Onlangs werd De Correspondent uitgenodigd om lid te worden van een samenwerkingsverband van zogenoemde sociale ondernemingen. Sommigen van jullie herkennen dit collectief wellicht uit het gesprek dat correspondent Lex Bohlmeijer had met Willemijn Verloop, de oprichter van Social Enterprise NL.

Podcast: Waarom ondernemers de nieuwe wereldverbeteraars zijn Als oprichter van War Child heeft Willemijn Verloop (Utrecht, 1970) zich vijftien jaar lang ingezet voor het opbouwen van iets positiefs op de donkerste plekken op aarde. Nu stimuleert zij jonge sociale ondernemers, die met hun bedrijf de wereld willen verbeteren. Luister hier het gesprek met Willemijn Verloop terug

De uitnodiging hebben we dankbaar geaccepteerd – niet alleen omdat we het een eer vinden als sociale onderneming te worden gezien, maar ook omdat we hopen te leren van andere collega-bedrijven die in de eerste plaats hun maatschappelijke missie willen verwezenlijken en pas in de tweede plaats streven naar financieel rendement.

Want dat is de definitie van een social enterprise: een bedrijf dat niet zozeer streeft naar maximale winst voor aandeelhouders, maar zich primair richt op het vergroten van zijn maatschappelijke rendement. Bijvoorbeeld: het vergroenen van de energievoorziening. Of in ons geval: dieper inzicht geven in de wereld om ons heen. Dat wil niet zeggen dat sociale ondernemingen per definitie not-for-profit zijn, maar winstmaximalisatie – zoals gebruikelijk bij klassieke bedrijven – is geen doel.

Geen advertenties, wel een winstplafond

Dat geldt ook voor De Correspondent. Zo zijn wij een volledig advertentievrij platform. Dat scheelt ons aan de ene kant flinke potentiële inkomsten, maar we krijgen er aan de andere kant ook meer journalistieke onafhankelijkheid voor terug. Want, we hoeven geen rekening te houden met het bereiken van commercieel interessante doelgroepen of het maximaliseren van kliks – en kunnen ons zodoende helemaal richten op de noden van onze leden en de inhoudelijke doelstellingen die daarbij horen.

Ook hebben we in onze statuten een winstplafond laten vastleggen: mocht er ooit sprake zijn van winst – die er nu overigens nog niet is – dan mag deze tot een maximum van 5 procent van de omzet als rendement worden uitgekeerd. De overige 95 procent moet weer teruggeïnvesteerd worden in De Correspondent. Voor zover ik weet een unicum in het Nederlandse medialandschap. Zo combineren we het beste van beide werelden: wél de prikkel om te innoveren en te groeien zoals die bij een klassiek bedrijf hoort, maar niet de perverse prikkel om alles in dienst te stellen van het geld.

Transparant en duurzaam bankieren en ‘chef Happiness’

Daarnaast proberen we het sociaal ondernemerschap ook op andere manieren vorm te geven. Zo bankiert De Correspondent bij Triodos, de bank die (samen met ASN Bank) een van de duurzaamste banken van Nederland is. Ook verzamelen we over onze leden: we weten jullie naam en e-mailadres en houden bij wat jullie doen op onze site, maar doen niet aan en verkopen geen data aan derden. En, ook niet onbelangrijk: we zijn transparant over onze bedrijfsvoering door in een jaarverslag te laten zien waar we jullie lidmaatschapsgeld precies aan hebben besteed.

Zo investeerden we je 60 euro ledengeld tot nu toe Omdat De Correspondent vrijwel volledig afhankelijk is van de financiële bijdragen van leden, leek het ons een goed idee om jullie beter inzicht te geven in onze bestedingen. Lees hier het financiële overzicht van uitgever Ernst-Jan Pfauth Dit hebben we het afgelopen jaar met jullie steun bereikt Hoeveel bezoekers heeft De Correspondent het afgelopen jaar gehad? Hoeveel Kamervragen zijn er naar aanleiding van onze onderzoeksjournalistiek gesteld? En welke prijzen hebben onze correspondenten en ontwerpers in de wacht gesleept? Deze en meer vragen beantwoord ik in dit journalistieke jaarverslag. Lees het journalistieke jaarverslag hier

Verder proberen we ook sociaal te zijn in de manier waarop we als bedrijf zijn georganiseerd. Zo is onze redactiemanager Machteld Vinkenborg ook chef Happiness: haar taak is om zo veel mogelijk het welzijn van alle medewerkers te bevorderen, bijvoorbeeld door te zorgen voor gezonde lunches of door vroegtijdig problemen te signaleren en op te lossen.

Onze belangrijkste missie: kennis toegankelijk maken

Maar het belangrijkste onderdeel van ons sociaal ondernemerschap uit zich op het gebied van onze voornaamste missie: het deelbaar maken van kennis en expertise. Dat begint al bij de prijs van een lidmaatschap. Met 60 euro per jaar zijn we tussen de twee en vijf keer zo goedkoop als de meeste kranten en tijdschriften – en daarmee toegankelijker voor meer mensen.

