Voor, tijdens en na de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 3 november zul je om de oren worden geslagen met breaking news, de laatste peilingen, voorlopige uitslagen en kortetermijnduiding.
Deze gids helpt je deze informatie te filteren en in context te plaatsen. Hierin delen wij de bronnen die we zelf raadplegen om de relevantste politieke ontwikkelingen te volgen. We bevelen je ook artikelen, podcasts en boeken aan die je helpen te begrijpen wat zich ontvouwt in de VS. En we delen natuurlijk onze eigen journalistiek over de verkiezingen en de nasleep ervan.

De verkiezingen in context
Geen enkele gebeurtenis staat op zichzelf, ook de Amerikaanse verkiezingen niet. In dit hoofdstuk vind je bronnen die onze redacteuren en correspondenten hebben verzameld om je inzicht te geven in de belangrijkste kwesties van de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2020, en je beter te laten begrijpen wat er schuilgaat achter de nieuwskoppen.

Nu meer dan 99 procent van de Amerikaanse verkiezingsresultaten zijn geteld, zijn alle ogen gericht op de rechtbanken. In de podcastserie Deep Background legt hoogleraar recht Noah Feldman uit hoe het Amerikaanse Hooggerechtshof zo naar rechts heeft kunnen opschuiven. Hij wijst naar één organisatie: de Federalist Society.
Zes van de negen hoge rechters zijn of waren lid van deze club. En overal in de VS worden rechters benoemd die bij de Federalist Society hebben gezeten. De organisatie begon veertig jaar geleden als een nerdy studentenvereniging en groeide uit tot een grootmacht in juridisch Amerika. Een mooie podcastreeks, ook als je (zoals ondergetekende) nog nooit gehoord had van termen als originalisme en tekstualisme. Dit medium zwaait met bijtende satire de regering-Trump uit In: Slate (7 november)
De zondag na de verkiezingen dacht ik terug aan het beste wat de Amerikaanse satirische talkshows in de begindagen van Trumps presidentstermijn hadden gezegd over de leden van zijn regering. Deze schaamteloos nepotistische reeks personages kon slechts verdragen worden door de bijtende komedie waarmee buitenstaanders als John Oliver en Trevor Noah ons opvrolijkten.
Met dit in het achterhoofd genoot ik enorm van een serie ‘vaarwel’-profielen, geschreven door de journalisten van Slate, met koppen als ‘Goodbye Donald Trump Jr’ en ‘Goodbye Ben Carson’. Over Trump-adviseur Stephen Miller schrijft Lowen Liu bijvoorbeeld: ‘Miller is in a rarified tier of villainy where armchair psychologising or “how did he get heres” no longer apply. The damage he has done is all that matters’.

Autocratie-expert Masha Gessen beschreef de afgelopen vier jaar hoe Donald Trump het Amerikaanse politieke systeem structureel omboog naar een autocratie: door de peilers van de rechtsstaat aan elkaar te knopen via benoemingen van loyalisten op cruciale posities, en door zijn nauwe banden met Fox News-presentatoren.
Als Joe Biden verkozen wordt, stelt Gessen, dan is zijn grootste valkuil te denken dat de autocratische poging van Trump is afgewend, simpelweg doordat hij uit het Witte Huis is weggestemd. Het ontmantelen van de autocratische structuren – en de factoren die deze mogelijk maakten – vereist niets minder dan het heruitvinden van de Amerikaanse democratie, in geest en in opzet. Dit zal Joe Bidens grootste uitdaging zijn als hij verkozen wordt, zeker als de Senaat in Republikeinse handen blijft. Hoe gaan de Verenigde Staten herstellen van deze chaotische verkiezing? In: NPR (3 november)
Er is een hoop werk aan de winkel om opnieuw bruggen te slaan in de VS. In dit korte gesprek praat NPR-presentator David Greene met Eric Liu van Citizen University en het Aspen Institute, over hoe burgerparticipatie de kloof in de Amerikaanse maatschappij kan overbruggen.
Natuurlijk is er ruimte voor woede en voor pijn. Maar, waarschuwt Liu, je gedragen als een burger behelst meer dan alleen je frustratie uiten: je dient een doel, een intentie voor ogen te hebben. En je moet het doen op een manier die ruimte laat voor betere argumenten, die constructief zijn in plaats van mensen uitsluiten. De verkiezingsuitslag staat nog niet vast. Wat gaat er nu gebeuren? (In: The New Yorker, 4 november) ‘The question now is not how far he will go to remain in office — the past four years have definitively answered that— but whether there is anyone left to stop him, as America enters the dangerous uncertainty of an election that does not yet have a winner.’

