Waarom we een boek uitgeven over seksueel kindermisbruik

Twee emoties regeren als het over seksueel kindermisbruik gaat: afschuw en ongemak. Terwijl die emoties het probleem alleen maar erger maken. Daarover gaat ons nieuwe boek, Het hele dorp wist het. Meer over het boek vind je hier.

Journalist Rinke Verkerk laat in Het hele dorp wist het zien dat seksueel misbruik niet alleen om de daders en slachtoffers draait, maar ook om de omstanders.

Dat zijn familieleden, vrienden, collega’s of bekenden van slachtoffers die íets gezien, gehoord of gevoeld hebben. Maar het moeilijk, pijnlijk of ongepast vinden om slachtoffers te helpen. Dat wil zeggen: echt te luisteren en slachtoffers te helpen bij de verwerking.

Hoe kunnen we betere omstanders worden?

Om nu eens die omstanders centraler te stellen, schrijft Rinke het verhaal van Lenneke Lievegoed, die werd misbruikt door haar opa. Lenneke vertelde erover aan haar meester, haar moeder, de dominee, aan vrienden, op zomerkamp, aan bijna het hele dorp.

Maar ondanks dat de politie werd ingelicht en de dader veroordeeld, kon niemand Lenneke verder helpen. Durfde dat niet. Of wilde er niet aan. Want: afschuw en ongemak. Óók bij Rinke, die bij haar op de middelbare school zat en het verhaal van Lenneke zelf hoorde. 

Twintig jaar later vraagt Rinke zich af: hoe hadden we Lenneke werkelijk kunnen helpen? Ze reconstrueert haar verhaal en stuit op een familiegeschiedenis van misbruik. Gaandeweg ontdekt Rinke hoe wijdverbreid dit probleem in Nederland is: gemiddeld één kind per basisschoolklas krijgt met seksueel misbruik te maken.

Hoe kunnen we betere omstanders worden? Die vraag beantwoordt Rinke in haar boek. Ik zag als uitgever van dichtbij hoe ze daarbij te werk ging. Door zich niet alleen als verslaggever maar ook als mens op te stellen, won ze het vertrouwen van álle betrokkenen in dit schrijnende verhaal. Door dit verhaal liefdevol en empathisch op te schrijven, kreeg ze iedereen mee om hun deel van het verhaal eerlijk te vertellen. Zo worden alle kanten van dit grote maatschappelijke probleem belicht.

En is Het hele dorp wist het een boek geworden dat, zoals Iva Bicanic van Centrum Seksueel Geweld het zegt, niet alleen over de spin en de vlieg gaat, maar ook over het web. En dat web, dat kan sterker. Ik ben erg benieuwd wat jullie ervan vinden.

De namen en plaatsen in Het hele dorp wist het zijn gefingeerd om de veiligheid van de betrokkenen te waarborgen. De namen zijn bekend bij de hoofdredactie en uitgeverij.