsoven in. Zonde, want in principe zou alles gerecycled kunnen worden.
Een andere interessante ontdekking die ik deed, was dat Nederland een van de grootste importeurs én exporteurs van gebruikte kleding en textiel ter wereld is. Hoe dat komt, hoor je in het eerste verhaal dat ik in deze serie maakte:
Wat moeten we met al die afdankertjes?
Na de publicatie van het eerste artikel kreeg ik een mail van Ben, de eigenaar van Episode, een grote tweedehandskledingketen in Nederland. Hij nodigde mij uit om eens te komen kijken bij hun hoofdkantoor in Hoorn.
Daar lieten hij en zijn zoon mij zien hoe het er achter de schermen van een tweedehandskledingwinkel aan toe gaat: gebruikte kleding van over de hele wereld – Japan, Amerika, Frankrijk – kopen ze in, waarna deze wordt uitgesorteerd. Er hingen rekken vol Vans-sneakers, bombers, Levi’s-jeans, etc.
Hij vertelde mij dat slechts 1 procent van alle textiel die bij inzamelaars en sorteerders in Nederland binnenkomt, voldoet aan de hoge eisen die wij in het Westen stellen aan tweedehands kleren.
Ik hoorde overal telkens hetzelfde: er is veel te veel afgedankte kleding
Dat er maar zo weinig ‘limonade in de limonade zit’, zoals hij het verwoordde, komt voor een belangrijk deel door de groei van fast fashion. De inzamelingsbakken zitten vol met shirts en broeken die een schijntje kostten en die er na een paar keer dragen niet meer uitzien. Wie wil dat nog?
Vergelijkbare verhalen hoorde ik bij ReShare (onderdeel van het Leger des Heils) en Sympany, de twee grootste kledinginzamelaars van Nederland.
Door al die bezoeken aan en gesprekken met spelers binnen de sector kreeg ik een steeds beter beeld van de wereld achter onze afdankertjes. En waar ik ook kwam, ik hoorde telkens hetzelfde: er is veel en veel te veel.
Ik vond het schokkend om te leren dat de nood inmiddels zo hoog is dat ReShare besloten heeft een deel van de inzameling te staken. De organisatie heeft alle contracten met scholen en kringloopwinkels opgezegd. Waar het doorverkopen van gebruikt textiel jarenlang geld in het laatje van het Leger des Heils bracht, had ReShare nu juist geld nodig van het Leger des Heils om in leven te blijven.
Hoe dat komt? Dat hoor je in het tweede artikel uit deze reeks:
Er is een manier om kleding verantwoord te hergebruiken
Als we onze afdankertjes zelf niet willen dragen en ze in Afrikaanse, Aziatische of Oost-Europese landen ook niet langer zitten te wachten op onze gebruikte kleren, wat moeten we dan met die miljoenen kilo’s textiel die elk jaar alleen al in Nederland worden afgedankt?
Hoe kunnen we al die textiel op een zo verantwoord mogelijke manier hergebruiken of verwerken?
Die vraag bracht mij bij het derde en laatste deel in deze serie, dat gaat over recycling.
Hoe staat het ervoor met het recyclen van kleren? En hoe komt het dat er nog maar zo weinig kleding wordt gerecycled tot grondstoffen voor nieuwe kleding?
Voor dit verhaal ging ik langs bij een open innovatiecentrum in Haaksbergen, waar geëxperimenteerd wordt met het hoogwaardig recyclen van textiel. Ook sprak ik met experts op het gebied van mechanische en chemische recycling.
Hoe die processen precies werken, en hoe veelbelovend ze zijn, is te beluisteren in dit verhaal:
De toekomst van kledingrecycling
Hoe nu verder?
Toevallig verscheen er begin november een rapport van het Centraal Planbureau over manieren om onder meer kledingrecycling te stimuleren.
De techniek om kleding te recyclen is er, maar er wordt niet genoeg in geïnvesteerd
Het probleem is namelijk niet zozeer dat de techniek er niet is, maar dat er niet genoeg in geïnvesteerd wordt, waardoor innovatie achterblijft.
En waarom wordt er zo weinig geld in gestopt? Omdat nieuwe materialen nu eenmaal nog goedkoper zijn dan gerecyclede.
Een van de aanbevelingen van het rapport is dan ook gerecyclede stoffen goedkoper maken, of nieuwe duurder, bijvoorbeeld door subsidies of door wettelijk te verplichten dat een bepaald percentage van elke stof uit gerecyclede garens moet bestaan.
Hoe haalbaar deze mogelijke oplossingen zijn en of er een kans bestaat dat ze ooit worden doorgevoerd, moet nog blijken. Duidelijk is in ieder geval dat we écht iets moeten doen aan de enorme kledingafvalberg, en kritisch moeten kijken naar de manier waarop we nu met onze afdankertjes omgaan.
Dit verhaal heb je gratis gelezen, maar het maken van dit verhaal kost tijd en geld. Steun ons en maak meer verhalen mogelijk voorbij de waan van de dag.
Al vanaf het begin worden we gefinancierd door onze leden en zijn we volledig advertentievrij en onafhankelijk. We maken diepgravende, verbindende en optimistische verhalen die inzicht geven in hoe de wereld werkt. Zodat je niet alleen begrijpt wat er gebeurt, maar ook waarom het gebeurt.
Juist nu in tijden van toenemende onzekerheid en wantrouwen is er grote behoefte aan verhalen die voorbij de waan van de dag gaan. Verhalen die verdieping en verbinding brengen. Verhalen niet gericht op het sensationele, maar op het fundamentele. Dankzij onze leden kunnen wij verhalen blijven maken voor zoveel mogelijk mensen. Word ook lid!