Als Donald Trump de presidentsverkiezingen verliest, wachten hem hoge schulden, tientallen rechtszaken en misschien wel de gevangenis. Trump is in zijn leven al zes keer bankroet geweest en heeft tot nu toe zo’n vierduizend rechtszaken overleefd.
Maar zijn situatie lijkt nu bijzonder precair: zo staat hij persoonlijk garant voor honderden miljoenen aan leningen die de komende jaren opnieuw gefinancierd moeten worden, terwijl ‘geen bank meer zaken met hem wil doen’, aldus een New Yorkse bankier met veel ervaring in de vastgoedwereld. Er lopen onderzoeken naar belasting-, bank- en verzekeringsfraude door Trump, serieuze vergrijpen die hem zijn vrijheid zouden kunnen kosten.
Het roept de vraag op: als Joe Biden president wordt, moet Trump dan vervolgd worden? Of zou dat de verdenking wekken dat hier sprake is van een politieke afrekening? En als Trump president blijft, kan hij zichzelf dan gratie verlenen?

Niet alleen hoe Trump regeert, maar ook hoe over Trump wordt bericht door journalisten is een belangrijk onderdeel van zijn campagne en van zijn presidentschap. Amerikaanse nieuwsmedia blijken nauwelijks in staat zich aan te passen aan de nieuwe realiteit, waarin Trump volledig afwijkt van de historische normen. Vandaar dat ze altijd over hem schrijven en spreken alsof hij meer macht heeft dan daadwerkelijk het geval is.
Dit artikel toont aan hoe de berichtgeving van veel media in aanloop naar de verkiezingen totaal niet strookt met hoe slecht Trump presteert in de peilingen. Een verklaring is dat veel analisten Trumps overwinning in 2016 niet hadden zien aankomen, en bang zijn om er opnieuw van te worden beschuldigd dat ze de uitslag niet zagen aankomen. Donald Trump heeft onbedoeld de mankementen in het Amerikaanse buitenlandbeleid blootgelegd (in: The Atlantic, 20 oktober) ‘After decades of international adventures that have left the U.S. overstretched, overwhelmed, and overburdened, it was Trump who blurted out the uncomfortable truth: American foreign policy was failing, and had been for decades.’

Gewapende groepen vormen een bedreiging voor de veiligheid van Amerikaanse kiezers. In aanloop naar de presidentsverkiezingen zijn deze milities assertiever geworden. Ze mengen zich in protesten en bereiden zelfs de ontvoering van verkozen politici voor.
In dit rapport brengen onderzoeksprojecten ACLED en MilitiaWatch rechtse militie-organisaties verspreid door de VS in kaart. De onderzoekers wijzen op de locaties waar de kans groot is dat milities zich voor, tijdens en na de verkiezingen zullen laten gelden. In alle scenario’s na de verkiezingen kunnen de VS in een periode van grote onrust terechtkomen In: The Intercept (22 juli)
In deze aflevering van de podcast van onderzoeksjournalist Jeremy Scahill, bespreekt militair deskundige en antropoloog David Kilcullen de drie belangrijkste scenario’s na de Amerikaanse verkiezingen: Biden wint, Trump wint, of de verkiezingsresultaten worden betwist.
Kilcullen beargumenteert overtuigend dat alle mogelijkheden kunnen leiden tot verdere binnenlandse ontwrichting in de VS, met mogelijk gigantische gevolgen voor de wereldwijde politiek. Dit boek legt uit waarom de Verenigde Staten meer verdeeld zijn dan ooit Ezra Kleins boek ‘Why We’re Polarized’ (verschenen in januari 2020) legt, zoals de naam al suggereert, uit welke dynamieken in een samenleving leiden tot polarisatie. Het boek gaat onder meer in op hoe media, kiezers en politici elkaar beïnvloeden, welke krachten sociale verdeeldheid veroorzaken en hoe de opkomst van politici als Donald Trump te verklaren is.

Sam Levine van The Guardian legt uit hoe het zit met vroeg en per post stemmen. En waarom de Republikeinen er alles aan doen om dit verdacht te maken.

