Sinds zijn komst naar De Correspondent houdt Marc Chavannes een Politiek Dagboek bij. Het nationale politieke gekrakeel is als een struikgewas: ondoordringbaar voor buitenstaanders en buitenlanders. Omdat Marc in totaal achttien jaar in het buitenland vertoefde als correspondent voor NRC Handelsblad (in de VS, Frankrijk en Engeland) kijkt hij anders naar Nederland, met meer distantie.
Maar er is nog iets wat hem typeert als columnist. Hij is minder geïnteresseerd in de strategische aspecten van het Binnenhof, het politieke spel, de mogelijkheid om een paar zetels winst te boeken of iemand ten val te brengen.
Hij ziet de politiek eerder als een plek waar we met zijn allen het gevecht aan kunnen gaan over fundamentele kwesties die ons allemaal raken: de inrichting van de samenleving, de voorwaarden voor een goede wereld. Ons lot, kortom. Hij schrijft dus over de gevolgen van politieke beslissingen voor burgers, hoe de politiek in Den Haag ons leven raakt en verandert.
Daarom vond ik het raadzaam om deze week met Marc te gaan praten over het nieuwe regeerakkoord, Vertrouwen in de toekomst, dat met zoveel moeite tot stand is gekomen. Wat kunnen we verwachten voor de komende jaren?
Geen visie, maar wel een ideologie: laat de markt het werk doen
Marc komt tot de conclusie dat er niet één zin in staat die duidt op iets als een gezamenlijke visie. Niet één. Het is een breiwerk van meer dan tweehonderd maatregeltjes. Met de bijbehorende kleine enthousiasmetjes. Maar een vergezicht? Nou nee. En dat is teleurstellend en onheilspellend.
Aan sommige dossiers die een lange termijn vereisen (defensie en milieu bijvoorbeeld) wordt te weinig echt gedaan. In de zorg worden de grote problemen buiten de verpleeghuizen niet aangepakt. Voor de arbeidsmarkt is mondjesmaat wat geregeld.
Er staat niet één zin in die duidt op iets als een gezamenlijke visie. Niet één
Intussen is er wel degelijk sprake van een onderliggende ideologie. Namelijk de neoliberale aanpak, die de markt zo veel mogelijk het werk wil laten doen, en focust op een kleinere overheid. Die wind, die al twee decennia waait, blijft hetzelfde. Dat wil zeggen, de burger is een klant. Het land wordt geleid als een bedrijf. De afstand blijft. Tegelijk is dat een grote bron van onvrede en onverschilligheid, omdat de procesmanagers van de regering wel in ons leven ingrijpen.
Ten slotte, Marc Chavannes pleit - op de bedachtzame, genuanceerde en relativerende toon die hem eigen is - voor een nieuwe visie. Experimenteer met een nieuw democratisch stelsel, indachtig David Van Reybroucks waarschuwing. Over vijf jaar is het te laat. Laat de burger weer een betrokken rol spelen in een democratie die daarmee aan vitaliteit wint. Houd op met de pretentie dat je alles wel zult regelen terwijl je tegelijk alles uit handen geeft.
Meer van De Correspondent?
Uit het regeerakkoord spreekt het optimisme van de wanhoop Behoorlijk tegenstrijdige wensen van vier partijen zijn met veel geduld samengebracht. En passant gaat het nieuwe kabinet veel maatregelen van het vorige kabinet terugdraaien of verzachten, al zegt niemand dat hardop. Politiek Dagboek over het dinsdag gepresenteerde regeerakkoord. Rutte III, remmend voorwaarts! Podcast: Politici moeten beseffen dat zij de baas zijn, vindt Jan Terlouw Hij heeft een briljante carrière achter de rug als wetenschapper, politicus en schrijver, en kan het nog altijd niet laten zich te mengen in het maatschappelijk debat: Jan Terlouw (1931). Uit zijn recente boeken spreekt een grote bezorgdheid over de klimaatverandering. Als er hoop is, dan ligt die in de verbeeldingskracht van jonge generaties. Het regeerakkoord van Rutte III: er is geen rode draad in te ontwaren Formateur Gerrit Zalm is een groot liefhebber van flipperen. Dat blijkt ook als je naar de begroting, de belastingen en de structurele hervormingen kijkt van kabinet-Rutte III. Een balletje heeft willekeurig allerlei programmapunten aangetikt.
Dit verhaal heb je gratis gelezen, maar het maken van dit verhaal kost tijd en geld. Steun ons en maak meer verhalen mogelijk voorbij de waan van de dag.
Al vanaf het begin worden we gefinancierd door onze leden en zijn we volledig advertentievrij en onafhankelijk. We maken diepgravende, verbindende en optimistische verhalen die inzicht geven in hoe de wereld werkt. Zodat je niet alleen begrijpt wat er gebeurt, maar ook waarom het gebeurt.
Juist nu in tijden van toenemende onzekerheid en wantrouwen is er grote behoefte aan verhalen die voorbij de waan van de dag gaan. Verhalen die verdieping en verbinding brengen. Verhalen niet gericht op het sensationele, maar op het fundamentele. Dankzij onze leden kunnen wij verhalen blijven maken voor zoveel mogelijk mensen. Word ook lid!