Het jaar 2020 volgens 45 kinderen uit Amsterdam-Zuidoost: racisme, vuurwerk en de Intertoys die sluiten moest

‘Wat vindt u van Geert Wilders?’

‘Bent u eenzaam?’

‘Vindt u ook dat er in elk winkelcentrum een Intertoys zou moeten zijn?’

Dit zijn de brandende vragen die 45 kinderen (9-11 jaar) uit Amsterdam-Zuidoost voor hun buurtgenoten hebben.

Elke zondag krijgen de kids les op de IMC Weekendschool, waar ze kennismaken met verschillende beroepen. De les van vandaag: journalistiek. Het thema: vooroordelen. De docenten: wij, Vera en Valentijn. De eerste vraag aan ons: ‘Zijn alle journalistenvrouwen zo lang?’

Vooroordelen dus. Eerst maar eens bespreken wat dat zijn, want dat de grens tussen feiten, meningen en beeldvorming vaak vaag is, weten de leerlingen wel. Dat blijkt al uit hoe ze de reputatie van hun wijk omschrijven: ‘Mensen denken: we zijn gevaarlijk, we zijn gek. Maar weet je wie gek is? Geert Wilders. Het is hier gezellig en het eten is goed.’ Een discussie over wiens moeder de beste jollof maakt volgt.

We stellen een lijst met vragen op en brainstormen over wat de kinderen afgelopen jaar bezighield. De moord op George Floyd, smeltende ijskappen, mensen die vanwege corona eenzaam zijn, ratten op het schoolplein en de lokale speelgoedwinkel die een week voor Sinterklaas de deuren sloot – wreed – blijken in Vera’s klas het hevigst te spelen.

Bij het rondje in Valentijns klas gaat het in het begin vooral over vuurwerk. Er wordt heel wat afgestoken in de buurt en ook weleens iets knallends van de galerij van een flat naar beneden gegooid. Als meester Arsalan, zelf weekendschoolalumnus en nu vrijwilliger, zegt dat ze beter even tot de pauze kunnen wachten met hun vuurwerkanekdotes, laat één leerling teleurgesteld zijn vinger zakken: ‘Ik had nog twee dingen, maar ze gingen allebei over vuurwerk.’

Een greep uit de vragen die in beide klassen worden bedacht: ‘Welk cijfer geeft u Zuidoost?’, ‘Wat vindt u van het drugsgebruik in Zuidoost?’, ‘Wat vindt u van het racisme in Zuidoost?’ En, Vera’s persoonlijke favoriet: ‘Heeft u weleens een ongeluk in het echt gezien? Zo ja: waar? Zo niet: waarom niet?’

We gaan naar buiten in groepjes van vier. In het nabijgelegen winkelcentrum Reigersbos zijn veel winkels gesloten, dus er is weinig volk op straat. Maar op de paar uitgaande kerkgangers, klanten van de plaatselijke Vomar en de rokende cliënten buiten de ggz-instelling tegenover de school stappen de leerlingen dapper af. Net als op de mevrouw die met een papegaai op haar schouder het vuilnis buiten zet en de vrouw-met-gitaar die op een bankje een halve liter zit te drinken. ‘Volgens mij heeft zij geen gewoon drinken, juffrouw’, merkt een van de leerlingen op.

De journalisten in spe nemen hun taak al snel bloedserieus. Wordt eerst nog druk gegiebeld dat het ‘zó awkward’ is om mensen aan te spreken; vanaf de eerste vraag wordt aandachtig geluisterd en kritisch doorgevraagd. Zo vraagt leerling Cayden een lange man met muts: ‘Als u een winkel zou hebben in het winkelcentrum, wat zou u daar dan verkopen?’ De man zou wel boeken willen verkopen. ‘Aha’, concludeert Cayden, ‘dus een bibliotheek, maar dan wilt u er geld aan verdienen?’

Er wordt meegeschreven, gediscussieerd, sommige leerlingen voeren hun gesprekken zelfs volledig in foutloos Engels. Pas als een vrouw met een gigantische zak spinazie en haast hun vraag om een interview afketst met: ‘Nee sorry, ik heb honger’, barsten ze in schaterlachen uit. De kop van hun artikel is geboren.

Als Valentijn in de afsluitende kring vraagt wat de leerlingen vandaag hebben geleerd, steekt een meisje dat aan het begin van de les nog niet veel durfde te zeggen haar vinger op: ‘Dat mensen die er niet zo aardig uitzien best lief zijn en heus wel met je willen praten.’ Oftewel: dat je niet zo veel vooroordelen moet hebben. Les geslaagd.

Ga er even lekker voor zitten, we presenteren: de beste reportages van 2020.

Groepje 1: Rayan, Justicia, Sadiha

Titel: Koud, mensen, kinderen

We zagen mensen op de fiets, in de auto, lopend, aardig, jong, oud, sommigen hadden een sjaal, pet, enzovoort, vanalles. Ze zeiden ja, nee, ja soms, nee nooit, ja altijd. Heel goed ze waren spraakzaam. In Zuidoost is iedereen gelijk. Zuidoost is de beste. Geef nooit op. Oefen waar je slecht in bent. Zijn jullie het daarmee eens?

Groepje 2: Farida, Jenessa, Mohammed en Wajeeh

Titel: De ontmoeting met Duifje Flex

Er waren een lange Nederlandse meneer en een korte Pakistaanse mevrouw en drie Engelse vrouwen. Ze hielden allemaal afstand en hadden een mondkapje. Ze vonden dat er te veel groen weg was gehaald en er zijn te veel gebouwen. Toen hebben we Duifje Flex ontmoet. Hij is de bekendste inwoner van Zuidoost en hij loopt met een flex want zijn poot is korter. Hij vindt Zuidoost leuk en speelt graag in het meer bij de Hoge Dijk.

