Deze podcast is een tijdsdocument van de Zwolse hiphopgeschiedenis

Platenbaas Kees de Koning herinnert zich een uniek moment in de Nederlandse hiphopgeschiedenis: die keer dat hij een uitverkochte Melkwegzaal vol hippe Amsterdammers uit volle borst obscure Zwolse snackbarreferenties zag meerappen.

In die periode, ruwweg tussen 2003 en 2007, stonden alle ogen van de rapwereld op Zwolle gericht. Niks Rotterdam of Amsterdam. Sticks, Rico en Delic – samen Opgezwolle – brachten een geluid dat in elke zin van het woord anders was. Op zulke (soms toch wel abstracte) beats werd, in elk geval in Nederland, nooit eerder gerapt. De teksten: speels, politiek geladen en (als je niet uit Zwolle kwam) een soort antropologische studie van het Nederlandse ‘Verre Oosten’.

Hoe bijzonder die tijd was en wat voor moois daar allemaal uit kwam, hoor je in de podcast Opgezwolle Eigen Wereld: De Rest Is Geschiedenis. Hierin spreekt De Koning met de leden van Opgezwolle over het opnemen en het uitbrengen van hun baanbrekendste album, Eigen Wereld (2006). Er komen herinneringen naar boven van hoe de groep ooit bij elkaar kwam, hoe ze samen tot die originele sound kwamen, maar ook hoe de vrienden op een tragische manier uit elkaar gingen, kort na het uitbrengen van de plaat.

In een van de aangrijpendste hoofdstukken vertelt Rico over de destructieve speedverslaving waarmee hij tijdens de opnames dealde. Hoe hij op een gegeven moment het spul nodig had om nog teksten te kunnen schrijven of überhaupt z’n energieke zelf te kunnen zijn. Met die kennis klinken de nummers nu toch anders, en zijn de referenties naar zijn gebruik en daaropvolgende psychoses hier en daar opeens te horen in de liedjes.

Doordat De Koning de leden los van elkaar spreekt, delen ze niet alleen persoonlijke problematiek, maar ook de onderlinge conflicten. Producer Delic vertelt in alle eerlijkheid hoe hij de stekker uit de groep trok op hun absolute hoogtepunt, omdat hij het simpelweg niet meer voelde en liever op wereldreis wilde. Bij een van hun laatste optredens was hij er dusdanig klaar mee dat hij achter de draaitafels een boek stond te lezen. Sticks legt daarna weer uit hoe dit voor hem een traumatische ervaring was; hij voelde de grond onder zich wegzakken.

Maar Opgezwolle Eigen Wereld: De Rest Is Geschiedenis is niet alleen maar drama. De podcast zit vol met grappige, ontroerende en ontzettend vette anekdotes die een ouwe lul (zoals ik) een hoop nostalgische gevoelens geven. Maar ook voor iemand die deze tijd niet bewust heeft meegemaakt, is het een prachtig tijdsdocument over wat Zwolle heeft bijgedragen aan de hiphopgeschiedenis. Zonder Opgezwolle was hiphop in Nederland vandaag misschien nog een subcultuur, en niet de miljoenenbusiness die het nu is.