Luisteren: Zonder stroom loopt het leven vast. Dus ging ik op zoek naar de kinken in de kabels

Beste luisteraar,

Je kunt zo luisteren naar het tweede deel uit een vierdelige podcastserie gemaakt door Maite Vermeulen en mij, Jacco Prantl. Mocht je aflevering één nou nog niet geluisterd hebben, doe dat dan eerst.

Veel mensen die we interviewden voor deze serie spreken Engels. We hebben ervoor gekozen om deze fragmenten niet te vertalen, maar op plekken waar het moeilijker te verstaan is voorziet Maite je van de informatie die nodig is om het verhaal toch goed te kunnen volgen. Als je het fijner vindt kun je ook een transcript vinden op decorrespondent.nl/nepa. Hier vind je de hele site. Op die site vind je trouwens ook artikelen en achtergronden met infographics bij de podcast.

Veel plezier!

De vorige keer in Never Expect Power Always...

Ik gaf jullie een eerste rondleiding in de wereld van NEPA: het elektriciteitsnet in mijn woonplaats Lagos, Nigeria.

Bewaker: It cannot even stay up to five minutes, they take it, then bring it back. They have been burning our television everywhere, because taking our light, bringing it back, taking our light, bringing it... It’s making people’s television to be burning, do you understand?

Ik liet jullie zien hoe onmogelijk het leven is zonder betrouwbare elektriciteitsvoorziening, hoe alle vooruitgang erdoor gesmoord wordt.

Wale: To me, NEPA are not really trying at all. They are not doing their work at all. I’m paying NEPA bill, I might see light maybe like 3 hours in 24 hours. That’s about it, it’s not encouraging and business growing here in Nigeria and everything, I think what we need most is electricity, light, but we don’t see it.

En wat dat zegt over de rest van de samenleving.

Brian Min: The power sector is not some isolated sector that exists separate from the rest of society. That means this is not the type of system where you just turn on a switch and walk away. There are people at every point in this chain that are involved in making these decisions.

In deze vierdelige podcastserie Luister hier de eerste aflevering terug. wil ik onderzoeken waarom het misgaat achter mijn meterkast. Want als ik dat kan begrijpen, kan ik mijn woonplaats, de grootste stad van Afrika, en dit land, het meest bevolkte van het continent, ook beter snappen.

Ik zie de gebrekkige stroomvoorziening hier als een uniek kijkje in de machinekamer van deze samenleving. Zodat ik, via het stopcontact, misschien kan blootleggen waarom Nigeria, een land dat zo veel potentie heeft, het nog steeds niet voor elkaar krijgt om miljoenen mensen uit de armoede te halen.

Maar om dat te snappen, moet ik eerst weten hoe elektriciteit eigenlijk werkt. Wat is ervoor nodig om stroom uit je stopcontact te krijgen? En waar kan dat allemaal misgaan?

In deze aflevering gaan we de nitty-gritty van het elektriciteitsnet in. We gaan de elektronen volgen van hun opwekking in centrales, door kilometers aan bedrading, naar mijn meterkast. We gaan langs bij de Nigerianen die in elke draad van dit elektriciteitsweb een rol spelen.

Ik ben Maite Vermeulen, en dit is aflevering 2 van Never Expect Power Always: waarom de stroom niet stroomt.

YouTube

Oroma Oyewole: So we can enter the control room. Urgh!

Maite Vermeulen: Hello! How are you?

Oroma: This is one of our engineers. So this is where they...

Maite: Nice to meet you.

Oroma: ...they generally do all the troubleshooting. So please don’t touch anything, alright?

Maite: Ooh... The buttons look like I wanna touch them.

Oroma: Please don’t touch anything.

Dit is Oroma Oyewole, en ik ben langs op ‘haar’ energiecentrale. Dat klinkt een beetje vreemd, en dat klopt. Maar het is waar: Oroma heeft deze energiecentrale zo’n beetje eigenhandig in twee jaar tijd uit de grond gestampt.

Oroma: So basically, this is the MV setup.

Maite: Wow!

Oroma: So this is where basically all the configurations go to send power out. So we can tell the readings from the different engines. Everything is labeled: incomer 1, 2, 3 to match the generators and that’s basically what we use to control which customers get power and from which engines.

Maite: It looks very cool.

Oroma: Yeah, yeah I know, even I always want to press the buttons.

Maite: Hahaha.

Oroma: During testing I was like: ‘Can I —can I switch this on?’

Je zou op deze locatie niet echt een energiecentrale verwachten. We staan in de wijk Lekki Phase 1, In deze video zie je hoe die wijk eruit ziet. die in 2015 werd gebouwd op een eiland ten oosten van het zakencentrum van Lagos, om de groeiende woningnood in de stad het hoofd te bieden. Inmiddels is dit gewoon midden in hartje Lagos, zo hard dijt deze stad uit. Links en rechts van ons staan flatgebouwen en aan de overkant van de straat is een school. En hier, op dit stukje grond in een woonwijk, heeft Oroma haar mini-energiecentrale gebouwd.

Oroma: So that’s a 100,000 liters of water.

Maite: Wow!

Oroma: Right? And then full— yeah. 100,000 liters of full fire hydrant system around the perimeter of the plant. So that’s the red line following everywhere.

Van de buitenkant lijkt het gewoon een zeecontainer, maar hier zit dus 100.000 liter water in. Want stel je voor dat er wat misgaat en er hier een brand uitbreekt? Dan heb je in deze dichtbevolkte woonwijk wel een probleem.

Maite: It’s just for safety?

Oroma: Yeah! For safety. For safety. Look, we’re in the middle of density...

Maite: So you can... Yeah.

Oroma: ...density residential. I— like, I can’t take that risk.

Maite: Sure.

Voor ik naar de energiecentrale van Oroma ga, schaam ik me eigenlijk een beetje als ik moet toegeven dat ik geen idee heb wat er voor nodig is om stroom uit mijn stopcontact te krijgen. Heb ik niet ooit met natuurkunde zo’n elektriciteitscircuitje op een houten plankje gelegd? Hier kun je dat zelf doen, digitaal. Dat er dan, als je alle knijpertjes goed zette, een lampje ging branden? Hoe zat dat ook alweer?

En dus begin ik thuis maar gewoon waar elke idioot begint: op YouTube tik ik in: ‘hoe werkt elektriciteit?’

YouTube

Voice-over YouTube: So let’s start with the very basics and for that we need to take a look at the atom. Everything, including you, is made from atoms.

Nee oké, we gaan het niet echt hebben over atomen. Dat je de klok hebt horen luiden over elektronen is wel voldoende. Wat ik probeer te snappen is hoe het elektriciteitsnet werkt.