Groepje 3: Tanisha, Angel, Geurtaj en Chardayne

Titel: Zuidoost: hoe is het om daar te zijn?

Het was leuk. Het was een rustige zondagmiddag in winkelcentrum Reigersbos. Veel winkels waren dicht. We spraken oude mensen en sommige met normale leeftijden. Veel mensen zijn bang in het donker maar overdag niet. Sommigen blijven niet in Zuidoost want ze willen meer lantaarnpalen en meer politie om het veiliger te maken. Wat iedereen zou moeten weten over Zuidoost is dat de meeste mensen aardig zijn en sommige mensen raar en gek. Mensen die wapens hebben. Er zijn veel ratten dus we moeten minder eten op straat gooien.

Groepje 4: Love, Emmanuel, Cayden en Ali

Titel: Lange Jan en miss too much lipstick

Het is nul graden man, zei Emmanuel. Cayden en Ali en Love zeiden: komt deze man met zijn nul graden. Het is vier graden Celsius. En toch gingen we buiten voor interviews. Toen kwamen we Kwaku tegen. We moesten aan het festival denken en nu hebben we zin in nasi met salade en mais. Kwaku komt uit Ghana en hij heeft een ongeluk gehad in Almere omdat zijn auto wegslipte door het ijs. Toch wil hij in Nederland blijven. We vroegen een lange man, lange Jan, wat hij zou willen verkopen in het winkelcentrum en hij zei boeken en stripboeken. Dus eigenlijk een bibliotheek maar dan waar hij geld aan kan verdienen. Toen gingen we praten met miss too much lipstick maar ze was aardig dus we noemen haar miss nice. Ze had veel lipstick maar ze had ook veel tijd voor ons. Ze zei dat racisme bestaat omdat mensen zich niet in elkaar plaatsen.

Groepje 5: Lee-Ann, Alicia, Pavan en David

Titel: Hoe is het om in Zuidoost te wonen?

We zagen veel duiven. We zagen een vrouw gitaar spelen. Een meneer deed stoer hij had een donkergroene jas en zwart-witte schoenen en hij vond het leuk om in Zuidoost te wonen want er zijn verschillende culturen. Interview 2 vond het hier heerlijk groen. Interview 3 ook. Zij was 24 en ze was met haar neefje en vindt het superleuk en gezellig met verschillende mensen om haar heen.

Groepje 6: Lorena, Mareshaël, Anas, Marwa, Kemnel

Titel: Meningen over Zuidoost

We waren in het winkelcentrum van Reigersbos. Het was bewolkt. We zagen mensen, winkels, fietsen, gebouwen. Een man met een zwarte jas, 2 zakken in zijn handen. Een vrouw met grijs haar en zwarte jas. Vrouw met een gitaar. Bruine vrouw, grijs haar, trekkar. De mensen zeiden: het is hier top, charmant, heel veel groen, veel natuur, verschillende culturen en mensen, gezellig. Iedereen gaf een hoog cijfer. We vonden het spannend en leuk. Onverwachtse vrouw wou geïnterviewd worden.

Groepje 7: Yeyahno, Damalie, Jenetta, Kay-Leigh, Abdel

Titel: Het interview in Zuidoost. (Doorgekrast: De twee oude dames en de Engelse man)

Er waren twee oude dames en een meneer. Ze waren twee oudjes (oma’s). Ze wonen in Kikkenstein (Kraaiennest). Ze vonden dat Zuidoost door de jaren veel is veranderd, door jongeren die herrie schoppen en criminelen. De dames hadden een tip voor journalisten: dat ze veel moeten lezen en studeren, en dat je alles kan bereiken en doen in Zuidoost. We spraken een man uit Belgrado, hij zag er cool uit en was drie maanden geleden verhuisd naar Reigersbos voor een jong softwarebedrijf. Hij had gehoord dat het vroeger een ruige buurt was, maar nu vindt hij het veel beter. Hij heeft alleen leuke dingen gezien en hij vond de metro heel cool, de fietspaden en dat het een multiculturele buurt is.

Groepje 8: Mayaz, Jannett, Shenaaz, Lindsay

Titel: Vuil in Zuidoost

We hebben mensen gesproken die sporten, wandelen. Er was een mevrouw met een papegaai. Ze ging haar vuil met haar papegaai weggooien. Ze heeft geen nare gebeurtenissen meegemaakt. Ze woont hier 40 jaar. Ze denkt positief aan Zuidoost. Het is rustig, goed. Fijne woning, geweld is erg. Prachtige, vriendelijke mensen. De bestrating moet beter worden. En mensen moeten minder afval naast de container gooien.

Groepje 9: Salina, Jaya, Aryan, Makayla

Titel: Nee sorry, ik heb honger

We waren in de Reigersbos in Zuidoost, het winkelcentrum. Er waren winkels met kleuren en kerstbomen. We zagen een mevrouw met spinazie die zei: nee sorry, ik heb honger. We zagen een mevrouw met een cadeau, een Engelse mevrouw, een mevrouw met een kinderwagen, een man met een fiets. Mensen zeiden dat er veel geweld is, multicultuur, meer groen, minder vechtpartijen, meer plek voor jongeren. Je moet niet altijd mensen geloven die negatief over Zuidoost praten. Mensen uit andere landen vinden Zuidoost een inspirerende plek.