Het is oud nieuws dat mensen ouder dan ooit worden. Dat een bepaalde groep zo langzamerhand óók oud en kwetsbaar wordt, valt dus bijna niet op.

Ik heb het over Nederlanders met een migratieachtergrond. Zij die in de jaren zestig, zeventig en tachtig hun vaderland verlieten om hier een nieuw leven te beginnen.

Voor de hand ligt dat oudere eerstegeneratiemigranten meegaan in het zorgsysteem als zij zorgbehoeftig worden. Dat is helaas makkelijker gezegd dan gedaan.

Zo zijn er aanwijzingen dat deze groep te laat de weg naar de dokter vindt. Als mensen dementie krijgen bijvoorbeeld. Onder anderen Philip Scheltens vertelde me dit.

‘De hoeveelheid mensen van Turkse of Marokkaanse afkomst met dementie is per jaar op de vingers van een paar handen te tellen. Die komen vrijwel nooit naar de dokter.’ Niet omdat ze er niet zijn, denkt de directeur van het Alzheimercentrum, maar omdat ze niet durven.

Er zijn meer tekenen aan de wand dat we een probleem over het hoofd zien. In ouderenzorginstellingen als verpleeghuizen kom je doorgaans bar Nederlanders met een migratieachtergrond tegen.

De verklaringen? Oudere eerstegeneratiemigranten leunen doorgaans meer op hun kinderen en zijn dikwijls hulpbehoevender. Dat eerste is soms cultureel bepaald, dat tweede heeft met het gigantische verschil tussen laag- en hoogopgeleiden in Nederland te maken.

Hoe groot zijn de gezondheidsverschillen?

Twintig jaar leven met aandoeningen als hartklachten, zere knieën, suikerziekte, rugklachten en andere ellende.

Dit gigantische verschil heeft niet zozeer met het verschil in kennis te maken, maar met het verschil in financiële mogelijkheden om gezondere keuzes te maken. En ongetwijfeld maakt de levensstijl van mensen uit de sociale omgeving ook uit, liet verouderingsprofessor David van Bodegom mij weten.

Het is extra zorgwekkend dat onder oudere migranten meer vraag moet zijn naar ouderenzorg, maar die zorgvraag vaker uitblijft. Hoe dat komt?

Het is zorgwekkend dat onder oudere migranten meer vraag moet zijn naar ouderenzorg, maar die zorgvraag dikwijls uitblijft

Het lijkt erop dat de ouderenzorg niet migrantbestendig is. Dit blijkt bijvoorbeeld uit een uitzending van én het boek Yemma van Mohammed Benzakour. De roman gaat over zijn moeder, een eerstegeneratiemigrant, die na een beroerte afhankelijk wordt van verpleeghuiszorg.

Benzakour schrijft dat zijn moeder geen Hollandse hap wil eten en zij met haar zoon in de kelder - want dat mag niet op haar kamer of in de kantine - de meegebrachte Marokkaanse gerechten moet nuttigen.

Nu is dat wat mager om conclusies te trekken, dus zal ik in het onderzoek moeten duiken. Ik ben op de hoogte van het werk van dat zich specialiseert in gezondheidsverschillen. Maar er zullen ongetwijfeld meer onderzoekers of kenniscentra zijn die zich hierin verdiepen. Iemand tips?

Is het een ‘gespecialiseerd’ of een ‘gesegregeerd’ verpleeghuis?

Er is een decennia oude oplossing voor dit probleem. Aparte verpleeghuizen inrichten voor minderheidsgroepen. Zo zijn er al voor Indische, Surinaamse, Chinese of homoseksuele ouderen.

Het klinkt voor de hand liggend dit door te zetten. Zeker omdat het voor ouderen met dementie belangrijk is dat hun omgeving zo herkenbaar mogelijk is, zoals blijkt uit met dementiedeskundige Anneke van der Plaats.

Bovendien is het waarschijnlijk dat migranten met dementie hun Nederlandse taalbeheersing verliezen. Een gespecialiseerd verpleeghuis waar medewerkers de taal spreken, is dan handig en misschien zelfs noodzakelijk.

Toch kun je ook vragen stellen bij ‘gespecialiseerd’ verpleeghuis. Hoe komt het dat veel ouderen uit sommige culturele groepen hier maar moeilijk voor te porren zijn? Wat voor consequenties heeft dat voor hun mantelzorgers, die gemiddelde genomen, overbelast zijn? En: Zorgt dit niet voor verdere segregatie? Schept dit geen precedent voor het zorgsysteem van de toekomst? Ik wil het gaan uitzoeken.

Help mee met dit onderzoek!

Om vat te krijgen op het onderwerp migranten en ouderenzorg, heb ik nog veel vragen.

Het belangrijkste lijkt me mét in plaats van óver oudere migranten te spreken. Graag wil ik ontdekken wat er speelt achter de cijfers en vermoedens. Is dementie echt zo’n taboe? Is het waar dat je als migrant ongezonder leeft en zorg mijdt?

Deel informatie met mij en de rest van de lezers

Ook ben ik geïnteresseerd hoe naasten naar dit onderwerp kijken. Heb je misschien een oudere vader, moeder, opa, oma, oom of tante die ooit naar Nederland is verhuisd? Hoe vergaat het bij hem of haar met de zorg? Wat gaat er goed en wat niet?

En dan is er nog de zorgkant. Kom je uit de zorg en heb je ervaring met dit onderwerp? Ook interessant: Nederland is vast niet het enige land dat ooit voor deze opgave stond. Hoe is dat in andere landen geregeld?

Verder: ken je een rapport of doe je zelf onderzoek en ben je op de hoogte van interessante bevindingen? Deel de informatie met mij en eventueel met de rest van de lezers. Dat kan in de commentsectie hieronder of per mail op heiba@decorrespondent.nl.

Ik ben erg benieuwd naar jullie kennis en ervaringen. Alvast heel erg bedankt voor jullie inbreng!

Correctie 9-11-2017: Een eerder versie vermeldde een verschil van twintig jaar tussen laag- en hoogopgeleiden. Dat moet negentien jaar zijn en is aangepast.

Lees ook:

Deze arts ontdekte hoe het leven met zware dementie draaglijk kan worden We kunnen het leven van mensen met dementie draaglijker maken als we beter begrijpen waardoor hun gedrag wordt veroorzaakt. Dementiedeskundige Anneke van der Plaats verdiepte zich in het brein en komt met onverwachte oplossingen. Lees het interview hier terug Als je hoofd ’s nachts een slangenkuil is. En wat Luut en Henk eraan doen Dementie en slaapproblemen, gaan die hand in hand? In de Dementiedagboeken is wakker liggen een terugkerend thema. Vier mensen met dementie vertellen in hun spraakdagboeken hoe hun hoofd ’s nachts tolt, en wat ze daaraan doen. Lees het verhaal hier terug