Beste,

Vorige week publiceerde ik

De details van het spel die zij analyseerden - en die je als kijker niet ziet, maar die belangrijk en beslissend zijn - hebben me deze week aan het denken gehouden. Een van de gedachtes daarbij: individuele spelers beoordelen op basis van één wedstrijd is nauwelijks te doen.

Of een team het goed doet of niet, dat kun je nog wel zeggen. Maar hoe dat komt, en wie daar positief of negatief aan heeft bijgedragen, dat is in een sport waarin spelers onderling zo afhankelijk van elkaar zijn vreselijk lastig te zeggen. Al was het maar om het simpele feit dat sommige spelers - zeker verdedigers - regelmatig niet eens in beeld zijn.

Voetbal is kortom complex, maar dat is makkelijk te vergeten. Er is een enorme vraag naar meningen en de nuance scoort slecht in voetbalkantines, op Twitter en in tv-studio’s. En ‘ik weet het niet’ nog minder. Bovendien: velen denken ook echt zeker te weten wie wel en niet goed is of was. En dus geven fans en continu en zonder te aarzelen meningen over het functioneren van spelers.

Maar hoe begrijpelijk ook, zulke instantoordelen zijn vaak redelijk onzinnig. Om op basis van een of enkele wedstrijden een keeper die een fout maakt te bestempelen als dat is onwaarschijnlijk kort door de bocht.

Dat gezegd hebbende: toen bekend werd dat Nick Viergever van Ajax naar PSV ging, appte ik naar voetbalvrienden dat ik Viergever een goede speler vond. Waarom ik dat vond? Weet ik veel. Ik weet nagenoeg niks van Viergever. Maar de mening had zichzelf al opgedrongen en moest er blijkbaar uit. (Wat ik wel weet, maar dat terzijde, is dat Nick Viergever van En heb ik geen spijt van mijn onzinmening, ook al blijft het een onzinmening.)

De tekening van Nick Viergever voor Andre Onana. (Bron: UEFA)
De tekening van Nick Viergever voor Andre Onana. (Bron: UEFA)

Deze complexiteit maakt voetbal wat mij betreft alleen maar fascinerender. In essentie is het spel simpel - twee keer elf spelers, een paar eenvoudige spelregels, en een dito opdracht: schiet de bal in het doel. Maar hoe dat vervolgens gebeurt, en wie wel en wie niet positief bijdraagt aan de uitkomst, is dus fantastisch ondoorgrondelijk.

Het is een thema waarop ik wil voortborduren.

Een sterspeler zonder sterstatistieken

Wat De Vrij me vertelde over zijn spel, en wat hij van anderen daarover te horen kreeg, deed me denken aan een verhaal van Michael Lewis over basketballer Shane Battier, die ‘No Stats All-Star’ werd gedoopt.

Battier had niet de spectaculaire individuele statistieken die horen bij sterren (punten, rebounds, assists) maar was toch een cruciale speler (een All-Star) in goede ploegen. ( zien ze middenvelder Tim Sparv ook zo.) Ik stuurde De Vrij dat stuk, hij las het en zag de overeenkomst ook.

Het is dat ik iedereen kan aanraden. Toevallig stuitte ik deze week op LinkedIn op een interview van de psycholoog Adam Grant met Battier en Lewis, over zo’n beetje hetzelfde onderwerp, maar dan in breder perspectief. Zowel te als te

Dat een speler als Battier jarenlang onderschat kon blijven, zegt iets over de complexiteit van teamsporten. Zelfs in een sport met ‘maar’ twee keer vijf spelers op het veld zijn individuele bijdrages moeilijk te isoleren, zo blijkt. Dus wie zich zorgen maakt dat analytici voetbal te zeer verwetenschappelijken of te voorspelbaar maken, kan gerust zijn: dat kunnen ze wel proberen, dat zullen ze ook proberen, maar dat gaat ze (voorlopig) niet lukken.

Ten slotte: een voetballer van het Nederlands elftal die met leden van De Correspondent meepraat onder een artikel over hemzelf, een jaar geleden had ik je voor gek verklaard als je dat zou voorspellen. Maar De Vrij deed het, net als Vrielink, zoals je kunt teruglezen onder het stuk. Heel tof.

Jeugdscouting

Afgelopen zaterdag was ik op sportpark Middenmeer, om mee te kijken met jeugdscouts van een professionele club die naar 11-jarige spelers aan het kijken waren.

Een wedstrijd op sportpark Middenmeer in Amsterdam.
Een wedstrijd op sportpark Middenmeer in Amsterdam.

Over een tijdje komt er een verhaal over jeugdscouting, als vervolg op mijn verhalen over het geboortemaandeffect. Volgende week ben ik een weekje weg, op stap met onder anderen mijn eigen 2-jarige voetbaltalent. Als ik terug ben, volgt als eerste een verhaal over een buitenlandse jeugdopleiding.

Boodschappen gaan doen met de bal aan de voet.
Boodschappen gaan doen met de bal aan de voet.

Daarvóór, op 12 mei, is de waaraan ik een steentje heb bijgedragen. Twee spelregels daarin - de self-pass en de intrap - dienen onder meer om tijdrekken tegen te gaan. In deze wedstrijd is dat trouwens niet relevant, want de wedstrijd wordt gespeeld met ‘zuivere speeltijd’. Er wordt twee keer dertig minuten gespeeld, en de klok loopt alleen als de bal in het spel is.

De halve finale van de Champions’ League tussen Real Madrid en Bayern München was een goede illustratie van de noodzaak van dit soort spelregels, of van ‘zuivere speeltijd’. Bayern speelde een geweldige wedstrijd en leek hard op weg naar de overwinning, maar Real gebruikte alle trucs om het spel te vertragen,

Leestips

  1. De Groningse hoogleraar sportpsychologie Nico van Yperen tweette het stuk over De Vrij met een verwijzing naar van hemzelf over talentontwikkeling.
  2. Hoogleraar filosofie Martine Prange stuurde me over een documentaire over een Roemeense spelregelveranderaar.
  3. De Nederlandse keeper Wouter Dronkers (ex-Twente, ex-Vitesse) studeert aan Harvard en speelt voor Boston City FC in de Amerikaanse tweede divisie. De BBC hem een tijdje terug.
  4. Maria Konnikova schreef voor The New Yorker, maar nam een sabbatical om zich op poker te storten voor een boek. Dat boek heeft ze uitgesteld
  5. Sports Illustrated publiceerde een mooi stuk basketbalploeg Houston Rockets, en hoe de ploeg ruimte schept voor met name sterspeler James Harden. Net als bij De Vrij - het spel zonder bal is cruciaal.
  6. Rory Smith van The New York Times het bijna-faillissement van de Deense club Lyngby - hij kreeg een ongekende toegang tot de maniakale actie om de club te redden.
  7. Simon Kuper schreef de speelwijze die Liverpool-coach Jürgen Klopp groot maakte. ‘Storming’ is de logische term voor gegenpressing in het Engels.
  8. Ik heb het nog niet gelezen, maar tactiekhistoricus Jonathan Wilson schreef over detectiveserie Silent Witness en voetbal.
  9. Deze over SpongeBob en de alomtegenwoordige SpongeBob-memes op Twitter en Facebook was voor mij nuttig.

Vaker een mail ontvangen? Ik schrijf over de belangrijkste bijzaak van het leven: sport. Bijdragen aan artikelen? Op de hoogte blijven van mijn verhalen? Regelmatig lees- kijk en luistertips ontvangen? Schrijf je dan in voor mijn nieuwsbrief