/dc-useruploads-images/a64e7d7b05b34185afe055b51fc874ef.png)
Beste,
Mijn vroege jeugd kende twee zekerheden. Eén: niemand is slechter dan Hitler. Dat wist ik omdat elke keer dat slecht gedrag van wie dan ook ter sprake kwam, mijn moeder desgevraagd zei: ‘Slechter dan Hitler? Nee, dat niet.’
Twee: tsunami’s komen in Nederland niet voor. De Noordzee is te ondiep. Dat constateerde Rijkswaterstaat namelijk in 1993. Ik was toen vijf. En mijn vader was hoogleraar vloeistofmechanica.
Dus wat schetst onlangs mijn verbazing: een tsunami! In Nederland! Rollend van Rockanje tot Zandvoort. Wel een mini-tsunami hoor. Een beetje tsunami loopt op tot twintig à dertig meter hoog, en deze tot ongeveer drie. Maar toch, duizenden euro’s schade aan zonneschermen en strandbedjes.
Hoe bestaat het? Gedachtes over al dan niet onder biotech lijdende embryo’s, spoelden prompt naar een tweede plan. En ik struinde het internet af op zoek naar antwoorden.
Nu. Het AD sprak van een ‘ophoping van hoger water’, Hart van Nederland vermoedde dat de vloedgolf ontstond door ‘turbulent weer’ en de NOS berichtte over de waarschijnlijkheid van ‘een klein, maar sterk hogedrukgebied boven de zee.’
Hoezo die slagen om de arm? De luchtlaag is net als de waterlaag – zij het met aanzienlijk minder materie. Maar gooi er een spreekwoordelijke steen in en je krijgt rimpelingen en die zijn gewoon meetbaar (met barometers).
Dus als er ergens opeens een sterk hogedrukgebied is, dat het water flink opzij duwt waardoor die hoge golven ontstaan – dan moet een weerstation langs de Noordzee dat toch gewoon opgepikt hebben? Daar is dan toch uitsluitsel over?
Als niet, dan was er misschien wel iets heel anders aan de hand.
Het deed me denken aan de Amerikanen die in de Tweede Wereldoorlog tsunami’s wilden opwekken met explosies onder water. De mensgemaakte tsunami is nooit ingezet als wapen. De richting van de vloedgolf viel niet te controleren. En de tsunami’s werden niet groot genoeg. Het werkte verder wel.
Maar er kon dus gewoon iets ‘fout’ gegaan zijn – zeg: een duikboot ontploft – voor onze kust, wat die golf deed ontstaan. Er is zoveel militaire activiteit in de Noordzee van allerlei landen. Wie weet? De sukkels aan wal denken toch alleen aan drukgebiedjes.
Ik belde het KNMI.
‘Helaas,’ zei de KNMI-man aan de andere kant van de lijn, ‘zo spannend is het allemaal niet. Maar we hebben hier even op onze data zitten puzzelen en komen snel met een sluitende verklaring.’
Wat was er nou écht aan de hand langs onze kust? Geen tsunami (dat kan nog altijd niet), maar een zeldzame meteo-tsunami. Lees het KNMI-verhaal hier. Of, in de woorden van wetenschapsjournalist Maarten Keulemans: ‘Het kwam gewoon doordat een langstrekkend lagedrukgebied de zee vervormde. Best saai, eigenlijk.’
(Liefhebbers van tsunami’s in kunst moeten deze zomer trouwens echt naar het British Museum voor de tentoonstelling ‘Hokusai, beyond the Great Wave.’)
In ander nieuws...
... ben ik volgende week in Venetië bij het Eurovisie Songfestival voor uitvinders: de European Inventor Award 2017 van het Europees Octrooibureau (plus, de Biënnale van Venetië is aan de gang en ik wil de schitterende scheepswrakken van Damien Hirst zien).
Aldaar duik ik in de biotech-patenten. Want ik hoorde dat de aanvraag van die dingen sterk toeneemt, maar hoe sterk dan? En waar vraagt men precies patent op aan? Specifieke levensvormen? Nieuwe technologieën? Wat houdt dat in?
Er zijn alvast aardig wat biotechvondsten genomineerd voor de Inventor Award dit jaar. Waaronder ‘de organoid’ van de Utrechtse geneticus Hans Clevers. Dit is een labgekweekt menselijk mini-orgaan. Denk miniatuurbrein of -lever, een soort alternatief proefdier.
Maar de organoid-tech maakt het óók mogelijk om bijvoorbeeld een tumor van een kankerpatiënt op te kweken, buiten het lichaam. Veilig afgezonderd in petrischaaltjes laat je er dan allerlei antitumortherapieën op los. En de patient hoeft voorts alleen de therapie te ondergaan die bewezen aanslaat op diens organoid (of tumoroid).
Afijn. Iemand toevallig in de buurt?
Dit verhaal heb je gratis gelezen, maar het maken van dit verhaal kost tijd en geld. Steun ons en maak meer verhalen mogelijk voorbij de waan van de dag.
Al vanaf het begin worden we gefinancierd door onze leden en zijn we volledig advertentievrij en onafhankelijk. We maken diepgravende, verbindende en optimistische verhalen die inzicht geven in hoe de wereld werkt. Zodat je niet alleen begrijpt wat er gebeurt, maar ook waarom het gebeurt.
Juist nu in tijden van toenemende onzekerheid en wantrouwen is er grote behoefte aan verhalen die voorbij de waan van de dag gaan. Verhalen die verdieping en verbinding brengen. Verhalen niet gericht op het sensationele, maar op het fundamentele. Dankzij onze leden kunnen wij verhalen blijven maken voor zoveel mogelijk mensen. Word ook lid!
