Een meisje groeit op als enig kind en is zo eenzaam dat ze later alles op alles zet om een tweede kind te krijgen – zelfs wanneer dit betekent dat ze meerdere miskramen moet doorstaan. 

Een kleine jongen verliest zijn vader, komt onder grote druk te staan om de man in huis te zijn en verzet zich zó sterk tegen deze rol, dat hij nu, een halve eeuw later, nog steeds niet goed ergens verantwoordelijkheid voor kan nemen. Ook niet voor zijn eigen dochter. 

Het zijn slechts twee van de verhalen die we mochten opnemen voor onze podcast De tweede. We interviewden ouders en kinderen over wat het betekent deel uit te maken van een van de meest basale samenleefvormen die er zijn:

Eén ding werd vrijwel altijd duidelijk: het nest waarin je opgroeit, draag je een heel leven met je mee

‘Op zoek naar het standaardgezin’, zo noemden we onze zoektocht. Maar de standaard konden we niet vinden – daarvoor liepen de verhalen die we hoorden veel te veel uiteen. Wel werd ons vrijwel altijd één ding duidelijk: het nest waarin je opgroeit, draag je een heel leven met je mee. Het stuurt je keuzes en je gedrag, ook, en misschien wel vooral, wanneer je zelf ouder wordt.

Geen baanbrekend inzicht natuurlijk, maar het is toch anders wanneer het in zulke gedetailleerde, grappige en ontroerende verhalen wordt gebracht.

We maakten zeven afleveringen, steeds met andere personages, over steeds een ander onderwerp, en deelden ook onze eigen ervaringen: allebei zijn we ouder, ook wij groeiden op met een broer (Jair) en een zus (Lynn). We zetten wat we hoorden en meemaakten af tegen de wetenschap – de psychologie van broers en zussen, de economie van het gezin, de sociologie van het ouderschap.

Heb je nog niet geluisterd? Hier vind je alle afleveringen bij elkaar.

Aflevering 1: De standaard

Het lijkt zo’n persoonlijke keuze – of je kinderen wilt, en zo ja, hoeveel. Maar is het echt een vrije keuze? Wat maken we onszelf allemaal wijs over de zin en onzin van gezinsuitbreiding? En als je vroeger werd gepest door je broer of zus, waarom kies je dan tóch voor een tweede? In de onbewuste beelden en irrationele redenen achter een van de belangrijkste beslissingen in ons leven.

De Tweede
Aflevering 1: De standaard
SoundCloud
Luister hier naar de podcast

Aflevering 2: Stilte voor de storm

Een tweede zwangerschap is een soort tussentijd, een periode van vooruitzien én van afscheid nemen. In aflevering 2: wat gaat er verloren als er een kind bij komt? En bestaat er zoiets als Met ongecensureerde verhalen over wat kinderen doen met de tijdsbeleving en het geluksniveau van hun ouders.

De Tweede
Aflevering 2: Stilte voor de storm
SoundCloud
Luister hier naar de podcast

Aflevering 3: Oorlog

Ruziënde broers en zussen zijn zo oud als de mensheid. In aflevering 3: wanneer slaat normaal gekibbel om in een andere, gevaarlijkere vorm van rivaliteit? En wat doet al dat geruzie met kinderen, Over extreme jaloezie, babymeppers en een heuse hongerstaking uit protest tegen de komst van een nieuw gezinslid.

De Tweede
Aflevering 3: Oorlog
SoundCloud
Luister hier naar de podcast

Aflevering 4: Het anti-voorbeeld

De bazige eerste en de losbandige tweede, het voorbeeld en de volger: stereotypen te over wanneer het op de rolverdeling binnen het gezin aankomt. Toch kan het ook heel anders lopen. In aflevering 4: hoe broers en zussen elkaar vormen Met het verhaal van een meisje dat wist te overleven binnen haar gezin door bij haar zus af te kijken wat ze vooral niet moest doen.

De Tweede
Aflevering 4: Het Anti-voorbeeld
SoundCloud
Luister hier naar de podcast

Aflevering 5: De eerste, de beste

De mens is een vergelijkend wezen. De meeste broers en zussen vergelijken zichzelf met elkaar, en de meeste ouders vergelijken hun kinderen onderling – zelfs als ze dat eigenlijk niet willen. In aflevering 5: wat betekent dat voor kinderen? En is er uiteindelijk iemand beter af, En wat betekent het voor de band tussen broers en zussen als ieder een eigen rol inneemt?

De Tweede
Aflevering 5: De eerste, de beste
SoundCloud
Luister hier naar de podcast

Aflevering 6: De tweede die niet kwam

Toen we lezers vroegen om hun verhalen over het gezinsleven, sprong één soort reactie eruit: die van mensen die alles op alles hadden gezet om het gezin in hun ogen ‘compleet’ te krijgen. In aflevering 6: waar komt dat vurige verlangen vandaan? En hoe erg is het om als kind

De Tweede
Aflevering 6: De tweede die niet kwam
SoundCloud
Luister hier naar de podcast

Aflevering 7: De verwachting

Was het niet zo lang geleden doodnormaal dat broers en zussen voor elkaar zorgden, moeders thuisbleven met de kinderen en vaders bovenal de baas waren, tegenwoordig liggen de verhoudingen anders. Vaders helpen mee in het gezin, maar zijn hun autoriteit kwijt; moeders werken buiten de deur en zorgen, ook al gaat dat soms helemaal niet samen, en in de kinderen steken we meer tijd dan ooit. In aflevering 7: wat betekent dat voor onze

De Tweede
aflevering 7: De verwachting REPOST
SoundCloud
Luister hier naar de podcast

Uitgeluisterd, maar nog niet klaar met het onderwerp? Je kunt verder lezen in onze collecties over ouderschap én in onze collectie over De tweede.

Lees verder:

Collectie: Ouderschap Als je erover nadenkt is het gekkenwerk: het opvoeden van een kwetsbare, hulpeloze, huilende baby. Aan opvoeders de taak om deze bijna buitenaardse entiteit, die niet eens het eigen hoofd rechtop kan houden, te helpen een autonoom, weldenkend en zelfvoorzienend mens te worden. Hoe doe je dat? En waar komen je ideeën rondom ouderschap en opvoeding vandaan? De hele collectie vind je hier. De tweede - De collectie In verwachting van haar tweede kind besloot Lynn Berger uit te zoeken wat het betekent om een tweede kind te krijgen – en om er een te zijn. Resultaat: het eerste boek over de tweede. Hier lees je verhalen uit, over en rondom De tweede. De hele collectie vind je hier.