Van Amsterdam tot Barcelona en van New York tot Hongkong worden de winkelstraten gedomineerd door fast fashion. Bij H&M, Primark en Zara koop je kleding tegen bodemprijzen, en vind je elke maand een nieuwe collectie in de rekken.
Terwijl de wereldpopulatie tussen 2000 en 2014 met 19 procent toenam, groeide de vraag naar kleding met 60 procent. In 2014 werden er wereldwijd voor het eerst meer dan 100 miljard kledingstukken gemaakt.
Dankzij fast fashion puilen onze kledingkasten uit én verfrissen we onze omvangrijke garderobe sneller dan ooit. Omdat het kan. Omdat het betaalbaar is geworden om kleding als wegwerpproduct te gebruiken.
Deze vraag naar meer en goedkoper, en het alsmaar groeiende aanbod aan kleding, hebben een enorme keerzijde – een keerzijde die ik de afgelopen maanden op De Correspondent heb proberen te laten zien. In geschreven verhalen, maar vanaf vandaag ook in audiovorm.
Waarom? Omdat sommige mensen liever luisteren dan lezen, en het een mooie aanvulling is op onze geschreven producties.
En dat is niet alles. Door verhalen gebundeld voor te lezen wordt ook duidelijk wat de samenhang ertussen is. De reden dat ik deze vier verhalen op een rij heb gezet, is omdat ze alle vier min of meer aan elkaar gelinkt zijn. Sleutelwoorden van deze minipodcastserie: fast fashion.
Na het beluisteren hoop ik dat je de volgende keer dat je door een winkelstraat loopt, zult begrijpen wat voor transformatie de industrie de afgelopen dertig jaar heeft doorgemaakt, op welke wijze onze kledingconsumptie is veranderd, en wat de keerzijde is van die snelle en goedkope mode.
De keerzijde van je spotgoedkope T-shirt
Het eerste verhaal dat ik voor De Correspondent schreef gaat over hoe ik, liefhebber van spotgoedkope mode, ging inzien wat de keerzijde is van mijn overvolle kledingkast. Het is de aftrap van mijn correspondentschap, maar niet het begin van mijn zoektocht: in het verhaal hoor je wat ik te weten ben gekomen over de kledingindustrie sinds ik (elders) vijf jaar geleden over het onderwerp begon te schrijven.
De slachtoffers van onze race naar de bodem
Waarom is de focus op snelheid en lage prijzen zo problematisch? Wat zijn de gevolgen van de race to the bottom in de kledingindustrie? In dit verhaal ga ik dieper in op de problemen die zich voordoen in de kledingindustrie, met name de milieuvervuiling en de slechte arbeidsomstandigheden.
Gedachteloos kleding kopen komt met een prijs. Na het lezen of luisteren van dit verhaal hoop ik dat je inziet: onze kledingaankopen hier hebben effect op mens en natuur dáár – denk aan Bangladesh, India, Myanmar en China, waar veel van onze kleding vandaan komt.
Hoe H&M, Primark en Zara onze kijk op kleding totaal hebben veranderd
We kopen meer kleding dan ooit, en doen er steeds korter mee. Toen Irene Maldini, onderzoeker Fashion & Technology aan de Hogeschool van Amsterdam, vijftig mensen in Nederland vroeg naar het aantal kledingstukken in hun kast, kwam ze uit op een schokkend gemiddelde van 173.
In dit verhaal vertel ik over de opkomst van H&M, Primark en Zara, en hoe de drie modeketens onze kijk op kleding totaal hebben veranderd: mode zien we niet meer als iets van waarde, maar als een wegwerpproduct.
Wat een aan flarden getrokken Levi’s 501 zegt
Waarom kopen we toch zoveel kleding? En waarom doen we er steeds korter mee? Het antwoord, zo gaven leden onder het vorige verhaal aan, zit ’m wellicht in T-shirts die na twee keer wassen een maat zijn gekrompen en truinen die meteen beginnen te pillen.
Is dat waar? Is de kwaliteit van kleding door fast fashion achteruitgegaan? Ik reisde met twee spijkerbroeken in mijn tas naar Enschede om ze daar aan flarden te knippen en aan een reeks kwaliteitstests te onderwerpen.
Conclusie: de kwaliteit van kleding holt achteruit, zelfs dure merken blijken soms niet langer dan één seizoen houdbaar.
(En omdat niemand blij wordt van een T-shirt waarvan de naden binnen de kortste keren loslaten, schreef ik een lijstje met tips: Zo voorkom je flut in je kledingkast.)
En dan nu: wat er wél goed gaat
Sinds ik een jaar geleden mijn eerste verhaal op De Correspondent publiceerde, heb ik veel geleerd over de kledingindustrie. Bijvoorbeeld hoe weinig transparant de sector is: kledingbedrijven hebben amper zicht op waar hun producten precies vandaan komen. Maar ook hoe explosief de industrie zich de afgelopen decennia ontwikkeld heeft, met alle gevolgen van dien.
Niet te vergeten: ik heb ook veel geleerd van jullie als leden
Niet te vergeten: ik heb ook veel geleerd van jullie als leden. Na de publicatie van mijn missiestuk reageerden jullie massaal op mijn oproep: waar willen jullie meer over weten? Mijn mailbox stroomde vol met tips en verhaalideeën. Dank daarvoor!
Jullie bijdragen neem ik waar mogelijk mee in de keuzes voor verhaalonderwerpen. Er zijn nog ontzettend veel dingen die ik wil uitzoeken, verhalen die ik wil schrijven. En dat ga ik de komende tijd dan ook doen.
Waar ik mij nu onder andere op focus, zijn de grondstoffen en materialen. Kijk naar de blouse die je vandaag draagt, of de spijkerbroek die je aanhebt: grote kans dat die zijn gemaakt van polyester en katoen. Wat weten we over deze materialen? Welke stoffen kunnen we beter mijden? En welke zijn juist wel duurzaam?
Ik heb veel geschreven over wat er misgaat in de kledingindustrie, de komende tijd wil ik me meer richten op wat er wel goed gaat. Jullie hulp kan ik daarbij goed gebruiken!
Meer lezen of luisteren?
Dit verhaal heb je gratis gelezen, maar het maken van dit verhaal kost tijd en geld. Steun ons en maak meer verhalen mogelijk voorbij de waan van de dag.
Al vanaf het begin worden we gefinancierd door onze leden en zijn we volledig advertentievrij en onafhankelijk. We maken diepgravende, verbindende en optimistische verhalen die inzicht geven in hoe de wereld werkt. Zodat je niet alleen begrijpt wat er gebeurt, maar ook waarom het gebeurt.
Juist nu in tijden van toenemende onzekerheid en wantrouwen is er grote behoefte aan verhalen die voorbij de waan van de dag gaan. Verhalen die verdieping en verbinding brengen. Verhalen niet gericht op het sensationele, maar op het fundamentele. Dankzij onze leden kunnen wij verhalen blijven maken voor zoveel mogelijk mensen. Word ook lid!