Nog steeds geeft een overweldigende meerderheid van de moslims de voorkeur aan Democraten. Toen hun in maart en april werd gevraagd op wie zij zouden stemmen als de presidentsverkiezingen op die dag werden gehouden, zei 51 procent van de islamitische respondenten dat zij op om het even welke Democratische kandidaat zouden stemmen, tegenover 16 procent die aangaf een Republikein te zullen steunen. Nu zegt 30 procent op Trump te stemmen. Een breed Afrikaans perspectief op de Amerikaanse verkiezingen In: Mail & Guardian (31 oktober)
‘Voor veel Afrikaanse landen was de Amerikaanse democratie de gouden standaard’, schrijft anti-corruptie-activist John Githongo in zijn analyse voor een speciale editie van het tijdschrift The Continent, gewijd aan een pan-Afrikaanse kijk op de Amerikaanse verkiezingen. ‘De tijden zijn veranderd.’
Deze publicatie, voor de gelegenheid overzien door de Keniaanse schrijver Nanjala Nyabola, bevat perspectieven van 27 auteurs, uit 15 landen, in tien verschillende talen. Zo trekt een Portugees verhaal de vergelijking tussen verkiezingen in Angola en Amerika, en de feministische schrijfster Rosebell Kagumire weidt uit over wat Kamala Harris als vice-president zou betekenen voor landen buiten de VS.
Journalist Patrick Gathara vat in een ander artikel samen waarom de VS geen rolmodel meer is: ‘Terwijl het Afrikanen aanspoorde hun losgeslagen presidenten en topmannen te temmen, stoomde de VS een onberekenbare heerser klaar in zijn eigen land. Terwijl het aandrong op vrije, eerlijke en transparante verkiezingen in het buitenland, werden zijn eigen verkiezingen steeds onvrijer, oneerlijker en troebeler.’

De Verenigde Staten hebben een grondwet uit het einde van de achttiende eeuw. Tot voor kort werd er in juridische kringen nauwelijks serieus over grondwettelijke vernieuwing gesproken. Amerikanen zijn trots op hun grondwet.
Maar sinds Trump is dat aan het veranderen. Een groeiende groep vindt dat de grondwet aan herziening toe is. De politiek functioneert niet meer. Het debat is gepolariseerd en delen van de bevolking voelen zich niet of te weinig gerepresenteerd in de politiek. Ook blijkt het Congres zijn functie van controleur van de presidentiële macht niet te kunnen vervullen.
Daar komt nog bij dat de balans tussen conservatieve en liberale rechters in het Hooggerechtshof met de benoeming van de conservatieve Amy Coney Barrett 6 tegen 3 is. Constitutionele rechten, zoals het recht op abortus, kunnen daardoor op de tocht komen te staan. Dit maakt een constitutionele crisis waarschijnlijk, want een deel van de bevolking zal zich hier niet bij neerleggen.
Om zo’n crisis te voorkomen moet de grondwet worden herzien. Maar dat is bijna onmogelijk, omdat driekwart van de staten en twee derde van het Congres daarmee moeten instemmen. Lukt het om de Amerikaanse democratie te hervormen, of blijft het land gepolariseerd? In het laatste geval voorspelt journalist Edward Luce dat de VS ‘als zieke man van het Westen’ steeds verder zullen afglijden in wanbestuur.

Tientallen miljoenen Amerikanen geloven dat stembusfraude per post een serieus probleem is dat mogelijk de verkiezingen beïnvloedt. Onafhankelijke onderzoekers en journalisten laten keer op keer zien dat dit extreem onwaarschijnlijk is. Een team van Harvardonderzoekers laat overtuigend zien hoe dit idee werd geboren.
Na een analyse van 55.000 online artikelen, 5 miljoen tweets en 75.000 posts op openbare Facebookpagina’s, maken de onderzoekers duidelijk dat niet Facebook, maar Fox de ware fabeltjesfuik is.
Ze schrijven: ‘In tegenstelling tot waar het meeste onderzoek naar desinformatie zich op concentreert, suggereren onze bevindingen dat deze zeer effectieve desinformatiecampagne, met mogelijk enorme gevolgen voor zowel kiezersdeelname aan als de legitimiteit van de verkiezingen, een proces was dat werd aangedreven door de elite en geleid door de massamedia. Sociale media speelden slechts een secundaire en ondersteunende rol.’

Volgens sommigen kan een verlies van Donald Trump leiden tot geweldsuitbarstingen of erger. Journalist Elizabeth Rubin vergelijkt de huidige situatie in de Verenigde Staten met voormalig Joegoslavië, waar een kwarteeuw geleden de burgeroorlog uitbrak.
Natuurlijk, de VS en toenmalig Joegoslavië zijn totaal verschillend – sociaal, politiek, etnisch en religieus. Maar er zijn ook overeenkomsten: staten die weinig moeten hebben van de centrale/federale leiding, mensen die elkaar ophitsen, gewapende groeperingen. Rubin schrijft: ‘I don’t think we’re there yet. In fact, I can’t believe we’ll ever be there. But neither did they.’

