/dc-useruploads-images/befee90a7cf0448fa3492ec44ef1ff16.png)
Als je dementie hebt, wordt op vakantie gaan minder vanzelfsprekend. Het is iets waar je vooraf extra over na moet denken. Ga je? En als je gaat, raak je dan niet ongenadig verdwaald of verward?
Met dit dilemma hebben de deelnemers aan de Dementiedagboeken te maken nu de vakantieperiode steeds dichterbij komt. Voor ons houden ze een spraakdagboek bij. Op deze wijze schrijven ze mee in mijn journalistieke agenda. En zo werd het agendapunt ‘vakantie en dementie’ geboren, waarover ik later nog meer wil schrijven.
Luut (74) uit Roden zwengelt begin dit jaar vakantie als onderwerp aan. Dit doet hij door zijn vakantiedilemma in de groep te gooien. Kort samengevat: hij wil dolgraag op vliegvakantie gaan naar de Côte d’Azur, want wie weet is het de laatste keer dat hij van vakantie kan genieten.
Zijn vrouw vindt het echter geen goed idee, haar inschatting is dat Luut het niet meer aankan. Luut: ‘Ik ben bekend met het feit dat dementerenden vaak aan overschatting lijden, dus ik mogelijk ook. Ook het risico van desoriëntatie op de plaats zelf is me bekend.’
Maar tóch knaagt het. Dus gooit hij zijn prangende vraag in de groep: wat zouden jullie doen? Hij hoopt op reacties of ervaringen van de andere deelnemers.
Vakantie vieren met dementie is iets waar
Henk
(74) uit Haarlem ervaring mee heeft. Zijn allereerste spraakbericht ging over zijn vakantie van drie weken in Vaals van afgelopen zomer, waar het kwik tot 35 graden steeg.
Henk: ‘De eerste anderhalve week kon ik mijn draai niet erg vinden. Ik was iedere keer de weg kwijt en ging in plaats van naar het toilet de slaapkamer in, of andersom.’
De verdwaalproblemen staken ook buiten de bungalow de kop op, vertelt Henk. ‘Met alleen wandelen ben ik diverse keren de weg kwijtgeraakt, en vooral de laatste keer bleef ik maar dezelfde rondjes maken, en kwam ik ook niet uit de gps op de iPhone. Na diverse keren verkeerd gestuurd te zijn, ben ik uiteindelijk toch op het goede spoor gekomen.’
Als Henk Luuts vakantiedilemma hoort, reageert hij met broederlijk advies. Hij spreekt in dat hij zowel begrip heeft voor het standpunt van Luut (op vakantie gaan nu het nog kan) als voor dat van zijn vrouw (hij kan het niet aan). ‘Als ik voor deze keuze en deze omstandigheden zou komen te staan, zou ik, hoe moeilijk dat ook is, niet naar het buitenland gaan.’
Henk, die zelf ook getrouwd is, is van mening dat Luut zijn vrouw zo veel mogelijk moet ontzien. Dit vindt hij aangezien zij nog een lange, moeilijke weg voor zich heeft als mantelzorger. ‘Ze moet niet nog eens een extra zorg erbij krijgen. Je moet vooral, nu het goed gaat, alles op een rijtje kunnen zetten, samen erachter staan om plezier te hebben in de vakantie.’
Ten slotte draagt Henk een alternatief aan: ‘Waarom niet een keuze maken voor een vakantie in eigen land? Mocht er om welke reden dan ook, hulp nodig zijn, dan is die dicht bij huis. Ben je een keer de weg kwijt, is het in de eigen omgeving toch iets makkelijker, [om] hulp [te vragen] om de weg terug te vinden.’
Luut is met de reactie van Henk verguld en is in eerste instantie ook tot dezelfde slotsom gekomen. Een vergelijkbaar advies kreeg hij namelijk ook van zijn consulent, iemand die regelmatig langskomt om hem te begeleiden. Het advies luidde: ga eerst een weekend weg in Nederland en kijk hoe dat gaat.
Hij besluit aanvankelijk de vakantie naar het buitenland te laten schieten. Tóch knaagt het. Een week later spreekt hij een reactie in op het bericht van Henk: ‘Ik reageer even op wat die meneer schreef. Hij zegt, kort gezegd, niet doen. Maar voor mij is het belangrijk dat je dus de regie over je leven en dus ook over je vakantie houdt.’
Vervolgens vraagt hij zich hardop af of zijn vrouw het aankan. ‘Dat is natuurlijk moeilijk te voorspellen, maar zoals nu kan zij met mijn dementie goed leven, dus ik verwacht dat het in de vakantie niet veel anders zal zijn.’
Luut besluit hierna te onderzoeken of er een alternatieve mogelijkheid is. Kan hij misschien met andere mensen met dementie op vakantie - het liefst in het buitenland? Vooralsnog heeft Luut hier nog geen antwoord op gevonden.
Op zich kan het, hoor ik uit een spraakbericht van Agnes (71) uit Amsterdam. Ze vertelt in haar bericht namelijk dat ze in Nederland op een korte vakantie is met de mensen van het Odensehuis, een dagbesteding voor mensen met dementie.
Ik kan mij voorstellen dat zo’n vakantie onder begeleiding heel fijn kan zijn voor de mantelzorgers, die voor een zware zorgtaak staan, vaak naast hun werk.
De Dementiedagboeken zijn een samenwerking tussen De Correspondent en de Dementieverhalenbank. De Dementiedagboeken wordt gesteund door twee ouderenfondsen, Sluyterman van Loo en het RCOAK.
Verder lezen:
Luister naar de spraakdagboeken van mensen met dementie
Vijftien mensen met dementie houden voor De Correspondent en de Dementieverhalenbank een spraakdagboek bij over het leven met dementie. Elke week komen er nieuwe audiofragmenten van de Dementiedagboeken online.
Maak kennis met Duveke, Henk en Leo. Zij gaan jullie vertellen hoe het is om met dementie te leven
De eerste tien mensen met dementie houden momenteel voor De Correspondent een spraakdagboek bij over wat ze meemaken. Hun verhalen zijn soms vrolijk, soms ontroerend en vaak ook intrigerend. Vandaag stel ik Duveke, Henk en Leo aan jullie voor. Luister mee!
Barbara (27) bepleit: laat je oma met dementie niet in de steek
De oma van fotograaf Barbara de Morree (27) heeft dementie. Dat maakt communiceren lastig, maar toch is hun band vandaag sterker dan ooit. Ik mocht mee op bezoek in het verpleeghuis, en zag hoe je in contact kan komen met iemand die door dementie ver weg lijkt.
Op de hoogte blijven:
Dit verhaal heb je gratis gelezen, maar het maken van dit verhaal kost tijd en geld. Steun ons en maak meer verhalen mogelijk voorbij de waan van de dag.
Al vanaf het begin worden we gefinancierd door onze leden en zijn we volledig advertentievrij en onafhankelijk. We maken diepgravende, verbindende en optimistische verhalen die inzicht geven in hoe de wereld werkt. Zodat je niet alleen begrijpt wat er gebeurt, maar ook waarom het gebeurt.
Juist nu in tijden van toenemende onzekerheid en wantrouwen is er grote behoefte aan verhalen die voorbij de waan van de dag gaan. Verhalen die verdieping en verbinding brengen. Verhalen niet gericht op het sensationele, maar op het fundamentele. Dankzij onze leden kunnen wij verhalen blijven maken voor zoveel mogelijk mensen. Word ook lid!
