Spring naar inhoud
Beeld

Zo vergroot China zijn macht en invloed – overal ter wereld

In een paar jaar tijd legde China in meer dan honderd landen de basis voor een gigantisch handelsnetwerk. Inmiddels omspant de Nieuwe Zijderoute vrijwel de hele wereld. De Italiaanse fotograaf Davide Monteleone reisde langs de route en bracht de bouw in beeld.

Op de achtergrond van deze sneltrein die Lanzhou New Area met Lanzhou-Stad verbindt, zie je de aanbouw van een nieuw park met daarin onder meer een replica van de Sfinx van Gizeh, het Parthenon en het Zomerpaleis van Beijing. Lanzhou New Area is het eerste nieuwe ontwikkelingsgebied op staatniveau in het noordwesten van China.

Een jaar na de aankondiging van het Belt and Road Initiatief (BRI) in 2013, ook bekend als de Nieuwe Zijderoute, besloot de Italiaanse fotograaf Davide Monteleone dat hij deze gigantische Chinese onderneming ging vastleggen.

Met zijn beelden neemt hij ons mee naar plekken die de sociale gevolgen en milieu-impact laten zien van de Chinese investeringen. Van uitgestrekte spoor- en wegenprojecten tot containerhavens, fabrieken, casino’s, en zelfs de Grote Renaissancedam in Ethiopië. In een paar jaar tijd bezocht hij vier continenten en zeven landen, waaronder Cambodja, Djibouti, Ethiopië, Italië en Kazachstan.

Chinese investeerders bezoeken het gebied van Dara Sakor. Dit is een door China gesteunde investeringszone van 3,8 miljard dollar die 20 procent van de kustlijn van Cambodja omvat. De zone wordt gecontroleerd door het Chinese bedrijf Union Development met een huurcontract voor 99 jaar en omvat gefaseerde plannen voor een internationale luchthaven, een diepzeehaven en een industrieterrein, samen met een luxeresort met elektriciteitscentrales, waterzuiveringsinstallaties en medische faciliteiten.

Inmiddels omspant de Nieuwe Zijderoute vrijwel de hele wereld. En de werkzaamheden beperken zich niet tot de aanleg van handelswegen, maar omvatten ook digitale routes. Zo wordt de verbinding tussen China en de continenten verbeterd, de internationale handel gestimuleerd en vergroot Beijing wereldwijd zijn macht en invloed.

De Chongqing–Xinjiang–Europe International Railway is een 11.000 kilometer lange internationale verbinding die China met Duisburg (Duitsland) verbindt via Kazachstan, Rusland, Belarus en Polen. De China Railway Express is opgericht als een paraplu voor zo’n veertig routes die China met Europa verbinden, waaronder Chongqing-Duisburg, Yiwu-Londen, Yiwu-Madrid, Zhengzhou-Hamburg, Suzhou-Warschau en Xi’an-Boedapest. Dit beeld toont het station in Chongqing.

Er zijn inmiddels ruim honderd landen bij betrokken, met name armere landen die geld van buitenaf en hulp bij infrastructurele projecten Bovendien hoeven ze van China niet aan allerlei betuttelende voorwaarden te voldoen.

De waarde van de meer dan 2.600 BRI-projecten, gefinancierd met Chinese leningen, bedraagt naar schatting But there ain’t no such thing as a free lunch. Een aantal van de ontvangende landen gaat inmiddels

Chinese arbeiders lossen goederen op de grens met Kazachstan bij de Chinese stad Khorgos. De verwachting is dat hier op termijn 30 miljoen ton goederen per jaar verwerkt wordt.
Zicht op de snelweg die de stad Bar aan de Adriatische kust van Montenegro verbindt met het door land ingesloten buurland Servië. Montenegro leende in 2014 bijna 1 miljard dollar van de Export-Import Bank of China om het eerste deel van een 163 kilometer lange snelweg te financieren.

In ruil voor het kwijtschelden van een deel van de schulden claimt China grondstoffen, olievoorraden en zelfs havens. Het land moet zich dan ook steeds vaker verweren tegen het verwijt een nieuwe kolonisator te zijn.

De Grote Renaissancedam is een van de grootste infrastructuren in aanbouw in Ethiopië met de steun van Chinese investeringen. Met 6,45 gigawatt zal de dam na voltooiing de grootste waterkrachtcentrale in Afrika en de tiende grootste ter wereld zijn. De geraamde bouwkosten van 4,8 miljard dollar komen overeen met ongeveer 5 procent van het Ethiopische bruto binnenlands product van 87 miljard dollar in 2017. China heeft 1,8 miljard dollar van het project gefinancierd.

Het Westen maakt zich zorgen over het megalomane project. In 2021 werd tijdens de G7-top (VS, Canada, Japan, Duitsland, Groot-Brittannië, Frankrijk en Italië) met veel franje het Build Back Better World-initiatief (B3W) gelanceerd – als een alternatief voor BRI – dat werd betaald met publiek en privaat geld.

Een passagier geniet van het uitzicht op de stad Chongqing vanaf de veerboot op de Chinese Yangtze-rivier. Chongqing is met een bevolking van meer dan 30 miljoen de grootste stedelijke gemeente in China en een belangrijk productiecentrum en vervoersknooppunt op de Nieuwe Zijderoute. De Chongqing–Xinjiang–Europe International Railway is een 11.000 km lange internationale verbinding die China met Duisburg (Duitsland) verbindt via Kazachstan, Rusland, Belarus en Polen.
De veerboot van Chongqing op de Yangtze-rivier.

Een jaar later was er echter nul resultaat geboekt en het aanvankelijke enthousiasme over het initiatief werd getemperd door de oorlog tussen Oekraïne en Rusland, energieproblemen en een oprukkende inflatie.

Een van de vele bouwplaatsen in de Cambodjaanse stad Sihanoukville. Met de komst van Chinese investeerders zijn de kosten van levensonderhoud in de stad exponentieel gestegen. Daardoor kunnen veel inwoners de kosten van huisvesting en voedsel niet meer opbrengen. Nieuwkomers van het platteland, aangetrokken door de mogelijkheid om in de bouw te werken, worden gedwongen te gaan wonen op de bouwplaats waar zij werken. In het gebouw op de foto wonen ongeveer tweehonderd mensen. De arbeiders krijgen ongeveer 12 dollar per dag, maar vaak stelt het bouwbedrijf de betaling weken uit.
Aanbouw van routes buiten de Chinese stad Turpan, die van vitaal belang zijn voor het Belt and Road-initiatief.

Toch willen de G7-landen de plannen niet opgeven. B3W is inmiddels Met als doel 600 miljard dollar bijeen te brengen voor infrastructurele projecten in ontwikkelingslanden, met grote aandacht voor transparantie, kwaliteit, duurzaamheid en democratische besluitvorming.

Waar dat geld vandaan moet komen, is onduidelijk. Ondertussen bouwt China onverdroten voort.