YouTube

Voice-over YouTube: The grid was created to solve the problem of geographic separation between electricity production and consumption. Electricity is often produced far from where it is used, so infrastructure needs to be built to connect the two. Dit citaat komt uit deze video.

Het elektriciteitsnet is er dus om stroom van de plaats van productie naar de plaats van consumptie te krijgen. Die plaats van productie, de elektriciteitscentrales zoals die van Oroma, zijn de eerste grote schakel in het systeem.

Mij helpt het om erover na te denken als een dynamo, die je op je fietswiel zet om licht te hebben als je trapt. Op je fiets wordt de beweging van je wielen door de dynamo omgezet in elektriciteit. Om elektriciteit in een centrale op te wekken, moet er dus in feite een gigantische dynamo in beweging worden gebracht. En dat kun je op verschillende manieren doen. Door waterkracht bijvoorbeeld, met grote dammen. Door windmolens. Of, zoals bij verreweg de meeste energieproductie wereldwijd: door water aan de kook te brengen en de stoom te gebruiken om een dynamo te laten draaien. Thermal power stations, worden die centrales genoemd.

YouTube

Voice-over YouTube: Fuels like coal, natural gas, biomass, Lees in deze explainer wat biomassa is. and uranium are used to heat water until it produces steam. Which powers a turbine, and generates electricity.

Nigeria heeft een van de grootste gasreserves ter wereld. Veel van dat gas is nu vooral een bijproduct: terwijl er naar olie wordt geboord, komt er ook gas vrij. Lees ook: ‘Uit tienduizenden boorputten lekt het broeikasgas methaan. Wie doet de deksel erop?’ Dat zijn van die vlammen in olievelden: gas dat afgefakkeld wordt. Maar gebruik je dat gas om een fikkie te stoken in een energiecentrale, dan kan het gebruikt worden om een dynamo te laten draaien.

YouTube

Voice-over YouTube: Here, natural gas is burned to produce pressurized gas, which spins the blade of a turbine, which is connected to a generator. Inside the generator, magnets spin, causing electrons in the wire to flow from one place to another, creating an electrical current, and generating electricity.

Zo wordt elektriciteit dus geproduceerd. Maar: het kan eigenlijk niet goed in grote hoeveelheden worden opgeslagen. Zodra een energiecentrale dus elektriciteit heeft opgewekt, moet ze het gaan vervoeren naar de mensen die het willen gebruiken.

En dat brengt ons bij onderdeel twee van het elektriciteitsnet: de transmissie.

YouTube

Voice-over YouTube: Like most people, you probably take the grid for granted. Electrical infrastructure is so ubiquitous, it’s easy not to notice that most of our power grid is out in the open for anyone to have a look.

Juist, de transmissie van elektriciteit, daar hebben we allemaal wel een beeld van. Die grote hoogspanningsmasten door weilanden? Of de wirwar aan elektriciteitsdraden die ik constant in Lagos boven de straat zie krioelen? Dat is allemaal onderdeel van de transmissie.

Het transmissienet vervoert de elektriciteit dus, vaak over grote afstanden. Dat doen ze door het voltage van de stroom aan te passen. Want, wil je elektriciteit vervoeren zonder onderweg al te veel stroom te verliezen, dan moet het op hoogspanning worden gebracht.  

YouTube

Voice-over YouTube: Once it reaches its destination, another substation steps the voltage down, to a level suitable for distribution lines that deliver electricity to consumers.

En dat brengt ons dan bij onderdeel drie van het elektriciteitsnet: de distributie.

Dat is het deel van het net waar je zelf vaak mee te maken hebt: het laatste stukje van het net, waar jouw energieleverancier de elektriciteit uit een transformatorhuisje tot in je huiskamer brengt. En, met een tellertje in je meterkast bijhoudt hoeveel je verbruikt.

Als ik uit mijn YouTube-rabbit hole kom, weet ik dus dat energie gaat over het opwekken, de transmissie en de distributie. Die drie schakels van het net moeten in constant evenwicht met elkaar zijn.

Opwekken, transmissie, distributie. Wie zitten daar in Nigeria achter? En wat gaat er in elke schakel mis?

Oroma: So this thing that’s making the most amount of noise is the load bank and all it is, is just the heater and fans.

Terug op de energiecentrale van Oroma duik ik in die eerste schakel: het opwekken van elektriciteit.

Maite: And the engines run 24/7?

Oroma: Yeah. They never go off. So this noise thing is actually important. ‘Cause I know... You know. Look, it’s one thing to have your generator make noise for three hours, it’s another thing for it never stop.

Maite: It’s a bit like living next to a train track or something.

Oroma: Which a lot of people do quite happily. So, you know... I— we’ll—we’ll— we’ll make it better. We’re looking at better ceiling, all of that.

Voordat Oroma een energiecentrale begon, werkte ze voor een investeringsbank in Londen. Haar leven was, zoals ze zelf zegt ‘volledig op abonnement’.

Oroma: So like, you know, my Oyster was on auto top up, you know. In fact I had already like— my— I used to get wine from Virgin wine boxes. They would come on subscription. I used to order popcorn from Amazon on subscription. My groceries were from an organic farm on subscription. So I had a very frictionless life.

Maar toen moest ze terug naar Nigeria voor haar National Youth Service Lees hier meer over de National Youth Service in Nigeria. –een soort dienstplicht, maar dan niet in het leger, maar voor een organisatie die een maatschappelijk doel dient – in haar geval, een investeringsbank op het gebied van duurzame energie. Youth Service is voor elke Nigeriaan voor één jaar verplicht. En dat was ook Oroma’s plan: om een jaar te blijven. Maar dat liep anders.

Oroma: And then my year was up and then I thought: okay, I definitely don’t want to keep being an investment banker. But if I’m going to stay in Nigeria, I’ve got to build something. And you know, the beauty of it is: if I was in England, I wouldn’t get the chance to just say I’m going to build something.

Maite: Sure.

Oroma: But in Nigeria, you know, anything is possible.

Oroma legt me uit dat het probleem in ‘haar’ schakel van het elektriciteitsnet eigenlijk vrij overzichtelijk is: er wordt in Nigeria domweg veel te weinig energie opgewekt. 

In theorie zouden de machines die in Nigeria staan nu ongeveer 13 gigawatt moeten kunnen opwekken: dat is de zogenoemde installed capacity van het land. Maar in werkelijkheid wekken die machines maar 8 gigawatt op: door slecht onderhoud – apparatuur die staat weg te roesten – of door slecht management – centrales waar bijvoorbeeld geen gascontracten voor worden afgesloten.

8 gigawatt voor 200 miljoen Nigerianen. Dat is veel en veel te weinig. Nigerianen moeten het doen met ongeveer een vijftigste van de stroom die Nederland opwekt.

Het doel van de Nigeriaanse overheid is dan ook om in 2030 30 gigawatt stroom te kunnen opwekken.

