/dc-useruploads-images/a64e7d7b05b34185afe055b51fc874ef.png)
Beste,
Op hete dagen zoals deze stel ik me graag voor dat ik een spierwit gestroomlijnd blubberbeest ben die vaardig door arctische wateren glijdt – waan ik me een beloega, een blije miniwalvis.
Beloega’s piepen, blazen bubbelringen, gaan duetten aan met mensen. Laatst deserteerde eentje zelfs uit het Russische leger. Hij duikt nu smartphones op rond Noorwegen, tot vreugde van de mobiele mens.
Deze specifieke beloega is zó vriendelijk, dat het Noorse visserijblad Fiskeribladet opperde dat hij helemaal geen soldaat is, maar een kindertherapeut. In dat geval zou hij ‘Semyon’ heten en ooit door menselijke duikers gered zijn van een bijtende zeeleeuw.
Al lijkt dit The Guardian onwaarschijnlijk.
Soort knuffelt soort
Hoe het ook zij, de Delphinapterus leucas houdt zich graag op met Homo sapiens. Maar beloega’s kijken wel vaker over de soortgrenzen heen. Zo deelden Canadese wetenschappers vorig jaar beelden van beloega’s die een narwal opnamen in hun zwemclub.
Een narwal is een grijskleurige tandwalvis en staat, gezien de enorme hoorn van soms drie meter lang die uit zijn hoofd naar voren groeit, bekend als eenhoorn van de zee. Eigenlijk is die hoorn een tand en heel soms heeft een narwal er twee.
Narwallen jagen met die tandhoorn. Met een welgemikte tik verlammen ze prooivis. We weten pas sinds een paar jaar hoe dat eruit ziet.
Vooral man-narwallen hebben hoorns, maar een klein percentage vrouwen ontwikkelt ze ook.
In mijn geheel onwetenschappelijke, nergens op gebaseerde fantasie was er eens een narwal-vrouw die zo een onuitwisbare indruk wist te maken op een beloega-man: met haar uitzonderlijke hoorn en bijbehorende visbekwaamheid.
Samen brachten ze een nog uitzonderlijkere generatie ‘narluga’s’ voort – en dit verzin ik dan weer niet. Beestjeschrijver Ed Yong schreef deze maand in The Atlantic een groot stuk over het jaren oude mysterie van de narlugahybride.
Het leven van de drie narluga’s waar we van weten, moet complex zijn geweest. De narluga had bijvoorbeeld een dermate wonderlijk stel tanden dat het niet kon mee-eten met zowel vader-beluga als moeder-narwal. Of in Ed Yongs woorden:
‘There’s something faintly magical about that. This fluky merger between two species ended up with a mouth that doesn’t normally exist in nature but still found a way of using it. It lived neither like a beluga nor a narwhal, but it lived nonetheless.’
Misschien dat we in de toekomst meer walvishybrides kunnen verwachten doordat klimaatverandering walvissen van allerlei pluimage naar andere wateren drijft.
Blijf-van-mijn-walvisbaai
Wat zeker in opkomst is: de walvisopvang. Sea Life Trust – de liefdadigheidstak van Sea Life, de keten van waterattractieparken waaronder eentje in Scheveningen – opende net een speciaal beloegaresort in IJsland.
Vooralsnog zal de beloegaopvang alleen twee oud-showbeloega’s uit een waterpark in Shanghai huisvesten – Little White en Little Grey – en wordt er nagedacht om ook de vriendelijke smartphoneduiker uit Noorwegen naar IJsland te halen.
Waarom doet Sea Life deze moeite? Big Brother met beloega’s, oceaaneditie?
Hun Chinese trainer meldde er dit over: ‘Het is verdrietig om ze te zien gaan, maar we weten dat ze uit de natuur komen. Dit project stelt ze in staat om terug te gaan naar huis.’
Ik mailde walvisonderzoeker Luke Rendall, die ik eerder uitvoerig sprak over walviscultuur en de onmogelijkheid van het herintroduceren van gevangen walvissen aan het wild, met de vraag hoe hij dit ziet.
Hij mailde terug.
