Podcast: Ons schoonheidsbegrip is toe aan een grondige herziening

De Correspondent

Lex Bohlmeijer - in gesprek met Janice Deul

Beluisteren

SoundCloud

Janice Deul (1963) is een ravissante verschijning. Kleurrijk en sterk. Met een opvallend sieraad aan haar hand, een gladgeslepen tolletje en een kluwen van ingevlochten haar op haar hoofd. Ja, ze houdt van mooi. Mooie mensen, mooie kleren, mooie verhalen. Schoonheid doet ertoe. We hebben het nodig, we worden er gelukkig van, wat je definitie van schoonheid ook is.

En doe maar niet alsof uiterlijke schoonheid iets oppervlakkigs is. Mensen die mooi gevonden worden zijn gelukkiger, komen sneller aan de bak en verdienen meer.

Overigens is taal de eerste liefde van Janice Deul. Ze studeerde Nederlands in Leiden, en ontwikkelde zich daarna tot eindredacteur. Met een passie voor mooie zinnen. Eindeloos peuteren aan een goeie cadans. Stijl dus. Door haar stijlgevoel komt ze uiteindelijk in de fashionindustrie terecht. Ze wordt lifestyle-journalist.

De gedachte dat zwart minder stijlvol is zit diep in ons

Een paar jaar geleden gingen haar opeens de ogen open. Een jong en beeldschoon zwart meisje dat dolgraag model wilde worden vertelde aan Janice Deul dat ze bij alle bureaus dezelfde boodschap te horen kreeg: we hebben al een zwart meisje. Eén is wel genoeg. Toen pas ging haar positieve wereldbeeld aan diggelen. Zij had zelf als kind altijd te horen gekregen dat de wereld aan je voeten ligt. Nee, dat was dus niet zo. Je kunt niet worden wat je wilt als je talent hebt en inzet toont.

Kijk naar de covers van de modebladen: als er al een zwart model op staat, dan het liefst op de achtergrond.

Vanaf dat moment ontpopt ze zich tot mode-activist. Want de modewereld blijkt een stuk conservatiever dan je wellicht zou verwachten. Het is niet bewust, maar het zit diep in ons, althans bij veel witte mensen en zeker ook in de modewereld: de gedachte dat zwart minder stijlvol is, minder chique, minder fashionable, minder mooi. Kijk naar de covers van de modebladen: als er al een zwart model op staat, dan het liefst op de achtergrond. Black at the back, black at the bottom.

Wat kan de fashionindustrie doen?

Maar er stond toch een zwart model op Harper’s Bazaar? Of is dat een modegril? Er is nog wel iets meer nodig voor een wezenlijke verandering, vindt Deul. In 2016 publiceerde ze een opiniestuk in NRC Handelsblad, ‘Linda moet op zwart’, waarin ze betoogde dat minstens drie dingen vereist zijn: meer modellen van kleur op covers, redacties en hoofdredacteuren die zich roeren in het debat en hun verantwoordelijkheid nemen en redacties die gekleurder zijn.

Bij de workshops die ze geeft hoort ze steeds vaker: ‘We dachten dat we het goed deden, maar het kan nog veel beter.’

Wel ziet Deul de eerste tekenen van een kentering. Er begint bij verschillende redacties iets van zelfinzicht te ontstaan. Bij de workshops die ze geeft hoort ze steeds vaker: ‘We dachten dat we het goed deden, maar het kan nog veel beter.’ Ja. Let’s use the power of fashion to make society more inclusive.

Het standaardbeeld van schoonheid moet doorbroken worden. Dat wil zeggen: mooi = wit, dun, jong. Overigens is dat niet alleen bij ons zo, en niet alleen in de mode. Kijk naar de tv, billboards, reclame, overal in de wereld geldt: hoe bleker hoe beter.

In plaats daarvan kunnen we leren om oog te hebben voor álles wat er rondloopt. Schoonheid zien in modellen van 40, 50, 60, 60+, in alle soorten en maten. De kracht van het beeld is immens en straalt af op de gehele maatschappij. Zo zou het zelfs iets kunnen doen aan onze angsten. Angst voor ouderdom bijvoorbeeld, of angst voor de ander. Er is immers altijd een scenario denkbaar waarin we zelf de ander zijn.