Oroma’s energiecentrale kan op dit moment ongeveer 0,002 gigawatt opwekken. Over een jaar misschien 0,004. Dat maakt haar een kleine speler, maar dat is ook juist de bedoeling: haar idee is niet om de stroom te verkopen aan afnemers honderden kilometers verderop, zoals de grote energiecentrales dat doen, maar om de energie op te wekken voor de buurt. Voor die flats om haar heen, de school, het winkelcentrum – binnen een straal van ongeveer drie kilometer. Als dit werkt, kan ze het model gaan reproduceren op andere dichtbevolkte plekken in Lagos.

Het leeuwendeel van de stroom die Nigeria opwekt komt van gas. We hadden het er net al even over: het bijproduct van olieboringen. Ook Oroma’s centrale werkt op gas.

Maite: So where does the gas come from? Where does it come in?

Oroma: Our reserve was the skid that we saw outside. Yeah! That there. So that truck is basically the yellow lines, follow all the way and enter each engine...

Oroma wijst op negen gigantische tubevormige metalen containers: de skids. Voor wie wel eens heeft gedoken: het zijn een soort zuurstoftanks ter hoogte van een huis. Het gas komt niet haar centrale in via een pijplijn, maar achterop een truck, in deze skids. En vanuit die skids voedt het gas de dynamo’s die in grote containers haar centrale vormen.

Oroma: So this is basically high pressure gas. It comes in at 250 bar, but what we have to do is basically step it down to 5 bar for the engine. So that equipment that you see over there is the PRMS, so it’s the Pressure Reduction System. And inside there is just a boiler room, so they kind of come together to work it. And there’s a line that basically follows all the way around the plants to each engine.

Nigeria heeft gas zat, legt Oroma uit. En juist dáárom wilde ze een gascentrale – geen zon, wind, of water.

Oroma: I spend a lot of time explaining to people that you know: yes, it’s a fossil fuel but this is clean, you know. Nigeria is what? The eighth largest reserve in the world. We need to monetize the gas, the amount of flared gas that’s happening, you know, in the Niger Delta is ridiculous. Lees hier meer over het affakkelen van gas in de Nigerdelta. So give some incentives for gas companies to bottle this stuff and bring it.

Maite: So you’re saying that the gas now is mostly wasted?

Oroma: Yeah.

Maite: Yeah, yeah.

Oroma: Yeah. So a lot of it is wasted and there’s no —there’s no real obligation. They’ll look at it, they’re digging for oil and the gas is a byproduct, but if you tell them: ‘No, that is money as well.’

Oroma benoemt hier een belangrijk pijnpunt bij de opwekking van energie in Nigeria: verspilling van gas. In een handomdraai zou Nigeria 30 procent meer energie kunnen opwekken, becijferde PwC, als het gas dat vrijkomt bij olieboringen slimmer gebruikt zou worden. Als het land meer wil gaan opwekken, zal het daar moeten beginnen.

Vervolgens zal er ook moeten worden geïnvesteerd in pijplijnen, want in een land met slechte wegen is dat wel een stuk handiger dan Oroma’s gastanks. Het gas in hartje Lagos krijgen kan voor haar soms wel een uitdaging zijn.

Oroma: Yesterday, yeah. I got a call at 2 am in the morning saying: oh, the plant is down.

Dat wil zeggen: de centrale lag stil.

Oroma: And that was actually because the gas provider didn’t come.

Het gas dat de centrale moest voeden stond vast in het verkeer. En die go-slows, zoals ze de files in Lagos noemen, zijn niet in de categorie dertig minuten vertraging bij knooppunt Hoevelaken. Deze stad heeft files die uren en uren compleet stilstaan.

Maite: Oh shit.

Oroma: So it didn’t come on time. They were in traffic.

Maite: Oh yeah, that could be an issue.

Oroma: Yeah that was an issue — so they were in traffic, right? So they didn’t get here before you know, we ran out.

Maite: What a mess.

Oroma: Complete mess. And all of this started at you know, 1:30. The truck didn’t arrive until 3 o’clock but apparently had left its location at 7.

Zou een energiecentrale op zonne-energie Lees hier meer over zonne-energie. dan niet eigenlijk veel makkelijker zijn? vraag ik haar.

Maite: And why not a solar grid? While you’re at it.

Oroma: Solar is so expensive and I love the idea and it’s a great story— and it’s a great story born from the western countries that have the export subsidies, so they kind of need people to buy them but we’re in the middle of Lagos, right? You know, to do a solar farm I’m going to need, you know, ten times the space we’re on. Like right now we’re on...

Maite: Yeah, it’s a pretty small space...

Oroma: I just — if I’m going to do it, I would look at like a floating solar, but that’s still largely theoretical, right?

Maite: What’s that?

Oroma: So floating solar — to put the solar panels on water instead of on land.

Maite: Interesting.

Oroma: Right? So there are a couple of places like in Norway that they’ve got some stuff like that, but Norway is like on the cutting edge Lees hier meer over de potentie van drijvende zonnepanelen in Noorwegen. of— you know of— of power and all of that.

Ja, cutting edge is Nigeria nog niet echt als het om stroom gaat. En dat terwijl de privatisering die alles moest oplossen toch alweer zes jaar geleden is. Lees hier meer over de privatisering van de elektriciteitssector in Nigeria.

Voordat we dus naar de volgende schakel in de energieketen gaan kijken, is het wel handig om iets meer van die privatisering te snappen.

YouTube

Chris Bishop: Thanks for joining us on this special edition of Invest Africa for one of the most important stories in African business, I’m Chris Bishop. Now Nigeria is almost the biggest economy in Africa, holding it back is a lack of infrastructure and more importantly, a lack of power. After decades of power cuts, it is calling private money to the rescue…

2014 is het jaar waarin het verhaal van de huidige Nigeriaanse energiesector echt begint. Het is het jaar van de privatisering.

YouTube

CNBC Africa: Now, Nigeria has officially handed over legal control of fifteen state owned electricity companies to their new owners, no doubt accelerating the reform… Zie hier de bijbehorende video.

In de tientallen jaren militaire dictatuur die voorafgaan aan deze privatisering, is er in Nigeria bar weinig in het elektriciteitsnet geïnvesteerd. De Nigeriaanse staat lukt het niet om genoeg geld bijeen te brengen om de investeringen te doen die het net nodig heeft. En dus besluit de regering van president Goodluck Jonathan, aangemoedigd door internationale organisaties als de Wereldbank, Lees hier al onze verhalen over de Wereldbank. om de elektriciteitssector te privatiseren.

YouTube

Goodluck Jonathan: The decision to privatize the sector was made in the long term interest of our great nation, and provides us the best opportunity to decisively address the national electricity power deficit and meet the needs of our expanding economy.

