Op het web doen een paar onzinverhalen de ronde over de vermeende schadelijkheid van de productie van batterijen voor elektrische auto’s. Bloggers en journalisten in binnen- en buitenland -
en niet de minsten
- halen
een Zweedse studie
aan en stellen (onder andere) dat je op één autobatterij van Tesla ruim acht jaar op benzine zou kunnen rijden. Zoveel CO2 zou het kosten om zo’n batterij te maken!
In Nederland wijdde NRC Handelsblad een factcheck aan de kwestie. De claim die werd gecheckt, luidde: ‘Elektrische auto’s belasten het klimaat.’ De factcheck zelf is genuanceerd, maar constateert toch dat de stelling ‘grotendeels waar’ is.
Voor wie alleen heeft meegekregen dat elektrische auto’s het klimaat belasten en nu ook geen tijd heeft om door te lezen, onthoud dit: in vergelijking met benzineauto’s sparen elektrische auto’s het klimaat.
Hieronder beschrijf ik wat er volgens mij misging in de berichtgeving.
Hoe dit getal in de media kwam
Om te beginnen wordt in de aangehaalde studie nergens een vergelijking gemaakt met rijden in benzineauto’s. De onderzoekers van het Zweedse milieu-instituut IVL keken enkel naar de hoeveelheid CO2 die vrijkomt bij het produceren van autobatterijen.
Hun conclusie: dat is zo’n 150 à 200 kilogram per kWh aan accucapaciteit (dit geeft aan hoe groot je batterij is en hoe ver je ermee kunt rijden). De studie is een metastudie en komt op ongeveer dezelfde cijfers als die ik gebruikte in mijn grote verhaal over deze kwestie.
Waar de vergelijking met die benzinejaren dan vandaan komt? Uit het Deense technische tijdschrift Ingeniøren, waarin een collega van de onderzoekers keek hoelang je kunt rijden met een benzineauto voordat je de CO2-uitstoot die vrijkomt bij het maken van een accu eruit hebt.
Hij doet daarbij een aantal aannames. Zo vergelijkt hij een Tesla met een grote batterij (100kWh) met een gemiddelde Zweedse nieuwe fossiele auto, neemt hij de CO2-uitstoot bij het produceren van benzine niet mee en gaat hij uit van 12.240 kilometer per jaar.
Mogelijk wilde de auteur hiermee de aandacht vestigen op de onderzoeksconclusie dat de groei van de CO2-uitstoot evenredig toeneemt met een steeds grotere batterij, en niet afvlakt. Het is daarom beter om niet met een accu rond te rijden die groter is dan wat je nodig hebt.
Interessant punt.
Maar hiermee kwam een getal in de media dat met andere aannames heel anders was geweest.
Iets andere aannames: een factor 3 verschil
Popular Mechanics maakte een bierviltjesberekening waarin de Tesla werd vergeleken met een auto van vergelijkbare grootte en klasse: een Audi A8. Ook nam het blog de CO2-uitstoot die vrijkomt bij het produceren van benzine mee.
De conclusie: binnen tweeënhalf jaar rijden heb je die accu eruit. Een factor drie verschil met de Deense berekening.
Klinkt dat nog steeds alsof die accu best vies is? Dat komt doordat de hele vergelijking met benzineautojaren onhandig is en allerlei relevante context buiten beschouwing laat.
Kijk dus naar de hele levensloop van de auto
Want ja, een batterij produceren ís belastend voor het milieu. Een koe die gras verteert is dat ook. De grote vraag is: wat vergelijk je waarmee? En wat laat je weg?
Om een voorbeeld van relevante context te noemen die mist in een vergelijking tussen accuproductie en benzineautojaren: het produceren van de rest van de auto - zowel het benzinemodel als het elektrische model - kost ongeveer evenveel CO2 als het produceren van de batterij.
