Beste,

Als iemand ‘historisch’ als bijvoeglijk naamwoord gebruikt, denk ik niet aan een ramp maar aan een potje voetbal. Die zijn ook vaak historisch. Het maakt ook niet veel uit welke pot het is. Geschiedenis wordt overal geschreven. 

Toch, als er dan echt een keer iets historisch gebeurt, en je moet erover schrijven, dan zijn er geen goede woorden meer over. Maar de coronacrisis is écht een ‘historisch moment’. 

Ik ben pas 33, maar ik heb er al een stuk of vier meegemaakt. 9/11 was historisch. De financiële crisis van 2007/2008 ook. De val van de muur kan ik me niet herinneren, maar ik weet nog wel dat de Sovjet-Unie uiteenviel. Althans. Dat weet ik met terugwerkende kracht. 

Mijn vader keek naar het nieuws, en ik zat op een verkeersmat van Ikea met autootjes te spelen. Op het scherm zag ik hoe een groot rood vlak uiteenviel in kleinere grijze vlakjes. In mijn kinderogen zag het eruit als een aflevering van Tik Tak. In werkelijkheid was het een schematische weergave van honderden miljoenen mensenlevens die een nieuwe wereld in werden getorpedeerd.

In plaats van het rode vlak, hebben we nu een emoji: 🦠

Een groen Europees herstel

Waar zal die straks voor staan? Dood en verderf? Het begin van het einde? Het moment dat we naar de natuur gingen luisteren? Een mengsel van dit alles? 

Leidinggevend Europa probeert uit dit historische moment alvast een doorstart te smeden. Het nieuwe Europa moet groen zijn. 

Ministers van zeventien Europese landen, waaronder ook Eric Wiebes van Nederland, hebben waarin ze pleiten voor een groen herstel. “We moeten een sterk politiek signaal naar onze burgers en de rest van de wereld sturen dat de EU ook in moeilijke tijden de afspraken uit het Klimaatakkoord van Parijs inlost”, stond erin. 

Op 14 april lanceerde Pascal Canfin, voorzitter van de Commissie van Milieu in het Europarlement, de ‘Green Recovery Alliance’. Ook zij schreven over het belang van de klimaatdoelen. Dit keer ondertekend door 79 Europarlementariërs, waaronder Bas Eickhout van Groenlinks, de ministers van zestien landen en 37 CEO’s waaronder de directeuren van Unilever, H&M en Coca-Cola. 

Een dag later beloofde de president van de Europese Commissie Ursula von der Leyen het Europese economische herstel te integreren in de Green Deal – de ambitieuze Europese klimaatplannen die tot een emissiereductie van veertig procent moeten leiden in 2030. 

Als je is het duidelijk dat het niet alleen over corona en de uitstoot van koolstof gaat. Het groene herstel is een renovatie van het hele Europese project. Het zal Europa een ‘kickstart’ geven, en een ‘first mover advantage’ opleveren. ‘Lang leve Europa’. 

Er wordt nogal wat geprojecteerd op het kleine lijfje van het coronavirus, maar het is een mooi streven dat breed wordt gedragen. 

Wat er van al deze mooie ambities terechtkomt zal nog moeten blijken. De Commissie presenteert op 6 april coronaherstelplan. Naar alle waarschijnlijkheid zullen ze die dag ook duidelijk maken of dit tot een uitstel van de klimaatplannen zal leiden. 

‘Alles laatste hoekjes volgeduwd met olie’

De roep om een groene verjongingskuur verbloemt dat we de wereld overstelpen met olie, gas, kolen, kerosine en auto’s. Er is in de afgelopen weken zo’n ontstellende overvloed ontstaan dat er bijna geen ruimte meer is. 

Amerikaanse havens staan De coronabestrijding in Korea verliep zo vlot dat de productiecapaciteit in maart alweer op 98 procent lag.

In de energiemarkt leidt de overvloed inmiddels tot negatieve prijzen. Een vat olie kostte op dinsdag minus 37 dollar. Olieproducerende landen pompen veel te veel olie op, terwijl er minder vraag is. Daardoor is bijna alle opslag vol. ‘Alle laatste hoekjes worden volgeduwd met olie’, van de Rotterdamse haven kernachtig tegen de Telegraaf. 

Handelaren van grote banken die waarschijnlijk nog nooit een vat olie hebben gezien, zijn bang dat ze de olie straks zelf ergens moeten stallen. Ze willen er zo graag vanaf dat sommige analisten een prijs van min 100 dollar voorspellen. 

Is dit het moment om de olie-sector af te bouwen?

De vraag is wat regeringen met al die noodlijdende industrie aanmoeten. Volgens een zullen olieprijzen zich pas herstellen als olielanden de productie gezamenlijk en over een langere periode verlagen. Dit betekent in andere woorden het planmatig inkrimpen van de energiesector, een industrie waar honderdduizenden mensen werken. 

In het linkse opinieblad The Jacobin werd de hele olie-industrie maar te laten klappen. Maar hoe zit het dan met alle werknemers? Hoe werken we toe naar een redelijke olie-exit, en beperken we tegelijkertijd het menselijk leed? En welke rol kan de overheid daarin spelen? Met die vraag in het achterhoofd heb ik nog een luistertip voor jullie.

Podcast-tip

In De Rudi & Freddie Show werd deze week de staatssteun besproken die talloze bedrijven in Nederland nu ontvangen. De overheid betaalt een werknemerssubsidie uit aan bedrijven als Booking.com en KLM. Negentig procent van het salaris wordt uitgekeerd door het UWV, slechts tien procent door de bedrijven zelf. 

Op deze manier verliezen mensen hun baan niet. Tegelijkertijd houden deze uitkeringen een systeem van goedkope reisjes en veel vliegen in stand. Aan welke voorwaarden moet deze steun worden verbonden?

Ze bespraken die belangrijke vraag