Om te snappen waarom die privatisering niet allang meer vruchten heeft afgeworpen, ga ik langs bij Helen Brume.

Helen Brume: My name is Helen Brume. I currently head the Energy Business for Union Bank. Union Bank is one of the top banks in Nigeria and we’re actively involved in supporting the power sector.

Brume werkt al decennia in de energiesector, als investeerder. En dat is een interessante rol, want de privatisering van het elektriciteitsnet gaat natuurlijk voor een groot deel over één ding: geld.

Brume: So obviously, Nigeria has had a long history of very inefficient government-owned enterprises. So the government agreed that the more sustainable path to follow would be to privatize the power sector. And by doing that, number one, they would eliminate the inefficiencies that accompany being owned by government. And number two, they would be able to attract the much needed private sector capital, which would obviously reposition the sector and put it on a path towards sustainability and growth.

Natuurlijk kun je stroom ook zien als een publieke voorziening, die door de overheid geregeld zou moeten worden. Maar door het totale gebrek aan vertrouwen van de markten in de Nigeriaanse publieke sector, lukte het de regering jarenlang niet om geld bijeen te krijgen voor broodnodige verbeteringen aan het net. In die context is het dus op zich een goed idee, die privatisering. En dat dachten investeerders destijds ook.

Brume: The entire Nigerian banking sector really rallied around that government privatization initiative and 80 percent of the funds that were raised for the privatization came from the Nigerian banking sector.

Alleen… er ging nogal wat mis. De opwekking werd verkocht aan zes grote bedrijven – de distributie werd opgeknipt onder élf nieuwe eigenaren.

Brume: I would argue that it was a bit too ambitious to privatize eleven distribution companies and six generation companies all in one fell swoop. If you think about the model that has been adopted by other countries, it’s usually more of a phased approach. So you privatize one or two entities. You see how it’s working. You learn from your mistakes. And then you apply that learning curve to subsequent privatizations.

Maar in Nigeria deden ze dus – bam – alles in één keer.

Tenminste: niet alles. En daar schuilt nog een groot probleem. Want er zijn twee héél belangrijke onderdelen van het elektriciteitsnet die de Nigeriaanse overheid zelf in handen hield.

Allereerst: de prijs van de elektriciteit. Het overheidsorgaan met de titel Nigerian Electricity Regulatory Commission bepaalt hoeveel de energieleveranciers mogen vragen aan hun klanten. Hier kunnen Nigerianen zien hoeveel zij moeten betalen voor elektriciteit. En dat bedrag is nu heel erg laag – de overheid wil de consumenten beschermen tegen hoge stroomprijzen. Maar dat zorgt ervoor dat niemand in de keten uit de kosten komt.

Brume: You privatize a sector, but you left in a lot of the decision making in terms of the fundamentals that go along with privatization to a government owned institution. So it was not a wholly ended privatization if I own an asset and I’m not at liberty to set the price for what I want to sell – I have to rely on a government owned entity or a regulator – then there’s already a fundamental flaw in it. I should be able to charge based on who wants to pay. It’s supposed to be a willing buyer, willing seller market and we’re not even close to that.

Bovendien hield de Nigeriaanse overheid ook één van de drie schakels in het energienet in eigen handen.

Brume: You have the generation companies that are generating power, that’s been privatized. You have the transmission company, which sits in the middle, that is still largely owned by the federal government and they’re a very critical part of the value chain. And then you now have the distribution companies, which is the last mile, which is the— the entities that actually sell the power, and they’re responsible for collecting that money and sending that money back up the value chain.

Deze drie onderdelen herken je inmiddels misschien van onze Elektriciteitsnet 101: generation of opwekken; transmission, transmissie; en distribution of de leveranciers. Van die drie schakels zijn de eerste en de derde geprivatiseerd. Maar die middelste schakel, het transmissienetwerk, die is nog in handen van de Nigeriaanse staat.

Maite: Alright. So can you maybe start by introducing yourself.

Lamin Adebola: Okay. I’m engineer Lamin Adebola. I’m general manager Transmission Company of Nigeria, known as TCN.

We zitten op diep doorzakkende leren banken in het kantoor van Lamin Adebola, de general manager van het transmissienetwerk van Nigeria, TCN. Ondanks de privatisering is dit dus nog altijd een overheidsinstelling. De boel ziet eruit alsof het dertig jaar niet is schoongemaakt, veel ramen zijn kapot. De portretten van de minister van Energie en de president kijken ons vanaf de muur ietwat ongeïnteresseerd aan.

TCN is verantwoordelijk voor de middelste schakel in het elektriciteitsnet: het vervoeren van de elektriciteit die centrales opwekken, naar de locaties waar mensen de stroom gebruiken. Dat kan vlakbij zijn, zoals in het geval van Oroma, of het kan honderden kilometers verderop zijn.

Adebola: So basically, our job is to transmit the power in bulk.

Die bulk aan stroom reist dan via substations en hoogspanningsmasten, die allemaal eigendom zijn van TCN. Zo’n transmissienet is een duur, onderhoudsintensief ding.

Adebola: TCN maintain the grid. We maintain the grid but, we also maintain the substation that does the job of protection and then control of this power. You know, if power is available and there is no control, it’s a disaster.

Bij het opwekken van elektriciteit, hebben we gezien, gaat al aardig wat fout – energiecentrales zouden 13 gigawatt kunnen opwekken, maar leveren slechts 8 gigawatt. Maar schokkender is misschien nog wat hier, verderop in de keten, misloopt: van die 8 gigawatt elektriciteit komt slechts 3,5 daadwerkelijk bij Nigerianen terecht. Dat is minder dan de helft. Waar blijft die stroom?

Als antwoord op die vraag begint Adebola te praten over de vooruitgang die het transmissienet de afgelopen jaren heeft geboekt.

Adebola: All over the country, we’ve raised our grid capacity from 4,000-5,000 megawatts, we have raised it to 8,100 megawatts as— as I’m talking to you.

Maite: So it’s double.

Adebola: It’s double now and we have the ambition that in the next— by 2023, our capacity is going to be around 20,000 megawatts.

Hij wijst op een landkaart aan zijn muur, waar die vooruitgang op te zien is.

Maite: Yeah, there’s a big map on your wall with a lot of red lines everywhere.

Adebola: A lot of— so it’s all over the country. There’s the eastern corridor, the Abuja— that we have program for northern corridor, we have program for Abuja corridor, we have program for eastern corridor.

De kaart staat vol met geplande nieuwe transmissielijnen, met onderhoud van oude lijnen, met versterking van de capaciteit op bepaalde circuits. Het ziet er indrukwekkend uit.

Maar het is ook precies wat de Nigeriaanse overheid al decennia belooft.

Maite: And you’ve been with TCN for twenty years?

Adebola: Yeah, or more.

