Weer geflitst? Die snelheidslimiet is er niet voor niets

Wat is de overlevingskans van een ‘kwetsbare verkeersdeelnemer’ als die wordt aangereden door iemand in een auto? Dat is een interessante vraag nu het nieuwtjes en frustraties regent over snelheidsboetes.

Eerst even de overtredingen op een rijtje:

• Een op de drie autobezitters CBS: ‘1 op de 3 autobezitters kreeg snelheidsboete in 2017’ kreeg in 2017 een boete voor te hard rijden.
• Het aantal mensen dat veel te hard rijdt is afgelopen jaar met 10 procent gestegen. Volkskrant: ‘Het aantal extreme snelheidsovertredingen stijgt maar door’ Drie op de tien van die veeltehardrijders rijden meer dan 30 kilometer boven de toegestane snelheid in de stad of in het dorp: het aantal bekeuringen binnen de bebouwde kom (ruim 20.000) is stabiel, maar het lijkt er wel op dat de snelheidsovertredingen extremer worden.
• Veruit de meeste mensen die afgelopen jaar een snelheidsboete kregen, zo’n 650.000 mensen, RTL: ‘25.000 boetes per dag uitgedeeld, vooral voor kleine snelheidsovertredingen’ reden 4 kilometer per uur te hard binnen de bebouwde kom. Plus de marge die bekeurders aanhouden: ten minste 3 kilometer per uur.

Nu kun je denken: ik reed maar vier kilometer te hard.

Toch zit er logica achter. Het risico op ernstig letsel bij een voetganger of fietser neemt bij een aanrijding met elke kilometer die je in een auto harder gaat, exponentieel toe.

Al in 1980 concludeerde de SWOV: ‘Boven de 30 kilometer per uur is het letsel meestal ernstig, onder die grens treedt in het algemeen slechts licht letsel op; boven de 50 km per uur is het letsel meestal levensbedreigend of dodelijk.’

Of je 30 of 37 rijdt, is pakweg het verschil tussen naar de huisarts en naar het ziekenhuis. En 57 rijden in plaats van 50 betekent grof geschat een verdubbeling van de kans dat degene die je aanrijdt om het leven komt.

De risico’s in stapjes van 10 kilometer

Rijdt een auto 15 kilometer per uur of minder, dan overleeft bijna iedere fietser of voetganger een botsing. Deze snelheid is drie keer de gemiddelde loopsnelheid van een mens en is ongeveer gelijk aan de gemiddelde fietssnelheid. Bij deze snelheid of langzamer (stapvoets dus) kunnen kinderen buiten vrij op straat lopen. Alleen in (woon)erven geldt dit als het maximum. Boven de 15 wordt het al snel gevaarlijk.

De Nederlandse stichting SWOV legde drie verschillende studies naar botssnelheid en letselrisico naast elkaar.

• Bij 30 kilometer: 4 van de 100 aangereden personen gaan dood
• Bij 40 kilometer: 5 tot 8 van de 100
• Bij 50 kilometer: 10 tot 15 van de 100
• Bij 60 kilometer: 25 van de 100
• Bij 70 kilometer: 35 van de 100
• Bij 80 kilometer: 60 van de 100

Aan het verschill tussen 70 en 80 kilometer zie je goed hoeveel één enkele kilometer harder uitmaakt naarmate je harder rijdt.

Boven de 80 lopen de drie onderzoeken naar botssnelheid en overlijdensrisico uiteen. Volgens één studie is elke klap boven de 90 dodelijk. Volgens twee andere studies is de kans één op tien dat je die botsing overleeft. Die kans wordt met elke kilometer sneller heel veel kleiner.

Boven de 110 overleeft zeker niemand het.

Dit alles gaat over doodgaan. Niemand wil in een rolstoel belanden of hersenschade oplopen, en niemand wil een ander dat aandoen.

Hoeveel mensen elkaar per jaar in Nederland doodrijden en het ziekenhuis inrijden weet ik nog niet (volg mijn zoektocht), Schrijf je hier in voor mijn nieuwsbrief per mail. maar ik weet wel dat er elk jaar ruim dertig keer zoveel mensen ernstig gewond na een aanrijding in het ziekenhuis belanden dan dat er doodgaan.

Dus vandaar: verkeersboetes.

Bekijk ook deze geweldige animatie over botssnelheid

Over hoeveel langer je remweg wordt (en dus ook hoe het risico voor anderen toeneemt) met elke kilometer die je harder rijdt, verscheen ook dit geweldige filmpje van Numberphile:

YouTube