Bovendien zijn alle artikelen op De Correspondent door leden te delen met iedereen: er is geen betaalmuur voor diegenen die een stuk krijgen doorgestuurd door betalende leden. Daar hebben we bewust voor gekozen, al betekent dit dat niet-leden gratis toegang krijgen tot onze journalistiek. We hebben liever dat onze leden de kennis en inzichten die ze belangrijk vinden kunnen verspreiden dan dat deze inzichten ‘verdwijnen’ achter een paywall.

Datzelfde principe hebben we toegepast op het eerste boek dat we hebben uitgegeven: de digitale versie van Gratis geld voor iedereen van correspondent Rutger Bregman is – anders dan de meeste traditionele e-books – niet beveiligd en zo digitaal uit te lenen aan wie je maar wilt.

Wat kan er nog beter?

Goed, tot zover wat we doen.

Nu dan wat we beter willen doen – en waar we jullie input goed bij kunnen gebruiken.

1. Het bouwen van diepgravende dossiers

Ten eerste: hoe zorgen we ervoor dat we kennisuitwisseling nog beter faciliteren? Zelf hebben we daar al een aantal kleinere en grotere plannen voor. Zo komt binnenkort eindelijk de langverwachte zoekfunctie online en willen we vaart maken met het verbeteren van de bijdragen, bijvoorbeeld door meer sorteeropties te ontwikkelen (nu kan alleen de volgorde chronologisch worden aangepast).

Uiteindelijk willen we de mogelijkheid om een dossier over een specifiek thema aan te leggen openstellen voor externe deskundigen én leden zelf

Maar belangrijker nog is dat we dit jaar flink gaan investeren in het vormgeven van dossiers. In deze dossiers willen we verschillende stukken, podcasts en minidocu’s van verschillende correspondenten thematisch bij elkaar brengen, doorzoekbaar maken en verrijken met externe bronnen. Zo hopen we een extra laag diepgang toe te voegen: onderwerpen zijn dan niet alleen artikelgewijs te bestuderen, maar ook binnen de samenhang van een dossier.

In eerste instantie zullen dossiers alleen worden aangemaakt door correspondenten, maar uiteindelijk willen we ook de mogelijkheid om een dossier over een specifiek thema aan te leggen openstellen voor externe deskundigen én leden zelf. Wie geïnteresseerd is in de precieze details kan terecht bij onze uitgever Ernst-Jan Pfauth, die de plannen in dit stuk uit de doeken doet:

Zo willen we in 2015 onze journalistieke schatkamer openstellen In ons korte bestaan publiceerden we al bijna 2000 artikelen en lieten jullie bijna 90.000 ledenbijdragen achter. In 2015 willen we de eerste stappen zetten om orde aan te brengen in die journalistieke schatkamer. Lees hier Ernst-Jans uitgebreide toelichting van vandaag over onze plannen met de dossiers

Rest hierover de vraag: welke mogelijkheden tot het delen van kennis en ervaringen zouden jullie graag terugzien op De Correspondent? (Laat je ideeën achter onder het stuk van Ernst-Jan, dan vindt het gesprek daarover plaats op één plek).

2. Minder trackers

Daarnaast willen we nog stappen zetten in ons privacybeleid. Correspondenten Maurits Martijn en Dimitri Tokmetzis schreven al enkele keren kritisch over zogenoemde digitale trackers die allerlei gegevens verzamelen over de bezoekers van een site.

Big Business is watching you Met geavanceerde trackers op websites slaan onbekende bedrijven talloze persoonsgegevens van ons op. Hoewel er miljarden aan worden verdiend, weet niemand wat deze bedrijven er precies mee doen. Deel 1 in een serie over de verborgen economie achter het web. Lees hier het artikel over online trackers terug Dit zijn de virtuele stalkers van uw kind Kinderen verdienen online extra bescherming. Maar uit onderzoek dat ik samen met het consumentenprogramma KASSA deed, blijkt dat online adverteerders geen enkele terughoudendheid betonen in het volgen en in kaart brengen van het online gedrag van onze kinderen. Lees hier het onderzoeksartikel van Dimitri terug

Nu heeft De Correspondent bijna geen trackers op de achtergrond draaien (voornamelijk omdat we geen adverteerders hebben), maar niettemin maken we er wel gebruik van twee: Google Analytics (om inzicht te krijgen in het bezoek aan de site en de impact van onze artikelen) en Adobe Typekit (om ons lettertype te tonen). Daarnaast brengt ook het plaatsen van YouTube- en Vimeofilmpjes onvermijdelijk een tracker met zich mee van deze twee videodiensten. Dat geldt ook voor de SoundCloudgeluidsbestanden die we voor onze podcasts gebruiken.

Vooralsnog kunnen we dus nog niet zo gemakkelijk om deze trackers heen, terwijl Google en Adobe natuurlijk niet de meest privacyminnende bedrijven ter wereld zijn. Dus, wie tips heeft voor privacyvriendelijkere alternatieven waarmee we a) niet al te veel inboeten op functionaliteit, en b) niet al te veel op kosten worden gejaagd (de diensten die we nu gebruiken zijn gratis), laat het ons dan vooral weten!