Maite: So when you —when you first came here, I’m sure you also had dreams of expanding the grid. So, I mean, what happened in— why didn’t it expand faster?

Adebola: You mean in those days? Well, most of the problem in the country has been the issue of management. Management and then the government in power then.

Je moet hier een beetje tussen de regels door luisteren. Maar dan hoor je een ambtenaar die uit alle macht probeert het woord corruptie te vermijden. Hij heeft het over ‘management’ dat niet zo ‘proactief’ was, of die ‘niet zo veel noodzaak’ zag om het transmissienet snel te verbeteren.

Adebola: Those government in power who didn’t see much need to develop the transmission infrastructure, and then the management too who are not sometimes not too proactive to— to— to this issue of development of the power.

Uiteraard praat hij altijd in de verleden tijd – over zijn huidige baas heeft Adebola niets dan lof. Nú is dit veranderd.

Adebola: So— but these are what— these is what has changed now.

Hij vertelt me bijvoorbeeld hoe projecten voorheen jaren en jaren vertraging konden oplopen, omdat het moeilijk was om het land voor de lijnen en transmissiestations aan te schaffen.

Adebola: A project that supposed to last for maybe two years can last for five, six years before...

Maar het nieuwe management, zegt hij, pakt dit heel anders aan. Ze zetten samenwerkingen op met de gouverneurs van elke staat, die vervolgens land beschikbaar stellen.

Adebola: So this is the new way we’re doing things now. And tha— that’s the thing.

Ik vind meneer Adebola behoorlijk energiek en bevlogen. Niet helemaal wat ik verwachtte van een ambtenaar die al meer dan twintig jaar in het Nigeriaanse overheidsapparaat meedraait. Hij doet het klinken alsof TCN haar zaakjes nu, met het nieuwe leiderschap, eigenlijk keurig op orde heeft. Wat laat, geeft hij toe, maar toch, beter laat dan nooit.

Adebola: Everybody debate it— power industry, even those...

Maite: Everybody likes to talk about NEPA.

Adebola: Everybody talk about NEPA. It means— the meaning is that; everybody wish this thing to develop. As much as possible now, we want to confront this power problem head long, at least as far as we’re concerned at TCN.

Ik vraag hem wat hij dan nog als grootste belemmering ziet, als grootste reden dat Nigerianen nog zo veel stroomuitval hebben?

Adebola: Like, in proverbs they say: ‘It takes two to tango.’ Okay, in power industry it takes four to tango. So if this four doesn’t run in synergy, the power industry will not still be in the right direction. Four means: from the gas supplier to generation to transmission to distribution.

Het probleem is dus de verbinding tussen de schakels, vindt Adebola. Hij geeft een voorbeeld: heel veel Nigeriaanse consumenten betalen niet voor hun energie. We gaan het hier straks uitgebreid over hebben, maar voor nu volstaat het om te weten dat de Disco’s, Discos is een afkorting voor ‘distribution companies’. de energieleveranciers, met hele grote onbetaalde rekeningen zitten. De teller stond deze zomer op omgerekend 2 miljard euro.

Die onbetaalde rekeningen raken de hele energieketen, maar vooral: de overheid. Die zit namelijk tussen twee vuren, in het midden van de keten: aan de ene kant de energiecentrales waarvan ze de stroom kopen, en die daarvoor betaald willen worden. En aan de andere kant de Disco’s die de stroom afnemen, maar hun rekeningen niet kunnen betalen.

Adebola: The losses are with the government. Like I said, you’ll give them 100 megawatts, they only pay for maybe 40, which means the rest is like a loss, which government has to subsidize one way or the other. So I call it subsidy, that is why government is releasing a lot of money.

Als de overheid zo veel verliezen moet slikken, blijft er natuurlijk weinig over voor TCN om te investeren in het net. En zo echoot Adebola ook wat Helen Brume ons al vertelde: er is veel en veel meer geld nodig. Maar kan je nog wel investeerders aantrekken op deze manier? vraag ik Adebola. Want geen geldschieter die de afgelopen zes jaar geld heeft gestopt in het Nigeriaanse stroomnet heeft daar ooit een cent van teruggezien.

Adebola: Why we need to invest in generation, transmission and Distribution is because Nigeria has the huge potential for power. In fact, any wise investor in power should see Nigeria as the next investment destination. US is saturated, China is saturated; Nigeria with a population of 200 million is the next destination of power.

Tegen het eind van het gesprek vraag ik meneer Adebola om een kleine tour van het transmissiestation – zijn kantoor zit er immers naast, vanaf de overloop kan ik de metalen kolossen van de elektriciteitsmasten al zien staan. Maar die tour komt er niet vanzelf.

Adebola: Though not— not the best to showcase but we’ll see...

Maite: At least something.

Adebola: We want to see something.

Maite: Yeah. That will be nice. Yeah.

Na heel veel aandringen neemt iemand me dan toch mee de controlekamer in.

Maite: Hello! How are you?

Medewerker transmissiestation: Hello. How are you?

En zodra ik daar binnenstap, snap ik waarom ze hier misschien liever geen journalist wilden binnenlaten. Want hoewel meneer Adebola geweldig kon vertellen over alle verbeteringen en vooruitgang op het transmissienet – en de kaart aan zijn muur nogal indrukwekkend was – is het drie deuren verder alsof ik een tijdmachine ben ingestapt.

De ruimte ziet er nog het meest uit als de machinekamer van een sovjetonderzeeër. Wil je foto’s zien van deze ruimte? Die vind je hier, in mijn nieuwsbrief. Overal staan oude, verroeste, analoge metertjes en schermpjes.

System operator Chudi Agashi leidt me rond.

Chudi Agashi: Like, this is the control room. This is what we call the control panels. This is what we call the relay panels.

Maite Okay.

Chudi: So this is control panels.

Maite: And what— what can we see here?

Chudi: The control panels is— that’s— this is just like a— a brief summary of what we have out there. So you control from here.

Maite: Okay.

Chudi: That is why we call it control panel. So this relay panel is where we have the relays; they’re protective relays.

Maite: What does that mean?

Chudi: So, they’re to protect the lines, they’re to protect the transformers in case there is a major fault coming in. So they act so fast, like, in microseconds. They will take out the equipment, so...

Maite: So that everything doesn’t blow up.

Chudi: Yes, yes.

Maite: So we call this a ‘stoppenkast’ in Dutch. It’s a very big stoppenkast.

Chudi: Hahaha.

Maite: And if it says zero, is that good?

Chudi: No. That means it’s out. It’s out.

Maite: Does that mean that people don’t have electricity?

Chudi: No no, there is always alternatives.

Maite: So they can get from— they can get from alternative line.

Chudi: Yeah, these ones are on. This one, this is on. The other two.

Maite: Alakpon, yeah.

