Op 14 januari publiceerden we een oproep: help je mee de ongevallenberichten van één week in het Nederlandse verkeer te verzamelen?
De collectie die zo ontstond, maakte veel los. Bij anderen én bij onszelf.
Op hetongeluk.nl staan nu honderden en honderden foto’s uit heel Nederland, van busjes op hun kant, uitgebrande autowrakken, fietsen met kromgetrokken wielen. Geweld dat in één week plaatsvond op de straten en wegen in ons land.
Meer dan 150 mensen maakten tot nog toe een account aan op de website. Daarnaast hielpen leden mee via bijdragen onder de oproep. Samen verzamelden ze 650 berichten. Voordat we kunnen zeggen hoeveel doden en gewonden er vielen in de berichten over de ongelukken die we in de eerste week verzamelden, moet de database worden opgeschoond – er zitten nog dubbeltellingen in. Maar vast voor een idee:

Zo reageerden jullie op wat jullie zagen
Sommige bezoekers van de site reageerden geraakt:
‘Kijk eens naar al die beelden, naar de datum erbij, naar de taal gebruikt in de koppen. Dit zijn geen ongelukken, dit is de dagelijkse werkelijkheid. Ik heb er geen woorden voor.’
‘Terwijl kranten, rechtszaken en Kamerdebatten volop aandacht besteden aan "de veiligheid van de Groningers", wordt het echte gevaar vaak weggestopt op pagina 3 van het lokale krantje. Schrikken als dan een compleet overzicht verschijnt.’
‘Erg goed waar jullie mee bezig zijn. Eindelijk heb ik het gevoel dat ik, als slachtoffer van een verkeersdelict, gehoord word. Voor het eerst. Mijn ervaringen wil ik je ook nog graag mailen, maar ik vind het moeilijk om te beginnen. Op een dag gaat het me lukken.’
In de mail sprak iemand van ‘publicitaire verdunning van de ramp’. De grote onophoudelijke stroom aan ongevallenleed raakt in de media opgesplitst in kleine lokale stroompjes. Die stroompjes komen nu samen op hetongeluk.nl.
Maar ook vertelt iemand in de mail verrast te zijn door onze aandacht voor dit onderwerp:
‘Zonder afbreuk te willen doen aan het leed en verdriet van mensen die een geliefde verliezen na een verkeersongeval en de duizenden gewonden per jaar, ben ik toch een beetje verbaasd over de aandacht die dit onderwerp krijgt op jullie platform. Meestal wordt er op de Correspondent namelijk gerelativeerd als het over huidige aantallen gaat (ongeacht welk onderwerp). Bij het onderwerp verkeersongevallen onbreekt dit.’
Waarom we voor deze insteek kozen
Ook kwamen er vragen binnen over de insteek van onze oproep:
Riepen we nu op om foto’s te maken van verkeersleed?
Nee, en we zouden dat expliciet hebben benoemd als we erbij hadden stilgestaan dat het zo geïnterpreteerd kon worden. Wat we willen laten zien, is wat er aan berichtgeving in de media verschijnt. We roepen niet op tot het zelf maken van foto’s van ongelukken en hebben tot nog toe geen reden te veronderstellen dat ons project uitlokt tot het spelen van ramptoerist.
En al die ongelukken die het nieuws niet halen dan?
Meerdere mensen zeiden: is dit niet het topje van de ijsberg? Zo kregen we bericht van iemand die iemand kende die is omgekomen in een ongeluk dat de krant nooit heeft gehaald. Geen nieuws...
Ook kregen we toegang tot een database, Finchline, om de verzameling die wij maakten te kunnen vergelijken met een geautomatiseerde verzameling. Weer iemand anders vroeg zich af of verzekeraars niet meer zouden weten dan de media over wat er gebeurt. Interessante vraag.
Het is goed om te beseffen: wat we aan één week verzamelden op hetongeluk.nl, dat zijn niet alle berichten die er verschenen, en al helemaal niet alle ongelukken die er gebeurden in die week. Maar het soort berichten dat verscheen deze week, verschijnt elke week weer. Daarmee kan deze collectie, zo denken wij, toch staan voor iets groters.