Veel zinniger is het om de volledige levensloop van beide auto’s met elkaar te vergelijken
Veel zinniger is het daarom om de volledige levensloop van beide auto’s met elkaar te vergelijken. Al met al veroorzaakt een elektrische auto volgens het onderzoek dat ik deed - op basis van meerdere studies, waaronder die van TNO, en uitgaande van een auto op Nederlandse wegen die 220.000 kilometer meegaat - zo een factor drie minder aan CO2-uitstoot als die volledig op groene energie rijdt, dan een benzineauto.
Zelfs als je grijze stroom in die elektrische auto stopt (wat we in Nederland niet veel lijken te doen), is de auto beter voor het milieu dan een benzineauto. Dat komt mede doordat een auto op stroom veel efficiënter energie verbruikt dan een auto die voortgedreven wordt door verbrande benzine.
Dan nog dit: draaien batterijenfabrieken wel op grijze stroom?
De Zweedse onderzoekers constateren dat de helft van de CO2 die vrijkomt bij het maken van de batterij vrijkomt in de batterijenfabriek, waarbij ze ervan uitgaan dat die grotendeels op grijze stroom draait. Dat was ook de aanname van de onderzoekers die ik aanhaalde.
Maar laat nou juist de Gigafactory, de allergrootste batterijenfabriek ter wereld, waar de batterijen worden gemaakt voor de auto’s van Tesla, al op groene energie draaien. En laat dat nou juist het bedrijf zijn waarover nu de claim wordt verspreid dat de CO2-uitstoot voor de productie van diens batterij gelijkstaat aan acht jaar in een benzineauto rijden.
Waarom gebeurt dit?
Het blog Popular Mechanics wijst op kwade wil van klimaatontkenners. Ik heb zelf het idee dat we in het algemeen moeite hebben om tussen alle onzin die er verschijnt gevallen van daadwerkelijke vooruitgang te herkennen. We hebben geleerd om sceptisch te zijn over wat we lezen en horen in de media: terecht, zo blijkt maar weer uit dit verhaal.
Maar sóms is er een reden om enthousiast te zijn. De cijfers in mijn stuk en ook in de Zweedse studie zijn denk ik eerder te somber dan te optimistisch, in elk geval waar het Tesla betreft. Ik hoop en vermoed dat het elektrificeren van batterijenfabrieken brede navolging zal vinden.
Van de Zweedse studie neem ik dit mee: dat het voor wat het klimaat betreft verstandig kan zijn om niet per definitie de auto met de grootste accu te kiezen.
Lees ook:
Voor de overgang naar groene energie zijn batterijen onmisbaar. Dit leerde ik daarover De wereld wordt elke dag afhankelijker van hernieuwbare energie en daarmee van batterijen om die energie in op te slaan. Kan die batterij een toekomstbestendig alternatief worden voor benzine? De afgelopen maanden heb ik het met jullie onderzocht. Dit is wat ik gevonden heb. Zijn 100 gigafabrieken genoeg voor een wereld op groene energie? Ik rekende het na In de klimaatdocumentaire Before the Flood van Leonardo DiCaprio stelt Elon Musk dat er honderd Gigafabrieken van Tesla nodig zijn om alle batterijen te maken die de wereld nodig heeft om over te stappen op duurzame energie. Klopt dat? Ik ben gaan rekenen.
Dit verhaal heb je gratis gelezen, maar het maken van dit verhaal kost tijd en geld. Steun ons en maak meer verhalen mogelijk voorbij de waan van de dag.
Al vanaf het begin worden we gefinancierd door onze leden en zijn we volledig advertentievrij en onafhankelijk. We maken diepgravende, verbindende en optimistische verhalen die inzicht geven in hoe de wereld werkt. Zodat je niet alleen begrijpt wat er gebeurt, maar ook waarom het gebeurt.
Juist nu in tijden van toenemende onzekerheid en wantrouwen is er grote behoefte aan verhalen die voorbij de waan van de dag gaan. Verhalen die verdieping en verbinding brengen. Verhalen niet gericht op het sensationele, maar op het fundamentele. Dankzij onze leden kunnen wij verhalen blijven maken voor zoveel mogelijk mensen. Word ook lid!