Chudi: The other two are on, too.

Maite: Okay, okay.

Als ik zo om me heen kijk in deze kamer, is het ineens niet zo gek dat de stroom er bij mij thuis constant uit vliegt. Niet dat ik kennis heb van de nieuwste technische snufjes op elektriciteitsgebied, maar alles om me heen is verstoft, verroest, of gewoon: kapot. Er lijkt hier al decennia niet geïnvesteerd te zijn in onderhoud.

Maite: Could we see outside at all?

Chudi: Okay.

Maite: Thank you.

Chudi neemt me mee naar buiten, waar de echte apparatuur zich bevindt: de apparaten die de stroom van hoogspanning naar laagspanning brengen.

Maite: Helmets, helmets. Oh wow! That is a lot of power lines. Het zijn gewoon echt tientallen, nou ja, van die grote grijze kolossen kabels. Can we enter?

Chudi: We’ll just stay along the path. Since you don’t have protective gears, so...

Maite: You don’t have an extra helmet for me?

Chudi: Eh?

Maite: Or I can put that... I can put your helmet.

Chudi: There’s no safety boot.

Maite: That is true. I’m wearing sandals.

Chudi: And me, I’ve already shaved. I’m not wearing my safety boots.

Maite: That’s true. You’re— you’re looking too smart to enter this. Oh wow! That is a lot of equipment. It’s called a switch yard?

Chudi: Yeah, this is the switch yard.

Maite: High voltage switch yard.

We staan in de switch yard Zo ziet een switch yard eruit. – eigenlijk midden in de stad. Vlak langs de zijkant van het terrein loopt de oprit van een verhoogde snelweg, en daaronder, tegen de hekken aan, ligt de centrale markt van een sloppenwijk.

Maite: So these are the lines that we just saw on that panel.

Chudi: Yeah, yeah, yeah. This is a 12 kV station. So from the 132 we step down to 33.

Maite: And that...

Chudi: From 33...

Maite: You can— that one you can send to homes.

Chudi: We can send to homes, at the same time we can send to another substation, which is a distribution substation.

Chudi verontschuldigt zich in onze korte tour wel drie keer – dit is niet echt het mooiste station in Lagos, TCN heeft ook modernere stations hoor, met nieuwere apparatuur. Het is in deze switch yard inderdaad moeilijk te zeggen welke apparatuur functioneert, en welke apparaten gewoon oud ijzer zijn.

Maite: Your machines are very quiet, they don’t make sound.

Chudi: Okay, this one? This one is out. We’re working on it.

We’re working on it. Ja, nee, nu werkt het nog niet, maar wacht maar, je zult zien…

Ik geloof dat Chudi en meneer Adebola oprecht gemotiveerd zijn iets te veranderen. Maar tegelijk ken ik ook de scepsis van Nigerianen om me heen: ze hebben dit al zo vaak gehoord. Nigeria – we’re working on it. Dat zou wel het nationale motto kunnen zijn.

En hoe kan het überhaupt dat je jaren en jaren aan iets kunt werken zonder werkelijke vooruitgang? Hoewel ik natuurlijk niet zeker weet of meneer Adebola vrijuit kan spreken, blijft ik toch hangen op wat hij tegen me zei: ik werk hier al twintig jaar, maar nu pas hebben we een leidinggevende die echt iets wil veranderen. Met andere woorden: nu hebben we pas iemand die niet corrupt is, die mensen afrekent op hun werk in plaats van hun afkomst, die geld ook echt bij projecten terecht laat komen. Twintig jaar verder, maar ineens komen dingen wél in beweging.

Als ik na de tour toch nog even in het kantoor van meneer Adebola binnen wordt gewenkt, vraag ik hem nog eens wat hij eigenlijk vindt van de privatisering. Hij heeft de sector daarvoor ook meegemaakt. Is het beter geworden?

Maite: Do you think the privatization was a good idea?

Adebola: So in principle, privatization is a good idea, in principle. But in practice, who do we privatize to? It is assumed that when you just give an asset from public to private, you assume that the private people would behave well. But it’s not so, because they’re also human being and their focus is on profit. So if the monitoring and control is not well done, then private people are not different from public people. So that has been the problem or the pri —it’s not the privatization itself that is bad, it is the way and manner in which it is done.

Zijn antwoord zet me aan het denken: het succes van de privatisering valt of staat met de mensen aan wie de staatsbedrijven verkocht worden. Net zoals de vooruitgang bij TCN valt of staat met de mensen aan de top, die wel of niet gedreven zijn om vooruitgang te zien.

Ik weet niet zo goed of ik hier nou hoopvol of neerslachtig van moet worden. Ik geloof wel dat de meeste mensen deugen, dus ja, als mensen zelf de sleutel in dit systeem zijn moet er vooruitgang kunnen zijn. En tegelijk: waar zijn die mensen dan al die jaren? Zitten ze op de verkeerde posities te vechten tegen hogerop? Of zijn ze lamgeslagen in een systeem dat niet meewerkt? Of zijn ze stukje bij beetje aan het timmeren aan een weg vooruit?

Ik ga verder kijken, in het laatste deel van de energieketen: de distributeur.

Net als in Nederland heb je als gewone inwoner van Nigeria eigenlijk alleen te maken met de distributeur van je elektriciteit: je energieleverancier. TCN draagt de stroom over aan deze leveranciers, en die zorgen ervoor dat de elektriciteit het laatste stukje naar de klant aflegt.

In Nigeria zijn er elf energieleveranciers: Op deze kaart zie je in welk deel van Nigeria die bedrijven opereren. elf bedrijven aan wie de staat haar energiedistributie verkocht tijdens de privatisering. Als stroomgebruiker kun je, anders dan in Nederland, niet kiezen tussen die leveranciers: ze zijn georganiseerd per regio. Woon je in de Nigeriaanse hoofdstad Abuja, dan val je onder de Abuja Distribution Company. Woon je in het noorden van Lagos, dan val je onder de Ikeja Distribution Company. En waar ik woon, in het oude koloniale stadshart Ikoyi, val ik onder de Eko Distribution Company.

Deze distribution companies – we hoorden het al even – heten ‘Disco’s’ in de volksmond. Eko Disco, mijn leverancier, houdt kantoor op Lagos Island, het oudste stukje van de stad en een van de meest dichtbevolkte stukjes Afrika. Het is een plek waar je liever even uit de taxi stapt om de laatste honderd meter tussen de motortaxi’s en marktkraampjes door naar je afspraak te lopen – anders kun je er in de toeterende chaos gemakkelijk weer drie kwartier over doen.

Ik heb afgesproken met Funto Amire, strak in pak, die inmiddels ook al een decennium meedraait in deze sector. Hij leidt me rond op de twaalfde verdieping van het vervallen kantoorpand – het zenuwcentrum van Eko Disco.