Er zijn toch al heel veel statistieken? Wat voegt dit toe?
De bedoeling van dit project is te inventariseren wat voor gesprek we met elkaar voeren via nieuwsberichten over verkeersongevallen in zomaar een willekeurige nieuwsweek. Mogelijk rollen uit onze verzameling nieuwe statistische gegevens. Maar het gaat ons erom in beeld te krijgen wat die berichten wél belichten en wat niet.
Wat mij (Thalia) bijvoorbeeld opvalt is dat er vaak gemeld wordt dat er een file of vertraging ontstond voor verkeersdeelnemers die in de auto achter het ongeluk belandden. Veel minder vaak (hoogstzelden) gaan de berichten over ooggetuigen of nabestaanden. Wat heeft dit ongeluk voor hun dag, hun humeur, hun leven betekend?
Ook een interessante vraag van meerderen van jullie: Hoeveel mensen zouden zich eigenlijk betrokken voelen bij elk van die 650 ongelukken?
De brede impact waar we eerder over schreven. Hoeveel mensen treft één enkel ongeluk?
Onze plannen. Doe je mee?
De ongelukkenberichten die we bijeen hebben gebracht, verzamelden we in zomaar een week in januari. Wat er in deze week gebeurde, gebeurt elke week. Daarmee kan deze beperkte collectie wellicht toch staan voor iets groters.
Zo willen we verder gaan. Doe je mee?
- We gaan de gegevens van onze telweek nu eerst opschonen en verrijken. Mocht je daarbij willen helpen, mail dan naar info@hetongeluk.nl met het woordje verrijken in de onderwerpregel.
- De komende tijd wil Marco preciezer gaan onderzoeken welke woorden, zinnen en constructies er in deze berichten worden gebruikt. Daarvoor willen we de berichten gaan coderen. Interesse om ons hierbij te helpen? Mail naar info@hetongeluk.nl met het woordje coderen in de onderwerpregel. Misschien kan hier een academische publicatie uit rollen. Vanuit de opleiding Informatiekunde aan de Universiteit van Amsterdam, de opleiding Journalistiek aan de Vrije Universiteit en de onderzoeksgroep Transport & Planning bij Civiele Techniek aan de TU Delft is er ook interesse voor dit project.
- Verder willen we de functionaliteit van de website nog gaan uitbreiden – maar hoelang we daarmee doorgaan en waar we precies naartoe gaan, dat hangt ook af van hoeveel mensen actief blijven op de site en op welke manier deze als betekenisvol wordt ervaren. De website tot nog toe is het werk van Correspondentlid en zelfverklaard nerd Jan Derk Stegeman. Ben je een programmeur met brede vaardigheden en wil je meedenken en helpen, mail dan naar info@ongeluk.nl met het woordje programmeren in de onderwerpregel.
- Ik, Thalia, ga werken aan een groter journalistiek verhaal hierover. Veel leden van De Correspondent deelden hun impressies onder de oproep en eerste update. Dat is geweldig nuttig. Jullie ervaringen blijven welkom, hieronder.
Je interesse kenbaar maken verplicht je tot niks. Dit project draait op animo.
Dank voor je interesse en betrokkenheid tot nu toe.
Dit verhaal heb je gratis gelezen, maar het maken van dit verhaal kost tijd en geld. Steun ons en maak meer verhalen mogelijk voorbij de waan van de dag.
Al vanaf het begin worden we gefinancierd door onze leden en zijn we volledig advertentievrij en onafhankelijk. We maken diepgravende, verbindende en optimistische verhalen die inzicht geven in hoe de wereld werkt. Zodat je niet alleen begrijpt wat er gebeurt, maar ook waarom het gebeurt.
Juist nu in tijden van toenemende onzekerheid en wantrouwen is er grote behoefte aan verhalen die voorbij de waan van de dag gaan. Verhalen die verdieping en verbinding brengen. Verhalen niet gericht op het sensationele, maar op het fundamentele. Dankzij onze leden kunnen wij verhalen blijven maken voor zoveel mogelijk mensen. Word ook lid!