Gemiddeld is het voor zwarte en latinostemmers in de VS veel moeilijker om te stemmen in een verkiezing dan voor witte Amerikanen, en dat komt door de huidige kieswetten. Deze video van The New York Times legt uit hoe dat zit, en hoe zwaarbevochten rechten uit het burgerrechtentijdperk in de jaren zestig deels teniet zijn gedaan door een uitspraak van het Amerikaanse Hooggerechtshof in 2013.
Dit wordt kiezersonderdrukking genoemd, en komt in de vorm van nieuwe regels voor identificatie of het afschaffen van momenten om eerder te kunnen stemmen. De video opent met de persoonlijke ervaring van een zwarte kiezer in Fulton County in de Amerikaanse staat Georgia, die bijna acht uur in de rij zou hebben gestaan om te kunnen stemmen. In dit eerste deel op een totaal van vier concentreert de NYT zich op de tussentijdse verkiezingen in Georgia in 2018, en neemt de krant de kritiek van stemrechtactivisten onder de loep.

In hun book ‘Let Them Eat Tweets’ tonen politicologen Jacob Hacker en Paul Pierson hoe plutocraten en populisten de handen ineen hebben geslagen binnen de Republikeinse Partij – in een tijdperk van extreme ongelijkheid.
De economische elite controleert het economische beleid voor persoonlijk gewin, maar heeft de populisten nodig om dat beleid te verkopen aan de kiezer. Dat doen ze door in te spelen op de sociale verdeeldheid in de samenleving. In deze podcast gaat Vox-journalist Ezra Klein in gesprek met Hacker en Pierson over de implicaties van deze alliantie voor de verkiezingscampagnes van Trump én Biden. Zo werkt het Electoral College, de plek waar de president daadwerkelijk wordt gekozen In: National Archives (23 december 2019)
Het Electoral College is het grondwettelijk orgaan bestaande uit 538 ‘kiesmannen’ die de 50 Amerikaanse staten vertegenwoordigen.
In het Electoral College brengt iedere kiesman, wiens partij (de Democraten of Republikeinen) de meerderheid van de stemmen in diens thuisstaat heeft behaald, zijn individuele stem uit op de president. Dit heet ook wel het ‘winner-takes-all’-systeem: alle stemmen op de partij die niet de meerderheid heeft behaald in een staat, gaan in principe verloren. De kandidaat die 270 of meer stemmen in het Electoral College bemachtigt, wint de verkiezingen.
Dit systeem, voor het eerst voorgesteld in 1787, biedt een enorm voordeel voor dunbevolkte (veelal conservatieve) staten, ten opzichte van druk bewoonde (vooral progressieve) staten als Californië en New York.

Historica Jill Lepore maakte de mooie podcastserie ‘The Last Archive’ over de vraag: wie heeft de waarheid vermoord? Met historische voorbeelden raakt ze thema’s als de antivax-beweging, #MeToo en klimaatverandering.
In aflevering 5 vertelt Lepore over de Amerikaanse verkiezingen van 1952, toen voor het eerst een computer de winnaar van de presidentsverkiezingen voorspelde – de ‘UNIVAC’ bij televisiezender CBS. De grote overwinning van Dwight Eisenhower op Adlai Stevenson was een verrassing. De UNIVAC had het wel voorspeld, maar dat haalde nooit de televisie; CBS had de voorspelling simpelweg niet geloofd.

Het sociale experiment ‘America In One Room’ uit 2019 liet zien dat burgers in staat zijn om constructief in gesprek te gaan met personen met wie zij het dachten oneens te zijn. Hier wordt het zaadje geplant voor alternatieve benaderingen tot politiek, en niet alleen in de VS.

Aan welke beloften die hij vier jaar geleden tijdens zijn campagne deed, heeft Donald Trump zich gehouden? Een inzichtelijke podcast om te begrijpen waarom Amerikanen wellicht (opnieuw) op Trump stemmen.