Funto Amire: Alright, so SCADA is Supervisory Control and Data Acquisition. So...

Maite: Supervisory Control and Data Acquisition.

Funto: Yeah, so from here...

Maite: It’s a whole mouthful.

Funto: Yeah, well...

Maite: Hahaha.

Funto: You’ll get used to it. So what— what we do here, is basically to try as much as possible to have a bird’s eye view of our network. From here we can see live stations in the field— in the districts right? And we can see what is going on there. Right so, this is the— this is the nerve center itself. And you can see a couple of bolts so, this is what we do normally...

Maite: Hello! How are you?

Zo totaal vervallen, bemost en beschimmeld als het gebouw er in de trappenhuizen nog uitzag, zo strak, wit en tl-verlicht is deze verdieping. De deur die Funto openduwt, brengt ons in een kamer met schermen van plafond tot vloer, vol knipperende rode en groene lampjes.

Funto: This is the man in charge, his name is Umar.

Maite: Hello sir! How are you?

Funto: This is Maite.

Maite: Maite, very nice to meet you.

Ik word voorgesteld aan Umar Saliu, een lange, slanke man, die zich load manager bij Eko Disco mag noemen.

Funto: So... He can run you through a bit of what you’re looking at the moment (telefoon rinkelt). Right? He can run you through a bit of it, so you can make some sense...

Maite: Yes, I would love that.

Funto: ... of the red and you make some sense of the green. The red in this case, I’m told is good.

Maite: The red is good?

Funto: Yes!

Maite: This is seems very counterintuitive to me.

Funto: Exactly!

Maite: Hahaha.

Funto: But that’s where it is. So red means live. So...

Maite: Red means live. Okay.

Terwijl ik mijn microfoon inplug, kan ik mijn verbazing eigenlijk niet verbergen: de boel ziet hier zóveel geavanceerder uit dan ik had verwacht. Ik denk terug aan de analoge controlekamer van TCN en kan bijna niet geloven dat ik op deze glanzende schermen naar hetzelfde elektriciteitsnet zit te kijken.

Maite: Wow! This is so— much more advanced than I expected, sorry to say...

Funto: Thank you for the...

Maite: This is kind of like a...

Funto: ... for the compliment.

Maite: ... compliment and not a compliment.

Funto: Exactly! Exactly!

Maite: Sorry.

Funto: I— I choose to take it as a compliment.

Maite: Yeah, please take it as a compliment.

Umar legt uit wat ik eigenlijk allemaal zie op de schermen om ons heen.

Umar Saliu: This is our real-time— our real-time process control platform. What that means, is the status of all feeders at all given point in time, the real-time load, flow on each of the feeders, the values of all of the parameters in place; I mean the voltage, the current, power factor, every other thing that’s related to power utilities and distribution. So that’s what we do right now.

Ik zie de namen van zowat elke wijk die ik in Lagos ken op het scherm staan. Eronder staan wat getallen, en vooral: die rode en groene vierkantjes.

Umar: Those boxes you’re looking at there, with some values are actually the status of circuit breakers. So if it’s red at this point it’s telling us it’s in closed position.

Maite: And that’s good?

Umar: Yeah. It’s closed means, it’s on and power is flowing through.

Maite: Okay. Okay.

Umar: And once power is flowing through, consumers are actually feeding from it and... of course they’re paying more.

Maite: Yeah.

Umar: It’s better for us. If it’s off, that means we’re not able to give power to people, and it’s... of course, not why we are here. The reason we’re here is to ensure that everybody has power, as it were.

Maite: If my power fails what— what do you see here?

Umar: Yeah. Well, we see the state of the feeders real-time as it is, if it’s on, if it’s off. If it’s on, what load is actually flowing through it? What is the voltage? So, well, you don’t really need to tell us anything’s happened. From this point we can see it immediately something is gone on, an alarm page pops up, it tells us there’s been discontinuity of supply along the network. We’ll find out what’s happening.

Hoe mooi dit er ook uitziet: Eko Disco slaagt er regelmatig niet in om het boxje voor mijn huis rood te doen kleuren. Ik praat erover verder met de baas van Eko Disco.

Adeoye Fadeyibi: I’m engineer Adeoye Fadeyibi. I’m the CEO Eko Electricity Distribution Company.

Maite: So you’re the CEO of my Disco? ‘Cause I live in Ikoyi. You...

Adeoye: I live in Ikoyi too.

Maite: You— you start smiling straight away. I mean, a lot of times I don’t have electricity.

Adeoye: In Ikoyi? What part of Ikoyi?

Maite: Yes! Off Awolowo Road.

Adeoye: Okay, that’s good.

Maite: Why?

Adeoye: Great question. I think there’s— we of course also have quite a number of faults that we have in a lot of this infrastructure, so I think for— in putting it in simple terms, that is one area we see a lot of faults that we keep trying to fix and I think we’re doing things to try and reinforce the network. So hopefully we get to you very quickly.

Maite: Hahaha.

Adeoye: You should— I should say; which one is that?

Maite: It’s Maduike Street.

Adeoye: Maduike Street. Okay. Funto, remember that: Maduike Street, Awolowo Road. I thought we did preventive maintenance on that line?

Het is een prachtig staaltje Nigeriaansheid. Dit is een netwerksamenleving. Je succes in het leven hangt sterk af van wie je kent. En nu ken ik de CEO van mijn Disco, die dan ook meteen even een notitie maakt over mijn straat – dikke kans dat ik de komende tijd een stuk minder stroomuitval heb.

Adeoye: So look, I always— I— I talk a bit straighter than most people which is blunt...

Maite: Please do.

Adeoye: ...but I’m trying to understand your— I don’t want to go say something that is gonna mess up your ratings...

Maite: Hahaha.

Adeoye: In the— in the Dutch...

Maite: Blunt is usually good.

Adeoye: I keep telling people that what we sell is not rocket science. My customers only need one thing: 24 hours power.

24 uur per dag stroom – ja, zo klinkt het heel simpel.

Adeoye: Power, that’s it.

Maite: It’s all everybody wants.

Adeoye: It’s not anything complicated. All these— all that talk we’re talking about is, pardon my word, crap.

Ade geeft een voorbeeld.

Adeoye: When was the last date of preventive maintenance? Long.

Maite: When was it?

Adeoye: Somewhere I mean, some we couldn’t find the records. So we said: ‘No problem, we’re not gonna blame each other.’ We formed the preventive maintenance team. Did a schedule, we did each one check-off that is done. Like I said: ‘It’s not rocket science.’

