Waar hebben we het over? Dat is de vraag die ik stelde toen De Correspondent een jaar geleden van start ging. Omdat ik geloof dat de manier waarop we over de wereld praten bepalend is voor hoe we haar ervaren stond ik, vaak met hulp en tips van jullie, stil bij begrippen die een grote overredingskracht hebben, maar waarvan je je kan afvragen wat ze nou eigenlijk betekenen.

‘Crisis’, ‘transparantie’, ‘innovatie’, ‘creatieve industrie’, ‘delen’, ‘pitch’; het klinkt allemaal mooi en neutraal, maar is het dat ook? Of neem het feit dat ‘Big Brother’ dé metafoor is wanneer we het over surveillance hebben. In hoeverre belemmert die verwijzing het zicht op bepaalde aspecten van surveillance? Wat als we in andere termen over dit fenomeen spreken, kunnen we daar dan wat van leren?

Volgend jaar hoop ik nog veel meer van zulke ‘clichés’ te ontleden. Daarnaast ben ik stiekem al begonnen aan een serie artikelen over de ‘achterkant’ van kunst en cultuur; meer daarover vertel ik in deze video. Ik hoop dat jullie ook komend jaar blijven komen met bijdragen, tips en suggesties – en ook, natuurlijk, dat jullie lid blijven.

Bekijk hier mijn video:

Vimeo

Blijf je ons steunen? Wil je ook het komende jaar een verdere ontwikkeling van De Correspondent mogelijk maken? Verleng dan je lidmaatschap met een jaar voor maar 60 euro! Klik hier om te verlengen, bijna 10.000 leden-van-het-eerste-uur gingen je al voor

Enkele stukken van het afgelopen jaar:

Hoe ‘transparantie’ het antwoord op alles werd Transparantie is het modewoord van deze tijd. Van overheden tot multinationals tot klokkenluiders: iedereen wil er meer van. Hoe is het aan die onbetwiste status gekomen, en hoe terecht is dat eigenlijk? Lees het artikel hier terug

De paradox van de permanente crisis Volgens politici is het al vijf jaar 'crisis.' Maar kan dat wel: vijf jaar lang in crisis verkeren? De term is verworden tot een manier om politieke verantwoordelijkheid af te schuiven, terwijl aan de wortels van de problemen niets wordt gedaan. Lees het artikel hier terug

Life is a pitch Wat vroeger praten of presenteren heette, heet nu: pitchen. Ooit voorbehouden aan verkopers en reclamemakers, maar inmiddels ook gemeengoed onder kunstenaars, schrijvers, zzp'ers, ambtenaren en zelfs parlementariërs. Zoals een coach personal branding het formuleerde: 'Life is a pitch.' Maar verwordt zo niet alles tot een simplistisch verkooppraatje? Een analyse. Lees het artikel hier terug

Zo kunnen we beter over surveillance praten zijn NSA-onthullingen het debat over surveillance op gang bracht. Erg creatief blijken we in dat debat niet te zijn: in de VS, en in Nederland, is ‘Big Brother’ zo’n beetje de enige gebruikte metafoor voor een overheid die haar burgers in de gaten houdt. Maar George Orwells 1984 dekt de lading niet: wie het debat over toezicht, veiligheid en privacy beter wil voeren, heeft andere metaforen nodig. Lees het artikel hier terug

Een (heel) beknopte geschiedenis van het begrip ‘delen’ Het woord ‘delen’ is niet meer weg te denken uit onze (online) cultuur, maar ongecompliceerd is het allerminst. De socioloog Nicolas John schreef een essay over de evolutie van het begrip. Waar de meeste critici hun pijlen richten op de hypocrisie rondom de term, daar analyseert hij hoe het woord zich door de eeuwen heen heeft ontwikkeld. Het resultaat is leerzaam en verrassend. Lees het artikel hier terug

Gij zult innoveren! Het is het meest vanzelfsprekende antwoord op bijna al onze problemen: innovatie. Maar wat is dat? En hoe is het aan deze heilige status gekomen? De kritiekloze omarming van de innovatie-ideologie blijkt zelf ook niet probleemloos. Lees het artikel hier terug