‘Hoewel deze onderneming van Sea Life een verbetering van omstandigheden voor de twee individuele walvissen betekent, is het propaganda om te zeggen dat ze ‘naar huis’ gaan. De twee beloega’s werden naar verluidt gevangen in Russische wateren, maar zijn nu waarschijnlijk zo verstoken van de culturele kennis nodig om daar te gedijen, dat een succesvolle vrijlating zeer onwaarschijnlijk is – zie het verhaal van Keiko.’
‘Ze zijn in essentie nog steeds in gevangenschap. Niet in staat om hun natuurlijke trekgedrag te uiten, of deel te nemen aan een volledig sociaal beloegaleven. Dit is als een upgrade van een hoog beveiligde gevangenis naar een minder beperkende voorziening: het is verre van ‘naar huis gaan’.’
‘En terwijl iedereen ‘ahh’ roept voor deze walvissen (een legitieme reactie!), blijft de echte bedreiging voor niet slechts een paar individuen, maar de hele soort – klimaatverandering – buiten schot ... ’
‘Ik zou denken dat een liefdadigheidsinstelling met de missie om ‘de oceanen van de wereld te beschermen’ hun middelen dááraan wijdt, in plaats van aan deze, vermoedelijk mediageniekere, kwestie.’
Mijn mei, juni en zomerhit
De afgelopen tijd bestookte ik zo allerlei mensen met vragen. Vragen over abortusrecht, in navolging van mijn abortuscolumn – die een hoop reacties losmaakte. Vragen over biodiversiteit en wat het precies is. Over het plasticprobleem en de zin van The Ocean Cleanup. Sowieso had ik veel vragen over de negen clusterfucks waar de planeet mee kampt (waar klimaatverandering er slechts één van is).
Ook ging ik naar CRISPRcon 2019 in Wageningen en daar kwamen vragen op als: hoezo doet men hier alsof alleen crispr de ‘grote problemen van deze tijd’ op kan lossen?
Maar bovenal zat ik middenin een verhuizing van Den Haag naar Koog aan de Zaan en liep ik over van de vragen over parket, Gispenstoelen, Perzische tapijten – ben nu The Persian Carpet aan het lezen – gordijnen, wat er met de Iittala servieslijn ‘Korento’ gebeurd is en wat het recht van overpad precies inhoudt.
Toch hoop ik op vooral één vraag nog antwoord te krijgen: wat heeft de jeugd van tegenwoordig met de waterwereld?
Want Faberyayo bracht deze mei een zinderende ode aan de marine biologie.
Jawel. Volgens Paul Roest, die meewerkte aan het videodeel, is alles aan ‘Marine Biologie’ een metafoor. Maar Faberyayo zegt op Twitter te houden van de moeder van z’n kinderen ‘TOT HET EIND VAN DE STERREN EN DE BODEM VAN DE OCEAAN’ , en in zijn nieuwste boek Het wapen van Sjeng, laat hij de helden reizen op zeepaardjes en betalen in schelpen.
Dus ik denk dat gezin Yayo samen Blue Planet heeft gekeken en de oceaan voor hen nu een ding is. Dat ze net zo van het diepe blauw houden als animator Michael Dudok de Wit die daarom helemaal de film The Red Turtle tekende.
Maar als niet hoor ik het ook graag. Verder, klik play. :)
‘Een doodgewone nacht
Tussen sterren op de bodem van de zee
We laten even alles achter
En vertrekken met de stroming mee … ’
Dit verhaal heb je gratis gelezen, maar het maken van dit verhaal kost tijd en geld. Steun ons en maak meer verhalen mogelijk voorbij de waan van de dag.
Al vanaf het begin worden we gefinancierd door onze leden en zijn we volledig advertentievrij en onafhankelijk. We maken diepgravende, verbindende en optimistische verhalen die inzicht geven in hoe de wereld werkt. Zodat je niet alleen begrijpt wat er gebeurt, maar ook waarom het gebeurt.
Juist nu in tijden van toenemende onzekerheid en wantrouwen is er grote behoefte aan verhalen die voorbij de waan van de dag gaan. Verhalen die verdieping en verbinding brengen. Verhalen niet gericht op het sensationele, maar op het fundamentele. Dankzij onze leden kunnen wij verhalen blijven maken voor zoveel mogelijk mensen. Word ook lid!