Het mag dan geen raketwetenschap zijn, de Disco’s hebben met één ding grote moeite: geld innen van hun klanten. Wat de Disco zo belangrijk maakt in de energieketen, is dat zij het geld voor de hele keten ophalen. Zij zijn degene die met de eindgebruiker een relatie hebben: ze leveren stroom, de gebruiker betaalt, en de Disco stuurt het geld terug de keten in, zodat ook transmissie en opwekking hun centen krijgen.

Adeoye: Eko is probably one of the better ones just because I have most of my customers in you know, do— they do pay on time.

Maite: Because they’re— they’re richer. You serve richer areas.

Adeoye: Correct! That’s—that’s simply the way to put it.

Maite: Yeah. So how many people don’t pay their bills?

Adeoye: Today we sit in the twenties— in the twenty-something percent.

Maite: So about a fifth of the electricity that people use that you provide is not being paid for?

Adeoye: In this network, is not being paid for that we know, right?

Een vijfde van de elektriciteit wordt niet betaald. En Eko Disco doet het dan nog goed. Er zijn Disco’s waar de helft van de elektriciteit niet betaald wordt. Dat kan gebeuren, omdat ontzettend veel Nigerianen geen elektriciteitsmeter in hun huis hebben – meer dan de helft van de klanten van de Disco’s heeft geen meter.

Ik heb wel een meter thuis. En dan werkt het allemaal simpel zat: ik koop een prepaidkaartje van Eko Disco, waar punten op staan. Die stop ik thuis in mijn meter, en zodra er stroom is, heb ik net zolang elektriciteit tot mijn prepaidpunten op zijn, of er weer geen stroom is.

Maar de mensen zonder zo’n meter krijgen zogenoemde estimated bills, geschatte rekeningen. Je kunt je er misschien iets bij voorstellen dat mensen geen zin hebben om die te betalen: ze hebben misschien eigenlijk nauwelijks elektriciteit gehad, maar krijgen er wél een rekening voor. Of ze hebben expres zuinig gedaan, maar krijgen net zo veel in rekening gebracht als hun buren die de hele dag de airco aan hebben staan.

De oplossing is natuurlijk simpel: geef iedereen een meter. En sinds 2018 wordt daar ook volop aan gewerkt, onder de MAP: het Meter Asset Provider Program. Lees hier meer over dat overheidsprogramma. Maar het plaatsen van zo’n 40 miljoen meters is natuurlijk niet binnen een weekje gebeurd.

Adeoye: So if everybody gets meters in that area, every customer is on—we know where they are. I think then, that particular one is done.

Maite: Yeah. One of the issues solved.

Adeoye: Yes! So, instead of trying to solve everything at once and solving nothing, we— we’re doing it systematically and we’ve seen improvements in Eko for example, just by doing that.

Maite: What do you think, if you look at the future?

Adeoye: I don’t just do this because, I mean, on a serious note, it’s not just a good job to have. I am a young Nigerian. But I’ve also spent two decades in this power sector. Outside of all the fun and jokes, there is a personal pride that I take. So I would be very optimistic, ‘cause that’s what will wake me up every morning and come to work, because I strongly believe that even though with the madness, we’re going to go to 24 hours power. This is a problem. This is how big it is. I have hundred problems – they’re hundred stairs, I’m going to start taking the stairs. If I’m strong, maybe I can take three steps at a time. You know— maybe one step at a time, but the point is: we get the problem. We’ll get there.

Ook onderaan een trap met honderd treden moet je gewoon beginnen met lopen – het is een hoopvol beeld. En een beeld dat vertrouwen vereist, waarvan ik nog niet weet of ik het heb. Want wat als iemand je gewoon telkens van de trap duwt? 

Als ik naar in de lift naar beneden stap met Funto Amire, laat hij wat veelzeggende zuchten vallen.

Maite: Thanks for your time, I really appreciate it. It’s really interesting. It gives me another little piece of the puzzle.

Funto Amire: I’ve been in this industry for a while and yet— yet we still don’t have all the pieces of the puzzle.

Maite: What piece is missing for you still?

Funto: Oh well, different things to be honest. Right now, I don’t understand why, you know, it’s so difficult to do a couple of things from the government’s side. So, just let’s make this thing work.

Maite: Yeah, yeah, yeah. So from the policy side, you’re like...

Funto: From the policy side— from the...

Maite: ...missing pieces.

Funto: ...enforcement side. Basically, the government wields a huge influence over everything that happens, so... I just need to figure that out. 

En dat is ook precies wat ík wil snappen. Deze sector is geprivatiseerd, maar ook niet écht. In elke stap van de keten zitten problemen, en in elke stap van de keten hebben die óók met de Nigeriaanse overheid te maken. De opwekkers zien het gas dat ze kunnen gebruiken structureel verspild worden. Hier vind je meer informatie over die gasverspilling. Bij het transmissienet worden zulke grote verliezen geleden, dat er nauwelijks te investeren valt in verbeteringen. En de distributeurs mogen van de overheid geen eerlijke prijs vragen voor hun product.

Als er één ding duidelijk is, is dat het Nigeriaanse elektriciteitsnet, net als een samenleving, alleen kan bestaan als alle delen van de keten het doen, en als iedereen mee wil werken. Maar dat vergt vertrouwen – in elkaar, en misschien wel het meest belangrijk: in de staat. En dat vertrouwen zie ik elke dag ontbreken, in dit land waar de overheid niet vanzelfsprekend het beste voor heeft met haar burgers, en iedereen gewend is haar eigen boontjes te doppen.

In de volgende aflevering ga ik dus kijken aan de kant van de overheid en haar beleid. Welke rol speelt zij in het verhaal van NEPA?

Tijdens mijn tour van Eko Disco lopen we op een gegeven moment langs een diensttrappenhuis. Ik vraag wat daar beneden is.

Engineer Balogun: You know, and then downstairs, you know, we have the public utility, we have two UPS and we have two generators. So 24/7, there’s always supply.

Maite: So even the Eko Disco has generators for backup.

Balogun: For backup. We are not the ones producing you know.

Maite: That’s true.

Balogun: So we rely on generation and transmission.

Never Expect Power Always is een productie van De Correspondent, gemaakt door Jacco Prantl en mij, Maite Vermeulen. Eindredactie: HP van Stein Callenfels en Anna Vossers. Redactie: Dimitri Tokmetzis, Zeno Siemens-Brega, Valentijn de Hingh en Sanne Blauw. Factcheck: Riffy Bol. Vormgeving: Luka van Diepen. Development: Heleen Emanuel.

Meer verdieping over dit onderwerp vind je op decorrespondent.nl/nepa. Hier vind je meer informatie over NEPA.

En heb je met plezier geluisterd en ben je nog geen lid van De Correspondent? Word dat dan snel! Alleen met jouw steun kunnen we verhalen als deze blijven maken. Het kost slechts 7 euro in de maand. Ga naar decorrespondent.nl/wordlid. Word hier lid van De Correspondent! Hartstikke bedankt!