Meer asfalt leidt tot meer file: een ongewenste dynamiek

Beste,

‘Wat een triest eenzijdig artikel weer op De Correspondent.’

Zo begon een mailtje in mijn inbox deze week. Het verwees naar mijn laatste grote verhaal ‘Meer asfalt leidt altijd tot meer files. Toch geven we er elk jaar een miljard euro aan uit’ - waarom meer asfalt tot meer autoverkeer en daarmee uiteindelijk meer file leidt.

De brievenschrijver vervolgde:

‘Ja, meer asfalt leidt tot meer files.
Voor een groot deel wordt dat veroorzaakt door het simpele feit, dat je op meer asfalt meer plek hebt voor files.
Meer asfalt maakt het vanzelfsprekend mogelijk dat er meer auto’s in een file staan.
Maar ook dat er meer auto’s meer kilometers kunnen afleggen.’

Zo ging de mail door, met in spitse zinnen steeds de boodschap: wat je opschrijft is wel waar, maar het is zo eenzijdig!

We hebben dat asfalt nodig, anders hadden we het er toch niet voor over om het aan te leggen?

Een dilemma voor een probleem

Ik mailde terug dat ik net een citaat uit een boek over mobiliteit had opgeslagen om op een (heel groot) tegeltje aan mijn digitale muur te hangen.

Hier lees je het citaat in vertaling.

We hebben het hier niet over een probleem. Het is een dilemma. Zie ook dit stuk van Rob over de puzzel versus het mysterie. Want wat moet je, bijvoorbeeld, als je een baan hebt die ervoor zorgt dat je morgen weer in de file staat? Als een alternatief voor jou op dit moment, vandaag, morgen, helemaal niet bestaat?

Oude vormen

Direct na de mailwisseling met de boze brievenschrijver publiceerde ik een update, waarin ik, in elk geval in de kop, opnieuw voor een ingewikkelde dynamiek een simpel klinkende oplossing poneer:

Kan minder asfalt leiden tot minder file? Ja, dat kan! Hier vind je die update terug.

Ik verkondig geen leugens. Ja, het kan. Minder asfalt kan leiden tot minder file.

Maar in de bijdragen vielen mensen opnieuw over de toon. Impliceerde ik nou: stop gewoon met autorijden, dat lost alle problemen op?

’s Avonds begon ik te lezen in een boek dat de vraag stelt: waarom reduceren journalisten dilemma’s stelselmatig tot problemen?

Evangelie van de Twijfel

Waarom zo’n stellingname in deze laatste stukken? Ben ik zo’n betweter?

Voor zover ik het ben dan tegen mijn eigen zin. Ik probeer het Evangelie van de Twijfel Hier bekijk je The Gospel of Doubt. te volgen. Maar dat is nog niet zo eenvoudig.

Wat er meespeelt is dat mijn verhalen zich voegen naar bepaalde journalistieke stijlfiguren en modellen.

Zo wil ik inhaken op vragen die mensen stellen (waarom lost meer asfalt de file niet op?) – en kom ik er dan al schrijvend achter dat de impliciete aanname, dat de file erg is, misschien wel niet klopt.

A pain in the neck

In het boek dat ik begon te lezen, van een van de auteurs van De grenzen aan de groei, las ik waarom het funest kan zijn om daarbij in termen van goed en kwaad te gaan denken. Uit een column:

‘We waren zo goede wereldburgers als we meenden te kunnen zijn. En we waren heel irritant.’

En erger dan dat: ‘wij’ tegenover ‘hen’ stellen is de manier om de planeet om zeep te helpen.

Het dilemma rond de file zou misschien kunnen luiden: we zitten met een ongewenste dynamiek – meer asfalt lost de file niet op, en leidt zelfs tot meer file. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat alles voor iedereen beter gaat werken?

In deze nieuwe collectie In deze collectie vind je mijn verhalen van de afgelopen tijd. over Nieuwe biliteit vind je beide verhalen terug.

Hartelijke groet,

Thalia

Je aanmelden voor mijn nieuwsbrief in je inbox? Een paar keer per maand laat ik horen waar ik mee bezig ben, waar ik hulp bij nodig heb en wat ik zoal heb gelezen, gehoord en gezien. Aanmelden kan hier