Deze zomer voer het cruiseschip Crystal Serenity over de Noordpool. Het vertrok in Alaska en nam de Noordwestelijke Doorvaart naar New York. De route was vroeger zo goed als onbegaanbaar, maar de opwarming van de aarde opent nieuwe mogelijkheden voor megatoerisme in ongerept gebied.
Het was niet de eerste, maar wel de grootste cruise ooit door het Noordpoolgebied. Duizend toeristen konden onderweg naar ijsberen kijken, Inuit ontmoeten of lekker genieten, binnen, van het casino, de golfbaan, de zwembaden, de restaurants of de bioscoop.
De Crystal Serenity is een middelvinger naar iedereen die de ergste gevolgen van de opwarming nog hoopt te beperken. De cruise deed me denken aan het Centraal Planbureau dat vorig jaar berekende wat voor Nederland het voordeel zou zijn nu de noordelijke zeeroute ‘commercieel levensvatbaar’ wordt. De handel met Noordoost-Azië zou met ruim tien procent toenemen. ‘Het bruto binnenlands product zou met bijna 0,2 procent stijgen,’ schreef de NOS.
Er waren volgens het CPB ook ‘praktische belemmeringen,’ zoals het feit dat de route nog moeilijk begaanbaar was.
Praktische belemmeringen.
Ook de cruise moest veiligheidsmaatregelen nemen. Er voer een ijsbreker mee en er waren reddingsboten en -helikopters. Allemaal aangedreven door olie, natuurlijk.
Het cynisme druipt ervan af. En de nonchalance van zo’n cruise staat in schril contrast met de zorgwekkende verhalen die we lezen over de Noordpool. Vorige week nog schreef ik over het absurde weer op de Noordpool: half november vroor het er niet. De hoeveelheid ijs is op een historisch dieptepunt. En nieuwe studies over het smelten en opbreken van landijs op Antarctica geven weinig geruststelling.
Een van de redenen dat het verdwijnen van zee-ijs zo zorgwekkend is, is het feit dat water meer zonlicht absorbeert dan ijs. De opwarming wordt dus verder versterkt naarmate meer ijs verdwijnt. Een andere zichzelf versterkende feedbackloop: het sterke broeikasgas methaan komt vrij uit smeltend permafrost en geeft de opwarming een verdere duw. Door dit soort mechanismen zijn we in rap tempo kantelpunten in ons stabiele leefklimaat aan het passeren.
De gevolgen treffen mensen en dieren over de hele wereld. Maar snappen we ook wat het betekent voor de mens als we de poolkap in een oceaan veranderen? Wat gaat er verloren nu die ijswereld smelt?
Daarover heeft Ramsey Nasr vorig jaar op De Correspondent drie prachtige verhalen gepubliceerd. Nasr reisde naar Spitsbergen met een wetenschappelijke expeditie.
Ik grijp het historische dieptepunt van ijs op de Noordpool graag aan om het drieluik De reis naar Edgeøya. Terug naar het nulpunt nog eens onder de aandacht te brengen. Het zijn betoverende verhalen die je meevoeren naar de Noordpool. Je kunt ze lezen of luisteren.
Deel 1: de aankomst
In het eerste deel van De reis naar Edgeøya. Terug naar het nulpunt komt Nasr aan in Spitsbergen en leert - in een bubbelbad! - van een biologe dat ‘baleinwalvissen eigenlijk heel dom zijn, in tegenstelling tot octopussen, die de wereld zouden overheersen indien een paar andere zeedieren niet op het idee waren gekomen aan land te kruipen en de boel over te nemen.’
Deel 2: De veteranen
In het tweede deel leert Nasr van drie ervaren Noordpoolgangers wat isolement inhoudt. Hij zou de ‘hoofden van het gezelschap leeg willen zuigen, maar er zijn van die momenten dat je weet: waffel houden en gewoon kijken.’ En dat doet hij meesterlijk.
Deel 3: Paradise Lost
In het derde, tragische deel neemt Nasr de Noordpool mee terug naar huis, verkent hij voor ons de betekenis van dit laatste beetje ongerepte natuur. Met een beetje hulp van Griekse mythologie schrijft hij een indrukwekkend slot aan de serie en laat hij zien waarom we de poolgebieden moeten koesteren.
Dit verhaal heb je gratis gelezen, maar het maken van dit verhaal kost tijd en geld. Steun ons en maak meer verhalen mogelijk voorbij de waan van de dag.
Al vanaf het begin worden we gefinancierd door onze leden en zijn we volledig advertentievrij en onafhankelijk. We maken diepgravende, verbindende en optimistische verhalen die inzicht geven in hoe de wereld werkt. Zodat je niet alleen begrijpt wat er gebeurt, maar ook waarom het gebeurt.
Juist nu in tijden van toenemende onzekerheid en wantrouwen is er grote behoefte aan verhalen die voorbij de waan van de dag gaan. Verhalen die verdieping en verbinding brengen. Verhalen niet gericht op het sensationele, maar op het fundamentele. Dankzij onze leden kunnen wij verhalen blijven maken voor zoveel mogelijk mensen. Word ook lid!