/dc-useruploads-images/bab201a0bec74fc4b973ef60e4950358.png)
Voor haar boek De biografie als medicijn. De zin van levensverhalen in de zorg had ‘biografisch coach’ Susanne Kruys (1963) gesprekken met een zestal mensen die een vooraanstaande rol spelen in de zorg. Onder hen de psychiaters Jim van Os en Dirk De Wachter, wetenschapper Trudy Dehue en huisarts Machteld Huber, die het concept ontwikkelde van ‘positieve gezondheid’.
Het zijn stuk voor stuk mensen die een missie hebben en de mens werkelijk centraal zetten in de zorg. De gesprekken moeten duidelijk maken dat ook zij een weg hebben afgelegd, een lange weg soms, om te komen waar ze zijn.
Ze hebben te maken gehad met falen, ziekte, tegenslag, verlies en eenzaamheid. Maar ze brachten de moed en de kwetsbaarheid op om zich te blijven richten op dat wat ze echt belangrijk vinden, de betekenis die ze wilden hebben in het leven.
Het heeft zin om te weten wat je levensverhaal is
En dat is waar het om gaat: het heeft zin om te weten wat je levensverhaal is, vertelt Kruys in deze editie van mijn podcast Goede gesprekken.
Je verhaal vertelt je waar je grootste eenzaamheid zit
Volgens Machteld Huber is dat verhaal het meest intieme wat je hebt. Het laat zien waar je grootste eenzaamheid zit, naast alle successen. En juist daar kun je uitvinden wie je bent.
Ook Susanne Kruys heeft een lange weg afgelegd. Zelf had eerst een eigen bedrijf in de confectie. Angst en dwang speelden een belangrijke rol. Controle uitoefenen over het leven, uit behoefte aan veiligheid en zekerheid. ‘Ik had mezelf een snelheid van leven aangeleerd, om mijn angsten voor te blijven’, zegt ze in het interview. Vooral niet de diepte in, vooral niet de confrontatie met jezelf aangaan.
Tot zich een crisis aandiende: ze ging scheiden en een van haar kinderen werd met ernstige psychische klachten opgenomen in de kinder- en jeugdpsychiatrie. Alsof de grond onder haar voeten werd weggeslagen en alles tot stilstand werd gebracht. De crisis als zegen.
Het leidde tot de echte grote levensvragen. Wat is de betekenis hiervan? Waar gaat het leven over? Wie ben ik?
Kruys gooide het roer drastisch om en volgde opleidingen tot zingevingstherapeut en ‘biografisch coach’. Kenmerkend in haar werk is de methode van de dialoog, gericht op het vinden van het eigen levensverhaal. En belangrijk, dat speelt zich af op minstens vier dimensies: het lichamelijke, het sociale, het psychische en het spirituele.
De zorg moet anders
Sindsdien heeft ze een missie. De zorg moet ingrijpend veranderen. Niet eenzijdig op ziekte en het lichamelijke gericht zijn, maar integraal de verschillende dimensies met elkaar verbinden.
Gezondheid gaat over veel meer dan alleen het medische aspect. Om met Machteld Huber te spreken: ‘Gezondheid is het vermogen je aan te passen en je eigen regie te voeren in het licht van de sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van het leven.’
Wat kan er beter?
- Patiënten willen in de eerste plaats aandacht, oprechte interesse. Ze willen dat iemand vragen stelt en luistert.
- Via scholing moet gewerkt worden aan een andere grondhouding bij de zorgprofessionals. Van antwoord geven naar vragen stellen. Op de verschillende dimensies van het bestaan.
- Jaap van der Stel, lector geestelijke gezondheidszorg aan de Hogeschool Leiden, stelde jaren geleden al vast dat zingeving de motor is van persoonlijk herstel, en dat dat noodzakelijk is voor klinisch herstel.
- We moeten veel meer aan preventie doen. Veel mensen kampen met burn-out en depressiviteit. Maar als ze, misschien met behulp van de werkgever, de coach van de toekomst, oog krijgen voor hun levenspad, en voor de betekenis die ze willen spelen in het leven, kun je voorkomen dat ze in de zorg belanden.
Want uiteindelijk willen we allemaal van betekenis zijn, binnen het grotere geheel. Mensen voelen zich afgesneden, maar willen verbondenheid voelen. En het gaat er dus ook niet om om het beste uit jezelf te halen, het gaat om de ander, en om de vraag: wat is mijn bijdrage in de wereld? Dat is je bestemming.
Meer podcasts?
In het afvoerputje van de zorg vecht de straatdokter voor hulp aan daklozen
In mijn podcast Goede gesprekken heb ik het de komende weken over de zorg. In de eerste aflevering ga ik op pad met huisarts Marcel Slockers, die medische hulp aan dak- en thuislozen biedt. Hij vecht voor het laatste beetje menselijkheid dat nog mogelijk is – een beter paar schoenen, een iets comfortabeler dood.
Luisteren: Hoe onze rijke, maar zieke samenleving er weer bovenop kan komen
Volgens de Vlaamse psychiater Dirk De Wachter zijn we door al onze aandacht op consumeren, carrière, genot en ikkigheid te richten het belangrijkste uit het oog verloren: zingeving. Gelukkig zijn er remedies.
Podcast: De strijd van Trudy Dehue tegen de standaardisering van alles
Trudy Dehue (1951) is als wetenschapsfilosoof een luis in de pels van de universiteit. Met haar nieuwe boek Betere mensen houdt ze haar collega’s een confronterende spiegel voor: al te vaak verkopen zij normen onder het mom van feiten. Een wake-up call van een bevlogen onderzoekster.
Dit verhaal heb je gratis gelezen, maar het maken van dit verhaal kost tijd en geld. Steun ons en maak meer verhalen mogelijk voorbij de waan van de dag.
Al vanaf het begin worden we gefinancierd door onze leden en zijn we volledig advertentievrij en onafhankelijk. We maken diepgravende, verbindende en optimistische verhalen die inzicht geven in hoe de wereld werkt. Zodat je niet alleen begrijpt wat er gebeurt, maar ook waarom het gebeurt.
Juist nu in tijden van toenemende onzekerheid en wantrouwen is er grote behoefte aan verhalen die voorbij de waan van de dag gaan. Verhalen die verdieping en verbinding brengen. Verhalen niet gericht op het sensationele, maar op het fundamentele. Dankzij onze leden kunnen wij verhalen blijven maken voor zoveel mogelijk mensen. Word ook lid!