Wat de verkiezingen betekenen. Wie of wat moet je volgen?
Onze redactie maakt unbreaking news, dus bij ons krijg je niet de laatste exitpeilingen of uitslagen. Maar we kunnen je wel de weg wijzen naar de betrouwbaarste bronnen voor deze cijfers en andere inzichten. Dit is wie en wat wij volgen om te begrijpen wat er tijdens de verkiezingsnacht gebeurt:
Omdat Trump nog altijd weigert zijn nederlaag bij de verkiezingen van 2020 te accepteren en Joe Biden te feliciteren met zijn overwinning, plaatste Snyder op Twitter twintig lessen om in het achterhoofd te houden. Om er alvast twee uit te lichten: ‘Een tiran vreest vervolging en armoede zodra hij niet meer aan de macht is’, en ‘staatsgrepen worden ofwel vlug ongedaan gemaakt, ofwel helemaal niet’. Latif Nasser, podcastmaker Op moment van schrijven worden er nog steeds stemmen geteld in de Amerikaanse staten Georgia en North Carolina. Maar, zoals al tijden het geval is geweest, ziet het ernaar uit dat het zuiden van de VS Republikeins rood blijft.
Niettemin onthult een nauwkeuriger blik op het stemgedrag in de afgelopen halve eeuw een ontwikkeling die Latif Nasser, co-presentator van de podcast Radiolab, bestempelt als een ‘Democratische blauwe windvlaag die door het hart van het Zuiden waait’. In dit fascinerende Twitterdraadje legt Nasser uit waarom dit gedeelte van het Amerikaanse zuiden ‘blauw’ stemt. Zijn verklaring is fundamenteler dan je zou verwachten. FiveThirtyEight Nu je tv-scherm je bombardeert met ‘cruciale verkiezingsalerts’ en resultaten die ‘te vroeg om te bevestigen’ zijn, is dit liveblog de heilige graal om op de hoogte te blijven van wat er gebeurt in de Amerikaanse verkiezingen. De redactie van FiveThirtyEight zet verkiezingsuitslagen in context terwijl ze binnenkomen. Ook niet onbelangrijk: ze hebben een geanimeerde vos.



‘In plaats van de pagina te vernieuwen om de nieuwste voorspellingen binnen te krijgen, zouden mensen het enige moeten doen wat de uitkomst daadwerkelijk kan beïnvloeden’, schrijft Tüfekçi. ‘Stemmen, doneren en organiseren. Al het andere ligt binnen de onzekerheidsmarge.’ Een aanbeveling: schrijf je in voor Tüfekçi’s nieuwsbrief Insight, en ontvang haar beste stukken direct in je inbox.

Unbreaking verkiezingsnieuws
Onze eigen correspondenten focussen op de onderliggende structuren in plaats van op het laatste nieuws. Waar we tot dusver over geschreven hebben:





Komt hij daar ongeschonden uit, dan vindt Biden een vooralsnog door de Republikeinen gedomineerde Senaat tegenover zich, die vrijwel ieder voorstel blokkeert dat afwijkt van het klimaatonvriendelijke, eenzijdig op het bedrijfsleven en op grootverdieners gerichte beleid van de afgelopen vier jaar. Nog afgezien van alle partijpolitieke obstructie.
Dat is waar Amerika voor heeft gekozen. De kans is groot dat de Democraten het Witte Huis hebben heroverd, maar niet kunnen gaan regeren.




Als de verkiezingsuitslag onduidelijk is, moet het Hooggerechtshof (het ‘Supreme Court’) de knoop doorhakken, zoals dat ook is gebeurd in 2000. Toen wees het Hooggerechtshof George W. Bush aan als winnaar, na eindeloze rechtszaken over het tellen van de stemmen. Met Barretts benoeming zijn de conservatieve opperrechters nu in een ruime meerderheid (6 tegen 3).







Design en ontwikkeling door Luka van Diepen en Heleen Emanuel.
Dit verhaal heb je gratis gelezen, maar het maken van dit verhaal kost tijd en geld. Steun ons en maak meer verhalen mogelijk voorbij de waan van de dag.
Al vanaf het begin worden we gefinancierd door onze leden en zijn we volledig advertentievrij en onafhankelijk. We maken diepgravende, verbindende en optimistische verhalen die inzicht geven in hoe de wereld werkt. Zodat je niet alleen begrijpt wat er gebeurt, maar ook waarom het gebeurt.
Juist nu in tijden van toenemende onzekerheid en wantrouwen is er grote behoefte aan verhalen die voorbij de waan van de dag gaan. Verhalen die verdieping en verbinding brengen. Verhalen niet gericht op het sensationele, maar op het fundamentele. Dankzij onze leden kunnen wij verhalen blijven maken voor zoveel mogelijk mensen. Word ook lid!