/dc-useruploads-images/54ebe274b1414dd58211f9615b03eb0b.png)
Beste,
Vorige week kreeg de rechtsradicale Alternative für Deutschland ongeveer 13 procent van de stemmen in de Duitse Bondsdagverkiezingen.
Vrijwel meteen na deze uitslag circuleerde deze meme op Facebook en Twitter:
De Identitäre Bewegung Österreich ging de afgelopen weken ook los met foto’s van een demonstratie waarmee de strijd tegen de Ottomanen (in 1683) werd herdacht.
En geregeld kom ik dit soort plaatjes tegen in de timelines van radicaal- en extreemrechtse groepen:
De symboliek ligt er dik bovenop bij deze plaatjes en memes. Het is een mix van allerlei historische elementen, verwijzingen naar kruisridders, fantasy, Game of Thrones en oude veldslagen.
Het wapen (het lambda-schild) dat de identitaire bewegingen in Europa gebruiken, komt bijvoorbeeld uit de film 300, over de Slag van Thermopylae tussen Sparta en Perzië.
Nu is voor veel mensen de geschiedenis een supermarkt waar je nooit hoeft af te rekenen. Gebeurtenissen, kunst en symbolen worden uit hun oorspronkelijke, zeer complexe context gehaald en hergebruikt om een hedendaags punt te maken. Maar radicaal- en extreemrechtse groepen maken het soms wel erg bont.
Hierover gaat een van mijn eerste verhalen in de serie over extremisme, die ik maak met Mick van Biezen en Dennis l’Ami.
De Middeleeuwen als ideaal
Opvallend veel memes van radicaal- en extreemrechts gaan over de Middeleeuwen. Dat is eigenlijk gek: de Middeleeuwen worden meestal in negatieve zin aangehaald in onze cultuur, denk aan de barbarij van IS. Maar in rechtse kringen worden de Middeleeuwen juist gebruikt als een positief ankerpunt - een tijd van culturele homogeniteit (wat helemaal niet klopt, maar dat terzijde).
Ik las daarom het boek Medievalism, Politics and Mass Media: Appropriating the Middle Ages in the Twenty-first Century. Hierin gaat de Britse historicus Andrew Elliott op zoek naar hoe en waarom politici, media en maatschappelijke groepen ideeën en symbolen uit de Middeleeuwen gebruiken en misbruiken.
Volgens Elliott is het op deze manier praten over de Middeleeuwen voor sommige extremistische groepen (hij noemt de English Defence League en Front National) een manier om niet openlijk racistisch te hoeven zijn - ze verwijzen simpelweg naar een tijd waarin er zogenaamd nog geen ‘vreemde elementen’ in Europa waren.
Daarnaast heeft het frame van de Middeleeuwse kruisvaart enorme aantrekkingskracht. Het is een simpel frame van de christelijke ‘good guys’ versus de islamitische ‘bad guys.’ Ondertussen bevat dat frame allemaal elementen van ridderlijke eer, hoofsheid en maatschappelijke orde. Dat dit frame compleet ahistorisch is, maakt in deze post-waarheidtijd blijkbaar niet zoveel meer uit.
Binnenkort nog veel meer hierover, want er is nog veel meer aan de hand met het gebruik van de Middeleeuwen door radicaal- en extreemrechtse groepen: denk aan de vrij marginale, maar fascinerende beweging Neoreaction, die technolibertarische ideeën combineert met monarchistisch-feodale fantasieën.
Als je nog tips hebt over goede bronnen of interessante personen, dan hoor ik het graag.
Dan: de babyfascisten
Uiteraard heb ik nog een aantal lees- en luistertips.
- Mocht je de feministische schrijfster Laurie Penny nog niet kennen, dan is dit je kans. Ze heeft een vlijmscherpe pen die doet denken aan Matt Taibbi van Rolling Stone - persoonlijk, nietsontziend en bij vlagen hilarisch. In You Are Not a Rebel schrijft Penny over wat er van de Alt-Right overblijft na de rellen in Charlottesville. Eigenlijk legt ze de ‘babyfascisten’ over de knie: de jongens die voor de lulz een beetje meededen met de extreemrechtse elementen binnen de beweging en er nu achterkomen dat ze een zeer giftige ideologie hebben ondersteund. Het is een heerlijk en snoeihard stuk.
- This American Life had deze week een prachtige aflevering over de mannenrechtenbeweging die ook tot de Alt-Right behoort: de Proud Boys. Deze mannen komen geregeld bij elkaar om over de andere sekse en de wereld te klagen. Een verslaggever van This American Life volgt deze groep en laat op razend knappe wijze zien wat er onder hun gefrustreerde masker zit. Daar zit meer dan vrouwenhaat. Er zit ook veel racisme. Een aantal leden van deze Proud Boys dook op bij de Unite the Right-rally in Charlottesville. Absolute aanrader, deze podcast.
- Om deze mannenbeweging beter te begrijpen, kan ik ook van harte een artikel van Angela Nagle aanbevelen: The New Man on 4Chan. Ik heb Nagle hoog zitten (ze schreef ook een uitstekend boek over de Alt-right, Kill all Normies) en ook in dit stuk zitten scherpe observaties, vooral over de dunne grens tussen misogyne woorden op imageboards als 4Chan en echte moorden waar telkens weer vrouwen het slachtoffer van zijn.
Dit verhaal heb je gratis gelezen, maar het maken van dit verhaal kost tijd en geld. Steun ons en maak meer verhalen mogelijk voorbij de waan van de dag.
Al vanaf het begin worden we gefinancierd door onze leden en zijn we volledig advertentievrij en onafhankelijk. We maken diepgravende, verbindende en optimistische verhalen die inzicht geven in hoe de wereld werkt. Zodat je niet alleen begrijpt wat er gebeurt, maar ook waarom het gebeurt.
Juist nu in tijden van toenemende onzekerheid en wantrouwen is er grote behoefte aan verhalen die voorbij de waan van de dag gaan. Verhalen die verdieping en verbinding brengen. Verhalen niet gericht op het sensationele, maar op het fundamentele. Dankzij onze leden kunnen wij verhalen blijven maken voor zoveel mogelijk mensen. Word ook lid!
